Ke Alakai o Hawaii, Volume VII, Number 26, 1 November 1934 — HE MOOLELO POKOLE NO AMELIKA HUIPUIA MAI KA MAKAHIKI 1763 MAI [ARTICLE]

HE MOOLELO POKOLE NO AMELIKA HUIPUIA MAI KA MAKAHIKI 1763 MAI

Huokuemi hopei'a. }\u"ka \ilaula (Peki'lua hanell' iliope Coiicord aku, a | nia kalii o ka ainaawa]keft V:a poe TVlek«me <* I auhee no Bokekona. Matl | tffeb mai o m o-pu naheleh'ele. s iria k:l aouo oke 1a na puiilu o is;i Kanaka I.Minuke inapu i na k°a ! T a hu-naia ilo.ko o kela. 'aine keia o-pu o ke alanui he_pu, ra me he mea la he maka klpna papohaku apau, Ua luhi I a malo'elo'e na kaa Pelekaip; a ua pololi loa; a he la wela launa ole no hoi ia, ' 3To Jfe mea Ja anle he palena o na. koa o ka poe e j>e]| ana nia Va aoao o I:e alanu!. 0 Bokekona wale no ko wahl e palekaua ai, a he mamau loa. Iko lakou > k<- kulanakuihak' me ka paupauaho, ua j>.a heima o ko l.ik<>u mau koa i make mamup o kp Minuke. KCKC aku i& o k' kauu api.ni ka aina. Mai na aoao m4i apau ! julta ir*«i ai ke kahoa, "JE na : K»naka Minuke, e liele Ua hoikeia ka pane 1 fieīa lim, hea e ka ikaīka q Xseraela Pulnam, he kanaka .kahiko o |te kau& iUka Palani me na liikini, ka maī i hol hou X kona aiha ilnahiai ame "kana palau. I ka la m§)i9pe iho o ka paiO.ua o kaua o Lexington ame tDoncord e hana a|ia oia *M|> o kona aina mahiai. Holo atdwi loa se la a hiki ole ia Putnam ke lohe aku i kona l::-a ana mai e hele ike kaua. Aka ina no he hawanawapa wahQii<?|Ua lawa ia i kela kea kahiko. i Me ka haawi ole aku ikepahi aloha i koiia ohana, holo oia |me ka mama loa i;lgkgjgria Ua akoakoa ae na Kanaka | Minuke malaila like ole raai apau o ka aina. : He poe kanaka kino jio lakou apau loa, 1 hoomaamaa oleia no nae i fcgj|sjea he koa, aoka hapanui o lakou aole loaa ka maleauMu 110 ia mea, eia 110 nae, ua, piha me k auhane nana eMoh'iolo i na ke'ake'a apau. I na la mua i kfn6ftt o Bokekona wale no kekahi o«a puali aina i paa ike leuianakauhale.! k'eiu Maluna olaPa i hoomoanā ai ka pualikoa Pelekane. ■ Ma" kekahi aoao mai o ke kal'ke kauhale o Charlestown, a mao aku olaila, ka Puu'EuKkei'. Ike na Amelika ina e hiki ia la\ou ke paa a hoodsaīka i kela puu ma ke kukulu, ana i pa-pu malaila, e lilo ana ia lakou ke kulana maikii o Bokekona. Nolaila, i keīa po, kokolo ko lakou poe kanaka iluna o kela puu a hpomaka iho la,ka hana o. ke kukulu ana i mau pa-pu. 1 |tca # welie'na o kaiao ua ku.]aV kou maluna oke kahua paa o'lea puu. Ua ike ka poe j?elekane īna lakou e makemalke paa ia Eokekona he go.j>ft, ia lakou e hooauhee i na ma-i, kp lakou mai. Hoopaapaa lakou'i maikai a lakou e'lele ai maīuna o na Amelika.' 'fiSifikou e hele ma ke kai & mahopē mai o ka puu ina paja"e lanakila lakou me % maalahi loa; aka hooholō lakou e lele kaua aku no ma ke alo. " * '*' ' e * , Aohe nui o paud,a aku pge np;iaiia, kauieo mai la ko laiia mau alakai a elua, o Kenelala Putnam ame Konela Prescott f e kali a kokoke ppno mai na enēmi i o lakou la. Pi! mai na koa i ponoia o Enelani. Kokoke īoa la lakou, aole he' hoailon§ mai na Ameīika mai. Aīaila po-ha mai Ia ke kauoha maopopo mahope mai ona pa-pul * ? E ki!" Lele aku la na' Poka me he pakaua īa imua] a hoopuehu aku la i na Pelekane a hookikinaia lakou <p holo ilalo mai ka puu aku. Hoakoakoa hou no īakou ia lakou iho, a pii hou no i ka puu. Hookuemi houia no lakou ihope ena pakaua o poka a haule hou no iīalo. Hoao hou no lakou no ke kolu oka manāwa. Ua aneane p pau ka pauela a ka poe koa Amehka; aka hoomau aku la no na hoopakele o ka aina 1 ke kaua ana, me na pu ame na pohaku, na pahi ame na Puupuu lima. Aka he ikaika loa na Pelekane mamua o lakou. Ho<?kikinajia na Amc?lika e hoi ihope, a lilo ka, puu ina Pelekane. Kūihe ko Putnam manao a pio ka manaoJana. I kona manao me h<j mea la mahupe o kela kaua kamaha'o ana e pono i na alpha aina ke paa i ko lakou kulana a loihi iki aku, aka olelo. kekahi poe ua kamaha'o ke kaua pale i haawiia i kela la, oiai no nae ua pio ko lakou hopena. He hauqli nui apuni ka aina. Ia wa hookahi, ma ka Ia i hooholoia ai, o ia ka la 10 o Mei, 1775, malamaia lp halawai a ka Ahaolelo Lano ka lua oka manawa, ma Pilakelepia. I wai, noonoo maoliia ka hoopiakaukau 110 ke kaua. Hookahi a i ole elua paha malam'a mamna aku, i ku ai o Patrick Henry iloko o ka Luakini k;jihiko ma Riehnioiidj, Virginiā f a kahea mai, "E pono kakqu e kaua. lie kuawili nei au, e kaua kakou. Aoīe au i njaopopo ike alahele a kekahi poe e lawe ai, aka, no'u iho, e haawi mai ia'u i ke kuokoa a i ole e haawi mai ia'u i ka make!" Aua hoopuka oia i manao oka hapanui o jjia kana oko lakou mau wahi. Ano e hana like lakou no ka hoomakaukau ana no ke ia mea. J ! N° manawa loihi lakou | hana like ai o alo ike kaua, He mau ke ake a nuilui mamua n\ai o ke alahele. Pono e ioaa ka pualikoa, aka he mea paakiki ka hiki ke loaa ka ae mai n* aina pajkahi mai e haawi mai i kouu maheīe kanaka. Maka u pakahi na ainu o oi ioa aku kana o haawi a e hana &\ mamua o ka kokahi mau alna e aku. Apau ke kaua hoiookoa ua hooaawaliwaU m&i keia ano hana iīoko o ka ahaolelo i kona ikaika a hoopio i manaoīana ona kana|.ka. Hookahi inea uaau&{> >\ lakou i lokahi ai, Hookoh'{i lakou ia K-ōki Wakinekona

i aiakai nui no ka pualikoa hui. 0 kon'a ike nui ma ka hana koa, i ike mua ia ma ke k;.:::a mawaeua o ka Paiaui amē n'a īlikini, ame kone noeau kiekie ua lilo ia i mea e kupono !oa ai oia i alakai no kela'hana nui. Mawaho as, o, Wakinekona ke alakai o na koa o Virgmia. Ahiki ia wa ua lawelawe nui ia ke kaua e na kanaka o MakeKukeka. He mea ke alakai o ka homa o hookuikahi ai ina Pualikoa a ka akau me ko ka homa. I ka haiia ana aku 110 kona hookoliuia, olelo mai la 0 Wakinekona, "Ke noi aku ;:,i au o hoomanaoia e na keonimana apau iloko o keia lu:r:i. ke kuahaua aku nei au ! kei& la, me ka manao maemae maoli, aole o'u inaiiao ua ' Hke aku au kulana alak;.; [ hoohanohauoiu mai ai au." E ike kakou no keia kan .ka, iloko o kona kaualua Aole kanaka i oi aku ka w mamua o Wakinekoua 1 k* koWi o ka hana mamu;. o u*. O ka hoomaamaa AU* i m koa ahiki i ko lakou iahi ana, ka hoomalimali > mau i mau puno, i ulolohi loa ku Uiki aua mai, ka hoo- '! ****** o ua koa iao — o koia aiwu keWa ,apau # a hui pu ia me ke ko'ike'i „ ke kulaua, ua lawa ia L e hooPc.hihihi ai i ka hapauui o r.a kauaka. , "AqU i hoohanohanoia ia wa a.i, iio i keia \va ka m«a t , • ua hoalohaloha oia Ika leo kaulaua, aka ua ku oi v i iiuua o ia uiea •; Noonoo-akea, uhaneoi ae, ke Lwikahi waie no' ilOwai keia ano kakou, ane i:..; apao,— WakiueI iwaia/'