Ke Alakai o Hawaii, Volume VII, Number 34, 27 December 1934 — HE MOOLELO KAAO KAHIKO LOA NO HE KANAKA KINO-PALUA PIKOIAKAALALA [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO KAHIKO LOA NO HE KANAKA KINO-PALUA PIKOIAKAALALA

i a Kauakahi, hoole mai la oia me ka olelo iiai: "Aohe iole, he pali īh ; He kanaka lalau oe." i . haalele ina pali hulaana mahope o lakou, po a .. a ® lakou ma H"ilo a pae nia ke awa o Kaipalaoa; iPii na mea apau ahiki i kahi o Keawenuiaumi,.koe o Kaua[kahi me ka hokeo ie ar,a. I aku la o Mainele iaia: "E pii. ihoi paiia karua iuka io Keaweuuiaumi la?" Olelo mai la L o Kauakahi: "Aole au e pii ahiki kuu hokeo akua ke| lawe pu ia iuka. Ia lohe ana o Mainele ia olelo a Kaua-i kahi. kauoha aku la o ia Keawenuiaum: e haaiwi mai i poe kanaka e hapai ai i ka hokoo akua o Kaua-, i kahi iuka. Kena mai la o imi kanaka eha, , e kii e auamo Ika hokei> akua Ika hale. Olelo aku la o iKauakahi ia Mainele: "Aole kakou e pono e noho ma ka ihale hookahi me kuu akua, e aho e olelo ctku oe ia Koaw«inuiaumi i wahi hale no maua." Olelo f.ku la 0 Mainele ia i Keawenuiaumi i hale no Kauakahi ame ke akua ona. Mahope o ia lohē ana 0 Keawenuiaumi ia <>]elo a Mainele, hoeu koke ia ke kukulu ona hale, a aohe i upuupu iho paa ka haie a kaawale o Kauakahi me ka hokeo ie ana. 0 keia mau hana apau loa, na Pikoiakaalala wale no ia, i ole ai oia e ikeia mai' e Mamele ame ka nui pu ae .o.na. kanaka. I ka lua o ka la o iakou ma Hilo, pii o Keawenuiaumi me Mainele i kahi 0 ke koa waa, a na manu e hea ai, me ka auamoia oka hokeo ia. ( Ahiki pono lakou malalo o ke kumu 0 ua koa nei, noho kaawale aku la o Kauakahi me ka hokeo ie ana. la wa, ooki na kalai waa a Keawenuiaumi i ke kumu 0 ke koa, kau ana na manu, kahea ana: "E, Keawenuin.umi e! Aohe waa, ht* puha. He waa ino, he waa puha. He waa hiki o!" i ka moana." īiOhe ka poe apau 'loa i keia leo kahea me na olelo a pana o Mainele i ka, pna', aohe launa ae i na manu. Hala Joa na manu iluna a hapa ka lele ana a ka pua 0 ke pana a Mainele. Hana ke olokea he alanui e pii ae ai a waena 0 ke koa alaila pana ae, aohe no he launa aku i na manu. Hawanawana aku o Pikoiakaalala ia Kauakahi: "Ē ninau aku oe ia Mainele ame Keawenuiaumi, 1 ke kumu ku ole ona manu ika pua ? He pana oleia paha ika pua, ina paha e panaia ina ua ku na manu." A !ohe o Mainele 1 keia olelo a Kauakahi, i mai la : M Aole no la hoi e pana ae; aia no hoi ka manu ke kau mai Ia iluna; eia mai ka pua, panaia ae no hoi paha; nlalama oku ia oe. M ī aku o Kauakahi : "Ae, e olelo ae au i ko'u.akua a nana e ppna na manu." Ia wa ku ana o Pikoialeaalala mailoko ae o ka hokeo ?e me kana pua pana iole. Alaila, ike o Mainele ame i!» kanaka o Oahu aku nei he kanaka ka koloko 0 ka hokeo ie. Olelo aku o Pikoiakaalala ia Keawenuiaumi: "E laweia mai i po'i wai, e lawe mai a malalo o ke kumu oke koa nei alaila kukulu." Iloko oia wa pana o Pikoiakaalala ina manu. Kulou iho la kona poo iloko oke po'i wai, e nana i ke aka o na manu f kupono ka pua ke pana. O ka lima me ka pua kai iiuna kahi i pana ai, 0 na maka iioko o ke poi wai kahi i hooponopono ai i ka pololei kupono, Ia pana ana, ku na manu a elua, pahu ana ilalo a u-wa ka ahakanaka i ke akamai o Pikoiakaalala i ke pana pua. . y *'?>■« ku ana o na.manu i ka pua.a Pikoiakaalala, Hio ke keikimahine a Keawnuiaumi iaia a lilo pu hoi kekahi aoao o Hawaii a waiwai 0 Kauakahi. Hlilahila 0 Maineie a hoi mai i Oahu nei. Ka Hopena