Ke Alakai o Hawaii, Volume VIII, Number 48, 9 April 1936 — LETA MAI NA MAKAMAKA MAI [ARTICLE]

LETA MAI NA MAKAMAKA MAI

(Aole makau e auamo i

na ehaeha o na manao e hoopuka ia ana malalo o keia poo maAao, a o ka Tua, aole Koolaha ra na leta apan e hoouna ia mai ana i keia Nupepa e na makamaka malalo o na inoa kapakapa a hunahuna, ke ole efhoouna ia ma! ka inoa pololei i ka lunahooponopono o keia N'upepa.)

KA NINAU UKU HOOMAU

Mr. Lunahooponopono O Ka Nupepa KE ALAKAĪ O HAWAII Aloha A Nui Loa. Ke heluhelu mau nei au i ka Mr. George Kalaauho-" ano mau leta i hoolaha mau iho nei mnloko o keia pepa, a ua haaw*i no hoi au 1 ka'u mau hoomaikai ana no nā mau%lea e e pili ana no na aina 1 aku malalo o ke aupunf o Amerika ma keia Tefitore me ka maopopo ole i ka hulehu ina paha ua līlo ia malalo o na hoakaka atiā" a ke kanawai, a i # ole, 'm1r*L kekahi ano e ae paha? O ka'u no e olelo F keia w T ahi, 0 ke keena ona 110 0 ke aupuni niaopopo ai ia mau -*@5E 0 ka lua, o ke keena ninau o ka leliulehu ma sinetona. ' No ka leta a ka 'ka o keia pule iho 1 iho ai au e kalai ana oia^^P^ 1 | luna 0 ka ninau Uku māu o na ElemakulVAm^v Nui ka hPnohele ana :a makamaka i konā ma o a maanei o o pili ana ia Hawali Ma ka'u : hn i kana kala" maluna o lcēta^l^1|gg n Hoomau. ua ml1?a makamaka ''mk kl" ar«a i na nnpe'pb" mai, l maopopo"āf1fefā"W' - !oio a Kauka ? ■end, ka niakua o kanawai uku h6onratfriTfP oono ana i na aoaō* ke Kumukanawai ai na hoohīhia ana 0 keia bi!a kanawai mau. A, ina iia loli akt» w aoao kalaiaina o 1 keia manawa he R«pubaH- " ka. e kakoo ana oia natoa Borah o ka mokualna \ o Ohio i Peresidena no Aro§f .* nka, a e kauoha ana 1~tea ■ ahahui i kakoo aku i kana kumuhana uku hoomau W - 4.000.000 ka nui. e koho ia Senatoa Borah i Peresidena, aiaiia. wahi a ua mea kakau ia, e līio ana keia ninau ano- , nui i maunu kalaiaina na na poiitika 0 Amerika e paani ai mamua o ka hiki ana mai 0 ka ta koho haiota. Aka, o ka'u kumuhana hoi e waiho aku nei imua o ka lehuiehu. oia no ka Hawaii. E kukuiu aku au i ka ninau. alaila, na kaua Hke no hoi e mawehewehe ae t ka mea e hiki ana ia kaua, oia hoi, ka kaua h»na e haua ai»—Pehea la ka Olelo Hawaii e Kamailio nui ia ai maloko o na Home 0 n& Ha : waii'-—O ko'u manao, ua oi ae ka waiwai 0 ka lehulehu e iho ai i keia ano lou, maiuua o kekahi mau īueu e ae. 0 ka manao 0 keia ninau, uole i make ka olelo Hawaii 1 keia la. aka, aole he hoor.ui ia 0 ke kamaUio ?a ana nui na home 0 i\a Hawaii i koia ta ol\ke me na la 1 hala ae O ka olelo Hawaii nae e kamailio ia nei ma na home ! keia la, ho olelo Haw&ii 'ioohepa. na !ike ka oie'o Hawaii ana a ko kanska Pake i na la mua 0 kona hiki ar»a mai ma Hawaii nei. Nui loa na keiki a kakou e helo mai n.ei aole e hlki ia iakou ko kamaih'o i ka elelo a kona mau a 0 ka oi aku o ko ka\rrru\ha, 0 ko lakou hoao o!o 0 a'o oiai na makua e olh aku a^a. Ma kekahi o ka % u mau hnakai hopo i kaahole iho nei -o ka Mokupuni o Oahu n*i. a i ko'u hiki an« aku w* ka apana o Laie, ua hooawi la mai au m<? ka

ha'oha'o, no ka mea, he aina keia na'u i hele a kamaaina mai ko'u itfau la opio. mai, i ko ? u lolie ana aku i iia kane, na wahine ame na keiki e namu wale ana no ka lakou kamailio ana, a o ka _mea a ko'u maa pepeiao i lohe ponoi aku ai, ka namu pu ana mai no a na kupuna i na moopuna. Ke hoomanao nei au i na la kahiko o kela aina, a malalo no hoi o na peresidena mua, he ikaika loa ke a'o ia ana o pa Hawaii i ka olelo Hawaii, a o na Hoahanau haole e hiki mai ana mai Loko Paakai mai, Utah, ua maopopo mua mai la no i ka olelo Hawaii, a o na anaina hai'pule ame na anaina hala-. wai apau, e kamailio wale ia ana no ia ma ka olelo Hai waii. Manao au t aole paha keia he ninau paakiki loa na kaua e paeli iho ai a loaa ko : 'na kumu, no ka mea, o ko'u manao e noonoo nei, e noho mai ana ka ahaolelo i keia makahiki ae, anoai paha o loaa mai ia oe kekahi mau kumu maikai e hiki ai ia kaua ke waiho aku imua o lakou i ka kaua mau kumu maikai e loaa ae ana. E na makua Hawaii, pehea keia i kau ike ana mai ; " la? Heaha ka mea hiki oe ke hana mai e kakoo ai keia kumuhana no ka hoo- ' nui ia ana o Tce kamaillo ana o ka Olelo Hawaii na home Hawaii? O ka manao o keia' olelo "Hoonui," oia - nd j hoomau—e hoomauia 1o Hawaii ma na wāii, a i na lala no hoi [ o ka ohana ma ka ikekahi mau mana'tf~l£latlF"'i maikai: Heluheiu attSr*t'*WC? ais Buke Hawaii, n«, Hawaii, a e kamal!t^ hoi me na lala o ka a i ole. me kou mau hoaloha" " paha. Ke a'o nui ia nei 0 ka Halekula Nul 6 versity o Hawaii luhelu ana i ka BaibM& ' molele, a i mea 'el^^^ mua ia ai na ana a na haumana kou mau haawina BalfeatlQ|~2 heluhelu ana ma k% Hawaii, ua ae ia aku e nana ma ka lakou olelo Beritania, a he na holomua āna e ldar 1 na haumana ma keUi rnea heluhehi. Ina kiki loa aku ka haawina mua o ka mea hiki i ka mana ke hoomaopopo alaila, ua ninau ia aku o rofesa Judd, a o ka k»aa la no hoi i« o na hoomaopdpcr"*" ana a na haumana, Ke kono aku nei no &u 1""" na mea apau e makemake " ana e komo mai maloko o keia mau hana hooholomxta " i ka Oleio Hawaii maloko o na home Hawaii, e kakau mai a e ninau mai no hoi ma keia Keena o ka Nupepa "KE ALAKAL O HAWAIL" , a i ole, ma ka inoa o Geo. K, 1 Kaia. > Owau iho no me ka haahaa, ALWIN K.'KIPI i7oa-B, Hart. St. Kalihi-Kai, Honoiulu, Tv H.