Ke Alakai o Hawaii, Volume IX, Number 12, 2 July 1936 — KA MALAMA AME KA HOOULU ANA I NA KEIKI KA HOOHUAIA ANA MAI AME NA LA MAKAHOU O KE OLA ANA [ARTICLE]

KA MALAMA AME KA HOOULU ANA I NA KEIKI

KA HOOHUAIA ANA MAI AME NA LA MAKAHOU O KE OLA ANA

(Unuhiia e Geo. K. Kaia.)

No ka laua wahi keiki nae, oia o Lionel Grace, ua la we ae oia i ke kulana elele a keiki hooko kauoha na kona mau makua ma kekahi mau mea e inakemake ia ana, a ma ia paa mau ana a keia keiki i ke kokua ana i kona mau inakua, ma na hana 110 apau, ala,.hol, ua loaā pu iaia na homaopopo ana no ke ano o ke kikoo anā i na bila dala banako ame ka uku ana i na kanaka hana, a e kokua ana 1 kona makuahine i ka malama arta i nā buke o na hoolilo apau. 1 ~ I kekahi la, i ka p&u ana o ka lakou hana, elike no iiie na Ia e .ae, aia .hoi, mahope iho o ka.pau ana o ka lakou mau hana maamau ma ko lakou halehana ponoi iho, huli hoi aku la lakou n6 ko lakou home iho mawalio aku o ke kulanakauhale. Lohe ae la lakou i ke kani o na bele pauahi ame ka holo ana o na kaa leinaiahi, ka pioloke ana o na mea apau ma ke alanui, a ike akir la lakou i ka ula o ke ahi ma ka aoao o ka aina a lakou e huli lioi aku nei no ko lako.u home, Puiwa ae la ko lakou noonoo ana, no ka mea, ke ike aku nei lakou i ka ula o ke ahi ma kahi pololei i ko lakiou alanui e hoi aku nei no ko lakou waiii home. He wahi kaa huila-lua ko lakou e hoi nei e huki ia ana e ka lio, a i ko lakou hookokoke ana aku i ko lakou wahi home i ike aku ai lakou o ko lakou home i'o.no ke a ia*ana e ke ahi. I ko lakou hiki ana aku, ua hoopiha ia na alanui e na kaa e ae o ka lehulehu ame na kaa kinaiahi, ame ka hiki ole ke kali a loaa mai kekahi nuhou ia lakou, aia hoi, ua holo aku la keia makuakane me ka pupule no kona home e a ia mai la e ke ahi, a mahope aku ona, e hahai aku ana no o Lionel kana keiki mahope o kona meheu. Hoao mai la ka lehulehu ame na kanaka kinaiahi e paa mai i ua makuakane la e holo pupule aku nei, aka, ua ike ole ae-la oia ia lakou apau, a he hookahi wale no ana mea e ike nei, ka ula o ke ahi e mai la maluna o na paia o kona wahi pupupu home i kapili ai me kana mau hapaumi liilii apau i hoomakaulii ai. Hiki aku la lakou i ka-wa i hanee iho ai o ka paia hope o ka hale, a e komo mai ana ka a ana o ke ahi ia loko o ka lumi moe. MaJoko o ka lumi moe kahi e waiho ana o na pepa pili oihana a keia kanaka a pela pu nle na pepa o na hui imsua. A oiai oia e aumeumo ia ana e ,na kanaka, aia kana keiki i holo pololei aku ai no ka hale e a ia nei e ke ahi, a maloko o ka lumi moe o makua iīkomo aku ai oia e huli i na pepa'a kona makuakāne; ua ike no oia mau mea apau, a oiai no na kanaka kinaiahi ame ka lehuleh'U e' haawi ana. i na kokua ana ma ka hu'e ana ; na ukana o ka hale, aia hoi, puka hou mai la ua keiki la me keiā mau pepa apau a kdna makuakane l manao ntfi loa ai, a| 0 ka wa iiookahi no hoi ia o ka hale holookoa i hiolo ihoi ai, a lilo iho la na rnea apau he puu lehu, a ku aku !a keiai makuakane ame kana wahine ame kana keiki e nana ana' Iko lakou home. i hooliloia ihoJa i puu lehū. Ina he $hij keia ma ke ano ulia wale no, a i ole, he ahi paha mal na' enemi mai, aole i maopopo ia īakou, o ka lakou waie no e; ike nei, he puulehu nui ma 'kahi o ko lakQ wah? home i ku 1 ai. ' " J . " ] Ua hoopihaia nae ka puuwai o keia makuakane me ; ka hauoli mamuli o ka haawi ana aku o kana keiki i na pepa a pau ana i manao nui ai, mao ae la kona mau manaolnoino ana apau.no. namea e ae, koe wale no ka pau ana aku o kona home i ke ahi. Huli hoi mai la lakou no ke keena hana makai o ke kulanakauhale o.Fresno, a hoomaka iho la e hoonohonoho pono i ke ano oko lakou noho ana. I na ia mahope mai, aia hoi, mahope iho o kona hoomanawanui i ka hana i aelike ia ai nana e hana, aia hoi, paa iho la u$ halekuai nei elike me ka makemake o ka aelike i kakaumoaia ai 0 ka noonoo hou o keia makuakane, e kukuTu hou i home ma kahi o ka home mua, mailoko mai o na_da!a i ukuia mai iaia niai ka hui misua mai; nee mai nei ke ano 0 kona noho ana me kana wahi ohana uuku ma ia mau la mai mahope maloko o ka hotele. alaila, iloko o ia manawa pu e kukulu ia ai kona home hou, a e hT>omau ai no hoi oia i ka noho ana ma ka hiki i ka wa e paa āi o ko lakou home hou. 1 k$ hala ana ae o eha pule mahope iho o keia, i keia .ohana e hoomau ana no ma ka lakou mau hana ponoi iho, ke hoomaka ae .la na kaupoku o ko lakou'wahi home hou e mohala niai imua o na maka o ka lehulehu, a'ma ua ahiahi nei, aia hoi, kau ae la lakou maluna o ko lakou wahi kaa huila-lua, a holo aku la no kā nana ana i ka nui o na hana i koe e pili ana i ko lakou wahi home hou. 1 Lohe hou ae la no lakou i na bele ku'i-ke o na hale oiihana kinaiahi. Iloomaopopo mai la no lakou aia keia ipauahi hou maloko ponoi oke kulānakauhale; he olua mea tnui e kau mai ana imua o ko lakou maka, o ko lakou hoe noho ana, ame ko lakou wahi hale hana tini piula i He mea oiaio, i ko lakou hiki ana mai i ke kulanakauIhale. aia hoi. ike mai la lakou i ko lakou wahi halehana ! iloko oke okooko oke ahi. Aole he mea hiki ke hoopake!lc ia. no ka mea. i ka loaa ana aku o na tmi pena-hale i ke !ahi. ame rta tini aila! e ae e waiho ana maloko, na ia mea i hooikaika !oa i ka a 1 ana o ke ahi. e hiki ole ai i ka wai ke hoopsd aku. Pau iho la na mea apan ika a ia e ke ahi Kie ka aha*i!ono ole; a na keia haawina i hookaumaha nui loa mai i keia makuakane. Aole ho moa hiki i kana wahi keiki jpp hana mai no ka homana ana ika noonoo o kona maMiakane; aka, u;; like kona puuwai me he mea la e h&ehae ia ana, aka, o kona mau noonoo nae, ke hele !a ia mahma o na palapala anonui a kona niakuokane. eia nae. na hooniamala konn noonoo «na, no ka mea, aia ia mau mea apau maloko o kekahi pahu tini uuku kahi 1 malamaia ai e kona hine. 0 ke kaumaha i>ui nao iloko o ka puuwai o keia koiki, ka pau ana aku o na mea pono hana apau a kona makuakwie nuUoko o keia halehana. Aole he wahi mea i hoopakele iu mui, alaila, waiho iho la oia i kona mau makua e u iloko o ke ]kaumaha. a e nai\a nna lana i n.a paapaa'iuA o ke ahi maluna o na koena Inau e a ia ana, a hnli hoi awiwi aku la ia, no ko lakou hotele e ana t no ka noonoo nui no na palapala anonui a kona makuakane. fa loaa iho la iaia keknhi mr,u noonoo ana v,a kau keia mau popilikia apau maīuna o kona makuakane malaiō oua manao lili |o ru\ kanaka o keia aina, oka mea nui e kau mai nei ilnna o kona mau maka. oia r,o ke?s paku thu uuku a kona mnkuahine i waiho akn a! 5 na palapa--1» a kana Vanc IM* 1 •»"' ■' | 1