Ke Alakai o Hawaii, Volume VI, Number 22, 28 September 1933 — E NOI ANA O SCOTT I $180,000 NO KA OIHANA WAI [ARTICLE]

E NOI ANA O SCOTT I $180,000 NO KA OIHANA WAI

o ka papahana no ka hana ana aku i ke palpu no na pono wai lehulehu o ka oihana wai no ka hoolako ana i na luawal ame na laina paipu o Honolulu maluna olaila i hookaawaleia mai nei he puu dala NRA o liookahi haneri kanawalu ka'ukani dala, ua kolia aku la ia a e hoounaia ana ia i Wakinekona i ka Poakoiu mal ke keena aku e Mekia Stanley Scott, ka mana hooko o ke keena hanah >u. O ke aponoia o keia hana ame k» oie e kf keena aole la i h,o-

• ka haalele ana ihc ia o ka mana hooko no Kaual j ka po Poakahi aku nei. O na hana Iillii nae e.-pili ana i keia mea ua pau ia i ka hahaia O ka haawina i noiia e ka burc wai he kanakolu pakeneka ia e na hoolilo o ka ukuhana am« na makeiia o keia hana. O na kii o keia hana o ia ka mea mua loa i ioaa ae ma ka lima o Mekia Scott, oiai no nae o na akene aupuni e ae ua haiia aku lakou he mahma ae nei a oi i haia ne ka mea e pili ana i ke noi ana e haawaa mai ke dala. Ua haiia mai i kela la akii r.e: e na laLa o ka papa NRA ua violohi na hana i laweiaweia e ni akena l makemake e loaa n& e'aia a o na dala t hoekaawaieia no kela hana e maheiehe'* 5 - la ana ia i kekahi mau wahl t aku o Amerika Hulpuia kahi hoomakaukauia ai na papa kuhikuhi no na hanahou. He hoike o ka uuku o ka noonoo i haawiia no kela mea i hanaia e ka mana hooko ilok< o ka leka i hoounala 1 na poo < na akena aupuni e makemake ana e loaa mai na daia mai k< kalana mai o Maui.

KE ALAKAĪ O HAWAĪĪ. Oliiolu oe e hoolaha ke i keis leka hamama ma Ke Alakai c Hawaii ke paka hou. Kaua no, H. L, HOLSTfilH Wailuku, Sept, 20, 1933 Mrs Anne Dleksnn, Kainalu, Molokal. Aloha oe: - Eia me a'u kau leta e pili ana i ka hana alanul o Molokai, a e olelo mai ana nc ka maheleheleia o na la hana iwaena o na kanaka hana alanul, elike me ka mēā l hooholoia e ka Papa, "na'u kela uku hana i hooholo ai, peia ko oukou lohe, me kela Kepani, a he Pukiki, nui ka pilikia." Auhea oe e Anne, makemakī au e hoike mai oe, nawai i olele ia oe a ia oukou, na'u ia kumuhana ma ka hoemi ana i na la hana o kanaka? Oiuolu ot e hoike mlw. O ka pololei maoli na ka Papa ke kumuhana, a na makou apau i hoolllo i kekahl manawa mahuahua, no ke kumu ua uuku ke dal?. o ke Kalana ne na hana alanui mamuli o ka emi māi o na ioaa auhau, ke emi e ke kopaa ame ka poino o k* 3 . halakahiki, na ia mau waiwai e ka aina i hoemi i ka lōaa o k(i Kaianli, no ka meā elike me kai mai o ka waiwai kumu C ka aina, oia ke kopaa ame ka halakahiki, pela i emi mai al na auhau e loaa ai i ke Kalana. A no ia kumu 1 hooliilii ai ka Papa i ka hoolilo ana i ke dala e ke Kaiana, a hoopololeiia no na hana alanui ka hapanui mai Moloaai ahikl i na apana apau e Maui nei. Ua hooholoia e haawiia ka hana alanui i na kanaka elike me ka nui o na waha ai a ia kanaka e hanai ai. Penei, ina he wahine ka ia kanaka hana alanul a he lehulehu na keiki ' "nua e ke alo e ai 1 ka luhi o ka mapela e hoomahuahua. ia ai na la hana o ke kanaka No Molokai o oukou, ua hooholoia peīa, a ua hoopauia ke kulana hoopilimeaai, a hanai 1 ka poe punahele a huluhulu pukaihu, elike me na ia i hala, 1 ikeia e ka poe apau, he ma*u hana poholalo na ka luna aJanui ame ka poe ma! r .anunui oloko o ke Kalana. I keia wa, ua makemakeia e hoopau loa ia keia kulana ttialama 1 na punahele. Ua uuku paha na la hana 0 Molokai i haawiia no kela ame keia kanaka, oiai, he nul na kanaka hana a ua uuku na dala i hookaawaleia no Moiokai o ka mahina hookahi. Ina he nui na kanaka makemake hana, a ua uuku na dala no ia waihona, he mea maopopo e uuku ana na la hana o na kanaka, no ka mea, ua makemakeia e puunaueia na dala iwaena o na kanaka hana apau, aka, aole no nae e haaleleia ke KAHUA o ke KUMUEANA, e hoomahuahuaia na la hana o ke kanaka hana alnnui i noho loihi ma ka hana o k€ kalana a h<? nui na waha ai a ia kanaka e hanai ai. No oukou o Kainalu, kokoke oukou i kah&kai, kahi e hiki ai ke hete e lawaia, a hala ae ia la pololi. Ina aoie he molowa, ua mau ka ipukai i ka i'a. molowa, nele no ka ipukai. No kekahi mau apana o ke Kalana. aole he \rahi e hlki ai ke kanaka e hele i kahakai, a 1 ole ia i kahawai. a i ole ia e mahiai nona iho i kumu e ulw ai ke kalo, ka uala, kahl akaakai a pela aku. Aia '.loko o na hale hoolimalima e noho ai, a e kaukai ana i ka haha alanui, e loaa ai kahi kenikeni e hlki ai ke kuai X ktt uala, ka poi, ke akaakai a pela aku' Un oi aku ko oukou lako

ma ka hiklmua o ka plha o ka ipukai i ka i*a maimia o ka poē nele i ka pili kahakai : aole wahi e hopu ae ai, e mahiai ai, he ilihune ma na ano apau, a o ka ikaika o na lima a ke Ak*ia I haawi mai al, malaila e maimo ai e loaa ke ola o ka noho ana, a hoomau i ka ham alanui. Eia- hou. Mu 'Wa noonoo ana o ka Papa, e haawila ka hana l ka poe NOHO LOIHI ma ka hana aianui o kf Kalana. O ka alanui wale no ko iakou kaukai e loaa ai. ke olal, aole hanf, e a'e. 1 Ua lilo ia poe noho loihl i mefi makaai?. na ke Kaiana, i mea je mau al ka hana lala, no ka aole o ia kanaka hftna i kunuaunu i na hana o ke aka, ua hoomanawanui no n|a makahiki lehulehu, kekahi poe he 2o makahiki o ka hana anfei me ke Kalana, kekahi he 15, kekahi he 10 makahikl a pela aku, a no ia poe i noho lolhi ma ka hana a ke Kalana, ua 1110 lalkou he poe MAKAWUA ma kia noonoo an& o ka Papa, a e lako mau lakou i ka hana e hooma!huahuaia na la hana o ia poe i kullke al me ka nui o na wafti ai a ia kanaka e hanai ai, an>e ka nui o kona mau makahik! !o ka hana alanui ana, a e haawiia he mau la hoū nana, no ia hoomanawanui ana no la mau maikahiki. A pela Iho la ka hana i manao ai ka Papa he HANA KAULIKĒ ia, aole o ka malama PUNAHELE, Ina ua haria ka luna alaniltt a oukou o Molokai ma ka malaima punahele a ua hoole i n:a rula o ke KAULĪKE a ka Papa i hoonolo ai, alaila, he kumu hoopii kupono ia e hoopauia ai ka luna alanul, no ka mea, aole makemake o ka hapanui o ka Japa i na hana hoopilimeaai klike me na la i kaahope aku n?ī i ka poe i ifee ole iā haawina o ke KAULIKE, A eia kēkahi, wahi au, i ka hale-hau kau kane kahf i hana ai, a i ka pftu ana o ka hale hau i keia mau mahina aku nei, hoi i ka hana alanui, a he 3 la i haawiia iaia, a o Pawela o Ahaino, aohe" ana wahine a he 5 la hana i haawiia ia Pawela, a e olelo mai ana oe "pololei anei ia?" Aole i maopopo ia'u ko Pawela kulana hana alanui, he kanaka noho loihi paha oia mt». ka haha alanui, aoie paha. No kau kane, ua ike au aole oia i LOIHI ma ka hana alanui No Pawe-la, ua loihi paha aole paha. O ka luna alanui o oukuo ka mea 1 lke. Aka, ina i kulike ko Pawela loihi i ka hana alanui elike me kau kane, alaila, AOLE pololei 0 ka haewi ana laia he 5 X&, oiai aole ana wahine a i 3 la hana o kau kane oiai he wahlne kana me ke keiki imua o ke alo. Tna i like ko Pawela manawa 1 hana ai elike me kau kane, oia hoi, he kanaka hou ma ka hana alanui. alaila, aole pololei ka ka lunaalanui i hana ai, nia ka haawi ana ia Pawela 5 la, a i kau kane 3 ia. Aole pololei, hewa loa kela hana, aole i kulike ia me ka Rula a ka Papa i hooholo ai. # NOlaila e ike mal ana oe e Ane, aole kela mau hana, elike me kaii hoahewa. Ua hoao au e hana i ka pono o ka lehulehu elike me ka ike i loaa ia'u, a e hahai a alualu i ke kulana KAULIKE o ka hana alanui mai o a o o ka aina kalana o Maui. He wahi oha ku hookahi a,u, 0 ka pono laula o na makaainana ka'u i makemake ai e hooikaika. * Aole au he kanaka hoopilimeaai. Aole ho a'u punahele a hwluhulu pukaihu imua o ke alo. Ua Uke na mea apau ia'u, aole e hooi i kekahi maluna o kekahi ma na hana alanui pili o ke Kalana, aka e kaana ke KAULIKEame ka Hoopono ma na hana apau no ka pono o na makaainana o ke Kaiana. O ka ALUNU ame ka HAO I ko ha'i kuauna, aole ia he mea pono. O ka hooikaika o kela ame keia nona iho, i mea e piha ai ka ipukai he haawina POOKĒLA ia a ke kanaka e imi a e hana ai. Oia ko'u kahua ame kcfu hoomana E LOAA KE KAULIKE 1 na kanaka apau. Kaua no me ke aloha a nui, Kou hoaloha olaio. H. L HOLSTEIN (Linekona» Lunakiai Kalana o Maui. |