Ke Alakai o Hawaii, Volume VIII, Number 59, 27 June 1935 — He Moolelo o Ka Wahine-Missionari Mua Loa ma Kina [ARTICLE]

He Moolelo o Ka Wahine-Missionari Mua Loa ma Kina

I ka hala ana o eono Ia hoomanawanui ana o ka pualikoa Amerikā hou, aia hoi, mamuli o na kulana- hiki. hou aku, no ka lakou mau meaai. kipokaia mai na kanuka i hoounauna ia jdfu mau meaai, a i ke ami no hoi o kn po ame ka aia hoi, hooholo iho 1a o Kapona Mver» o keīa kulana o lakou, a e hoao hoi e huli hoi ! pa home o ke kanikelo Pelekane, no ka lawe i ko lakou kulana hoopakele i na.ola ala malaila. Nolaila, i ka po ana o ka haawi ae la ia i kana kauoha hou e haalele^^^ -i keia kulana, a o huli hoi aku no ka pa » Ua hoomaka aku !a lakou e'aoao o ka pali i kuhikuhiia mai ai lakou. a ua ka maalahi a hiki i ko lakou hiki ana aku ilalo- ffia loaa ole hoi ia 1-akou o kekahi enemi ma ko lakou^^^^^ele. Eiike me ka mea i ikeia ua pau loa aku na pualikoa o na-pake.i ka ko lakou mau kulana, a lawe nui aku la no ka «n» o Ch'ien, he wahi mamao o ehiku mile, na poka a nakoa A'merika e ki mai ana puu, ua ohi nui aku ia i ke ola o na enemi, kumu i haalele iho ai i ua kulana ala o mawaho o ka pa-pohaku, a pela wale no hoi ihōaMKeia a* ke ola o na mea anau e noho ana maloko o ka o ke kanikela He meha pu wa.le no ke apau o keia uoau aina.o Pekina, a ua pualikoa no ua pa home nei o ke a halawai hou ae l.a lakou me na: nifea .Aj|BSĪ!' r Aka,. aole nae keia 3 ka lanakila a lakou e maria " loa aku

ka eīiemi, 110 ka mea, i ka wa a na puaiikoa p.ake i ike mai ai ua haalele aku ka pualikoa Amerika i ko lakou kulana maluna o kela puu, aia hoi, hooliolo hou iho la lakou o huii hou mai ho ka pa-pohjt.kn T m a huomau mai.i Ka paio ana me ko lakou mau enemi. I ka wa a na koa Amorika i lawe hou ae ai i ko lakou kulana no ka hoopakelo ana i ke ola o na nu-a ;ipau mal" ko o ua pa home kanikela Pelekane la, ua huli hoi hou mai |a ua pualikoa pake la no ko lakou kplana mua. a hoomaka hou mai la e kipoka hou mal.oko o ka pa kanikela,; aka, i keia wa i>ae, aole lakou i lawe hou nvai i ko kulaiia maluna o ka pa-pohaku, aka, mawaho mai no o ka pa-pohaku lakou e hooloi nnii ai i ka lakou mau mon make, na pake ki-pu pololei maluna o na kumulaau ame na kaupoku hale; aka nae, ua halawai mau aku la-kou me na.poka ki-pu pololei a na k.oa Amenka, a ua pau aku lakou i ka helelei no luna o ka honua he luahi na ka make mau loa. Aka. ua like no ia kulana kupilikii o na pualikoa pnke me he kuluwai la iloko o ka hakeke, mamuh mai no keia o ka nui loa o keia lahui ma kekahi aoao mai, a no na-kanaka koa Amerika hoi, o ko lakou mau kok.ua wale no, mai na koa kakaikahi mai o na B.eritania ame na koa Ru»ia, l kekahi po. i ka wa a ria mea apau o loko o ua iia home nei e noho ana no me ka makaala mau elike me na kauoha i haawi mau ia ae i na wa apau e noho paa maloko o ka malumalu o na home o ke kanikeia, aia hoi, na-lm mai la kekahi aoao o ka pa-pohaku e ku pololei ana.ma ke alanui e ku nei o keia home kanikela. Hemau poka pukuniahi ka mea nana i wawahi mai, a waiho ohaka ana mai waho a loko, aole nae i holo koke mai ka pualikoa pake e komo mai maloko, a e haawi.mai ana lakou i na makaala ana apau i na koa Amerika, ina

paha e ku makāala niai ana lakoū me ka makaukau no ka hopiiikaua ana ia lakou. Āole nae ka pualikoa Aimenka i pulale koke aku i ka lele ana aku maluna o ka enem'i, aka, aia lakou e ku makaukau ana ma kekahi aoao o ke alanui a mahope o ka. halea}ii keikialii pake Fu Yen a i makaukau loa i ke kipoka ana mai maluna o na mea apau e komo aku ana ma kahi o ua pa-pohaku la i na-ha mai la. Aole no i loihi loa ko lakou kali ana mai i ka hopena o ka na-ha ana mai la o ka pa-pohaku, a ia lakoii no. e kaii mai ana me ka haka i)ono ma ua wahi la i naha, aia hoi, lohe ae la no lakou i ke kani ana maia na pu raifela maluna mai o na kumulaau ame na kaupoku hale, a ua like hoi keia me he haawipio wale ana mai no no ka mea, i ka wa i kani .mai ai o ka lakou mau pu, aia hoi. ua ik'e aku la na maka hia-a o na koa Amenka, a e ike ia ana ua poe ki«pu pololei la o na pake e helelel ana 110 lalo o ka honua., ua pau ka malamalama iloko o lakou. Ua komo mai la kekahi poe kakaikahi ma ua wahi la i naha, a ua lilo lakou a pau i mea ole, elike me ka hikiwawe o ko lakou komo ana mai, pela ka hikiwawe o ko lakou haule ana iho iluna o ka honua,' he luahi mau na ka make. Aka, ua naha hou mai la kekahi aoao o ka pa pohaku,. a pela i aaha liilii mai -ai a hiki i ka wahalehe loa ana 0 ua pa pohaku nei, alaila, hoomaka mai la hoi ke komo aluka ana a ka enemi mmoko o ua aina nei, a aia lakou ke naholo mai ? la no ka aoao ona koa Amerika e paio aku neiia|lakou. -nrsleriulehu 4ojt-'keia o ke ahiahi, aole nae i poeleele, nolaila, ina e hoololi ana na koa Amerika 1 ko lakou kulana, e waiho wale mai ana lakou i.na enemi e hoomaka mai la e komo, nolaila, haawi aela o Kapena Myers i kana kauoha o ke .kanajka koa, i ka pane ana mai i kona ūūliu": .. , , . ~ ; "Kuu mau hoahanau oiaio, o ko kakou hui hope loa ana keia, no ka mea, o ke kauoha e. loaa hou aku ana īa oukou, e laina mai mamua o'u, a e puka aku iwaho no ka halawai ana me ka enemi e inakawaiu mai la ke komo ana mai; e o'u mau hoahanau oiaio, hahai mai mahope o'u, 110 ka pakele o na ola e piha ma.i la maioko o kela home, no ka hanohano o ko oukou mau kuhina pakahi iho a no ka hanohano mau o ka Hae aloha o ko kakou aina!" A o ka wa no ia o Kapena Myers.i puka aku ai no waho p ke alanui, a e hahai ia ana mahope aku ona kona māu kanaka puuwai wiwo ole, a aia ka lakou mau pu e kani hala ole ana, a e nee inua mau aku ana i na wa apau. Ua hoomaka mai ka enemī e ike ia lakou e puka aku nei me ka awiwi nui, a aole hoi he manawa e houlolohi iho ai. nolaila, hoomaka mai la ka enemi e kipoka maluna o lakou, a ua halawai ae la hoi lakou maluna o ke alanui akea a mawaenakonu hoi o ke alahele.

Ehelelei ana na aoao a elua, aole he lauhulu koe aku, a o ka ! ike ame ka naauao, oia wale no ka mea oi ae iloko 0 keiā ! manawa oka hooilikaua. Kauoha koke ae la o'Kapena Myers i kona mau kanaka kakaikahi, e moe ilio maluna o ke alanui, a paio hoomau aku i ka enemi, no ka mea ke halii loa iho la ka poeleele maluna o ka aina, a ke ike ole ia iaku la ka enemi i ke komo mai, aka, ina oe e.moe ilalo a nana ae malalo, e ike no oe i ka maaloalo o ka enemi me ko lakou heluna nui he mau tausani paha. Ua ku mai la o Kaipena .Myers i kekahi poka ma kona podhiw! akau aole nae ia he mea nana e l\ooki iho ai 1 kona hakaka ana aku i ka enemi, alaila, rae kona leo nui, kahea ae la ia i kona mau kanaka koa i koe iho, e ala ae a e nee aku no mua no ka halawāi ana nie ka enemi, e liakaka aku no ke ola o kela mau tausani e kauka'i mai la ma« luna o lakou. Aole nae 1 piha ko lakou huina nui 1 keia manawa i ka hanen, no ka mea, o kekahi o keia mau kanaka puuwai kila, ua haule-a-make aku la ia maluna o ke alanui lakea, a e waiho friai la hoi ko lakou khio koou maluna o ua alahele nei, O 'ke kauoha heu a Kapeua Myers, ua hooko koke ia aku ia 'me ka hakalia ole, a aia lioi kona mau kanaka koa; e naholo aku ana no me he ala aole he niake mai mamua. 'Aia pu ka enemi e komo fnai ana maloko o ka pa pohaku i, nahaha iho la, a hui ae la ka makamua o ka puali o ka enemi me ko Amerika kakaikahi. mea oiaio loa, aohe ahailono ma kem hakaka ana no na koa Amerika, aka nae. o ka iakou i hooholo īho ai, e hakaKa lakou a hiki ike kanaka hoi-'e loa. La nohoalii iho| la ka poeleele maluna o ka aina, a eia ke kani hala ole qei ka leo o u« pu ,raifela a na aoao a elua i keia ame keia a o ka niea hiki wale 110 ke olelo ae ma keia moolelo, he mau pokole wale no koe, alaila, o ka pāu anja ia o ka ike ia ajtia o na koa Ameiika nialuim o na alanui p Pekina, alaila, o ka hopena o na ola apau e piha 1 kuinekj ala maloko o keia pa home o ke kauikela Pelekane, ana lakou me |ie mau lioloholona rabati la i paa Hoko o ka umii, a e kippka wale ia ana lakou me ka hiki ole ke hoopakeie ia iho. i . | (Aoto • a