Ke Alakai o Hawaii, Volume VI, Number 35, 28 December 1933 — POHIHIHI NA ALAKAI O KE AUPUNI AME KA POE KALAIAINA [Illegible] MANAO O KA PILIWAIWAI AME KA LAMA KA MEA E PONO AI [ARTICLE]

POHIHIHI NA ALAKAI O KE AUPUNI AME KA POE KALAIAINA [Illegible] MANAO O KA PILIWAIWAI AME KA LAMA KA MEA E PONO AI

! ka \va o loaa ai ke kanaka i ka pilikia o kela ame k#f-*a ano, e hana ana oia i na mea apau ana e maimo ai e 3oaa mai iaia ka palekana mailoko mai o ka pilikia, a l.e hana naauao no ia ke hanaia nae me ka naauao ame ka pololei a ke loaa no hoi ka mea nana e haawi mai i ka lima kokua o ke aloha. A.ole wale i ke kanaka ka mea loaa ia mea he pillkia, aka o ke aupuni pn no kekahi. I keia wa o kakou e ola nei, ke au hoi j keha ae ai ko ke ao nei i ke au naāutio a holomua. ua k;uj mai maluna o na aupuni apau o Ka honui nef ka \ il kia nana i hoopohihihi ioa mai i kH noonoo o na ala,ka) o n& aupuni apau a pela pu hoi me kanaka kalaiaina i manaoia, he poe lae oo ma nft i nno nui a pohihihi e pii mai ana, aka ua puhili nae jakou apau, a o kakou no apeu. Ke hou poo nei io a ir nei, <> iml ana i kahi e loaa af ka ike i ka mea e hana &> i ae ai keia pilikia nui launa o)e a lohe ole mai no hoi i ke a*o. Hoi Hou No e Ai i Kft Luai Aole au e oie'o ae ana, ke hoi hou nei kakou e ai i ka laai a -kakou.no 'i luai ai, aka e lawe walt mai no la olelo naauao i hoopuka mau ia ai a hoopili ae i ko kakou kulana e nee' ne'.i.i keia' mau la. Mai huhu mai kakou ia'u, aka e kalai mai no kakou i na manao e pili ana i keia mea a'u i makemake ai e kaiai kakou i keia mau la, a o ia keia' ,:A ; .' •• > • «. ' *■ «'«■ j»: > k(- kn', ■ ' a' noonoo.maiuna o keia mau mea elua, ka hoihoi hou mai ī ka waiona a kaki aku i ha laikini pipii ame ka hoao e īaiKini i ka piliwaiwai. E kala hoi i hooholo 2|jiua ui ka ahaolelo makua e hoopau i ke kanawai hoOM waiona, a ma ia hana ana, e'hoihoi hou mai ana fa Wiea iv. aena o ka leehujehu. iiookomoia iho nei ilcjko o I a ahaolelo kuikawa kukko. he kanawai lio, o ka manao, e aeia ka poe e pih ma ia mau heihei lio me ke keakea oleia e ke kwai He mea maopopo, ina e hemo kela puka no ka piliwaiwai, aole e palahalaha ka piliwaiwai ma Hawaii nei, a heahja aku la ko Hawaii nei hope ma kela mua aku? O ka kakou mau keiki ame na moopuna na mea aloha. . Ē hawoli nae kakou, no ka mea, ua make kela pila heihei lio piliwaiwai, aole no nae he wa a holo, no ka mea., īie hookahi wale no paloka i koe, o ka holo no ia 0 ua kanawai la i ka hale o na lunamakaainana, Ua holo mua ia i ke kenake, a :mai ke kenake ia pila i iho mai ai i ka hāle. Na kenakoa Petrie i hookomo ae i keia pila iloko o ke kenake. I ka la mahope o ke koho mua ana maluna o ua kanawai nei iloko o ka hale a ,lawa ole ai na paloka he 36, oiai he 15 wale no poe i koho e apono i ua pila la, noiia mai la e hapai houia ka noonoo ana maluna o ke koho ana o ka la mamua iho i ua pila nei, a ma ke koho ana, lo&a hou ole no na.paloka e hiki ai ke hapai houia ka noonoo ana maluna o kela koho ana, a o kona hanu hope 100 ia a hiki ole ke hapaiia lta noonoo ana maluna o kela pi»a, a i ae kakou i ka o kakou i keia kupuino he piii waiwai ■m !la. Ikeia iho la ka waiwai o ko kakou koho ana i ka poe makee i ka pono, a he pono ia kakou e hoomau i ko koho ana i ka poe makee" i ka pono, a e hoomahuahua ae i ka heluna o ia poe iloko o na hale | kaukanawai a elua i mau ai ka noho ana o ka pono ma-j luna o ko kakou aina, i mau pu ai hoi ke o ana e ka moto a ka na'i amuni a ke alii ka Moi Kamehamehaj 1 e oielo nei, "Ua Mau Ke Ea o Ka Aina i Ka Pono." j He oiaio no paha e loaa ana i ke aupuni na dalaj mahuahua loa mai na laikini mai e kuaiia ana i ka poe makemake pakaukau lama ime ka pakeneka e loaa mai ana mai ka hui piliwaiwai mai, aka o ka ninau, mai ia wai mai ia mau dala e loaa. niai ai i ke aupuni? Ka i no hoi mai na makainana mai no; mai hea mai auanei ka hoi? O ka mea aloha paha, o ka poe pilikia i maneo nae na lima i keia hana o ka piliwaiwai, aole paha e nele ko lakeu moku nui ae e pili maluna o no lio a iakou e manao ai ia lakou e eo ai na heihei, oiai o ka piliwaiwai kei£ i hoikuu iaulaia e ke kanawai, a o ka hopena aku ana o ia poe, he pau na pono o ka hale ame na pono pilikino i kuaiia ī hiki ai ke pili mahope o v ka lakou mau lio puiuahele. Aloha wale! No ka mea hoi e pili atia i na dala mai na laikine

waiona mai; h.e oiaio no e nui ioana np na dala e komo ae Iloko o k& waihona o kc aupuni, aka elike no me ka piliwaiwai na r.a kaiiaka mai ana no na dala e loaa ai I ke aupuni, pela ana no e loaa ae ai ;na dala I ke aupurn f mai na makaainana pu mai anā no ia, aka aole wale no nae o 1a ka pililkia o ka waiona, o ka lilo o na dala a na makaainana 1 ka pou na lakou ka lama e kuai mai, aka o ka pau liou aku no o ia mau dala i ka lilo i ka uku o na makal» no ka mea, elike me ka nui mai o ka ona, pela e nul ae ai na haaia hakihaki kanawai o na ane like ole apau, a pela hoi e pono al e hoomahuahua ioa ia ae ka heluna o na makai na iakou e hoomalu aku ia mau mea e lilu ae ana. Aole ilailh pau, aka e hoonui hou ae ana na halepaahao o kakou, oiai ua kuhaiki bo i keia wa, a ua waihoia= ae he noi.rmau.dala nunui hou no ka hoonui hou aiia aku i ka halepaahao o kela teritore, a hoi i noiia mai ai i 'puu dala nui hou no ka hoonul hou ana ae i ka hale pupule malalo ae nei o Kaneohe. Iloko no o H» hele-a-wal ole o ka waiona, ke noiia mai nfel no i \>:iu dala no kq. hoonui hou ana i ka halepaahao, aiwa aku paha a kahe-a-wai mai ka lama, e oi aku ana paha ka nu! o na halepahao e hana houia aku ai? Aole 110 ilaila pau ka pilikia, aka e nui loa ae ana ke dala e lilo no ka hanai ana i ka poe no lakou keia mau hale e hoonui houia aku ai, a e hoonui puia ae ana ka heluna 0 ka poe hana, e laa na kiai a pela aku, a o lsa hopena hou aku, o ia ka hoopii houia ae o ka auhau o kakou l lawa ai ke dala no ka hoonui ana i keia mau mea apau, me ka hanai ka lehulehu hou iho e komo ae ana iloko o kela mau wahi mamuli o ka hana a ka iwaiona. Pehea., he pomaikai ka waiona la, ame ka piliwaiwai? He oiaio e pomaikai ana no kekahi poe, he kakaikahi wale no nae, o ka poe kuai waiona ame ka poe haha lama wale no, aole īie pomaikai o ka poe inu lama, he poino ko lakou, ma na pakeke a ma na ola kino pu ito kekahi