Ke Alakai o Hawaii, Volume VII, Number 8, 21 June 1934 — He Moolelo o Ka Missionari Mua Loa ma Apelika [ARTICLE]

He Moolelo o Ka Missionari Mua Loa ma Apelika

Ua Hoomanawanulia Na Inea Ame Na Pilikia Hc Nui; Pilipu Na Haumana Naauao o Na Kula Nui Basil Mathews

Hoolilo iho la kona poe kanaka ia Livingstone i naita mahope mai o keia. No ka msa, ua ike lakou ika mana i loaa iaia e hiki ai ke lilo mai na kanaka ma kona aoao, aua lohe'lakou—mai kg, poe kuokoa ame ka poe kauw.akuapaa mai a lakou i halawai ai o na kanaka ili keokeo o ko Livingstone poe ua- like lakou me na hoahanau aole hoi ma ke ano he poe hookauwakuapaa iwaena 0 ka poe Apelika. I kekahi 3a, oiai e hele ana ma ke kapa o ka muliwai Zambezi, loaa aku la ia lakou kekahi poe kalepa kamaaina e halihali ana ina puolo lole kalakoa. Hoikeike aku la o Livingstone i kekahi mau niho elepani liilii elua a koi aku la i ka poe kalepa e kuapo i na niho elepani me ona apa lole no kona poe kanaka, he lehulehu o lakoii ua olohelohe ia manawa. Ike oia ua Laweia mai ke kalakoa mai Amelika mai, no ka mea, ua kuniia me ka inoa o Lawdence Mills, Lowell." Mahope koke iho o keia alualu na kanaka he elepani a pepelii ia mea i meaai. Ua nui loa ia mamua oka .mea hiki ia lakou ke ai ia manawa, a aole e mau ana kona maikai iloko oka wela o kela wahi. Hoonuni mai la na holoholona Hiena a hoomau i ka akaaka nui ana no na po elua holookoa. "Heaha ]ca na Hiena e akaaka nei?" wahi a Living»tone i ninau aku ai i kona poe kanaka. "E akaaka ana lakou," wahi a ka poe Makololo i pane mai ai> "no ka mea aole hiki ia kakou ke ai i ka elepani apau a e waiho iho ana he apana nui o ia mea na lakou." laia e kali ana nia ka aoao o keia elepani make, ike iho la oia i na holoholona liilii elike ka nunui me ka puupuu one e hoholo maluna o kana poho kini. Wehe ae la oia i kana ohe ike a ike iho la hookahi naonao 'omaomao me gula e hooponopono i kona mau eheu a o kekahi he āli&li me he aniani la, a o ke kolu hoi he uiaula nu.oli, a q'kekahi he eieele maoli. Ma na wahi apau ike oia i kekahi mea e paha'oha'o ,ai. r,ct hooluii. oii» ' ka hu e m- huloholo--Ua hihi <r lele ana ame k* n« o r:a,rru j " :r k-jn : iau leo,. wahi.ana, u.t ko na manu Pele : kane e himeni ana iloko oka olelo malihini. Ua like kekahi o lakou me na manu haole. 0 kekahi ano manu, like kona kani ana me ke kani ana oka waiolina; o Kekah.i hoi, like me ke kani ana o ka banjo. I Malaki 2, 1856, O Livingstone, ka mea i luhi, ma ke kaahele ana ame ka lawa ole o ka meaai, hiki ole iaia | ke hele hou aku. Moe oia ilaio e hoomaha ewalu mile [ mai Tette mai ma kā muHwai Zambezi, kahi o luna koa e noho ana. Hoouna oia i na elele mamua i ka lunakoa. Ma kahi paha o ka hola elua o ka. wanaao ua ' hoopjuiwaia ka poe Makololo ika hoea koke ana mai o kekahi pualikoa me elua mau a'ii. [■ "Auwe, paapio kakou," wahi a lakou i uwe mai ai ia ■ lakou i hoala ai ia Livingstone. I Aka i hele mai kela poe e lawe i aina kakahiaka maikai, a Livingstone i olelo mf.i ai o ka helu ekahi loa ia ana iai ai iloko o kona ola ana ! Hele aku la oia me ka ikaika ina mile hope ewalu ahiki i Tette. Mahope ōka ■ hoomaha ana malaila, hele oia maluna o kekahl waa nui ■ ahiki i Quilimane, ke awa mailaila aku oia e holo ai no Pelekane, ana i ike ole ai no umikumamaono makahiki, Aole no hoi oia I kamailio i kekahi olelo Pelekane no e- [ kolu me ka haj>a makahiki. Hiki mai la ka manawa nona e holo ai a haelele i kana : poe Makololo. Hooponopono oia a noho ka hapanui $ lakou ma Tette maluna ona mahiko. Hele kekahi poe me ia i Quilimane. Olelo lakou he makemake lakoii e hele pu me ia i Pelekane a loaa o Ma-Roberts ame kana mau keiki. Olelo aku o Livmgstone ia lakou e pono lakou e kali 1 Apelika no kona hoi mai. Aole hiki niia ke uku iko lakou ukumoku maluna o ka mokuahi e holo ai i Enelani. "Aole mea nana e ke'ake'a i ko'u hoi ]hou o kn make wale no,' wahi ana i olelo aku ai i kona poe. "Aole, e papa," wahi a lakou i pane like mai ai, "aole oe e make; e noi nou mai no oe e hoihoi.ia makou i Seke- . ietu." : Hookahi kanaka i noho pu me'ia ahiki i ka hopena, e uwe ana ia Li\ing»tone e la\w iaia iluna o ka moku, "E make auanei oe,*wahi a Llvingstone, "ina oe e hele i kela wahi oiai hc aina anu ko'u aina,° M He mea o!fe ia," wahi ake kanaka Apelika i olelol mai ai, *'e ia'u e make ma kou mau kapuāi^ aole i pau

O na Jinp o na kaulahao o na hana ataa he uuku loa lakou e hik? ole ?a ke hoomaopopoia ahiki i ko lakou nunui !oa ana o hiki o!o ai ke mokui».

Aohe lula maikai e ae o ka lokomaikai koe wale no o ka lu!& gu!a. F hooko i ks «elike, a e hooko no ke Akua 1 ka hoo» hiki.