Ke Alakai o Hawaii, Volume VII, Number 18, 6 September 1934 — E NANA PONO I NA HANA A KEKAHI O NA MOHO E ALUALU MAI NEI I NA KULANA O KA WA I HALA [ARTICLE]

E NANA PONO I NA HANA A KEKAHI O NA MOHO E ALUALU MAI NEI I NA KULANA O KA WA I HALA

Lehulehu na molio 1 puka ae nei iwaho a hoike mai i ko lakou makemake e alualu i na kulami like ole iloko 0 ko kakou mau aupuni nei, he poe leekahi ua paa mua i na aialalo o ke koho ana a na manakoho a he poe kekahi akahi no a holo no na kulana, a e kaukai ana o ke kohoia aku eka lehulehu, oka poe i holo mua ole a koho ole ia e ka leh'ilehu ume ka poe l holo xnuu a puka ole nae ma ia holo mua ana, aole i .piaopopo ka lakou mau hana Ueko o na kuluna kohoia e ka lehulehu, aka ua ikeia no nae ka mooleio o na hana a kekahi poe o lakou ma ka lakou mau hana a i ole o na hana a lakou i lawelawe r ai malalo oko lakou mau hakuhana pakahi.. Mai na, moolelo mai o ka lakou mau hana i lawelawe ai e hiki ai Ika lehulehu ke ana a kaupaona ia lakou. oka poe hoi i aiaalu mua i na kulaua a i loaa ka lanakila i ka wa i hala a aa lawelawe : na hana o lakou i kohoia aku ai e ka leh&lehu, ua paa ko lakou mau moolelo maloko o na puke| i palapalaia na moolelo o k& lakou rnau hana a ua lohei a ua Ike maoli ia no hoi ka lakou niau hana e hiki loa ai.l i ka lehiilehu e koho Ualoka aku ana i ke koho haloka e "hoea mai ana i Okakopa ae nei a i Nowemapa aku no hoi kekahi, t ke ike a hoomaopopo iko lakou waiwai a waiwai ole, kupono a kupono ole paha, no na kulana like ole' a poe e alualu mai nei.

a,l£s hanohano ko kekahi pee e aiualu anai, na kulana oloko o ka ma ke ano he poe kaukaryawa. He hoi-ko Js&kahj poe i na uku o ,na kulana a leikou e aea § o kekahi poe hoi, he makemake maoli e ha*iaa£ j£a pono qka lehulehu a e makaal& ikp lakou P ono * mai no nae lakou apau i ka wa e noi mai balska o ua niunttJkoiio. E K°H§J WA MQHO I HANA NO KwA.LEHULt.HU .. . ii.&nea i ka mai u na moho a koho aku 0 ka lakou niau haiolelo, no ka mea he maunu wale no na. halolelo i luia mai ana imua o ka lehulehu e ka hapanui o lakuu he okoa nae ka uhane oloko, ka mea.hiki ole aku ke ikeia e na maka kanaka, a.ka e ko--10 I aa Bi°ho niamuli o ka lakou mau hana i hana ai ai ikawa i hala. Ua hiki loh ke ikeia na kulana oka poe i noho mua ma na oihana i ka wa i hala; o ka poe kaukanawai, ma ka moolelo o ka hale i nohoia aku e ka mea nopa ka inoa e kau ana maluna o ka paa haloka no k6 kohoia aku. Māi pono koho, o mihi auanei mahope aku, aka he mihi make no nae ia, no ka mea, ua komo aku Ja ke a ame ke unu ma kou pono koho ana. Mai koho ika moho mamuli o ka pakika o kana haiolelo a i ole mamuli paha o ka le'ale'a o kou mau pepeiao i kana mau bulu aaa mai, o mihi auanei muhope aku, he mihi ole. Ano ka wa waele e ke pulu; kalana ana; halo ana; hoolohelohe ana i na manao Kaniailio o ka poe e pili ana i na moho, no ka mea, aole e nele ka ike o kekahi poe i ka ka pono ole o kekahi mau moho au i kimaaina ole ai i ko lakou mau moolelo.

E AKAHELE O PAU NA AUPUNi KALANA O KAKOU Ua makaukau i kela kau ahaolelo ku mau apsj k& ahaolelo kuikawa mw.no he kanawai e hoopau ana i ka meia ame ka papa lunakiai o Honolulu nei, a e ka mahuahua ana o na Keinokalaka i komo iloko o .ia mau kau me kekahi mau Lepupalika kuokoa iloko o ka hale o na lunamakaainana, ma penei ua pau mua keia kulanakauhale o Honolulu nei, mamuli o ka hoopauia 6 ka meie ame ka papa ona lunakiai. Aole kakou i poina i ka hoopauia ana o ka loio kalana aimi ka makainui o ke kalana o Honolulu nei ike kau mamua aku! Elike no ?l me k& hoopauia ana o ia mau luua aupani kalana, pela i ao i makemakeia ai e hoopau i ka meia ame ka papa lua hookohuia i lunahoohana kulanakauha'le : • He mea keia i hooniakaia ke kamailioia anft &a u oka 1025 ia'u uo he lunamakaainana mai keia aku, a ua Loao Inlii ia e pokepoke i ua iala d' kal«na i kela mau kau aku, a i ke ko ana o ia ma'u ° P ot ' ''«ahni'.ike kaili mana mai ka linia' mai o ka lehulehu a )\uke t> ka liina o ke kanaka hookahi elike me ka oihana m.ikai, jnanao iho la lakou e pono an& ka lakou mea i iini i-.n loa «i. oia hoi k:- hoopau loa i ?ce aupuni knlanakauhak' nu kv oki ana i kona poo oia kft meia ame kona mau elu u oia na lunakiai ame na lun& aupuni kulanakauhale a kakma. He mooleh> loihi keik' e pau ole ai i ka pule hookahi a elua i.e paha, aka o hoo-' mau ana au i ke kakau ai.a i p.a mea e pili ana i keia mea i ike pono mai wikou e ua hoamakaainana, oiai oa omu'oia keia W;mkr e na Kemokalaka '* ka wa opio. aka ua hiki no ke mu'o heu n'.al no ka lau o keia manao a k'a' iuikomake e pakaha '' ka mana o ka lehlilehu n e hoīlio; hou ia kakou ihene a hala loa aku niao o ka manawa

0 Waa\raaikinaftUpo ma, i o oluolu hoi oukou <? ka po« c heluholu ana i keia fn*?a, e hoolaha aku i ka nui o manakoho o na apan~& "koho ba!oka apau eono o ke KēlikoK j ne: i loaa Hke a! hoi jkeia ik? ia kakou apao, no !ka tHoa. i ]<a lohe ana 1 koia moolelo,'poh» e alakāiia ai M lehulehu e koho ika lakou mau moho. Ao!e keia he mea' liilii a paani wale, aka he 'moa nul ioa keia, aolo no k?tS" kuianakauhale waie, aka 'no na kalana no apRH s no W mea. aolo wale oift ma Ho'nolulu nei ka poe «j(inu mana, akn aia no ma nn moknpu|ni no apau, a o ka »oe e noho : mann maanei iwaena o ka; poe pakaha mana o na mokupunl okon oia kekahi %|lo no p-aha' 1 pati !oa ka maKa h lakou, akn he manaj nui l|a ko takot? ma na mokupnnl apau o ke Ke'ikoie a mariui!i o, mana o ia auna i!oko o r»s moMipuni m ; jwaholaku o kels i ho?o na okl P«n mna 1 keis kaUna \ lu?1a Vsu shaoklo" mua aku a le!f ni kn mnl|:a ? uui amo ka toto kßlai\A o ku?anakau|i»!e a kaiana (> HonoMu ne|, bo |ca

0 ka hopena o kt kukaiolelo ana ma kahi o Kahu&apule Blair oia ka Uooholo ana e malamaia kekahi kuimilaau Kalikimaka no ka _pono o na keiki llihuno o ko lakou wahi, a e ukuia na kumnkuai o n.a makana m.iiloko i\ku o na hana hoomakaulli liilii a )ia kamalii o r.« oaana po&opono iki ae.e hoole āi 1 ko lakou raau iho, "He mea no hoi ia e'ao ai i ka kakou poe keiki i Je& haawina maikai," wahi a Mrs. Biair.

4 ?Fololei kela," wahi a Boar. J si]cy; '*$&& manao nei au o na huaolelo unku 'ia oo iho' oia paha ka panina oke ino oka ht x WA oko kar,;ikn, Ano," w ; \hi a hmaekalesia ? hoomau mai ai. o Kamaitio ana i' Kana *tlfwahine, "e pono paha kaua' e hoi, oiai ua ano 'nau na hooT>onofV»no ana apau me ka maik;i! "

pono ia*« e hele e \ke ia Mrs. SomerviHe niamu» o ko*u hoi ana/* wahi a Mw, £eardsley i olelo mai ai.

**Me he mea la pela »o oia ia'u, ia'n f hele hopo ai e !ke iaia, ! ka 1a o ka hoolewa o Mrs. B!ake." wahi a Mrs. Beard?ley. \ kana kane i kokua mai ai iaia a noho Huna o ka noho, a uhi akahele aku Ta iaia na huhihulu. *Ta hoomaopopo anoi oe 'e knu aīoha™ a $frs Blu'r \ nuns}uka mai ;n. 1 ka h>,A *na a\\t o r.a uieu i Vu>a mai + Tka o Yto.;him?u T*oa\\UVv • Kana