Ke Alakai o Hawaii, Volume VI, Number 11, 13 July 1933 — AHEWA O SENATOA SYLVIA I NA KOMISINA KULA Hoohanaia ka Mana Kalaiaina ma ka Wae Ana [ARTICLE]

AHEWA O SENATOA SYLVIA I NA KOMISINA KULA

Hoohanaia ka Mana Kalaiaina ma ka Wae Ana

jV) ka hoike ann i S.a mano.o :ii>on(> ole i k i 1 • m i n na KOjßBisina kula e hoop i i mai nel i nk kumulaila mai na oihana mai ahewa mai la o Senatca Joseph L. Sylva o Oahu, ka lunahoomalu o ke komike hoonaauao o Senate i ka hana a na komisina no ko lakou paani hoopilimeaai ma ka lakou hana o ka hookohu ana i na kumukula a hoahewa pu mai la oia i na hoa o ka ahaoielo i hookomo i ka polikika iloko o keia hana. Ua ike no na komisma i ka .makemake o ka ahaolelo, o ia •hoi, ma ka hoopau ana i na ku- ! mufcula niai na oihana mai, o i ka poe kumukula i hiki ke ma- | l&ma ia lakou iho, iliamul; o na loaa mawaho mai a i ole mamuli o ka paa o ka lakou mau; kane i n& hana iiunui o na uku; i hiki aku i ka ekolu kaukani | dala a oi, ke hoopauia mai na kulana kumukula mai Eia nae ua. hana iho la lakou i ka mea kue maoli i ka makemake o ka ahaolelo a lakou no i ike maopopo k>a ai no, a hookohu hou iho la no i kekahi mau kumukula wanine he mau loaa nunui ko lakou a i oie he mau kane ka lakou e hana nei no na uku mahina nunui, a hoopauia aku la na wahlne kumukula hiki ole ia lakou ke malama ia lakou iho no ka nele i na loa» ole mawaho mai a no ka nele pu o lakou mau kane i na hana lawa ole o na uku e hiki ai ke malama kupono ia lakou. Wahi a ke Senatoa i olelo ae ai: "Aole o'u ahewa i ka Luilanui Craw£ord o ka oiliana hoonaauao no keia kauiike ole i p hanaia ma keia mau* hookohu/ kiai oia i ka ahy.uTeto ua apono oia i ka manuo e hooma- i ka ka hoopau ana «miluna mai j a iho il&lo, ka poe he mau loaa j nunui ko lakou, Aka aole i hana na komisina pela." Waiho mai la o Senatr *. Sylva i ka mea e pili ana iā, Mrs. Emjma P. Glacometti, kumupoo maluna o na kumu apau o Ha-waii-waena, ma ke arjio o ia ka hana kalaiaina pelapela loa. "He pono loa o waliine kekahi iwaena o ka poe e hoopauia i kinohi mamuli o ka nui q ka loaa o kana kane," wahi a Senatoa Syiva i olelo mai ai. Ua hoohanaia ka mana ahaolelo ikaika, i alakaiia e Senatoa William H. Hill o Hawaii, iloko o keia hana a kapae ai na komiSina i ka manao o ka Lunanui Crawford a kapae iho la i ka manao ma ka hoopa* ee ana i keia mea ahiki aku i kekahi halawai a lakou. ; *Na ke Alakai: No ka molowa mai o na hoa o ka ahaolelo ke kumu nui loa o keia pilikia ame na pilikia lehulehu .e ae i ikeia i keia manawa a ikeia aku ana ma keia hope aku, o ia hoi, no ko lakou hana ole i ka lakou hana apau pono, aka waiho lakou i ka hapanui o ka lakou mau hana na na komisina ame na poo o na keena e kaana aku, elike mai la me keia. Ina ka ahaoleio i hana i ka lakou mau hana apau pono, aole loa e hoea mai na kuia o keia ano. Hoopu mai na komisina ann na poo o n& keena oihana me he mau hipa lo ka noho ekemu ole, a i ka pau ana g fca ahaolelo, kani ka lakou la aka a hoomaka e hana aku eiike me ko iakou makemake me ke kue maopopo loa i ka manao o ka ahaolelo. He hana niau ia no keia ano hana a ua ike mau no na hoa kau kanawai i ka hana mau ia 0 keia ano hana, mau no ime ka hoomau i ka palaualelo a hana oie i ka lakou mau hana a pau pono e punukuia ai na komisina ame na poo o na keena, e iiiki oie ai ia lakou ke hana mamuii o ku lakou makeiuake. Noia4a ke aliewa l|a nei Ke Aiakai o i kJ ahaolelo, aole i na koi. '-iina, %oie no i ka lūnanui o ka hoc«iaauao. Ua kauko msa aku no au 1 iu hoa, me ka hoakiika aku i ka makou hana iliana ai i ke kau o ka 1901. a pel* inai no i na kau o ka 1903, 1919 ame ka | īstS f ko'u i noho al he iunamakaaihiina mawīiho o, keia ' kau oehaa iljo nei, aole no nae

he wahi mea a maliuia mai. Eia ka olelo a kekahi, o he nui loa keia hana. O ka kekahi hoU e hilinai aku kakou t na luna aupuni a peia aku. I liilinai ihu la no hoi ka ahaoielo i na luua aupuiu ia a palahe ka palu. Manao ka paha na hoa he hai\a nuuUalu ka hel<* anu i ka ahajoldQ i „. y _