Ke Alakai o Hawaii, Volume IX, Number 11, 25 June 1936 — KA MALAMA AME KA HOOULU ANA I NA KEIKI KA HOOHUAIA ANA MAI AME NA LA MAKAHOU O KE OLA ANA [ARTICLE]

KA MALAMA AME KA HOOULU ANA I NA KEIKI

KA HOOHUAIA ANA MAI AME NA LA MAKAHOU O KE OLA ANA

(Unuhiia e Geo. K. Kaia.} I ka hoohalike ana ae me na aupuni a, puni ka poepōe honua nei. aole loa he hookah i loaa raai ka huina o kana-hiku-kunialima pakeneta. Nolaila, aole keia Buke i kakauia no ka hookelakela ana aku me kekahi paau aupuni e aku, aka, no ke ano o ka maiama ame ka hooulu ia ana ona keiki. Ina he manao ana ko kekahi niau makua e lawe i na a'o ana maloko o kea Buke, o kona kuleana ia, no ka mea, ua hoolahaia keia Buke no ka heluhelu ia ana e na mea apau. Ke lana nei nae ko'u manao, e lawe ana na poe noonoo maikai apau a haawi iho i na a'o ana maloko q kqia Buke i na noonoo ana me ke akahele. loa, no ka mea, ua hoomakaukau a ua hoakoakoaia na itamu apau e hoolahaia aku nei maloko o keia Buke iloko o na makahiki he kanakolukumakahi (31) i hala aenei. Ka haawina mua no na keiki, oia no ko lakou hanau ia ana mai ka, puhaka mai oko lakou makuahihe,—ka liaawina elua, ka pakali ia ana o ka lakou mau meaai e ai ai, oia hoi ka waiu, mai ka umau.ma mai o kona makuahine, a i ole, mai kekahi ano waiu okoa ae paha,-—o ke kolu o na Haawina, ka hana nui o ka makaala ana aky i ua keiki ia i kona ulu ana ae, ame na mea pono apau e pili ana iaia. A malamaia na rula ame na kanawai apau o keia mau haawina ae la he ekolu, aole e nele ka loaa mai o na pomaikai apau i na makua, a o na pomaikai nui no a na makua e kau nui mau aku ana, oia no ka lanakila ana o ua bebe la mai na onawaliwali ma'i o na ano like ole. Ke hoomanao nei au i ka moolelo o kekahi keiki maikai a kekahi mau makua e hanai a e malama ana, a penei iho kona moolelo: O Lionel Grace ka inoa o kekahi keiki o umikumamalua makahiki, a he keiki hoolohe loa i ka leo o kona mau makua. He hana tini piula ka Mr. William Grace, ma ka aina o Fresno, Kaleponi, no kekahi mau makahiki loihi i hala ae. O ke kokua hookahi wale no o keia William Grace ma kona hale hana tini-piula, oia no kana wahine Muriel. Hei hookahi wale no keiki a keia mau mea, a e lawelawe anaj keia mau mea i keia oiliana mā keia aina me ka nui ole o j ka hana e komo mai ana iloko o ko laua halehana, Aole he kono nui ia o keia ano oihana ma keia aina, 110 j ke kumu, ua pau loa na hana o keia ano maloko o na hale-| hana nui, (Factory), o na haī%a liilii e loaa ae ana, oia no; ka pahonohono i na tini p,ukapujka ame kekahi ano hana; liilii e makemake ia ae ana. I 0 ke keiki a keia mau makua, mai ka ewalu mai o ko-' na mau makahiki, i hookuu aku ai keia mau makua iaia e hele hookafci aku i ke kula, a mahope o,na hora kula, e, hoi pololei aku ai oia no ka halehana. j .0 ko lakou w.ahi.home uuku he mamao iki aku ia ma-' waho aku o ke kulanakauhale, a i ko lakou haalele ana aku i ko lakou home i ke kakahiaka, e paa ana na ipuka keia home a hiki wale i na hora poeleele wale o kela amel keia !a, alaila, e ike ia aku ai ka a ana mai o ke kukui o keia hale. _ ..] 0 ke kino o keia wahi keiki mai kona wa bebe loa mai] no, he kulana ikaika ame ka lawakua, a pela no ke ano ō| koua mau makua, he kanaka kino. lawakua o William] Grace, a o keia wahine hoi o Muriel Graee kekahi o na< wahine kino ikaika loa o keia aina o Fresno. | He keiki uuku naauao keia, a mai kona wa hiki ole kej kokua.i kona mau makua a hiki i kona lawelawe ana i na! hana a ke kanaka makua oiai oia iloko o keia manawa ii ka umi wale no makahiki a oi, eia nae, he kina nui a ikaika ko keia keiki. i . I kekahi manawa mai mahope, aia hoi, haawi ia akuj la ia Mr. William Grace ka aelike o.ka hana ana i na hanaj tini piula apau o kekahi halekuai nui e kukulu ia ana ma-; loko o ke kulanakauhale, ke kapili ana i na piula malunai o na kaupolu, ame ke kapili ana i na piula ma na aoao eha' 0 keia halekuai nuī. He hana keia i kohoia ma kahi ol §15,000 dala, a ina e laweia na hoolilo apau ma keia hana, alaila, e koe iho ana ka huina o $5,000 a oi na keia kanaka hana piula o ; O ka makamua loa keia o ka loaa ana o kekahi hana nui i keia Grace, a he koena nui hoi e koe iho ana ina e haawi pau oia i kona ikaika, kana wahine ame kana keiki uuku ma keia hana. ; Kakauinoaia na palapala aelike me ka hui e kukulu nei i keia halekuai nui, alaila, me na bila dala kikoo banako i liaawi ia mai ia Mr. Graee no ke kuai ana aku i na pono tini apau, ame ka hoolimalima ana i ka huina o 24 mau, limaLana, aia hoi, hoomaka iho la oia e lawelawe i keia, hana nui, no ka hooko ana i ka aelike e paa keia hale iloko o na pule he eiwa mai ka la aku e pau ai o na hwuia a ke kamana ame na kanaka o ka haiehana hao. Aole he kanaiua ana no ka holomua o na hana a keia, k&naka a me kana wahine ame kana keiki, ame na lima-i hana i hoolimalima ia ai, me ka nana ole ae i ua ke'ake'a ame na kuia ma ko lakou alahele no ka hooko ana i na kauoha i kakauinoaia ma ka aelike. "O kou ola ana e ke kanaka, he maopopo ole kou hopeua; ua piha kou niau la apau me na hoao ia ana." —Dan iei M<alfcnphy, maloko o ka buke "The World," aoao 111. He nui loa na olelo wanana i waihoia iho na ko ka honua nei e ike iho, a o kekahi o iakou ua ike mau ia ka hookoia ana. Mo keia kanaka hana tini piula nae, iloko o ka hooma- ■ imwanui oia e iawelawe nei i kana wahi oihana uuku no kuna oīa iho ame ke ola o kana wahi ohana uuku, e hoo ko ana me ka hoopono ame ka ikaika apau i loaa laia ame kana ohana, aia hoi* kau aku la no ka mana o keia olelo wanana maiuna o keia kanaka,, iloko o konu hoao ia ana no eiua manawa. Ak», ua pomaikai oia via loaa iaia kekahi keiki manao koa a wiwo ole, he keiki uaauao loa ma ka hoohoiomua ana 1 koiia mau noonoo apau, aia hoi 4 i ka hopena o na hanu hōonnaikola apau, loaa iho la i keia ka lanakiia. a e nohwii» at hoi ua makua o keia keikl maluua o na mea apau i loaa i koiki nei. t Hoiopono ua hana apau aua kanaka la iloko oua pu ie eha ame eiima, a o ka hapalua like o na hana o ua halekuai nei elike me ia i aeiike ia a, ke hoike mai la kona mau paia i ka aneane ana e pau na hana nui mawaho o ka liaile, a e hooniaka ai na limahana e hoi maloko o ka liale e hana ai, OH»race wahine ka luna hoohana mii, a no Grac.e hoi. ua iike no oia me he mnahana ala, e hapai ana.i na papaa piuia ma o a maanei a ma kahi e makemake ia ana.