Ke Alakai o Hawaii, Volume VIII, Number 39, 14 February 1935 — He Moolelo o Ka Wahine-Missionari Mua Loa ma Kina [ARTICLE]

He Moolelo o Ka Wahine-Missionari Mua Loa ma Kina

Aole mea kamnhu'o o ka lala hou iloko o ka puulu e j ia i kikow ■ na no ka noonoo o na mea apau ahiki hookuene >ono ana iho ma kona wahi iloko oke c o ka poe pia wahi. O ka poe mua il launa me.k ea.opio, h<)ihoi mai la lakou i ka olelo! hoohok> ua a me ke Uupena o ka poe hoe heihei waapa. M< a la'ua hilinai ka poe apau me ka hau-i oli he mea * nui loa oia no ka misiona, a e hana ana oia he hapa a hana ilok- o ka honua hou i hoeueuia 0 Kina. Ō_ ou wahan; ua hookoia ia ia a kakou e ike aku a He 1 le o Mr. Frank D. Gamewell na John jV N. Gamew< mea nana I imi a loaa ke Kelekalapa Makaiame PaUaahi, elike me fa e'ikeia nei ma Honolulu nei ma na oihkna makai amo kinai pauahi. He mea maopopo ua hāhai no oia'maho]wj o na meheu akeakamai o kona makuakane, no ka mea ua koho oia i kaha na eivil enginner, a no ia mea, hele oia i ke Kula Polytechnic ma Troy, Nu lokd, a i ke Kulanui Oomell, ma Ithica, Nu loka. Mao aku o ka hapanpl o na kanaka opiopio, loaa' iaia na moeūliane ana no vca hana. ikaika ame holomua ma kana ap'ana hana. He honua nui a holo-ke kana e ola ana iloko,la ua manao ix< oia e lawe i kona wahi iwa-| ena o kona ' .ana oolea. Emo ole, iloko o kona makahiki iloko e »apa ekahi ma ke kula nohopaa hiki mai la ka olelo: )lo i manaolarigj mua ole ia e hele i Kina!; 1 Okakopa rnakahiki hookahi no hiki oia i ke kahua miāiona ilok ?eking, j Ua * ka moleuliane Hou ma ona 1a elike loa no tne ia okoia ai mlaluna o Mary Porter. He mau ; manao kiekie *.o na opio kalne ame'wāhine no ka hana Ikaika ana ma ka home. A ( ldila hoea mai io laua a elua na koi maopopo loa a hooheWah< \va oleia e iiki ole ai i kekahi koa oiaio ke hooko ohi Nolaila, loaa iho laua ia laua iho iloko ona paia oka mtai<>na iloko o Peking. Ua hiki mua ka wahine he mau makahiki mam.ua a ua komo iloko oke auanio oka hana. Ku hoi ke kanaka ma ka ipu-1 ka o ko: ana paH>>«ioha, me ka eleu ame ka manaolana. ■'■ ' .-.| A-i' msea m ko laua lilo ana i mau hoa- ; no ki v ma na ano he lehulehu, ua like loa ' - Makem ' ja i ke ola paa i ka hana, a hiki ika > oka h r ka hauoli, Hele laua ma' - ima h a makaikai no hoi ika nani| oka ain; v :a lewi ■ Aloha laua i na puke ame i na tnele hookap ame na mea no apau iioko 0 iakou 1 ame iaha'o o ke ola ana. Ika minuke e a ke k* ai na hana nui mai o ke kau ahu, kair { laua j (fha, nanahu o ke kapuahi] - .«ana- «>-•- »e noia loihi ona huakral •• i na kuaai ka poe aaa iloko o kekahi puulu, e loaa ai k naopopo o j Jt l &kahi i kekahi. He oiaio, aole he h> o na kur«ftuinafto)hoi nuiia o hiki ai i ka poe n< maikai e »mai]® pu ai. Hoopuka mai kela ka n ikahi i ut Inea Aikai iloko o kekahi, a nui ka ha ka launa ama peß He hopena maopopo Ika • >opo ana> īilo oM»ary Q. Porter i wahine na Frank amewell. Malei»aua ike ahiahi o lune o ka mak 1882, iloi o o i kukuluia iloko oka pale < ka m£siona. 0 j*Rev. Geōrge E. Davis, ka mea n; male ia Miss Brown he mau makahiki kaka " mamua ka^K a nana i lawelawe ka oihana lai p ka male. MĒ Ika iiiakahiki 18134, h<Mßji a ka papa rfiīsiona o Nu loka i ka olelo ia Mr ( . ua hookohuia oia i lunanui no ka misiona aMs»ung-c}v;ng, he umikumamaono m£ie ma| ke aku, iwaho ma ka palena aim ibet. He kauhjM|pia e i manao mua ole ia, aka, j me na k<J>9 0 ke kauoha, ku koke ae la ke ka ame ka ia leo kauoha. .He t wale no ke kahiko o keia misiona iloke e kulanakauha^B? mua iwaena oka poe noho malie i laka ole. o ka manawa iloko 0 kona. ola e lilo ana o Gameweīl oia ka mea mua iloko hana akahi T ° ka * ua pui oka ms i e haalele h° me a ie^e iloko ona wahi i ike >le ia a no hoi. Ika hele ana iwaho mai msi oka mjsl^Rj 3oko oo ke Alanui lial Piety, 1 na koa no ia loa aku elike me ka haalele an; . hale ahinahi^H^ 0^'0 0 Davēnjiort. Mahope o kor f ~'e ana ua law«eß,i home ponoi nona iho iloko p ,ke| .na |y&le i k»MM a maloko oka akea. Hei ' haahaa waleHHp l » a}<a ' niaemae nae' me ka nan kona hoolala™Mp a » me ka wahin'e Iko pmepi iu kona ni:il ''' • Eia hou ' a3a ka kula k ahine «ma i HHs"akuahine ai mai kona' hookuEftiiia mai. jp"na Raibala kekahi, ana no i huli ki aoli ai iloko a ■w&uhale a lawe mai iloko o Pekmg < ai. Nana poJSH| O ia hana, he apana o kona kino i iho, a he mMHm okumok n a h u a no kona puuwa! Ikf ele ana ia to* ea - Aka nae, aia i!oko| o ke komt 0 fona e k^Hp a misiona uuku e ku-; jmka ana i mai ana ame kona makaukau oiaio aia Mr. < jvell ame ko^B. noeau e akl} e kokua.' Me he m« ia hoea mai^B'^ aua ho ' a oka hana ma °- ! popo loa. # ] XI? ake komo^^P ft ' k(> piha| kanaka/o ghai, 1 ' 10 ' a ' an:i 110 - <a h°°makauka no ka hual|HM hi flku iloko °ka aina 0 holo ai i ! Muliwai YjHt t7e ahlki 1 Chung-ch'ing.. Ua hiki ' ieani mi^E e he,eia ma ka moky olu "! olu oka i, aka, no uaMP* e0r!0 aneli hope» e kau-| ka'i &rr na waapa a^H^ tamaa " ia " n ' a * una 0 lakou' na na ol t e hoolako i^B(l na mau m o«T«Ti <fme kahi e' moe iho I ; p&le a ku ai r illkia °ka ka hooli l a Jj;ou hemlHĒP 6, kuai lakou fna huaai. ka i'o pi iia, ka laynJM3' wniu '- 5 -k-t amo waiu iloko o n i i ailaia a pa kekah ' : niau 0 ae 0 pono ai 1 ■ .ma ka WRn nioa ua P iha wale no Apau HSK h,ki ° ?r 0 hooha!ahr la. . . Tr , O•* j Po; "" l,a s likc la 1 Kia* . aBV H: "" ;rs « 0 **. Am:l ®on» hoi Ikaalika HamiKE '' 11 n!: ' l -- ;h,k ' mao ;lk " 0k» he!u ■ ™ka 'V' 1 " ?™. jH ka l3y|pj - in .Mai iiB kuahiwi

o Tibet moe ia ma kona ala ekolu kaukani mile ahiki 1 ko kai. Ina no he kanakolu mile iwaho oka moana ike % ia no ka lenalena o kona wai o ka moana uliuli o ka Pakipika. No na kenekulia o na waapa moku Pake wale no nā mea ikeia ma ka wai o keia mtīlhvai loihi aka launa ole. A hiki mai na kela wiwo ole mai ka aoao komoliana ni|ai o ka honua, ka poe 1 onou i ko lakou mau moku holo moana elua haneli mile iloko o ka Yang-lze ahiki i Nanking, ko Kina kulanakauhale kaulana i ka naauao. Ēmo ple hoohui aku la n$ mokuahi uiuliwai ia Hankow nie Nanking, eha haneli mile māo aku, a mahope, holo na waapsj mokuahi līilu me k$ lanakila 111 a ka muliwai ahiki loa i I-ch'ang, Mao aku o na wai holo kiki ikaika loa oka hapa, maīuna oJ<&o loa o ka Yang-tze, kahi a auhee ai ka hans a n| |tanaka v> ko na aina e imua oka hana palauekh nka Pake. Aolo 110 ia he mea ano e loa ka nana mai o k?\ Pake me ka hoohuoi maliina o ka poi' malihini komo [aku mal kela aoao mai oka honuu, Ua kapueia na molfcu o k&ntaa\na mai na hana kalopa aku waiho waiwai|ole mai ma na ka'e o ka muliwai. ko lakou maf ona he kimui maikai ko lakou e hoolei ai i na mea ehn Jna mokualii» a kuikahi mo ka poe e u wa ana e pepehi rna maliMni a»l!» i pau * i f"i - • 1 r.