Ke Alakai o Hawaii, Volume VI, Number 24, 12 October 1933 — LAWELA KA LEPO MAI HONOLULU AKU A KA MOKUPUNI MIDWAY [ARTICLE]

LAWELA KA LEPO MAI HONOLULU AKU A KA MOKUPUNI MIDWAY

ilalia pah r xahi Hawa^ aia la mahfeīt o Mldway. ■_u« īua ka mea i palapalala : pili ana ia r>ina ar,r ka poe e noho la malaila, i kaawale mai ka nui aku o ka honua nei a koe wa le no ma ka hipuu ana a keltahl wahi uwea keeleawee maltaHi nana i hooiauna mau la i lakou me ka hikina ame ke komohana o ka honua nel. O ka lakou hana ma kela mo- ' knpuni aia ka hoolako ona ika mana ame ka malama ana 1 na i miklnl na lakou e horjholo aku ' i na niea hou o k-i honua ame ka hana a ka lahui, i apola «■■ ka mlklnl ano hou. 1 kela ame ' kela makahikl knlii bo! i anala ka manawa ma ka mnnawa 0 fca moku e komo aku ai ilalla i kela ame kela # manawa he kakaikahi loa o ka innkahiki Elua keia mau wahi inokupuni llilil, ka mokupum Hikina ame f ka mokupuni One, i oiii ae maluna o ka 11 ik«fl ma kn lonlku 28 kekele, 13 minuke ;ikau ame ka loniku 177 kekele 22 minuke komohana nana na !aua i hooku-l mu la laua a kokoke ma ka hl*u ; o na mokupunl Hawaii, he I}l3B|1 } 138| mile mai Honolulu aku. Aia Laua Malaio o Ku Oihana' Kaua Moana Ala keia mau wahi mokupuntj UiUi malalo o ka maha o ka of-| hana kaua rrsoan;i o Amerlka Huipula aole hoi malalo o *»' meia o Honoluiu He malama ka Huui Paclfic OR4>}e (he kahua hoouna olelo maluna o ka mokupunl One, ka_ mokupuni nui iki ae o iaua. kahl a ka moku Dickenson o ka hui e komo ai eha nianiīwa i> ka mamt na mea e pono ai na kanaka hana malaila. Aole kekahi kanaka koa aina a i moaiia o Amerika ma mau wahi mokupun i, _ W 0 ka huaolele midwav o fca manao he hapalua like " , 'rj Ma keia kekahi wahi iti nui lpa o na moku, o na okohola, . moku lawaia si3a ame ka poe la- | waia, ahe wahi no hoi la no na oluna o na ano moleu 1' hoikela ae !a maluna e maha^ai, > $, aa houiakoia no maluuna o latta na pono fllke me ko kakou. la Kapena Brooiaj ks loaa ana § Xka 1870, oia o Kamehameha ' y 0 nohoalii ana, >hoolala ka 5 Mokuahi North Pacifie i ku- . i wahi hoahu lanahu mano kona mau mokuahi e JbQio ana i Klna ame lupana. jfo ia kumu hookaav/ale ka akaolelo makua i kanalima kaukani dala no ka hooliloLa aku ma | ka hoopa-hu ana i kekahl wah! iioko o ke kai eono haneli kapnāl , ka laula mai kekahi aoao o ka laina pohaku a kekahi aoao i hoonohoia he moku malaila e hana ai ? kela hana. Hoea ka moku ilalla me ka poe luu ame na pono hana mai Kapaiakiko mai i Malaki 24 o keela makahiki a hoomaka koke no i ka eli ame ka wawahi ana i na pahoehoe. Mamuli o ka ino, ulolohi ka hana a me ka uuku no o kahi mea i hanaia i,loko o ehiku niahina holo ke kapena no Honolulu ma ka mokupuni Oeean aku, kahi i ili al kona moku. Aole i lawelawe hou ia kekahi hana no ka hooko an'a t kela manao mua. POINO KA MOKU 1 pepeiuali 3, 1887,Poino ka moku Wnaderin 2vlinistrel o Kapeena Walker. Pae maalahi na "■ aliimoku ame na kela iukalka alna Mokupuni Hikina, kahi 0 lakou i noho ai no 14 mahina e ola ana ma ka al āna i ka i'a, tia manu, ka honu ame ka hua ahiki i ko iakou hoopakeleeia ana e kekahi mokukuna i holo mai e lawaia mano. kekahi mau luawai papau a he mea poino ole ka make ana o kekahi mau kanaka i ka ma'i scurvy, aol6 he hoailona o ia ma'i ma ka mokupuni One. I kekahi mau makahiki mai mahope loa mai iloko o ka poeleele ili ka mokuahi Mongolia lluna o ka papa pohaku. Ma kaM eono haneli poe ohua i hooleleia iuka a nui na kona ukana I hooleiia i hlki ai ke hoolanaia ka moku. Na na moku hoopakele llioounaia mai Honolulu nei aku 1 1 na ohua i ano pilikia maoli. He 18 mile ka loa o ka laina pohaku e hoopuni ana i keia j&au mokupuni, a ho elua ahiki Nka eono kapuai ke kiekie a kapual ke akea, a ua aneane & puni loa keia mau mokupunl keia laina pohaku a koe wale he ko-wa o ekohi paha mile ma kona aoao komohana. He Awa Maīkai N«> na Moku Kokoke iwaena o kē kai iwaena 0 na mokupuni he waiii nmi-

* na papan, a he palekana i ka wa wa e pa mai ai ka kamaiUna aka he J ka wa o ka hooilo makanl Ikaika e ole ke ku iho ka mrtkū a pela i polno ai ka inoku Wanderin MLnistreL He mau kaukani o na punana oluna o keia mau mokupunl. Nui na i'a malkai i ka aQa oloko o na kai o keia Wi&hi a he papau wale no ke kai, % pfll mau ka honu i kela ame keia ma keia kal papau 1 komo mal paha i ka wa kal p!l, a lbaa ka meaai a ka i» O ke kapakai o keia mau kupuni kekahi o nu ka ;akai nanf tu| ole me kona o ,e he mau loa kekahi wahi poRoosevelt mua l hoau mua ka uw.ni kelekalapa i keia mau moku:pm * ka 1903 t 19KH mai i kukuluia ai na a oolea i hanaia me kejdmfkl ame ke kila. kukuluia ti4 t»i makani pauma wai a pu ia me ona hale Jepo mai Honolulu ēku maluna o na mokukuna me ka nui*©lsHhana tme ka lilo a palahaia ma kahi kio': » o ka ain#. i\o ke ana i ka mauu anw ha ifi#kanu He mau hakumt«a«y hao 1 kanula a e m wmm, v& kiekie maoli mai! k«mulaau i keia wa a loaa no hoi k apalulu makani asm ka maiumalu mai ka la mai, Ue mau 'makahikl i hala ae «wg laweia Iw jmau ekake i keia «ahl no ka iiilihah ukana ana akk «01« nae 1 holopono no ka mea aoie he makemake o ke kee•mt»t *a Ue» aku 1 ka wai a kai ls9t * Ola iliaaleleia no nae 7' Trilli il i, aka aole he ma keia 3MM& iakou i ka noae e hoi mai iawahi okoa ae.