Ke Alakai o Hawaii, Volume IX, Number 6, 21 May 1936 — KA MOOLELO O HAROLD DOLLAR KE KEIKI MAKUA OLE ILOKO O KA HUNE AME KA NELE—AME KANA WAHINE KONA HOAHUI OIAIO KA HOOHUA IA ANA MAI HE 4 MAU KEIKI ILOKO O KONA KIHAPAI. KANA OLELO HOOHIKI—"AOLE E LANAKILA KA POLOLI MALUNA O KANA OHANA [ARTICLE]

KA MOOLELO O HAROLD DOLLAR

KE KEIKI MAKUA OLE ILOKO O KA HUNE AME KA NELE—AME KANA WAHINE KONA HOAHUI OIAIO

KA HOOHUA IA ANA MAI HE 4 MAU KEIKI ILOKO O KONA KIHAPAI. KANA OLELO HOOHIKI—"AOLE E LANAKILA KA POLOLI MALUNA O KANA OHANA

(Unuhī a Kakauia" e Geo, K. Kaia). SAN KAPHAEL, Cal. Mei 13.—Ua hookomoia aku la maloko o ka aha kaapuni o ke kalana o Mai'in County, i keia la, ka hooilina o Mr. Harold Dollar. ka peresidena nui o ka hui mokuahi "Oollae Steamship f " a e hoike ana maloko o keTRJi"~a" " ua palapala hooilina la, e hookaawaleia mailoko mai o na loaa apau o kona mau waiwai he ?3,000 dala o ka mahina no ka malama ana i kona ohaha, a e mahele like ia keia huina o lakou, he $1,500 i'ka makuahine a he $1,500 i na keiki he eha. Aole ana mau haawina e ae i hana ai no kekahi meā e ae. a o ke kuleana maluna o kona mau waiwai apau, k holo aku no ia maluna ō 'kona ohana, kana wahine ame kana mau keiki he eha. 0 keia huina i hoikeia ae la. no ka malama ana no lola o kana ohana. 1 O kona mau waiwai apau ie mahele hapalua like ana no ia i kana wahine ame kana olmna keiki, a o ka hapaAua mai o kona mau waiwai e hoio ana i na keiki, e mahele hou ia ia o hookahi hapaha mawaeaa o lakou i ka piha ana o na makahiki o na keikl a i ko iakou mare ana a kaawale aku paha mai ko lakou home aku. Ma ka moolelo o keia kanaka, i kona hele ana maluna o ka honua nei e huli ai i kana ai ame kona noho ana, kekahi o na moolelo anonui loa e heluhēlu ia ai ■e kekahi mea me ka anoi nui, no ka mea, e hoakaka ana no ia, he wahi keiki iMhune wale iho no oia, a o na paia lani kona kaupoku hale iaia e kaahele ana ma kona alahele o ka hune anie ka neie, Ma ka jaiokuaina o Kaieponi oia i uhi ae ai, a ua piii mau kona aloha no keia aiua mai kona niau la i hoomaopopo ae ai i ka honua nei. He uuku loa kona naauao, no ka mea, aole he makua e ola ana i hiki ai e hoouna ia aku oia no na halekula hoonaauao, Mai kona mau la opiopio loa mai kona hoomahele ia ana i ka hele ann i ka pulo n\a kekahi halepule* Kāiolika o ka aina, alaila, i na la e ae o ka hcbedoma. e hele ana oia ma na aianui e huli ai i ka hana. i hiki al iaia ke loaa kana ai ame kona aahu; i kekahi maMwa « loaa ana iaia ka hana, a o ka hapamu o ka manawa he r,vle; oke kuai nupepa ka hana nana oia i malama a hiki mai i kona maloa ana. a ma na uwapo a ma na pa papa oia e hele ma\i ana no ke noi hana nwi; Pehea la kona nele ame kona hune. he wahi keiki e noinoi 010 ana ms na nui, p«*h«?a la kona ana, hoomanawanui no o!a, no ka mea. e noonoo ana oia i ka wanaao o kekahi I& ae e hele aku &i oia i ke nupopa. alai'.a. e loaa ai i&la ka ai. Va ioaa iaia k& hana k>ko o k*»kahi o na pa-papa 0 Kapalakiko. me ka miK» loa nae o kona uku, ua law» uae e loaa mau ai kan* lU 1 keia ame keia Ih. kanaka hoopon.o keia. e hele m«u ana i kh puie. eia na<s he ihhuiie e hahai mau 1 k» piha «na o konn mMT

malealiiki i ka 27 i mare ai oia i k& wahine o ke kulana hookahi, he hune a he aiaila, o kona ola aria ma ia hope mai, iloko o ka pakiko ame ka malama, a he hookahi mea nui iaia o ka piha mau o ka opu o kana wahine , ame ia pu. | A hiki walē i ka loaa mua ana o "kana hua ohaha, ka noho mau ana a ka nele lā la.ua., a ua loaa kona kokoolua i keia wa e noho u pu ai, oia keia wahine ana i mare iho ia, Hoomanawanui like . iaua ma na ano apau, a e kakoo mau mai ana kana' wahine iaia ma na mea apau no ka holomua o ko laua noho ana. I ka elua mai o ka laua keiki, aia hoi. pane aku la oia i kana wahine: "Ke hoolaupa*i nui ia mai nei ko kaua kihapai, o ka luuluu nui e hooleaumaha mau nei ia*u, ka lawa kupono ole o ka*u wahi loaa e hiki ai ke haaw! aku i na hoonaauao ana i ka kaua ohana keikl e ulu aenei.*? O na olelo hoolana a kana wahine," e hoomanawanui," anoai i kekahi la e ioaa ai ia oe kekahi hana kupono a e hooko ia ai ko kaua mau iini ana." Ma ia hope mai, ua loaa kana hana maluna o na iftokuahi lawe wahie mai kekahi aina mai a kekahi; i kekahi makahiki a oi ma ia hope mai, ua kuai oia i kā hftpalaa kuleana o keia mokuahi halihali wahie, a ua hele aku oia maloko o kekahi banako e aie dala ai no ka uleu ana i kona hapa. He ekolu 0 keia ano mokuahl liilil ana 1 kuai hou ai i na mai he elima ma ia hopeniai.' T ke 4& o kona māu TJfaSafhiki i kuai afcu ai pia t m.au kuleana a.pau. mau mokuahi liilii lawe. wa-" hie, alaila, aku !a, oia malo,ko o kekahi hm mo%u? ahi nui ae, a ua kapaia ka_ hui mokuahi Albatross. No kona hoopono, ka pakiko, ke aioha i kana ol\ans i hoomaka ai oia e ike. nui ia mai iloko o ia mau la, a mamua o ka piha ana o kona mau makahiki i k<? kanaono, i iilo ai oia ke poo nui o ua hui mokuahī la, a i ka piha ana o kona mau makahiki ī ke 60, ua hoololi iho la oia i ka inoa o ua hui mokuahi Albatross la. a ma inoa ponoi, "Ka Hui Mokahi Dollaiy* (Dollar Steamship Co.) He 17 ka nui o na mokuahi 0 keia hui e holo poaiapuni neī i ka honua nei, a ua lrohoia ka wa!wai*o o keia hui 1 ka 7 hiliona dala. Ma na la maī apau o kona ola ana, kona hoomanawanui ana' iīoko o ka hune ame ka neīe. a o T\a paia lani kona man T lcona mare ana i lo&a ai kokoohia e noho u pu &! Hoko o ka inea ame ka ai pakiko ana: i ka hua ana mal o kana mau hapwu. aia hoi. hoonui iho la ka nele !aia nine kana wahlne; aka r i ka loli ana o kona &u, Ikol, hoomaka mai oia e pii ma ke *lapit. a i kona waiho ana iho ?a i ka honua nei ana i noho hoomanawanul a1 !tolro o ka tnea ame ka luuluu, ka hune ame ka ai pakiko, aia hoi. ua paa ia iloko o kona puuwai "aole e lanakila hou ka hune i kana oh&na, kana wahine i aloha nui &i> aree kana mau keiki eha, a e ike ole ai lakou iloko aku o ko lakou mau !a i ka mi nui o ka houpo o ke kanaka, ka ai." Ua hoohoio iho nei ka PaKomiiāna o na Home Hawaii. he mau rula hou, e plū ana i na poe hookuonoono e noho nei ma Molokai; oia, hoi, e i*wo ia no ka aina o kekahi mea e hoomaopopo N ok- a aoho 010 ana , luna o koua aina. , _ E U i* ana o £oiomon hoe i ka ia o lune iuA e lioohoio ana ki.|UL