Ke Alakai o Hawaii, Volume VII, Number 28, 15 November 1934 — KA TOWNSEND PAPAHANA NO NA UKUHOOMAU KAA MAU [ARTICLE]

KA TOWNSEND PAPAHANA NO NA UKUHOOMAU KAA MAU

EHANANAU'I * * + E HOOMAHA NA,L'JAU'I He Hana Pili Lahui He umi miliona me ekolu haneli kauk;:iii poe kanaka 060 makahiki a «»i, ewalu miliona o laV'"- )ca haahaa loa, e naanaoia e noi no ono ukuhooma:!. Lehulehu, i kupono na īnakahiki, e noi ole ana no ka.nu.-a e koi ana ko lakou mau kulana iloke o na oihana no ko li.kou pono e hoomau ika lawelawe ana ia ma.u oihana I «'hule.hu o na miliona aole he poe makaainana. īna c w;uu miliona 0 ka poe i kupono ua rpakahiki e noi e hiki at;a ke holo hookahi hiliona eone hānel! miliona daja il-»k' o na alahele oka oihana kakpa i kela ame ke-ia mah;ru•>. He mea keia e hoomaka koke ai ke kuaiia o na waiwai me ka uui loa. Ua hoouuku kakon aua hoao e pono m<. ka uuk ii na makahiki eha. E pau koke ana na waiw;ii a ka poe halekuai liilii. E ana ka poe kuai kukaa o hoomahuahua 5 ko lakou me'i, waiwai oloko o ko lakou mau halekuai. E hea ana h>>i lakou i ka. poe hana waiwai e hoonui ae- fka lakou hana ana i mau waiwai hou. E hoomaka kokeia no auanei na huila o na niikini o na halehana e niniu me ka awiwi loa. E heaia auanei na Hmahana e lawelawe ina mikini a e hali ina waiwai. E lehulehu hou auanei ka hana, i hanaia pela mamuli o ka nui hewahewa o ka pomaikai ame ka hookaawaleia o ka poe i piha na makahiki he kanaono mai na hana mai a mai ka huii ana 1 hana na lakou, E pii ana na ukuhana. Eoi ae ana ka! maikai o ke kahua o ke ola ana a kaulike me ka iliwai.o, ka uku e loaa ana o na elemakule i waiho i ka lakou mau hana. Aole he kumu kue e waihoia mai no ka hulna e koiia no ka mea ua hiki i ka ukuhoomau ke haawiia e hiki ai ke ku imua o ka noiiia. "Na kela poe elemak ik i hoohua a hooulu ika waiwai apau e ikeia nei i keia la. Ile kuleana ko kela poe e ai ai i kekahi mahek o ia mta e lawa pono ai no ko lakou ola oluolu ana no ke koena o ko lakou mau la oke ola ana. O ka hoohana ana ike dala wale no ka, iakou e koi mai a-i, o ka mea apau e hiki ke loaa ia lakou. I ko komo ana iloko o ko lakou mau lima, ua hiki ia ke hoolako i ko lakou mau mea hemahema a hoihoi koke hou no ina wahi mailaila mai i loaa mai ia. 0 keia kahe hoomau o ke dala he mea ia e hooia ai i ke onipaa o ka pikiuiki, a hoopau i ka maka'u- ma ke ano oia kekahi mea e ke'ake'a ai i ka hanaia o kekahi mau.hana hou a e loaa ai . ka pono kaupalena oleia no ka hanauna e uiu mai ana.o, ka poe opiopio. , | 0 ka hoolilo ame ka pono no ka pii o na da!& e Js-.j ; wa ai ka papainoa o ka poe e ukuia ai na ukuhomau e lilo ■:;.f-nna-ia i mea ole.a e holoiia no ma ka pau ana o xia.hi)D.-! o na kokua. manawalea ame na hoolilo uui ika! "p&e hakihaki kanawai. E loaa no na waiwai ] mua oleia i ka lahui mamuli o ka hoohana i lea noeauj ame ka ike o ka poe kahiko ame ka iakou mau,ha§,a wajwai nui iloko o na hana noeau, akeakamai a|su. A o ka hope 'oa, ka waiwaiio.o ke kanaka, ka haupli ame ka olioli, e hoopau no auanei ia i na manau aiunu, hoohuoi, maka'u ame pau o ka manaolana. KA P. E. R. STRAUCH MAU MANAO MALUNA O KEIA KUMUHANA WAIWAi NUi E koi ana keia papahana i ka Ahaolelo Makua o Amelika H.uipuia e lawe i ka mana maluna o ka hoohoio ana i ke dala mai na banako mai a e hoihoi i keia mana i ke aupuni oka lahui ka mea nona ia mea. Aole mea kanalua a i ole maka'u paha i ka hoopono o Amelika Huipuia. Lehulehu o kakou i loaa na kumu kupono je kanalua ai i ka hiki ame ka noonoo 6 na banako ma ke ano he papa a hiiinai ole i ka naauao o ka ana la Ukeu 1 ka hana ano nui pili lahui o ka malama ana o ka hooholo kupono ana ike dala e hoohana ka hana oka aina. E koi ana ka papaiiana a Townsend e koi ke aupuni iahui i na makaainana apau i piha na makahiki i ke kanaono a oi, e hiki ana ke hana peia, e waiho i na kulana hana ukuia a e lawe i ka hana ano nui o ka hookakaa ana ia $200 o ka malama no ke koena aku o ko iakou ola ana; e hooliloia keia dala iloko o na palena o Amelika lluipuia no na pono kino a i ole no ka hoolimalima ana i kokuaO ke dala e hooliloia ana pela (i koho waleia mawaena o hookahi ame ka hapa ahiki i ka elua biliona dala o ka malama) e hooikaika koke ana ia i na ano hana apau a ka palena piha ponlK. E komo ana ia iloko o na poopoo ame kihi apau oka aina. Ehoihoi hou ia mai no auanei ka hilinai iloko o ke kulana onipaa o ka holomua i hoihoi houia mai. E oleio ana ka papahana oiai'ka waiwai i keia \vaj ua maalahi a ua nui ke lawelaweia e na mikini ano hou, he mea pono maoli e hoohanaia no na waiwai e hanaia ana i hiki ai i i.a kgJi<oohana" waiwaiia..' Ō ke kaaipa ana i klaala me ka au'a oie apuni ka lahui ma ka hoomahaia ana o ka poe elemakule € kau ana ia maluna o ke koena iho o kakou ka hana o ka hoolako ana ia lakou me ke dala. E pono e hanaie keia e kekahi papahana i hiki ole ai i kekahi mea ke alo i kona mahele kupono oka lilo o kela hana. Nolaila, oiai e ukuia ana na ukuhoomau e ke aupuni i na mahina apau, he mea Pono i na halekuai liilii o ka lahui e hoolako i ke.aupuni me ke dala no na ukuhoomau ma o ka alahele o ka auhau kuai a kakou apau e koiia ai e uku ia kakou e kuai ai ika kakou mau mea kuai, Aole e hiki i kekahi mea ke alo i ka uku ana i keia auhau, oiai e pono kakou e ukui o make auanei. Aole mea e auhauia a oi aku aole no hoi e emi mai. E uku kakou eiike me ka hiki ia ke hoolilo. E uku piha na halekuai liilii i ka pnu aua o kela ame keia malama i ka huina i makemakeia o ke aupuui ma o ka o na k.:muk.uai o k;tnu mau a ka iehulehu kuai e koiia ai e uku, Mamull o ka hoomaiiaia o ka poe kahiko mai ka 1 na hana. n«e ka uui vi ke daln ame ka inki e 'aooi kokur. j\ ~ •,]<<.. ( j>o aua:'ei k«.. h.oeuaj n W» «pau mawaoiui ;■ ka iu'.u;;.; oku po-.- ■'.iiu.haaa ; i!oke o ua unu~ ka iu;.ktniakei#j

iloko o ka hana anp nui like o ka hoolilo ana i ke dafe no ke aupuni. O ke ko'iko'i o jka manawale'a ame ka kaupalena ona o ka iliīiune e hookaawaleia no auanei laua a elua e papāhana maalahi ame ka holomua e oia mau ana e hooiaia i ka aina. Ua kohoia he umi Pakpneka o ka pii ae o ke kumukuai o na.ponokino, ame ka mana nui palena ole o ka mana kuai o ka lehulehu mamuli o keia papahana,. aole wale no m e uku i naīhoolilo o ka papainoa ukuhopmau, aka-ma-waho ae, e uku iloko o umi a iwakalua paha makahikii ka aie lahui holookoa. ; Ua hoomakaia ka papahanu rovvnsend i lanuali o keia makahiki malalo o ka inpa i hoohuiia o ka "Na Ukuhoomau Kaa Mau o ka Wa Eiemakuie Ltd.," a ua loaa ka hookipa ohohiaia maluna waje no o kona mau waiwai, a |ua loaa i keia wa na ahahui Lala iioko o na mokuaina apau o ka Uniona. He palapala noi Pilikia ,i ka Ahaoielo Makua me na inoa i oi aku mjamua o 4,200,000 i kakauia, me ka ulu oka o keia hana, he hoomaka wale ana no keia. I O ke KalaPu Townsenid t ua kukuluia ia no ka mahookahi e hoolala i hana Neeiike e loaa.ai i ka Townsend Papahana no na Ukuhopmau Kaamau'o ka Wa Kahiko ka hopena holomua ma|kekahi Kanawai o ka Ahaolelo Makua iloko o ka hapa piua o lanuali, 1936. E ukuia no na hoolilo apau o keia ahahui nia ke kuaiia «Aa o kona mau puke na ka 25 keneka pakahi» e hiki ni ke loaa mai ia P. E. R. Siiauch mai ma ka Helu 82 0 Aianui Kalepa, Kelepona 2)325. ka niea e kono aku nei 1 ka lehulehu e kako o i l eia ,hai;a. O ka haiua wale no ia i loaa i keia w*a, no ko keia, Laiiui hoi luou oia mau i ka | pomaikai mau. j !