Ke Alakai o Hawaii, Volume VIII, Number 61, 11 July 1935 — NA KANAKA MAWAENA O ROMA KAHIKO AME AMERIKA HOU [ARTICLE]

NA KANAKA MAWAENA O ROMA KAHIKO AME AMERIKA HOU

(Hoomauia) Ma kekahi o Va por waiwai anje ka poe lianoha ijo ka pōe na lako'u e hoohoIpmūa ana 1 ke aiipinn, a o Ipkou np Koi na j)'oo 100 n\a ta iloko o ka &fna; a ma ko ahi aoao "hoi } I<a hapanui īpa o m mak«sipfuui o noho iloko 6 ki liune omo kr. nele, a i ka httij>ttjana mo k:i «ele o ke aiī|>uni 'i ka h-i*ia yle na na ua ike ia he heluna ij\ii loa o na e hele walo ana no nia na alanui o l*o Niilnip,k*uhateYa % liooplha ana i pk wahi h&awi faeaal o ko r ■ -

aupuni iio ka hala ao o keia! Ia a nana aku ana hc !a. iioupiha uiia i na iiak-j u Kam e iiānniia ai o iial ivuaaka mai na ipuiiao ai mai o ke aupuni. Mai ka iki mai keia hooalaala kipi a na kanaka,] e kue ana i ka poe \\ aiwai i 110 ka inea. iie nono waie iho uo iakou iioko o ko iakoui waiwai ame ko lakou ulako-j iako. a na keia mau maaao liii o iia kauaka i aiako ioa| āku ia iakou i ka hoowaha-j waha ana i ka poe waiwai oj ka aiua, j He hana maalahi loa ka hoohuiihuii ana i ka mana<> o «#i kanaka i keia ina ma ka ha na hooulu a itia na hana \ t hlo ai ka noho malwlm ar\

aina i mea-ole. A 5 mea £ kaana like ia afna mea maī-' kai apau o ka hohūa īiei ■ma-"I*'"1 *'" \vagna o ka po'e walwai ame kd poe ilihune, lie mea poiio c hoalaia na Kana leipi 'ku- ~ loko. i mea e īle'e ma! ai na '" maka o ka poe waiwai o ka oiaip wale no na ilihune i makernaltfe. ai, aole" ' hoi o ka anunu ponō "' o ka hapauuku Toa ō na olā elike Ja mo ko lakou ano.' (10. Mok. tī Pauku 9.) KEICAUT>TKE O KE AU HOTJ 'Na koia mau ano ae ta o" ka hune ame ka nele. i hōokt>mo a kukuhi paa loa alru iloko o ka' puuwal o na ka Romā. Ke manao nei ka " mea kakau, ua loaa na hōW-* maopopo m'aikai ana i "ka niea heluholu i ke kumu 0 keia mau noōlioo ohooalaala nei māwaenā o Jakou e kue noi hoi i ka poo waiwai afne ka poe kuonoōho o ka ama? A eia na kumu oiaio loa o keiā"mau noonoo nonohua e' lilu nei i keia lahui: Akahi— Ke ake Dala, (Ko lakou manao ana na ke dala no e komo mai iloko- ko lakou poholima.) Aiua — E pau ka hana ana a na kanaka ma na aina mahiai, a na ka honua no e hooulu mai i ka lakou mau mea e makemake ai. Akolu—Aale i manaoia na kane ame na wahine o Roma e hana, aka. e noho waīe no iloko o ka hauoli a me ka le'aie'a, m> ka mea, na ka wahine ke kane, a na ke kane ka wahine. O keia ae la na li'a ana a keia lahui, na kane ame na wahine, a p«la hoi i kaniku'ike mau ai ka lakou mau ple lo unaui ana:. "Aole o makou makemake i o na ; j meaai, aka, o ka le'ale'a ame ka hauoli wale no!" ; Kupanaha no paha ke ano ( 0 na kanaka o kela au aku. I,la, ina oe e hoohaliko msi ana me ko keia au hou a k,akou e ola nei. Nolaila, i puka ae la keia mau o,lelo .e kau ae la maluna o keia ppo,manao; 'Ke Kaulike o keiā AuHou/> . 7 Oiai e nuha n*i,a\i nci i keia la, apls ia he mea e ho ka nee ana o kje kahe .ana o na waiwai ilo}fQ o ka. waihona o na hanakp j[ - kela ame keia la. ka l)pohg- J Jomuaia ana o na hana. o aupuni i na wa apau, e hoo- V ' komo nui mai ana 1 ka loaa iloko o ka waihona o'ke aupuni, a ia wa pu, i kā wa a na kanaka e hoole ana i ka hoi ana aku no Kina ō fca ai:-"" na e noho ai, ia wa pu e hoonui loa ia ai h'a augioku o na aina e e komo mai ai iloko o ~ ko lakou mau awa, no ke kuai ame ka piepiele ana 'i ka lakou Tnau waiwai. llke olē i lawe mai ai mai na aina niamao mai, ā he mea oiaio, aole e pilikia ana ka poe waiwai ame ka poe ulakolako, o ka poe hune no ke ilihune loa ih^atia, O na aina 'e mahiaiia malalo no. ia o na hoohana ponoi ana e ka poe waiwa!, ua kii nui ia aku na lahūi e e komo mai iloko o ka alnā no ka lawe ana āe i na hanā mahiai, ka hooulu ame mahi ana, na hana hoī a keia lahuikanaka e molowa loa nei Alaila, pii no ka loaa o ka poe >vaiwai, a o na dala i ukiiia aku i na limahana o na aina e i hookomoia mai iloko o ka aina, o ka pololei, « hok> koia loaa iloko q oa lima o na kanalea o keia alaa ponoi. ka iahuikaaaka homa., aka nae, %ole pela, a «? īke koke ana no kakou i hop.ena o keia iahui ma keia mua kolee ilio. 0 ka noho'na hoomakau|ii ame kā malama a na kupuna o keia lahui, ua nalohia īoa aku īa. nalohia pu aku ia mo , kuiana hana ame ka lakou mau kino lawakua a ikaika 0 ia au kahiko i hala aku, a o ka lakou mau pua e uiu noi. he kupanaha o na kupanaha. . Ahiki mai no I kda la, he aina o Roma iloko o ka luhienu o na hana hoohauoii, he nookahi no noonoo nui o na kane. n n wahine amo na »ki. o na hale keaka. na aanu nani. ka hoeu'iu'i ana i k0 iakou hoiehekna, na mea naui o na ano like ole.

* ■ a eia ka ninau: Nohea mai ka lakou loaa e hikī ai e loaa ko lakou mau r apau? ' Pau pu ka hoomaopopola f ana ona halepnlo, kahi ako f lakou mau kupuna e poina ' ole ai ina la apau oko lai kou ola'ana,. hft mau mpa.nui loa ia ia lakou, ame ko lakou poiha ole i ka hoomanae, ana i na hua-ihūa apau o loaa ana ia lakou. Noiaila. e hoihol ho.u ae ' ka kaua kamailio an'a mainna o kō alanui pololei o ka kaua moolelo. t * Na keia noho uhaai ana a keia lahuikanaka, hoomaka mai la ko lakou ola kino e emipu, nui ka ma'i mawaena o na ohana, pau na 1 noho'na hauoli ana mawāe- : na ona makaniaka ame na ' hoaloha; a hoomaka mai la ' na home e nahaha, ku "aku la imua o na aha hookoloko--1 lo no ke bki-mare ana; na (poe'opio e komo ana maloko o na anaina o na hana kal raima, no ke ake wale mai | no e loaa ke DALA', i hookoia ai ko lakou mau make--1 make ame'ko lakou mau'iini e moe lolii ana. Ike nui ia na keena oihana kaua i hooi pihala me na kanaka pili- * waiwai polopeka. f Aole wale no paha o Eoma ma keia haawlna kue i ka poe waiwai, o" kekahi mau aina naauao o ae no kekahi o ka honua nei ma keia J nlnau hookahl. Aka, wa e hoomaopopoia ka nni o na e noho wale nei me ka hana ole, a huf pu no hoi me ka noho'na moiowa o na kanāka, na.keia mau rrtea e 'hoonui loa nei i ka hoolilo 0 na hui manawalea i ka ma-| lama ame ka hanai ia lakou, a oleahi ē loaa mai ai na kokua ana i keia mau hui ma- 1 nawalea, mai na poe waiwai mai no o ka aina, ma o ka | hele ana aku a na luna o na hui manawalea ia lakou a * nonoi aku i ka lakou rnau ana mai m< k» >]fenai! ■pn£jyt, loalaoi,. . irk ka-! PPne ame na wai.Pi--, ...ila pul me na keikL O aa huaolelo poloiei a ka mea nana i kakau keia moolelo e pili ana i keia lahuikanakā o keia la, penei iho no ia; "O na nani o na mea, apau o ka honua nei,— ke koi a ka makemake, ka jifo—|na kifna o ka ike a - ka maka,-—na haaheo o ke ola ana,—o keia maii mea apau i hoike ia ae la, na manaoio maoli aka mea kakau no na mea e hoohauoli ai 1 keia lahuikanaka. E <J}?lo aha no hoi lakou: "He lahuikanaka hoi i uluhua i ka noho ana iioko o na ano o ka ka wa kahiko; ua . nui ka huikau oka noho ana me ka mare ole; maopopo ole no hoi i ka hoike anā ae Ike ano oke ola ana-.o ke ka- . ne ame ka wahine ; palupa'u loa ko lakou lunaikehala i ka.hoao ana ae e lanakila maluna o ko'lakou mau noonoo ulupuni; pehea la e kuonoono ai ka hauoli ana iho

a he papa'u loa hoi ko lakou mau noono'o maikai. Hāawi aku la lakou i na hoonani ana ia'Lucifa, (Satana), a hoomainoino aku hoi ia Karisto ka hoolapanai o Veia ao. " Ua like loa no keia me ka haulehia mua loa ana #Tca lahui Roma/he elua makahiki 1 hala aenoi Pehea, e kaulīke anei keia ano me/ka naauao 0 keia la? 'Uoko 0 na mea i hoonaauaoiā o na karistiano, ua kakauia penei: "He mea oiaio loa, aole he hana hou ana mai a ka Makua ke Akua Kiekie, no ka mea. ua pau * loa na mea apaii i kn hoikeia maf i Kana poe kanwa oia Mf na Kaula. O na huaolelo pololei i hoikeia maloko o ka baibala, penei no ia: "No ka mea, aole e hana mai o lehova ka Haku i kekahi mea ke hoike ole maf ia I Kona mea huna i Kana mau kauwa. i n? kaula." ua palapa]ala , keia maloko o ka Buke o Amki, Mok. 3, Pauku 7 (Aole i pau)