Ke Alakai o Hawaii, Volume VII, Number 15, 9 August 1934 — HOAO IKAIKA LOA IA E KULAI I KA BAIBALA AKA HOIKE MAI NA MEA IKEMAKAIA I KA OIAIO O IA BUKE [ARTICLE]

HOAO IKAIKA LOA IA E KULAI I KA BAIBALA AKA HOIKE MAI NA MEA IKEMAKAIA I KA OIAIO O IA BUKE

Olelo kekahi poe akeakamai, o ko kakou mau wahi aila, mailoko mai ia o ka iʻa ame na mea kai. Haawi na kauka i ka aila iʻa i mea e ola ai na moku ame na eha e ae. He Ichthyol ka inoa o keia aila. Paumaia keia aila mai loko mai o ka opu o ka honua, kahi i kanuia ai na iʻa he nui hewahewa he mau kenekulia i hala. Pela i lilo ai ka honu i luakupapaʻu, i piha kuʻi me na kino make o na holoholona, na iʻa o ke kai ame na mea ulu i halawai me ka make hikiwawe iloko o kekahi poino nui i loaa mai mamuli o ka wai a i ole kai. O keia mau mea ua loaa lakou iloko o na waihona papa o ka honua i kekahi wa he kaukani kapuai &e o ka ili o kē kai. o ka mea niki walp i ke kaimka noonoo e hooholo iho ai o ia ka ae iho ua kuapo wfahi ka ama ame ke kai i kekahi manawa ma kekahi hiipapui loa o ka honua. j He Hepua Iluna a i La!d Aka e ninau i ka-honua aeao "ihai 110 ia ia oe," wahi a kj| B§ibal* a kakou i he>luhelu ai,jpgsmua aku nei. Hj]p, &£ olelo a ka j|oe akeāka%si he lehulehu e īs.s- - ana i keia nua, aka o ia mau .holke ana, he raea waf ole wSb!e no, oia! ūa 'lawa ae īa'ho na mea j hoikeiā mamua aleu hei. Hai mai no ko kakou mau maka ua polo-, , Ma apau a, e nana ai o *&. 0.%&. honua nei, _e loaa no na hoike.o' ka pdlftb l3uoilvi kekahl 1 hala 1 īqa.a mamuli mai o'k.a. hana aka wai. _ .. r V Ua-llookikinaia 0 parwin, Alaila, heaha ka meaPnana i luku'a naloj wale na mea he le&ulehu ame ka >anauna hoiookoa? |I kinohi hoiokiki ia iloko 0; ka manaoio hiki ole ke ia kekAhi poino nui ; oka ina hol.oholoiia,, o ke nui ame ka liilii, iol,oko o Patagonia hema, oloko oBraail, ma Peru, maloko c> Amelika AJcau, ahiki i na Ololi; 0 Bering, e hoonioni kakou i ke kumu o ka honua ho!p-| okoa."—Ka Darwin o ka Beagle," na aoao 172-1 176. | "-r -SiA "Ae* he oiaio; "j |ce kumu holookoa 0 ka ua hoonioniia ia, a kakoo ma ka ike akeakamai 0 keia »uj 1 ka moolelo 0, Kinohi, i ke ano .o ka pulumiia ana 0 ka *'paradaiso" nani i piha ifte na holoholona, na i'a ame na 1 meauiu, mai ka ike ana aku' e kekahi poino nui. ; Maluna 0 na 0 na holoholona i make e ikeia' ana a haia loa maluna o na oioi o na mauna, hookahi a! lakou olelo i palapala ai|me ka nui a moakaka pono;'oia ka olelo i palapalaia il{>ko o ka Buke Hemolele—Kaiakahinalii> E nana pokole kakou i ka moolelo o ka Baibala. E ike no auanei kakou e fyaawi mai ana 'ka Buke 0 Kinohi he haina m;aopopo a kupono no ka ninau, "Heaha ka mea nana i pepehi i keia ipiau holoholona apau ame na i'a, a kanu ia laleou?" " ' "I kinohi" uhi ka ,wai i ka honua apuni lo:i nohi 1:2), "a hoopunana iho la ka Uhahe o ke Akua ma*' luna o ka wai," e han§ Sjha i kekahi mea xiail >Jko mai 'o kaole, "I iho lft ke Akula, I malamalama; a ua mstlamaiama ae la." I lsa la ke Akua i ko lakou aouli mawaena o na .wai, i mea hookaawale i kekahi wai me kekahi wai. H;e. mea maopopo loa ka i ha'naia 1 ka la eiua ame ke koiu 0 ka la, 0 ka hanaia ana o ka honua ke kokua mai ia k*kou e paii ai ko kakou pohihihi i ka mea i hanaia i ka o ke Kaiakahinalii. E hoomaopopo ii na olelo 0 1:6, 7: "I iho la ke Akua i aouli (0 ku huaoielo "aouli'*— i i kekahi manawa he "lani"— ua pili ia ika lewa lani, e nana ia Kinohi 1:20 hapahope Oielo mai ka ua puni ka honua.i. ka wai. He mea. keia e mau ai 0 ka |honua ma ko like me ka loli hikiwawe ole. hoakaka a .ka Baibala, iloko o keia mau pauku o Kinphi 2 na mea a ke akeaka!mai e kakoo nei,—ua Wni ka honua i ke ea malkai kela au. - ""!■• • ' Ka Moojglo OKa Hanaia Ana o Honua Ano e ka ipea i hanaia i.ie kolu o ka la 0! ka hanaia ana q "I iho ja ke Akua, E huO pu na wai mala)o 0 ka lapi i k)ihi hooiahi, i ikea'ai kahi ip n0.".0 kja honua ia manawa ,pii mai ia ia, aji.e]e ka yai i kona wajhi i ,hookaawaleiaJ ai nona* E 2 o 3 :5, a e niuopopo no ia kakoul i, ka manao p ka iunaolejlo i kana i kinohi, ku ka honu«L oka \yai a iioko o iga, wai. Oke kino| nui 0 ka wai e £&$. nei he ekolu hapah,a o ka honua iioko ja o ka hqsua i kiiiohi, aple hoi ipawahoHai njai p.K?- nohi 7 :6 ia kakou, "Pii aku la ka ohu. mai ka honu.a nanā ma Halolu 10,4:6, 7), a hooma-u pio la ika ili "ī ka i.lilo ai ka houua. hou i home no ko ke Akua poe kanka, hoihoi.houia mai na jK<3ena., Olelo mai "Ike aku ia a.u ika ]aniJ^jBJill r ,ftme k;a honua hou; ka mea, ua lilo ka lani mua; ame ka hojit]a mua; aole hoi he kai liou aku.", Hoikeana 21:1,. hou ,he wa e hoihoiia ai ke kino nui 0 ka wai ma10k.0.,0 ka honua, iioko o keia Parodaiso nam' a ke kanakaN noho ai, ua hoolakOia kona mai} mea makenmke apau 0 aloha. Aka komo mai ka hewa, a oiai no ua ike ke kanaka ike Akua, "No ka mea, i ka \vai ike ai ljfk6uli ke Akua, aole lakpu \ aku iaia i Akua, aolMioi i aioha aku, *ka».Uft lapuwale lukou i man&o ana # a hoopouiiia ko l|kou njiau lakou i Akua.a hoololi .1 oiāk\o ke Akua i h,go|>umpuiii, a hoo-: maa a r«*Jsma ik» ,i naiiuia uole ika Mea Nāna.] iliana/' Koma j 2«"».. 1 kola wa, t,!ij\tf no me ko kakou au, "ua pīha kf lipnua i'ke iuo" a ua pli ka hewa o ka-| aaka iloko 0 • a ua no ka uoonooi ana 0 kona naau* ana 1 li.anao a; i jui Kinohi la au elike no me keia au, boouu| mai no ke Akua ,he oitilo kauleo» "Aia hoi, e luku au ia lakou ma. A-& honua; 15. Ay\<c e lukpk ana na kanaka, no ka nui o aka 0 ka W?nia pu Kekalii leāhaka e noho itha. tTa oleloln ak» o Noa i ke auo 0 keia p* » ■>;.-. ♦£:}$»;•-• . \ 1 -«. ~"" •* «H? . j. . •. - 4

*ii* i ke «nu 1 k« honu«. Olelo aiai la k$ fAitWi. 4 *A owau )a e, lawe mai ar.a au ike k&iakahi; imMi maluna o ka homia. i we.. r lukuk ai na U i k* p<M? 80H8 ka b«r»u ol* muUlo e ka Uui; a < «a mea *pau kn honua." r«uku 17. : ;