Ke Alakai o Hawaii, Volume VIII, Number 65, 22 August 1935 — EIA MALALO IHO NA KANAWAI I HOOHOLOIA E KA AHAOLELO KUMAU O KE KAU 1935 [ARTICLE]

EIA MALALO IHO NA KANAWAI I HOOHOLOIA E KA AHAOLELO KUMAU O KE KAU 1935

KANAWAI 153 t( * (Hoomauia mai kela pule mai) Pauk. 2105. aūhau ana ma ke ano laula ia wai. 'U ka waiwailewa e auhauia aku no ia ma kona ano holookoa i ka ona a i ole mau ona o ia waiwai; koe nae e hoomaopopoia no na kumu hoohana o keia mokuna o na poe hohmaiima no ko lakou wa ola, na lunahooko, na luna hooponopono waiwm, na kahuwaiwai, ria kahu ame na oihana puunaue waiwai da]a ame na poe paa hoolimalima malalo o kekahi hoolimalima aupuni a laikini paha e auhauia no, ame na poe ku hope ia lakou na waiwai hooia ma ka-hi rt na ona aole lakou he poe nohopaa o ka Teritore, ame na poe i hoopaaia aku ai na hooia a i ole o ka mea i hoouna hoopaeia mai e paa ana, ua hiki no lakou, e manaoia aku o lakou na ona iloko o ka manawa o kekahi waiwailewa i paaia a i ole i noho hoomaluia e lakou ma ia ano, A o k». j kalu o ia mau oihana puunaue waiwai (lala paha, ku hooia paha, mea i Iiooiaia aku a i ole i hoouna hoopaeia aku e uku ana i ka auhau o ua waiwailewa nei e kuleana koi aie no ko lakou maluna o ia mau waiwailewa, a o ua kuleana koi aie, ma kona hoolahaia ana ae me ka hoakakaia ana 0 ua waiwai nei i koiia aku ai ke kuleana koi aie maluna on_a, a i hoopaaia ae ai. iloko o kanaiwa la mahope o ia ukuia ana ae o ka auhau maloko o ke Keena Kakau Kope o ke Aupuni e lilo no ia i kuleana koi aie pop maluna o na kuelana koi_aie e aku, koe na kuleana koi a?\ no na auhau no ka pono o ke aupuni, a ua hiki no ke panikuia ma o kekahi hoopii imua o ka aha kaulike a i ole me ka hoopii ole no ma ke ano i hoakakaia ma ka Pauku 1961, e aneane loa aku me ka mea e hiki ana." PAUKU 9. 0 ua Pauku 67 nei'ma keia ua hoololi houia aku no ma o ka hoololi ana ae i ka Pauku 2108 o ua mokuna nei a e. heluheluia penei: "PAUKU 2108. Ka auhau ana i ka waiwai o na ona i maopopo ole. 0 na waiwailewa i ku i ka auhauia 0 na poe ona i maopop ole e auhauia aku no ia i ua poe ona nei i maopopo ole a ma ia mea ua hookumuia ae he kuleana koi aie maluna o ua waiwai nei no na auhau i uku ole ia; koe nae ua hiki,no i kekahi mea e paa ana i ua waiwai nei ma ke ano ku hope hooia, mea i hooiaia aku, mea i hoouna hoopaeia mai a i ol< j ma kekahi ano e ae paha e auhauia aku no ma kahi o ua auhauia ana aku o na ona 1 maopopo ole." l'AUKU 10. O ua Mokuna 67 nei ma keia ua hooioli hou ia aku rna ka hooloiiia ana ae o ka Pauku 2109 o ua rnok.una nei a e heluheluia penei: "Pauk. 2109. Ka manawa uku auhau, hala mahope, ka wa hea. Koe ina ua hoakaka okoa ia ae ma keia mokuna, o na auhau waiwailewa apau loa e ku no a e ukuia ae ma ka ia 1 o Ianuari o kela ame keia makahiki uku auhau. Koe eiike me ia i hoakakaia ma kekahi ano okoa e, ae ma keia mokuna, e ukuia ae no maluna o ua auhau nei. he huina i awelike aku me hookahi pakeneka o ka waiwal io o ua waiwai nei i hoopaaia ma ka helu hoike helu ana e ukali ana a e ukuia ae no hoi i ka manawa hookahli o ka waihoia ana ae o ua hoike helu auhau nei; hookahi-] hapalua o ke koena o ua auhau nei e ukuia ae no ia ma| ka la a i 'ole mamua ae o īune 20; a o kekahi hapalua ae ; 0 ua koena nei e ukuia ae no ia ma ka la a i ole mamua; "o Nowynapa 20. p ka makahiki auhau." j PAtJ i K < U lf. O ua Mokūna 67 nei ma keia ua hoo- ( loli'hou ia aku no ma o ka paku'i ana aku i ua mokuna nei elima mau pauku hou a e heluia 2113 a 2137 a e heiuheluia penei: "Pauk. 211 3. Hoolaha no ke ana kumu auhau hope loa. 1 kela ame keia makahiki auhau, ma ia la a i ole mamni! o Aperila 15, hoolaha ae ke komioinn auhau i ka iikn kumu auhau no na auhau maluna o na waiwailewa f hoohoio loa ia no ua makahiki nei, ma ka hoolaha ana ae i ua hoike nei aole e emi iho malalo o hookahi ?nanawa iloko o kekahi nupepa a mau nupepa i hoopuka laulaia iloko o ka Tcritore. O ke'a ame keia mea uku auhau e hoomaopopo ae no oia i ua uku kumu auhau nei i hooholo loa ia a e manaoia e auhauia aku no mahma o ua uku kumu auhau nei maluna o na vsiwaiio ku i ka auhauia i hoikeia ae e ia, malalo nae o ka malu, ke hoomaopopoia hou ia aku, e hoohelu auhau hou ia aku elike me ia i hoakakaia ma keia mokuna. "Pauk. 2114. Nana ana i na hoike helu auhau; hoohelu auhau hou ia ana; ka hooko ana; na auhau.kaulele. 0 ke komisina piamua o ka pau ana o ka makahiki alamanaka i waihoia ae ai na hoike helu auhau, e nana ae oia 1 na hoike helu auhau apau e pili ana i na waiwailewa a o hoomaopopo iho oia mamuli o ia nana ana ame na hoike e ae ame 'a noiiia ana ana e manao ai he mea kupono e hanaia, i mea e maopopo ai ina paha a aole paha ua waiwailewa nei i hoike helu auhauia mai ai ua hoike ponoia mai me kona waiwaiio piha maoli a i ole i hoike ponoia ae paha elike me ka manao nui,o na hoakaka o keia mokuna.'A ina ua komisina nei e hoomaopopo ana mamuli o ua nana ana la a ma kekahi ano e ae paha oke ana waiwaiio a i ole o kekahi koi hookuu auhau a i hiiokapaeia hanaia e ka mea uku auhau, ua hewa n i ole aole i pololei a i ole no kekahi kumu okoa aku e hoololiia ae na huahelu i koiia ae e ka mea uku auhau i mea e maopopo pono ai ka huina auhau pololei e ukuia ae ai malalo o keia mokuna e pili ana i na waiwailewa i noonooia ae, e hookomo ae no oia i na hoololi ma ka helu auhau ana i manao ai he mea kupono a e h'ooauhau hou aku i ua waiwailewa nei maluna o ua kahua nei, a e hoike ae i ka hooIaha i ka mea uku aurrau no ua mau hoololi nel ame ka hooauhau hou ia ana i kulike ai me ia i hoakakaia ai ma ka Pauku 1917 e pili ana i ka auhauia ana aku o na waiwai i hoike helu auhau ole ia mai a i ole o na waiwaipaa i hookomo/jle ia ae, a e hiki no i ka mea uku auhau ke hoohalahala ae mai ua hooauhauia ana aku elike me ke nno a maluna no hoi o na kumu ame na hoakaka o keia pauku. 0 ka'huina auhau paku'i i auhauia aku ai e ukuia a? no ia iloko o kanakoliula mahope o kf hoounaia ana aku o ka leta hoolaha, a i ole ma ka la a i ole mamua o ka la e ukuia ae ai ka hapa auhau mahope mai, ina he koena kekahi i koe, no na auhau waiwailewa no na helu auhau ana o ia makahiki e nee ana, o ka mea hope ona, a e hope no hoi mahope mai o ia la. Koe nae ma kahi o na waiwai i lioike helu auhau ole ia mai a i ole i hook->mo ole ia ae paha ia mau waiwailewa, aole e mana ia hoohelu auhau hou ia ana aku aia wale.no ua hanaia, a, ma kahi i kauohaia ai e hoounaia aku na hoolaha hoike ma ka leta. ua hoouna letaia aku ua hoike nei, mamua ae o ka pau ana o ka makahiki auhau e nee ana. "Pauk. 2115. Auhau ana i na waiwai i hoihoi hoike helu auhau ole ia a i ole he mau waiwai i hookomo olo ia mai. Ina kekahi moa I knuohaia malalo o keia inokuna e waiho ae i na hoiko helu auhau e hoole ana a i ole hoopalaleha ana i ka waiho no i ua mau hoiko nei. a i ole e hoole ana i ka hoohiki ana no ka pololei o ua hoike nei. a i ole e h?*ohau!e ana i kekahi waiwai mai ua hoike nei,

e kau aku no ke komisina i ka auhau mMhuli o na ikei kupono i hiki ke loaa aku iaia a e palītTTaKVr no i ka heli/na helu auhau a i ole i na uapainoa auh&u makahiki.a i ole mau makjahiki i auhau olē iTiflrMpwai nei oia hoi ka waiwai i hoike. ole mai a i Pela no hoi, ina no kekahi'kumu e ae, u£ jS^^^M^ ( -kahi waiwailewa mai kekahi papa helu aēa>ii makahiki a mau makahiki paha, e paku^&t^|f|*ke koiiiisJna iua papahelu nei iua waiwai nei i '0 hoike no ia piea e hoounaia aku no ia ika W^^S-'! nu 11 « niaopopo oia iloko o urfii Ia mahope 'o Ua kiia nei a i ole paku'iia ana aku, ma ka hoouhā i ua hoike tiei iaia i kona wahi noho hope i iff&opßjs|P'£' I ole wahi noho paha. O kekahi ona e hou ia'ua helu auhau nei i kauia aku a'l oTe"oa^^u 'i nei naha ua hiki no iaia ke hoohalahala aktt l IIW 'noonoo hou' o ka mahele auhau o'Ua waiwai .ma o ka waiho ana ae me ke komisina ke kakau nola mea i na manawa apau la niahope o ka Ja o ka hoouna leta ia ana aleU nei, a i ole e h'oohalahala aku paha i ka a*ha ara*aūhau ma o ka waiho ana ae he hoolaha hokaui:i me ua aha nei, me ka uku pu aē 1 iloko o ua manawa nei i hoakakaia a ma tce tfijo nQya f kuhikuhiia ma ka mahele-manāo elua o ka "He hoopa'i o, umi pakgneta e ka luna auhau i ka huina o kekahi auhaii ī ia mamuli o na hoakaka o keia pauku, a o ua nooyTjyel e Jllo np ia 0 ia he mahele no nei i nap. a,ole e kauia aku ua hoopa'i nei ma ka a'uhauia ana a i ole ka helu auhauia ana o nei aole ia mamuli oka hoole ana ae a i ol& pn^K^^llleha ana o ka ona e waiho ae i ka hoike a i ole ka hoohiki ana paha i ka oiaio o u$ ' "Aole helu auhauia ana aku o i hoika ole ia ae a i ole i haule no kekahi makahua. Koe nae, e hoomaopopoia aole e heluia aku ana o na makahiki ekolu mahope o ka pau nei. "Pauk. 2116. Ka noii ana'i nrypy]jp|>lelo t a pela aku. Na ike paku'i e waihoia ae i Ko ka paku'i ana aku i na mana i jke kpnusina ame kona mau paalalo hana e ka msktfWil! a ,oi loa aku ma ka Pauku 1907, na hoopiliia me na waiwailewa e/ka k<» īeomiaina a i ole o kona hope i amana ka inana e kauoha aku i kekahi mea manawa kupono a ke komisina & iW e ae ai, e hoolako aku iaia me nā palui'i, a 1 laweia ae ka io, a i ole o na e kti ana maloko, a i ole nTioike helu, mai na puke h<Jakaka waiwai oka $ a p'apa heiu waiwai maloko ona ame nā mo'^^lioakak a ē ae, e piii ana i na waiwailewa o a ua luna auhau nei e manao ai he mea pōnp, ai a i ole "e hiki ai iaia ke hoomaopopo pono ai i o kekahi heiu auhau i waihoia aē e ka u3c\i m&W, a i ole no kekahi ninau okoa aku paha e pili waiwailewa nei maloko o ka mahele auhau 0 ua nei malalo o keia mokuna. O ka hoolako ana ae ijistinau ike nei ua hiki no ke hookoia aku e kekahi aha ka&uni o ka Teritore ma ke kauoha hiki kino (inanadamuā)'lna ka palapala «oi a»ua luna auhau nei. J7 ' » 4 Tauk. 2117. E malamaia na puke hoakaJta walwal*€wa; nana ana; hoopa'i no ke kue 'apā! E' #Iu aku no' ke ko iko i maluna o kela mga kela i J?u Tjka auhauia :*ku malalo o .keia mokuna e malanaa ma ka Olelo |tereiima a e kapa« hoomalu ae .no ekpiu na. puke hoakaka waiwailewa e loaa mai ana iaia mai kela, a i keia manawa a i ole malalo„ paha o kana hoomalu apa, ame na puke e ae, na moolelo ame na pila iJoaa inai o ua mau waiwailewa nei i maaaoia he ia hoomaopopo ana aku i ka huina j&alalo o keia mokuna elike me ia e kauohaia aku sma; a o ia mau puke, na moplelo hoaka}ta M piJa waiwai i loaa mai e hamama no ia no ka nanS>na i ua, manawa kupono apau e ke a i ole. «iau Jw>pe*i amana ponoia. ~ .•» .xi -. "O kekahi mea uku auhau (i luna o kekahi huikaupalenaia oia' ka mea a i ole o kekahi mea okoa aku i kaūohaia e malama i ua mau puke nei, moolelo hoaka^wfifw«ilewa a ī ole mau pila hoakale» wiiwai 1 loa^SJ^' pialama ole ana ma ke ano ame ke kino a no k|. i hoakakaia ma keia pauku, a i ole e hoole i ka nanaia ana aku o ua mau mea nei i 'i € ku no oia i ka hewa mikamina, a e no oia elike me ia i hoakakaia ma ka Pauku ! PAUKU 12, Ina kekahi mahele hoak|W h kf>ia Kanawai a 1 ole o ua mau Mokuna 61 ame 101i(hoololiia ma keia Kanawai, a i ole o ka o ua maujmaka'ka nei i kekahi mea a i ole a e paha, uWiooholoia ae aole i mana, ke koena n TTa. nawai ame ua niokuna nei a mau mokana i pela, ame ka hooiliia ana aku o ua mau jioakaka kekahi mau poe e aku a i ole mau kulana okoa akii i alaJ ae, aole ia he, mea e pili mai ai ua olelo hooholo nei. ] PAUKU 13. E mana no keia ka la 81 o Dekemāpa, 1935; koe nae, e mana wale no keia Kanawai ke lilo ae na Pila 24, i 89, 40 ame St6 i mau kanawai. - |

KANAWAI 194 ' - (B. H. L. 61, APONOIA MEI 16, 193^| I HE KANAWAI " E HOOLOLI ANA I KA MAHELE 1 O KA MQKjJNA 259" 0 NA KANAWAI O HAWAII I HQOPQKQPONO HOUIA 193§, E PILI ANA I NA UKUHOQMAU NO NA POE KAHIKO MA O KA HOOLOUI&NA AE 1 NA PAUKU 7870, 7871, 7874, 7876, 7a£B, 7880 AME 7888 MA O KA HOOPAU LOA I KA v PAUKU 7875 O U>A MAU KANAWAI X HOOPONOPONO HOUIA. , E Hcvftolo ia e ka Ahaolelo o ka Teritorc o , PAUKU 1. O ka Pauku 7870 o na o Hawau i Hooponopono Houia 1935, ma keia ua a e lieluheluia pehei: ' - "Pauk. 7870. 0 ua p&pa kalana nq n&iEmo u na keiki opiopio e lilo no lakou i, mau kon}.isiua no na poe kahiko; o n& lunahoomalu o na no na pono o na keiki opiopio e lilo no lafrou oTffion na lala o ka papa uKUhoom.au no ka poe kahilp. una mnm o na lunakiai o nā kalana ame ko ke a |calana o ka Teritore ma keia ua aman&ia aku e hooknmu ae lloko o kela ame keia o >a ame kulanakauhale a kalana i papa ukuhooni'au poe kahiko i kapaia iho nei ke komiJrfa t u%ul}oomau no na poe kahīko a o na papa no ka pono|> na liēlk! opiopio o na kalana like ole nme ke & kalana

o ka Teritore ma keia ua. Waeia ae lakou o lākou na komisina o 'ko lakou mau kalana la a kulanakauhale a kalana jfakahi. "Ma keia ke hookumuia ner he papa teritore ūknhooniau.no na.poe kahiko e kapaia ka papa ukuhoomau no na po-e kahiko o ka Teritore o ; Hawaii a o na lunahoomalu o na papa pakahi no na pono o na keiki opiopio 0 na kalana like ole ame ke kulanakauhale a kalana ma keia ua waeia ae lakou o lakou na lala o ua pāpa ukuIhoomau nei no na poe kahiko no ka manawa a lakou parkaln e paa ana i ko lakou mau kulana lunahoomalu paikahi. 0 na lala o ka papa ukuhoomau no na poe kahiko j e hana wale no-lakou me ka uku ole ia no ko lakou luhi j ma ke ano lala o ka papa, aka ē kuleana no iakou i na ] liio maoli ame na hoolilo kupono i hoalaia _ae e lakou i | mea e hooko ponoia ai na hana oihana a lakpu malalo | o keia mahele poomanao." j PAUKU 2. O ka Pauku 7871 o ua mau Kanawai ) nei o Hawaii i Hooponopono Houia ma keia ua hoololi I houia aku no ma o ka-hoololiia ana ae a e heluheluia | penei: . * i" ; "Pauk. 7K71, Na haira oihana; na lula oihana;na ) halawai. (a) () ka papa ukuhoomau no na poe kahiko e lawelawe ae no lakou i na hana apau i kauia aku maluna ona ma keia hapa poomanao a e hooponopono aku, 1 ka lawelaweia ana ae o na kokua no na poe kahiko malalo o keia hapa poomanao e na komiaina like ole. Ē hoakaka ae no ka papa ukuhoomau no na poe kahiko i ano o na palai)aia noi ukuhoomau pa'ihakahaka, na hoike, na palapala hoohiki afidavita ame na ano kino pa'ihakahaka e ae ana e manao ai paha he pono ia a e loaaj no iaia ka mana e kau ae i mau lula ame na kuhikuhi oihana i kulike me na hoakaka o hapa. poomanao e manaoia ana paha he mea ia e holopono al na hoakaka o keia hapa poomanao a i mea hoi e lawelawe, kaulikeia ] na ukuhoomau no na poe kahiko apuni keia Teritore a ij mea no hoi e hooko ponoia ai ka manao nui ame ka iini'i o keia hapa poomanao. No ka hookupono ana ae i meai e loaa mai ai paha na kokua federala no ka uku, ana aku ] 0 na ukuhoomau no na poe kahiko, e hoakakaia ae no| na lula ame na hooponopono alakai lawelawe anaj 1 loaa ke ano lawēlawe oihana ana i kauohaia a olea iinana. paha o kekahi o na kanawai paha o Amelika Huipuia al malalo ona ka Teritore o Hawaii e hookuleana ae ai paha.1 no ke kokua dalaia mai e ke aupuni o Amelika Huipuia! no ka uku ana ae i.na ukuhoomau no nā poe kahiko, a' e hana ae no hoi ka papa i na hoike, ma ke ano kino aj i komo na ike i makemakeia paha o .kekahi ,o ua mau kanawai nei o Aimelika Huipuia, a rio ua kumu nei, 0 ua papa\ nei o ka ukuhoomau no. na poe kahiko, j»ne kona mau lula ame na kanawai lawelawe oihana ame na loina hooponopono oihana ame na hoike i hdikeVmua ia' ae nei. e hooko ak.u no ia elike me na kanawai lawelawe oihana ame na koi kauoha o kekahi papa hooponopono Oihana federala i hookumuia malalo o na kuhi-! kuhi ame na hoakaka o ke|s*hi ».ua mau kanawai nei o: A'melika Huipuia. O ia mau lula ame na kanawai lawe-! lawe oihana i hanaia e ka papa ukuhoomāu no na poe' kahiko e mana iio lakou maluna o na komisina ukuhoo- ! mau o na kalana like ole ame ke kulanakauhale a kalana". A e halawai no ua papa nei i na manawa 'ame na wahi 1 hoakakaia ma kona mau lula a e koho ae oo hoi i lunahoomalu a lunahooko e paa ia kulana ma fce ano he i'unahoohana'iiime na kakauolelo ame na poe i ua lawa kupono. A o ua lunahoohana nei ame ua mau a mau poe lawelawe hana nei e paa no lakou i ko lakou mau kulana pakahi elike me ka makemake 0 ka papa. (b) O ke komisina o kela ame keia kalana like ole ame ko ke kulanakauhaie a kalana e hana aku no lakou 1 na hana apau i kauia aku maluna ona e keia hapa poomanao a e loaa no hoi ka mana e hana aku ai i na lula': nme na kanawai Iawelawe oihana i kulike me na pauku hoakaka o keia, ame na lula a mau kanawai lawelawe! oihana no-hoi o ka papa ukuhoomau no na poe kahiko i manaoia he mea ia e maalahi ai ka hookoia ana aku o ka lakou mau hana oihana." , ! PAUKU 3. O ka Pauku o ua mau Kanawai' nei o Hawaii i Hooponopono Houia ma keia ua hoololi aku a heluheluia penei: , "Pauk. 7878. Palapala hooia ukuhoomau; hoopnka hou ana; na hoohalahala. ī ka wa o kekahi koi e hooiaia ai a ua hooholoia ae ka huina o ka ukuhoomau no ka makahiki mua ma kona mahelehele kumu ia ana, alaila i kulike me kana e kauoha ai e hooia ak'u ua komisina nei i ua huina nei i ka puuku o ke kalana a i ole o ke kulanakauhale a kalana paha a nana e hoopuka ae i ka mea koi he palailala hooia ukuhoomau no na poe kahiko e hoa-1 kaka ana i ka la o kona hoopukaia ana, ka. inoa o ka mea ' koi, na makahiki, wahi noho ame ka huina o ka ukuhoo-! mau mahina, a o ua palapala hooia' nei e mau no kona mana no hookahi makahiki, koe ke hoopau mua ia ae. O ua pa'lapala hooia ukuhoomau nei e hoopuka hou ia ae no ia i kela ame keia makahiki mahope mai o ka tfinaninau pono'hou iā ana. " "I ana e ke komisina $ kekahi palapala noi ukuhoomau, e hoikeia aku no ka mea noi ma ke kakau no ka olelo hooholo a ke komisina. Ina ua hooleia kekahi palapala noi ukuhoomau a i ole ua manaoia aole i lawa pono ka haawina e ka mea noi ua hiki no iai& ke hoohalahala aku i ka papa ukuhoomau no na poe kahiko. 0 ka papa ukuhoomau no na poe kahiko, i ka loaa ana ae o ua hoohalahaJa nei e nana pono hou ae oia i ua koi nei, a e haawi ae no hoi i ka mea noi i manawa e īiooloheia mai ai oia imua o ka papa. Ua hiki pu no hoi i ka papa ukuhoomau no na poe kahiko, ma kona manao ponoi ae e hapai hou ae i ka uoonoo ana i kekahi olelo hooliolo i hanaia e ke komisina, Ua hiki no i ua papa nei ke hana aku i kekahi mau ninaninau e paku'i aku ana i manao ai he mea kupono o hana aku pela, a e hana ae i olelo hooholo e pili ana i ka ae ana aku i kekahi ukuhoomau ahie ka huina o ia ukuhoomau ana e manao ai he kaulike a i kulike me na manao nui ame na hoakaka o keia hapa poomanao. 0 na olelo ]iooholo apau a ka papa e mana no iu nuiiii:u. o ke koiukina i ulu ae ka innau a e hookoia' aku o ua komisina nei." | •, ■ : . j PAt T KV 4. .0 ka Pauku 7SS0 o ua mau Kanawai, nei i Hooponopono Houia ma keia ua hoololi hou ia aku no| ā e hohiheluia penei: ] 'Tauk. 7S80. Hoopau loa ia ana a i ole hooemiia' ana ae; ke alahele e liana ai ke oi aku .ka pono waiwai .maiuua o ka huina i aeia. Ina i kekahi manawa paha oiai e nuiiia aua paha a i ole e mau ana no kekahi palapala hooia ukulioomau no na poe kahiko, o ka mea e ohi ana a i olo o ka walune marc paha a i ole o ke kane nuu'o paha o ka mea e ohi ana ua komo oua ae no kekahi waiwai a i ole loaa i oi aku mamua o ka liuina da1a i aeia e ke kaiunvai e piH ana no ka huina o ka ukuhoomau i aeia ae, ua hiki r,o i ko i koua noii ana, e hoopau ae i ukuhocjr.au a i ole e hoeloli ac i Tvoaa huma iloko o

ka-manawa o ua palapala hooia ukiihoomau nei a e kau aku no hoi ke ko'iko'i maluna o ka mea e ohi ana i ka ukuhoomau e ha'i koke aku i kc komisina i ka loaa ana ae ame kona komo kino ana aku i ua \vahvai a loaa dala paha. «'lna i ka make ana o kekahi mea ohi ukuhoomau. e hoomaopopoia ae ana wniwai no kona ioiae ka waiwaiio mamlia o ka huina a ke kanawai i ae ai e pm ana i ka huina o ka ukuhoomau i noia iaia, alaila papalua o ka huina o na kokua i 'oan aku iaia mawaho ;w- o ka huina maoli ona i kuleana ai malalo o ke kanawai, ua hiki no ke koiia aku e *ke komisina ma ke ano he koi wae mua ia maluna o ua waiwai nei i ikeia ae ua oi aku maluna o ka palena ake kanawai iae ai. oka loio kuhina a i ole o ka loio kalana a i ole lōio kulanakauhale _a kalana e hoomaka ae no i na hihia k(;i no ka hoihoi mai . o ua koi nei ame ka huina elala no ka hoihoi ana ae iloko o ka waihona o ke kalana: kno nae ina aia ka Teritore 0 Hawaii ua loaa ar ko kokua haawina dala ia mai e ke aupuni o Amoh'ka īīuipula no ke kokua ana ae i ka Teri-j tore i ka uku ana oku i na ukuhoomau no na poo,kahikoj a i ole mau kokua. hookahi-hapalua o ka huina i kne ae| mawaho o na hoolilo ī hoihoi hou ia mai e uku koke ia ae no ia i ka waihona o Amelika Huipuia." I 'PAUKU 5. 0 ka Pauku 7888 o ua mau Kanawai] nei i Hooponopono līouia ua hoololi hou ia aku no a e heluheluia penei: '" ! "Pa.uk. 7888. Na Waihona. O na waihona no ka uku ana aku i na ukuhoomau po na poe kahiko e hookaawaleia ae no ia, e na kalana like ole ame kulanakauhale a kalana a o na hoolilo apau o na komisina like ole i ka lawelawn oihana ana malalo o keia hapa-poomanao e uku ia ana no lakou mai na waihona o na kalana like ole ame ( kulanakauhale a kalana a e ukuia aku e ka inuiku kalana a i ole puuku kulanakauhale a kalana nae, ina ; e hookupono ae ana ka Teritore aua aponoia mai ka loaa ana mai mai ke aupuni o Aemelika Huipuia he kokua dala no ka uku ana ae i.na ukuhoomau no na poe kahiko malalo paha o keia kanawai o Amelika Huipuia, alaila ej hoihoi hou ae no ka Terilore i kela ame keia kalana amei kulanakauhale a kala?ia i ka huina- aku o kahaono paken&a o ka huina i hooliloia aku no ka uku ana i na ukuhoojnau i aoia-aku malalo o na honkaka o koia hapa-poOj manao a i kupono hoi mo na lu!a oihana o ka pa)>a ukuhoomau no na poe kahiko. 0 kela ame keia komisina. e malama no oia i na moolelo ame na hoike pili uku dala e pili ana i na ukuhoomau no na poe elike me kai ka papa'e kauoha ai a <• waiho ae 710 hoi i na koi no ke pani hou ia ana mai eliko mo Ja i hoakakaia maloko nei j Ina manawa ame na ano a. ka papa e kauoha ai. O iaj maU'koi e aponoia no ia e ka papa i ka huina o kanaono' pakeneta o n$ huina ukuhoomau i ukuia aku āi i kulike "me keia hapa-poo manao ame na lula oihana 0 ka papa. E hooia aku no ka i ka lunahooia 0 ka Teritore i na huina i aponoia e ia, e hoakaka i ka mahele a kola ame keia kalana a i ole kulanakauhale a kalana 5 kuleana ai. O na huina i ?iooiaia a,e pela e ukuia ae no ia e ka puuku o ka Teritore maluna 0 ka hooia ame ka palapala kikoo . kuleana dala a ka lunahooia, mailoko aku o kekahi mau dala iloko o ka waihona 0 ka Teritore i hookaawaleia.no ia kumuhana. PAUKU 6. Ma keiake nei mailoko ae o na loaa laula o ka Teritore ka huina 0 $10:000.00 no ka Uku ana aku ! na hoolilo o ka papa ukwhoomau ro na poe no ka manawa <• hoo'maka ana mai ka la e mana ~ ' ai keiā )fanawai a e pau ana i Tune 30, 1037. ' PAUKU 7. Ma keia ke hookaawaleia ae nei mailoko ae o na loaa laula o ka Toritore ka huina 0 f60,000.00 e hoohanaia no ka hoihoi pani ana ae 1 na kalana like ole ame ke kulanakauhale a kalana elike me ia i hoakakaia ma ka pauku 7888. iloko o ka manav.a mai ka la e mana ai keia Kanawai a. e pau ana i lune 30, 1937. PAUKU 8. R mana keia Kanawai i kona aponoia ana.

KANAWAI 195 ' (B. H, L. 195, APONOIA MEI 16, 1935} HE KANAWAI . v EHOOLOU ANA I KA MAHELE O &A MOKUNA t 259 O NA KANAWAĪ O HAWAin HOOPONOPONO HOU IA 1935, E PILI ANA I KA UKUHOOMAU NO NA POE KAHIKO, M A O KA HOOLOLI ANA AE I NA PAUKU 7873, 7874. AME 7876 A MA O* KA HOOPAU LOA ANA AE I KA PAUKU 7875 O UA KANAW T Aī NEI. E Hooholo ia e ka Ahaolelo o ka Teritore o Hawaii: PAUKU 1, O'ka Pauku 7875 0 na Kanawai 0 Hawaii i Hooponopono Houia 1935, ma keia ua hoololiia a e heluheia penei: "Pauk. 1775, Huina da!a, O ka huina 0 ua likuhoomau la e no ia e ke komisinā me ka noonoo akaheleia ana o na kulana e ku ana i pili i kela ame keia noi ukuhoomau, aka aole e aeia aku ma kekahi noi ukuhoomau he huina, i kona paku'iia ana aku i na loaa o ka mea noi ukuhoomau mai kekahi mau kumu loaa e aku, 1 komo pu aku loaa mai na waiwai elike me ia i heluhelu papa ia aku mahope nei, e oi aku kona huina nui maluna 0 kanakolu dala o ka mahina." PAUKU. 2. O ka 7874 o ua mau Kanawai nei 0 Hawaii i Hooponopono Houia ma keia ua hoololiia a e heluheluia penei: "Pauk. 7874. Hookupono ana 0 ka mea noi ukuhoomau. O kekahi no kekahi mea kahiko e ae wale ia aku no ia i*ka mea noi i. (a) piha kanaono-kumalima inakahiki a oi aku paha ; (b) he kupa makaainana no Huipuia i ka manawa o ka palapala noi ukuh.oomau; (e) e noho ana iloko o ke kalana a i ole kulanakauhale a kalana paha ai ka palapala noi ukuhoomau; (d) e noho ana iloko o ka a ua noho no pela aole i emi iho malalo o makahiki iloko o ha makahiki eiwa mamua koke iho 0 ka la o ua palapala noi nei; (ē) a aole no hoi i ka la o ua palapala noi ukuhoomau nei he mea e paa ana maloko 0 kekahi halepaahao, hale hoomalu lawehala, hale pupule, a i ole kekahi home o ka lehulehu a X oīe home kuwaho paha no na poe kahiko. a i ole maloleo 0 kekahi wahi 0 ka.lehulehu a kuwaho paha ma ke ano hoomalu aiia, hoopololei ana a i ole ano lapau ana; (f) aole i hoolilo iala iho iloko o hookahi makahiki 0 mamua ae o lea la o ua palapala noi ukuhoomau hel ma ke ano ae'ahaukae a makilo akea; (g) aole ona kokoolua i heritaia e noho pu ana i hiki , ke malama ae i kona ola; (h) aole mau keiki i hiki ke malama i kbna-61a; (i) aole i «oho ona maluna o kekahi waiwai i oi aku

maluna o iimikqiwalimā waiwaiio, a i ole, ina ua wale,' <jna no kekahi waiwai, i huiia me kona kokoolua i beritaia, i 01 ae umikumalima lraneri dala ka ka paīapala noi ukuhoomau; * (j) aole i hoonele iaia iho la a i ole ma 0 kekahi mea oko& manao no ka hookupono 'ana _ tro~tfe)ca|l^^^oom au." PAUKU 3. O ka Pauku 78ff8a'mau Kanawai nei 0 līawaii i Hooponopono ua hoololiia a e heluheluia penei: . v Pauk. 7876. >Helu i na loaa. O ka loaa 0 ka mea noi 1 ka m noi ukuhoomau e hoonohonohoia ae ; no o ke kahua o ka loaa ma ka awelike no mahina mamua koke iho o ua.la ; .ae a e hanaia ka olelo hooholo o na' loaa no umik<-vmalua e nēe aku ana mahope aku i ana ka liuina aka e okoa ana; 0 ka loaa kekahi waiwai o ka rnea noi e hoohua ole mai ahaWWM kupono e helyhelu hoonohonohoia aku no ia pakerieta o ka waiwaiio o ua waiwai nei.'* _ PAUKU 4. ,0 ka Pauku' Epau Kanawai nei 0 Hawaii i Hooponopono ua hoopau PAUKU 5. E mana keia īj:ona aponoia - V4W4WAT 1 (B. S. 7, APANOIA 1935.) E AMANA ANA I NA KAKAWS^SAWAII I HOOPONOPONO HOUIA 1935 '.^j^&v £ Hooholo ia e ka Ahaolelo 6 Hawaii: PAUKU 1. O na Mokuua-267,1 helu pu ia lakou, ame na pauku i hoakakaia ma na aoao 73 ahiki i ke 1276, i 0 ka puke nui i hoomakaukauia e ke Keimllin^opōkohuia malalo 0 na hoakaka 0 ke Kanawāi i7B § j o ke Kau o ka makahiki 1933; ame ka Pilipaa ame ke kuahaūa a ia mau pono ame,na pauku 0 lakou pakahi, i ikeia ma ia Puke ma na aoao 6 ahiki i ka 11.1 lako». ame na Pauku pakahi apau, o ka' uTjMk^ nei % hoakakaia ma na aoao 1270 ahiki i ka me na Kanawai ukuhoomau kokua o|jfflJKiku pakahi o ia mau Kanawai pakahi, elike " |S °° ma ka wehewehe e pili ana I ka n Q 1217 ahiki i ka 1223, i helu pu ia ame na Uaikini Hoohana Kalepa Kao'koā na, hoakaka (111, B, 1-21, i helu pu ia 7966 ma na aoao 1244 ahiki i ka o ia Puke, ma keia ua hoo'holVjo^^2K^S^i. a* maea ,ana 1 kā aponoia ana o keia' keia Puke a ua hiki no ke hoopukaia ae i^&apawai 0 Hawaii 1 hooponopono noui^oaĒ^^^ ; PAUKU - 2. 0 elike. me ko lakou hookomoia, ifoko hop ia ana nei ma keia ponoia. .. ?. •**- PAUKU . 3.. P »3 Kauawiū. e. aaa mamua koke iho p ke aponpia i hookomo pu ia mai hoi, me paoku nei a mau M§Mm> 0 malīele o.ia mau pauku ame ūa.mau Komkla' nei paha 1 kuīike a 1 ole o ia ano līke me m p ma kahi 0 ia mau hakahaka'; koe nae r e Q hooj pauia ana ae aole ia e piīi a 1 olle i hoa- ; kaka i ku ole ka hoohalahaia. a.i ol^ J # mau ;m»hele o ua m*u i nei 1 kupono a kulike me ia 1 hiki ole } |ca iooholo ; me ke apono 016 ana iqat.c> Aonelika. a 1 ole 0 kekahi mau hoakak*o ke ai\o r»n ma _ nawa o ka manao nui ua Kana- 1 wai a i ole mahele paha o ia j&ahele i' komo pu mai iloko o ia mau oaiikn 0 lakou j a o ia mau hoakaka paha; a e hnnia ae noj hoi aole no e pili keia hoqpau na Kanawaij 1 ha'iia ae ma na hoakaka e pili aaa i :ji|3&mEu' 50, 1558 i 1561, 7960, 8007, ame 8065 pakahl a i 0 ka Mokuna 7 o ka paku'i kuhikuhi 0 KahAwai 0 Hawaii' i hooponopono houia 1935." 1 PAUKU 4. Aole e kue tfeia hoopalnHl&nawai) ana' i kekahi mea i hanaia, kakoo a Ku- j leana paha e ala ana a i ala i»ai paha a^^ookahuaia, 1 a i ole kekahj hihia, hoopii a i ole ij pau a i ole i hoomakaia ma kekahi Kiwilaj mamua o ua hoopau (kanawai) ana, aka &a^j)qho ame na ko'iko'i apau malalo 0 kekahi %ua mau pauku a i hoopauia pela e hoomauia n lakon a e hiki no ke hookoia aku elike me. ke ano. mana like no ina aole ua hoopau Kanawai nei i ktoaiaj; a aole 110 hoi ua hoopau Kanawai nei e ake'ak^ T Kuleana 0 kekahi kulana oihana a i ole i ka manawa a i ole ka loihi o ia paa kulana ana. j PAUKU 5. Aole e ake'ake'a ua.]p||i4u Kanawai nei i kekahi hewa i hanaia a i ole i hoopaahao, hoopa'i a kaili pohoia ae paha, ua.hoopau Kanawai nei, malalo o kekahi Kanawai Oli&o pu ae ma-i loko o na pauku a i ole i hoopauia o kela apie keia hewa e hiki no ke hoopiiia a e o na hoo-, paahao ana, na hoopa'i ame na kaili g||||o kauia aku a e hookoia aku, ma ke ano lhOpena maa-| mau ina aole i hanaia ua hoopau j PAUKU 6. Aole Kanawai e i na Kau-] palena ana, inā paha i pili i na hihia mau Kumuhana paha peia, a i ole no na hoopii ana 1 ni hewa ofeniJ a i ole no ka ukuia mai o na hoopā*i datsy|g| pft.o na dala i .kauohaia e .lilo mai, i hoakakaia a ii hoopaum paha pela, e paa no ia malalo 0 na hihia, kumuhana ame 11 a hoopii, kiwila alEiuaima. no'rta Kumu i ala mai a i ole na mea i a i Hanaia paha mamua 0 ua hoopau Kanawa anaipl*. "<£ hiki no kei hoomakaia a e hoopiiia aku me ka .maamau ina aole i hooholeia* ua Kanawai Hoopau , ( PAUKU 7. O na hoakaka iloko 0 j||%,£a.uku nei a me na hoakaka kuhikuhi e manaoia he aha aku no ia*a i ole he mau hoololi pili a na hoakaka o na Kanawai e ku mua ana aole hofjpy ano }it> ix\m\ Kanawai hou; a o ka hoakakaia na Kanawai i hoopau ol£ ia e pili ana i na pu ae. a ame na hoololi ole, iloko 0 ia mau na hoa-j kaka kuhikuhi, e manaoia no ua pi!i no iy,Mtnau mahele i hoakakaia iloko 0 ia mau pauku ame ffigry>akaka kuhiPAUKU 8. O ka amanaia ana anje

\ia mau hoakaka kuhikuhi nei aole ia he mea 6 lee'alee'a aku ai a i ole e hbopau ai i kekahi Kanawai i hoohnloia i 'keia kau o ka Ahaolelo mamua o ka -la o ka aponoia ana o keia Kanawai, aka o na Kanawai apan i hooholoia pela e mana no lakou me he mea la ua hooholoīa no lakou mahope o la la, kahi o ia mau Kanf\\vai i kulike ai a i kue ai i kekahi o na mahele i hoakakaia ma ua mau pauku noi ame na kuhikuhi, e mana no lakou ma ke ano me he la ua hooholo Kanawai-ia lakoir mahope aku, a e hoopau ana paha i kela ame keia m-ahele. o ua mau pauku nei ame ko lakou mau hoakaka kuhikuhi i kuiike ole me ia. PAUKU 9. E mana keia Kanawai i kona aponoia ana. ;■■■■ O ' ■■"■ KANAWAI 16 (B. H, h. 259. APONOIA APKKIIM. 2, 1935) HE KANAWAI E TTOOLOO ANA I KA HAPA-PAUKU 2 O KA PAUKU 7695 O NA' KANAWAI O HAWAII T HOOPONOPONO HŌUIA 1935, E PILI ANA I KE KOHO ANĀ 0 KA POE E KAAWALE ANA. E Hooholo !a e ka Ahaolelo o Ita Teritore o Hawau: PAUKU 1. Oka hapa pauku 2ō ka Pauku 7695 na Kanawai o Hawaii i hooponopono houia 19H5, ma keia ua hoololiia a e heluheluia penei: "2, O ke kakauolelo o ke kalana, i ka wa e waihoia rmai ai me ia hepalapala hoohiki i kakauinoa pono la e kekahi mea koho paloka i paa kona inoa ia.ia e, liuliu ana no kona kaawale aku, e hoakaka ana ua palapala nei i na kumu kupono e loaa ai iaia ke Kuleana e koho, i kulike me ka mahele 1, e hookomo ae' oia.i .paloka iloko o kekahi wa-hi leta me ka pelupelu ana nae i ua paloka nei i nalo na inoa o na moho maluna ona, 'Alaila o ka mea koho e hana aku oia elike me ke kuhikuhi a ke Kanawai, ma kekahi wahi kaawale mai mea okoa, kaha iho i kona paloka, hookomo ae iloko o ka wa-hi, sila ae hoi i ua wa-hi leka nei me kona paloka maloko, a kakau ae i kona inoa mawaho o ka wa-hi i hooia ua koho oia, a haawi ae i ua wa-hi nei i ke Kakauolelo o ke Kalana, ma keia ke kauohaia nei oia, i ka manawa ana e haawi aku aii na paloka" i na poe nana koho baloka o ka mahele koho i hoopaaia ai ka inoa o ka meakoho, a aole no hoi e alo ae ma ka la koho paloka a mamua o ka pau ana o ke koho paloka ana, e haawi oia i ka wa-hi i na lunanana koho paloka. O ke Kakauolelo o ka Teritore, ma ke noi a kekahi mea koho paloka e kaawale aku ana mai ke Kalana ona i hoopaa inoa ia ai ma na la koho paloka kuikawa. apau mamuli o kona paa ana ma ke ano he lala, luna oiliana, a paa,hana paha o ka ahaolelo ina e noho ana no ke kau ilo.ko o , elima la mamua koke iho o ia koho paloka leuikawa, e hookomo ae oia i paloka i pelupeluia.i nalo na inoa o na imoho maloko o kekahi wa-hi leka. Alaila oka mea koho| |paloka elike me na.mea hoakakaia ma ke Ka[nawai a ma kekahi wahi kaawale mai kekahi mea okoa mai e kaha iho i kona paloka, hookomo ae iioko o ka wa-hi leka, sila ibo a kakau ae i kona inoa mawaho" o ka wa-hi ma ke ano i hooia ua koho oia a e haawi ae i ua wa-hi leka nei i ke Kakauolelo o ka Teritore a nana e hoouna, aku ia paloka. i ke Kakauolelo Kalana o ke Kalana i kakauinoa ai.ua lala nei, lupa a paahana paha o ua ahaolelo nei a e haawi aku i ka manawa 'a|ia q haawi 4kn.āl i na r |saīoka i na luna nana paloka o lea-mahele koha,JiBhLpia paloka i kakauinoaia ai a ma na ano apau ma ka la "koho paloka mamua o ka pau loa ana o ke koho paloka ana e haawi ae oia i ua wa-hi leka nei i na luna nana koho paloka. E kohoia no ia paloka elike me na hoakaka a ka, 4 o k'eia a ē kohoia no hoi elima la mamua o ka la koho paloka. PAUKU 2. E mana no I<eia Kanawai i kona apnno ia ana.

KANAWAI 53 (B. H. L. 318, APONOIA APĒKILA 22.,. 1935) HĒKANAWAĪ E HŌOLOLI ANAIKA PAUKU 8063, MOKUNA 267 0 NA KANAWAI O HAWAII I HOOPONOPONO HOUIĀ 1935, E PĪLI ANA I KA WAIHONA HOULUULU PANI AIE. E Hooholo ia e ka Ahaolelo o ka Teritore o Hawaii: PAUKU 1. 0 ka pauku 8063 ona Kanawai o Hawaii i hoopohopono houia 1935, ma keia ua hoololiia a e heluheluia penei: , "PaulL 8063. Waihona Houluuiu Pani Aie. O ka puuku o kela ame kalana ua amanaia oia, kauohaia a ua kuhikuhiia e hookumu ae i waihona kuikawa iloko o ke keena puuku o ke kalaaa i Waihona Houluulu Uku Aie, māwaho ae no nae keia, o bona i maheleheleia, no lakou ka ukuia ana i mahelehele likke ia no na makahiki mai kekahi la i hoomaopopoia mahope aku o ka la i hoopukaia ai ua mau bona nei; a nia ka la e ukuia ai ka ukupanee elua o kekahi heluna bona o ke kalana i hoopukaia, me ka nana ole ina he mau bona panihakahaka i hoopukaia a aole paha, a ma ia la a ma kela ame keia niakahiki mahope aku, ahiki i ka la e iiku ai i ua mau hpna nei, e hookaawale ae oia mal na loaa o ke kalana i hoakakaia e ke Kanawai no ia kumu a I ole i hiki paha ke liooklawaleia ae'e ka; papa p na lunakiai no ia kumu a waiho ae no ka pono 'o ka waihona Houluulu Uku Aie, ? kekahi huina da'la, ke huiia ae ka huina nui o ia mau haawina dala e kapaeia ae ana i kela ame keia makahiki me ka ukupanee nona, e ikehi ana, e helu kualaia o eīua pakeneka, he huina hoi, i ka pau ana o ka manawa i kaupalenaia ai ua mau bona nei, e,-loaa no ka huina piha o kona waiwai maoli. Koe wale no iua i hoakakaiu ma kekahi ano okoa ae, ina e waiho hoahu ae ka puuku o kela ame, keia Kalana no ka pomaikai o ka Waihona Houluulu Uku Aie, i ka. loaa koke ana āe ma kona lima, i na loaa gi apau r iJoaa mai iaia mamuli o ke kuaiia ana aku o na bona 0 ke Kalana; koe nae, Jceiu, e hoomaopopoia, o ia mau loaa oi lel'e maluna o ua hona i ii,iahel,eheleiīi, koe ka moa 1 hoakakaia ma ke Kanawai -io % o na Kanawai Kuu 1927, e hookaawaleia ae no iy iio ka pomaikai o ka waihona ukupanee & malloko o.ut haawiua e uUuīu ai ka ukupanee o ia maii bon». v 0 ia mau haawinn dala e hookaawaleia ae ai 110 ka haawina houluulu uku aie elike me ia i lioakakuu maluna e liooliloia aku no ui uo ka uku ana aku i na boua ke ko lakou manawa a i ole no ke kualana mai i na bona o ko kalana e kuwaho ana, a aole no hoi e paaia ia mau huina dala no ko kala ana aku a i ole no ka uku wale aua no ho'ua tnau bona nei i hooliloia o ke kumu no ka hoahu houluulu i ke'.H aiue ke'.u makahiki. t*AUKTJ 2. E itnana keia Kanawai i koua aponoia : ! ' 1