Ke Alakai o Hawaii, Volume VII, Number 33, 20 December 1934 — HE MOOLELO POKOLE NO AMELIKA HUIPUIA MAI KA MAKAHIKI 1763 MAI [ARTICLE]

HE MOOLELO POKOLE NO AMELIKA HUIPUIA MAI KA MAKAHIKI 1763 MAI

Aole i hikl IA Enelftiil ke lanakila mnluna o Nu ToVa. Koe iaia ka papaMna n«i elna oka lieouka kaua, oia hoi, ka hoomaka ana ho ka akau, e e lawe pakahi i na mbl|:uab&. 7EH aole i makemalc<' n:ao!i o Pelokani» e hook(j) i k'ela pap-.hana a e hoouka i-aun. ī.ehulehu" ka poe t!okj o kona «*inaj koi ikaikn : ka moikane ame ka Aha,olelo Lahui e ike i ko Amelikū kuookoa. ,1 . 0 ko keakou hollōha kupaa, o WĪHiam Pitt, ala mai oia mai ka moe ipa'i mai.k.hele e haawi i kana haiolelo kaulana nui iloko o ka.Anaolelo &ahui. Hoko o ia haiolelo, olelo oia penei: w Aole kana.k^fualoha !.a niiihalo i ko knkou mau! imalikoa Pelekane mamua o'u. Ua ike au i ko lakou hooikMika ame ko Tak<>u hoopono. Ua ike au i ka mpa iki ia likkou ;i «<i liiki ia lakou ke h.ina i na me« apau a koe fta mea hlki o!r> a pohihihi, a ua ike au he m£a hik| o|eJia.l&frakila ipalnnn o Amelika Pelekane. Aole ; e hikī ia oukou e o'u mau īīaku, aoh- e hiki ia oukou ke ; lanaklla. m&luna o . Ina au he Artielilca, «like me ko'u'Pelekane ana, 3 ka wa e hooleleia mai ai he pualilkoa malihini iloko <> ko'u aupuni, aole }©a au #i waiho ana i na meakaua īlalo — aole, aole ioa, aole loa no!" r Hookahi kumu e lailakila ole aī o Pelokane maluna o Amelika oia ke kokna o'Palani iaia. Tka hoohoaloha ana o Palani i na kolone Mpi, elike me ka Eneiani i kapa ai ia lakou, aole mea i no ka a|na makua e hana ai koe wale no ke kaua maluna o Palani. Ma kekahi aoaomai hooulu ke!a aupuni hehoopaa paa ma^waena 0 Enelani ame Sepania. Pela i hoopiha loa ia' ai ko Pelekane mau lima me ka har|a iloko o Ēuropa. Kakaikahi loa na pualikoa hiki iaia hookuu no Amelika. ī Dekemapa 1778 no nae, hoouina o Enelani i puali i ka hema loa. Laweia o Savanah a 'hoonohoia he kiaaina aHi ma- : luna o Georgia. ika 1780 lilo pio o Charleaton ia Olinton, a emo ole lilo iaiia ka m«na o Carolina Tīema, Me he mea Ja e maikai ana ka hele ana o na mea me Pelekane ame kana papahana. Aka mamua oka hala ana. o kekahi manawa loihi, hoopilikia holopono mai la na Amelika 1 ka poe i lanakila. la na puulu liilii o na kanaka wiwo ole i na kaa ponokaua, a komo iloko o ke eamp i ka po, a i ka poe komo hewa mai iloko o ke pihoihoi, a iloko o ka pilikia mau. Makemake o WakinēKōW"'"e"li~ooufia ia Kwelala Greeno e hookuu i ko Cal*olina poe e hoomaha. .Aka makemakeo Kenelala Gates ia kulam a, ka nui anjt o kona mana iloko oka Ahaolelo LahOi lilo iaia ia kulana. Halawai oia me ma Cair[den, ma Carollna Hema, kahi ana Amelika i halawai atm;e auhee nui oke kaua, līe oiaio ka ianaina me ka poeleele no ka pse r ka I paku'i mai i ko lakou. ]hull iho Ja kekahi o ko lakou koa ikaika )q§ ma M jKa"ua'rk"ipi a ī bea kum^aia--0 Penedict Amola," ke. ole o iba hoouka kaja, ana he ka.puli dala e alii maluna onaa?roopīS = rl:a 'mSMfflaria o[kong-hoa ,pa!o ma kekahi' 'hat>a o ■ oNa loka, oiai tfa' I*aafelfe' Wt ioaa Ji i Pelekane k"d !kailU CardTlha H"er£ia fm.e Geprgia:; .Lilo ia Arno!d ke PoinL jlai]la'hoomaka ka hooponopono anaT v f Hi#rTa w^hi' No ia kipi ona e loaa mbi faīa h al la Enelani m ! aifte : huina <laW nui me ke kulana; . 0 kahlrier , 1 laki ai, ikeia k«sla ōhumū! 8 nolo"o Aj*nda \ kahi o ka poe Pelekane, a laweiawe malalo o lakousriki i ka pau, r ana o ke kaua. O ka.poe i]kamaaina loa itfe, olelo ua hoomahua kona hēwa iaia me he mana nui U' i ke koena o kona niau la o ke ola anā. ; Me ka lariakila nui! mahope oha ioko o Georgia ame Caroina Hema, hoounal o"Co'rnwalHs le umikumama- . lua haneli poe kahalea llok(|» o ka" aoao konohana o Carolina Akau. "Halawai kela jpo6 jhe ka pu-Ii ikaika o ka ] poe i a'o oleia oka poe kua!hlt?^lea' poe nalakou i hoopio ' a lawepio ia lakou n'a 'na Mauna Aliikane. Ia wa ua ae ka Ahaolelo Lahui e h*okuu ia Wakinekona e hoouna ia Greeneliloko oka herra, He.poe.kanaka maikai ko Greene e kOkua ai iaia, o ]Torgan, Marion " Ka Swamp Fox," "Ka Liq Mama" o Hary Lee, ame ka hoahanau o Wakinekona, o William Wialinekona. Aka he elua kaukani wale no poe kanaka ilok» o kona puali apau loa, ame na meakauai kakaikahi, a lole i ukuia na koa no na malama lehulehU. Me ia puaī s weliweli oia i ka lele kaua pa-pu aku. Ejlia nae, lilo i l| poe Amelika ka lanakila o kekahi kaua ano nui aku, —ke kaua o Cowpens, ka wa i uiaa puia ajl ka poe Peh|cane malalo o Tarleton e ko Morgan poe lj:of. 1 kekahi mau kakaikah : mai alualu na pualikoa a f e!ua kēkahi i keikahi mai kekdii. wahi a i kekahi wahi. Ka mua, lele o Greene ia Coinwallis mailoko aku o Carolina Akau aloko o Virginia. Aka ma kekahi ano aole hiki oia ke loaa iai t. Alaila hoihou mai o Greene a -lele maluna o Cornwal3is, a hakaka ma kekahi hoouka kaua hahana loa ai|a ma ka Hali' Hookolokolo o Guiiford. Oiai aole i pio miaoali ka poe ?elekane, ua liīo na kanaka he lehūlehu wal4 $ holo lakoun' ka aekai. Alaila maki o Cornwallis o VirginiaSa hoonipaa iaia malaila ma Yorktown. O keia ku mea i ©aa'ai ia Greene ka hiki e hele maloko o na leolone ekolu |lilo hou irai na kulanakauhale apau a koe pa kulanakainale o Wilm.ingtōn, Charleston, ameSavahah. ■■■ "" | '