Ke Alakai o Hawaii, Volume VIII, Number 40, 21 February 1935 — He Moolelo o Ka Wahine-Missionari Mua Loa ma Kina [ARTICLE]

He Moolelo o Ka Wahine-Missionari Mua Loa ma Kina

Ma I-ch ang, hoo lim aiim;l sairrrft~q/ffJi i. īvekahi waapa o na kanaka no ka huakai e hele He kanawalu kapuai ka ioy a he eha mau lumi no na ohua. kanahakljma)ua ka nui <> na iuina. Mahope o keia waapa, aia k«kahi hou-nui o kanaha kapuai ka loa, he hoe no ke kia ana ame ka hoopoinlei ana i ka holo ana o ka waa,pa. E pili kokoke ann maua hoe nui nei kekahi pahu. he mea haawi h'oailona na. k<- kapena, a he pokaa kaula »he/ kekahi e waiho ana, no kekahi mau hana kokua e makemakeia ana, He liana nui no ka hoomana ana o keia waapa e haalelo iho i kona wahi e lana ana. Haawi mal la ke kapena i kana kauoha'me kona W nui, a ala hoi naHuina e hoopaapaa ana me na luina o kekahi mau waapa/okoa aku. } Ike kaawale ana aku oko lakou waapa mai ka nui mai o na waapa e ae, hoi mai Ja na kanaka ma ko lakou mau wahi pakahi iho me ka lakou mau hoe, a hoomaka nui aku ia e hoe me ko lakou mau Jeo e mele ana i na hīmeni o ka lakou olelo ponoi iho, a he mau mea hou waīe no keia ia lakou e ike a lohe ana. : He poe kupanaha keia o keia muliwai o Yang-tzU-luna. Ua pane mai o Mrs. Gamewell, o kekahi keia oka poe kupanaha oka lahui Pake ana i ike ai. Aia ko lakou mau lauoho ua owiliia a poepoe a kau iho ko lakou mau papale muolo,welu. O keia lauoho loihi, he hoike ana no ia i ke ano o ko lakou lahui, mai ko lakou mau alii kahiko loa māi no o ekolu haneli aenei mau f halfk, ""No na kanaka Pake o ka aoao Hema, aole la!oip i kWkahi me keia ano iauoho loihi; he ano hoohilalj|jfeJkeiff i ka lahui; aka, ua hoomau no lakou i ka hoouJ% a?j!Pjtko lakou mau lauoho; eia nae, ua owili lakou a maluna o ko lakou mau poo. a kau iho.la lfeTa mau papale muolo-welu. Ua owili pu ae lakou iko lakou mau wawae a elua me ka welu ahiki maluna o ko lakou mau u-ha, i mea e hoopakeleia ai lakou mai ka lakou hana pinana maluna o na wahi like oie. He mau lolewawae pokopoko ko lakou, ame ko lakou palaka-poko'u maīuna o ke kino, oia wale ae Ia no na mea maluna o ko lakou kino holookoa, me kekahi kaei e hoopuni ana ma ko lakou puha'ka. I ko lakou la mua malalo mai o I-eh'ang, pae aku la lakou ma kekahi kaha oneanea o ke kahola-muliwai nui 0 Yang-tzu. Ma kekahi aoao mai o keia leahola-muliwai nui, e ku-kulipilipi kupololei mai ana kekahi kaola pali kiekie loa ma kahi o hookahi kaukani kapuai maluna ae o keia moana-wai hohonu. a na ia mea i pani aku i ka malamalama o ka la a pela pu no me na ao kaalelewa, Ē pa mai ana ka makani me he aihue la o ka po, no ka mea, he makani hoihope, he makani i pa aku I keia pali kupololei a hoihope hou. He mau hiona ano nui keia i ka maka o na mali|Lhipi, iso ka mea, he mau kualapa kekahi he mau ha-i kapuai maiunā o ko iakou mau poo, a o ko lakou aoao | no ī pae aku ai, aoīe he kahakai kaf kaho'la, āka, he * ku, oiai, ua paa mai o uka i ka aina, ua kiekie iki ae ma-l p, luna o ka lihikai. Ma ka aoao pali laumania mai, aohe : alahele no ka wawae oke kao e ku ai. ' j Ma kahi mamao loa aku ma ka aoao o ka waapa i: ~ pae aku ai, he nui na kanaka e hana ana no kekahi hui ! I alanao, e kipikua ana ma na wahi e hoomoeia mai ana| o na alahao, a o kekahi hana a na kanaka, o ka nāna ana 1

mai i-na waapa e pae aku ana, no ka mea, i kekahl manawa, e ikaika loa ana ka pii ana mai o ke kai emi a»a, aku, e hiki ole ai i ka ikaika o na luina ke hoopakele i ko iakou waapa mai ka opa pu ia aha mana kapaka!, st hiki mai la na lima kokua no ka hoopakele ana 1 -ta waaP& "O kekahi keia 0 na minuke pihoihoi loa 0 na kanaka, kiloiia aku la na kaula i na kanaka mauka mai, alaila, hoomakaia ka hukiia ana ahiki 1* ka wa 0 ka wa&pa e kau aku ai i kula. Ike aku oe ina kanaka e pepelu ana ko lakou mau kino i ka wa e huki ai i ka waa?pa. E hoomaopopoia e ka mea c heluhelu ana, he ikaika loa ka wai mawaena o keia muliwai nui akea, e 1110 pu no na pokuahi nunui; aia wale no ka pono ahiki kekahi poo o ke kaula iuka 0 ka aina, a loaa mai i na lima mauka; aia paha ma kahi o 300 kapuai ke akea o keia Wai ikaika e kahe ana mawaena o keia moana-kai akea. No hapalua hola paha, lohe oe i ka nui c ka leo o ke kapena ma kana haawi kauoha ana, e'kani ana kela jpahu ma ka aoao o ka hoe-uli, e walaau }eo nui ana na mea apau, a ke kau aku ka w ? a&pa ma kekahi aoao hala'i malie o ka wai, maha iho la na mea apau, a hookahi no leo hoolohe, o ko ke kapena, ina he kauoha no ka hoomau; i ka Kuki ana a kau aku ka waapa no luna o ka aina, a i' ole, hoopili aku no paha ma ka aoao o ka-aina. O ke kaahele ana a Mrs. Oamewell, maluna no la . o na kaa huki limaia, aka, ma keia aoao o ka Muliwai /Yang-tzu, a mamuli no hoi 0 ke ano pihoihoi, ua olelo ae oia, aole he hiki iaia ke hoohalike ae i ke pihoihoi, i ke ano o. ka hana ana a na kanaka e pakele ai ke ola ame ka waapa pu me kekahi ano okoa ae; nolaila, eia oia ke kaahele wawae nei, ke pii nei ma na kualapa ame na puu hiki ke piiia. 0 ke kilakila ame ka maluhia ka mea nana 1 hooi ae i ka nani 0 keia aoao o keia ainā nui, a ol wale ak;u ma oka nui hewahewa o keia moana-wai, hiki ole ika 'malihini ke huna iho i ka hoike ana ae i ka oiaio o ka ke Akua i hana ai ma keia aoao o ka honua. Aia ma ka akau loa aku wahi, ka aina 1 kapaia o ī'eh'an#. a no keia kauhale ma ka hapalua like *o ka puu ma ka inoa o Chung-eh ma, a no keia kauhale naa ka puu ka pahuhopu o keia kaahele ana. Ikd makou , la i hoomaka mua loa mai ai nia keia huakai a hiki mai i keia la. o ka mole keia o ka honua nei, ua ikeia mai la e makou mai kahi mai o ke kanaka e noho ana ahiki wale 110 ma keia wahi noho o!e ia e ke kanaka, a hiki i ka loaa ana iho la ia makou o keia kulanakauhale iwaena o ka puu. Nui ka nani o keia mau mea apau a Mrs. Oamewell e ike nei a ma kekahi la ana i kakou aku ai i kona home. ua hoike aku la oia i ka nui maoli o na nani 0 ka ~t.ua nei, aole na ka lima kanaka i hana. aka, na ka mea tana i hana mal na mea apau Ua kapa aku o Mrs. CJan i keia ku)aakauhale i loaa aku la ia lakou iwae j na puu, ka aīna o na Anela. no ka mea, ma na papah< ialaina poh&ku oe e pii aku ai ahiki i kahi kiekie' loa o 3 IAWIi kapuai paha t alaiīa loaa ak« la ia oe na alanni ipao a maanei 0 m kulanakauhale la o na An^

a e holo pu ana me na muHwai liiln o ke ano kahnwai liilii paha iloko o ko l&leou nani.am<§ ko lakou mahiohie. a mawaho ae o na mea apau, ua' hoopuT\t!ft koia kulanakauhalo 1 m« kekahi pa-pohaUu kiekie. Aia maloko o keia ipa-pohaku, ua kukuluia o ee he hale lepo 110 ka Hoom&na, Ka Hiki Ana Mai o Ka ku: ua like ke kukuluia ana o keia mau Haio me tia ha!o! eking, ke kau iho no kekahi "maluna o k£kahi. TTo roau ■ e keia ua kapiliia he mau kapuai hehifkakaiknhi walo mai ka pa-poheku, e hull ann ke aio i ka hale ma ka ! o maioko o ka pa-pohaku, a m> ke Jciu iho o kokahi! . <Mh*|W) | '* '?M.- • ii«® if •