Ke Alakai o Hawaii, Volume X, Number 30, 5 August 1937 — MA KE KAUOHA PAPA O KE KOMISINA UWAPO TERITORE O HAWAII NA RULA AME NA HOOPONOPONO ANA [ARTICLE]

MA KE KAUOHA

PAPA O KE KOMISINA UWAPO TERITORE O HAWAII NA RULA AME NA HOOPONOPONO ANA

PAUKU 1 NA WEHEWEHE ANA No ka manao e pili ana i na Rula ame na Hooponopono ana ka Dute Auhau Waiwai no ka _ o ke Komisina Uwapo o ka Teritore p Hawaii, no na olelo ame na kumu elike me ia e hoike ia ana malalo iho nei ua wehewehe ia ae la ua mahele, koe paha hoi ma kahi o ka maopopo lea loa o kona manao e hiki ai ke ike koke ia iho , mai na mea e hoike ia ana, penei: A. 1 E ike ia ka manao UWAPO a e hoomau ia pela ma kona ano e apo ana ia i na uwapo like ole, kahua uwapo, pauku hoopaa moku, wahi hoopae a i ole ia o kekahi kahua hou aku paha o kekahi ano ame ka hiki ana o ka hooili ia o ka ohua ame ka ukana o na ano '■ : . . .. ; .. ■ apau. B - E apo ana ka MOKU i na mokuahi, na moku uwila, na moku kalepa, moku pea, moku kolo, uwapo hali, moku a i ole ia waapa holo leaiea ame na moku e ae e holo ana maluna o ka ili o ke kaiC E apo ana ka WAIWAI KALEPA i na waiwai o na ano apau, ukana paa, ukana kalepa, ukana Ihooili, materia, ukana hao. HAKU AWA oia hoi o na kfinaka like ole i apono ia no ia keena hana o ka Papa a e noho aku malalo ona kona hope a mau hope paha kona elele i hoapono pu ' .ia mai. E KUKĒ AWA oia hoi na k&naka like ole i apono ia no ia hana o ka Papa a e loaa pu hoī iaia kona hope a i ole mau hope paha ame kona elele i hoapoi*Qia _ . ' mai. I PAPA oia no ka Papa oke Komisina Uwapo o ka Teritore o Hawaii. : G. PAĪLAKA TERITORE.a i ole ia PILAKA oia hoi na kanak& ole i hookohu ia e ka Papa no ka lawe ana i ke kulana pailaka ma na awa like ole maloko o kona * mau palena iho». W- WILIKI oia hoi ka wiliki o. ka Papa ame na kanaka e ae e hana aku ,ana malalo ona ma ke kauoha a ka Papa. k TERITORE a I ole ia pili Teritore ua pili ia i ka Teritore o Hav waii. KAI-W'AHO a i oie ia na KATOWAHO ua pili ia i na awa like ole a i ole ia wahi paha mawaho aku o ka Teritore, K TANA e hoomaopopo ia ia he 2000 paona kaumaha a i ole ia 40 kapuai kubita ana. . L. MAHELE OLELO ANA. Ina paha e hiki mai ana ka wa no ke " ala mai o kekahi nmau e pili ana i na rula ame na hooponopono ana a i ole i kekahi paha o na makele e pili ana I keia mau mahele i hoike ia ae nei maluna, he pono e lawe ia aku keia manao kanalua a hoikt: imua o ka Papa no ka noo-, [400 ia mai. I PAUKU ELUA NA UMAHANA A E paa na limahana i hookohu ia, e ka Papa no ke kavi p hiki a i ole īa o ka hakipa kpe oia kau a e pau ana ma ka la 30 o lune o keīa ame keia makahiki kaulele. t Ua ku na limahana ame ka poe i hookohu ia i ke.kauoha a ka Papa e hoohana ia ana mao ka Luns~ hoomalu ala a i ole la o kona elele a ua mana i ka Papa k$ hoole ana aku ī na moa i hookoho ia aia wale no a paa malalo o ke koi a ke - kanawai.

PAUKU EKOLU HAKU AWA Niiu " Elike me ka ka t*apa i 'manao ai Heli» e hookohu lakou i ka Haku Awa i loaa iaia ma ke awa kahi ona e ia ai, ka mana hoohana ma ia wahi holookoa, koe \pale no ma ke koi a ke kanawai, o na kapa Jike <?]e nialalo o, ka_ho.ailosa : fciH piha, na kapa kai ame na muliwai holomoku, i pau apau malat | P ka ma^u ° ka P&pa; a e loaa } hoiiaia ma ia mau awa ka mana i hoohana o na uwapo like ole aj?ie i na kai e holo like ana, na kahekaheka, na loko wai, na aina pili tahakai malalo o ke kai, na hale \ ana malaila ame na mea pili mai, na kuleana, na waiwai hoihoi ' hoie ame na kuleana e pili ana iā mahele, oia hoi he mjau waiwai ia i t»o fca Teritore malalo o ka malu o h ■ ika Papa. i Elike me ka ka Papa e manao ai, e koi ia kela ame keia Awa e hoike aku i kekahi bon& 2 Bona me na panai kupono, no ka hooPanai ponopono ana i na dala apau o ka Papa e komo mai ana ma. koka mau lima, a o na dala o na boDa oia ano e houluulu ia ia e ka P&pa. A. Aia ka malu o na limahana apau ame ka hoohana ana ia lakou malao o ka Haku Awa. B. Elike me ka mana i haawi ia iaia, e hōoikaika oia e malama i na waiwai apau malalo o kona inalu me kona kupaa ma na rula ame na loina hana hooponopono o ka Papa me ka malama i ka maluhia ame ka hoomau ana aku pela i na wa apau, C. E a*o aku oia i na kapena o na apau e malama 1 na rula ame na hooponopono ana a ka Papa, B. E haawi oia i.kahi ku o ka mo- , ku ma ka uwapo a *e h^oponopono 3 OihaoA i ke kulana o na moku a e hoonee ia lakou ma'o a ma'o i kela ame keia manawa, elike me kana i ikei ai he pono, he maluhia a he maikai. B. E nana oia i ka maemae mau o na uwapo ame na wahi malalo o ' kona malu mai na mea hoohihia mai apau i ku i ka mahele o ka maemae. F. E kiai a e nana mau oia i kulana o ka waiwai apau malalo o kona mana a e hoike mai i ka Papa ma ke kakau ana i na hooponopono hou ame na. hoomaemae aha : paha #aa i ike ai he pono. I ka wa e lilo ai o ka Haku Awa ** ***** i Kuke Awa ia manawa hookahi, 4 Womi ka e hāna oia, ka Haku Awa, i na haH«ktt Awa f i na apau a ke kuke awa elike me Kuke Awt ia i hoike ia maioko o ka pauku 14. E malama a e najja ka Haku Awa i na kaula hoopaa moku ko- - mo mai a hemo aku paha e kau- ® i na pono Teritore apau a eia ke.kauoha.ia aku nei e hoohana oia pela mao, ke alakai als a kona noonoo maikai elike me ka'L— 1 na i ike ai he pono. PAUKU EHA KUKE AWA E loaa i ke kuke awa o kahi ana H«iu i hookohu ia ai ka mana hoohana, koe waie no ma kekahi koi a ke kaaawai, o na kapa kai like ole malaio ka hoailona kai piha, na kapa wai ame na muliwai holo moku, i pau apau malalo o ka malu I o ka Papa a ē loaa hoi iaia ma ia uwapo, ka mana hoohana o na u--1 Mana wapo like ole ame na kai e holo like ana, na kahekaheka, na loko wai, na aina pili kahakai malalo g ke kai ame na hale e kuku ana malaila ame na mea pili mai, n& kuleana, aa waiwai hoihoi hou ame na kuleaua e pili ana ia mahele, oia noi he mau waiwai ia no ka Teritore malalo o ka malu o ka Papa. A. Ēlike me ka mana. i haawi ia mia, e hooikaika oia e malama i na waiwai apau malalo o kona malu me kona kupaa ma na rula ame ua . loin* hana hooponopouo o ka Papa *ne ka malama i ka maluhia ame ka hoomau aku pela i na apaii. B. E nana oia i ka maemae msu o na iiwapo ame wahi malalo o kon* malu mai na mea hoohihia apa« i ku i ka māhele o ka maer .?-■■ ...... mae. . . :C.... . £ kiai a e nana mau uia i ke ku- _ , J a na o ka waiwiū apau uialulo o 2 kona mana a e.hoike mai i na mahma apau i ke kulana oia mau waiwai. E hoike pu mai oia I ka Papa ma ke kakau ana i na hooponopono hou ame na hoomaema,e ana paha ana i ike ai he pono. - Ej hoike koke mai oia i ka paju ana o kela ame keia mahina, ma na pa'i hakahaka i hoolawa ia e ka Papm, i komo ina! ame ka haae m moku apau e hoopaa pfh« (wie na kaula hoopaa) a i »1« » (n* na waai.% kolo ukana paha.ma hoolana pah£) o na uwji- ! po U& ole malalo a maloko o kgIMI paiena, 11 } 1

Itazmi Hein $. • , . E ohi oia na dala aie apau ika * Papa mai na moku like ole a ! ole ia i paa pTē paha maluna o ka b!la aie uwapo, a e hobhana aku i ka mea i hiki iaia ke hana a e hoihoi fa ua itiau loaa nei apau i ka Patpa. J PAUKU ELIMA NA PAILAKA liaoiu I ku i ka manao o ka Papa e koH«lu ho, lakou i na pailaka a lakou i ike ai he poe pono no ka hoopiha ana i kahi hakahaka. Aole i hiki kekahi mea ke lilo i pailaka no ka Teritore ma ke ' apono ana aia wale no a: A Aia oia he kupa Amelika aole 1 Kē Koi lemi malalo 080 makahiki aole oi ma'o o 60 makahiki o ke ola ana. B. ' Aia a loaa iaia he laikini malama Moku U. S._ paa ame laikini pailaka Federala no ka uwapo a i ole ia mau uwapo paha o kahi ana e hookohu ia aku ai. C. E hoike pu aku-oia i kekahi palapala i hoopuka ia e kekahi kauka laau, e hoike ana aole ona mau Ma&Mki kinaunau o na ano apau i mea e hiki ole ai i ka Papa ke ike aku aole oia i kupono no ka oihana he pailaka. D. Ona pailaka apau e hoohana ia ana e kā Papa e hoike mai oia i hookahi manawa o ka makahiki iloko o ka mahina o lune la 30 a i ole ia i kekahi manawa e ae a ka Papa e koi aku ai iaia, i palapala elike me ia ma "C" maluna ae. 0 ka mea e paa ana i ka oihana he pailaka ka Teritore e hookohu hou ia-auanei oia i ka pau ana'e o kona kau i hookohu mua ia 2 Heokohu- iai me ka pili ole mai ona makahiki liou ana , i hoike ia maloko o A..0 ka Itamu 1 iaia, aka, o koua hookohu h.ou ia ana .ua komo mai ka mahele o ke ola kino elike me ia ma C. 0 ka Itamu 1. 1 aa wa apau a kekahi ( paŪaka 3Na pai- eku a *> c oia me ka laka 00 * 0 * kauoha a p a u a ka d lea Haku Haku Awa a aole kekahi pailaka e ha'o i kona wa ku uwaki me ka loaa ole o ka ae mai ka Haku Awa ■ mai. i " _ .... - i " . ' - A. E malama na pailaka apau \ na rula awa, hoomalu ame Federaīa. B. E haawi keīa ame keia pailaka 1 m kokua' i kekafcl moku kokoke iaia e komo ana iloko mao kona hpaiiona ana aku me ke kukui ho.a--ikaw, ..-koe-. wale no i ka wa e ike ia aku ai o kekahi moku e ae e holo ana iloko o kahi e pilikia ai, ia wa nae e hooikaika ia ai ma na auo apau e haawi i na kokua ana i ka moku e holo ana iloko o ka pilikia. C * E haawi kela ame keia pailaka i na. leoleua ana i na ,wa apau i kekahi moku iloko o, ka pilikia. O ke paiiaka e, lawe mai ana i kekahi moku iloko, koe ma ke k&uoha ia mai e kuu i ka heleuma fto ka hoomalu ana, e lawe mai oia i ka moku i kahi i ( hookaawale ia e ku ai elike me ka ka Haku Awa e kauoha mai ai. E- Ina wa apau a kekahi pailaka e lawe āi.i'ka moku iloka i Xa uwapo a i ole ;a $ lawe aku,paha iwaho mai ka uwapo aku, § fcoopuka a e hoike m ai oia i kekahi palapala pailalOi maluua o ke pa'i hakahaka i hoolawa i& iai& e k* Papa. . Aple e hoohana kekaiu pailaka | kekahi moku ma ka lawe ans iwaho i ke kai aia wale no a hookuu ia mai e ka Hale U. S. Custom ame ke Xeena o ka Haku Awa al&iia e kooko aku o i a elike me M niea i ku i ka pono. H * i f e ai ona Pailaka i kekaki loli ma ke kulana o kekahi mau poe, kukui paha, na noailona ame na hoailona e ae e kok u a moku no ka hoio &u& i ka uw*apo a i ole ia, mai ka uwapo aku; a i <Sle ia i ka nalowale o ke~ kahi poe, kukui p&ha, a i oh* sia o kekahi mau kok.ua e ae e kokua ana i ka holo moky e iioiko ***£» ® fa ma >« i f-i i .1 K a m * l iaia e hwke aku ai ma kekahi kope i ka Oihana Hak Puhi Kukui U. S, ame *• Papa. * aj L *** °* e pailaka e ike aaa i kekahi « Wwia mea o kahi ku moku « hoike aku oia ia mea ma ke kactu tn& i ka Haku Awa a mai i&i* aku e hoouna ia ai kek&hi kope 0 keia hoike i ka Papa, i i i*? S ah f e ana kekahi m m I o ! pahii SlIiLi 0 °kH ma ! u ° I 1 h u lkc ak " paikka I£* u\ * m& kakau ana * A^,'. e hoik? *»* i kumu o ka priikia tmo ka hoea T ' atne k'e poho a he mAU PiHkia 1 ? loa t k * k Ā Ika * k * aiaka. « kwke aku ka Haku Awa i ua oei i ka Papa.

Itamu B. O ka hoopai maluna'e e auSßi Heiu wale ia aku no ia no ka māuiwa hookahi wale no i kela mahinii haule hope o ka uku aole ma Kekahi kumu e ae e auhau ia aku ai ma]una o ka huina helu o na kakli uku ole ia. C. Aole e hoahu ia ka uku moku ma kahi o ka uku jo ai ka moku e hoohana ia ana, no ka manawa aole e oi ma'o o ek.o--•lu mahina, D. Ke kau ia aku nei ka mana maluha o ka Haku Awa a i ole ia ke Kuke Awa e hopu i ua moku hooko ole nei a e paa aku pela a hiki i ka wa e pau pono ai o ka aje i ka uku ia a i ole ia e loaa ke kaūoha e hookuu aku i 'ua moku ala e ka Papa. E. I ka hoopaa ana mai i kekahi moku elike me ia ma (D) o keia Pauku ke hoole nei ka Papa i ke koikoi no na poino a ka iQoku a i ole ia kona mau haku e halawai aku ai me ka popilikia, mairiuli paha hoi o ka hoopaa ia ana. F. O na kaki hoopaa a hooku apau e pāu ia i ka wa e hopu'ia ai ka ■■ ■ ■-1 .. ■ • •■ . .moku. .■■■ ■■ ■■■■•■" •■ ■■ ■■■■- :■ ■■ :

PAUKU EWALU LAINA PAIPU

Itamty Ma kahi o na laina-paipu e kaHel* , ha ai ika waiwai malalo oka may ' lu oka Papa penei kona kaki e kaki ia ai: J^* PU No hookahi o na 100 kalani kakalina a i ole ia aila mama...,?0.04 No hookahi o na 42 kalani aila hoaa a i ole ia aila kaumaha 02 ■■ ■ . : ————; i...•—--- . " •""";;; • ;. ~ ' 2 Ma kahi a na laina paipu malakeke e kaha ai i ka waiwai malalo Lainapaipu oka malu oka Papa penei kona Malakeke kaki e kaki ia ai: Hookahi tana o 2000 paona ■ kailmaha ..„.....$O.OB

PAUKU EIWA WAI AME UWILA

Itama O ka wai maoli no ka pono o na Helu moku e loaa no ma na awa hunui 1 o ka Teritore. Ua hpolawa ia keia wai a ua kaki ia e na aupuni o ke W*i maoli ame Kalana elike w me ke a'no o ka hana ia ana. ' 1 O na ūku kaki elike meia o lulai 1, 1937, penei no īa: Honolulu 50c hookahi 1000 kaiani Hilo . 40c hookahi 1000 kaiāni Kahului 40c hookahi 1000 kalani Nawiliwili - 45c hpokahi 1000 kaiani Ahukini ----- 45c hookahi 1000 kaīani 2 Ua hoolawa i$ no ka uwila ma Uwila [na awa nunui apau o ka Teritore e ■ na hui hana uwila kuokoa no lakou iho.

Papa o ke Komisina Uwapo Na kona lunahoomalu (S) Louis S. Cain. Hanaia ma Honolulu, T. H. ma keia la 1B o 1937. Paiia Ke Alakai o Hawaii Augate 5, 1937.

!tamu 0 ka malama moku, na akena a Helu i ole ia o na haku o ka moku e koiwo mai ana i a i ole ia e haalele ana i ke awa, kahi i hoonoho ia ai 9 Ka manawa oka Haku Awa, e hoike koke mai komo ame i ka wa i ua Haku Awa fea manawa nel i ka hora komo mai ame ka haalele hora paa i manao ia no ka hoolele ana a no ka hoololi i ka mahele o ka manawa e hoike koke mai i ka Haku Awa. A. O no kaula apau o na kolo mam tr i ona awa.o na poe o Honolulu, Kaulu Hilo, Kahului ame Nawiliwili ua waapa koio kaupalenaia i ka loa o elua kolo. B. Ua kaupalenaiā ka ]oa o na kaula nui hoopaa moku i iwakalua kumalima anana, i ana ia mai ka hope mai o ka moku a hiki i ka ihii o'ka moku e hahai mai ana a he mea pono hoi e hoopokole U?:i ia mai malalo maloko o keia mau awa elike me ke kupono i ke kūlana o ke kai ame ka wa. - No ,ka pono o ka poe e makemake ana, e loaa na kope o na Rula ame na Hooponopono ana ame 11 Kope ona ka Papa Auhau dute waiwai pka Rula ame Papa e hele a noi i ke Keena haHoopono- na o ka Papa ma a i.ole pono, Papa ia ma na keena ona Haku Awa Auhau dute like oie a ua koi ia e hooloaa ia waiwai i kela ame keia mau aoao na kope no ka hooloaa ana mai i ka ike ame na kumu aiakai e ike ia ai.

PAUKU UMIKUMAMAKAHI j KA MALAMA ANA I NA UWAPO, AWA, AME MULIWAI MALALO O KA MALU O KA PAPA

Itamu A. Aole i ae ia kekahi mea e maHelu lama i ke kudala, kalepa a i ole ia hoikeike paha i kekahi mau mea kuai, lawēlawe paha 1 kekahi ha--1 Aole e ka- na a i ole ia noi paha i kekahi halepa ia ke- Ina o kekahi ano, ma una o kekakahi mea 1 kahi uwapo malalo oka malu o| maluna o ka Papa aia wale no a loaa kekakekahi hi palapala kakau e hoike ana i uwapo ka ae a ka Papa a malalo wale no oia mau kumu e hiki ai ke hoohana ia. _ B, Aole e kau aku kekahi mea i ke"kahi palapala, hoolaha a i ole ia Aole e kau mea pa'i paha maluna o kekahi ia na hoo uwapo, malumalu hale, lumi hookilahi pa a i ole ia keena malalo o ka malu o ka Papa me ka loaa ole kekahi ae mai ka Papa mai. O na kaa apau no ka hali ohua ana, a i ole ia ukana a i ole ia no 2 Na kaa ma- kekahi mau mea hou ae paha e lalo o na holo ana maluna o kekahi uwapo kauoha malalo o ka malu o ka Papa ua ku ia i ka mana hoohana malalo 0 ke kauoha a ka Haku Awa a 1 . olē Kuke Awa paha. A. O na moku a i ole ia poe kanaka 3 Poino ika e ana i kekahi waiwai o waiwai teri- t e ritore malalo o ka malu o ka tore Papa e auhau ia ana no ka poino 1 hana ia. B. Aole e ili mai ana kekahi koikoi maluna o ka Papa no kekahi poAoie ili mai ino a i'ole ia poho o ka ukana a oka poino i ole ia o kekahi mau waiwai mamaluna luna o na uwapo apau malalo o oka Paha kona malu ame hooponopono ana. A. Ke haawi ia aku nei ka .mana i ka Haku Awa a i ole ia Kuke Awa 4 E pani ia e pani ina uwapo malalo n knna mana a i ole ia o kekahi mau maanel na hele ma ia wahi a e hooponopono uwapo a e hoohana hou aku i ua mau uwapo nei elike me kana manao e * hana hou aku pela. B. Aole e komo kekahi mea malōHoole ia ko o kekahi uwapo me ka īoaa ole aole mai o ka ae mai ka Haku Awa a komo i ole ia Kuke Awa mai. A. Ona poe apau lawelawe ana i na ukana maluna o ka uwapo malalo o ka malu o ka Papa a i ole ia e lawe mai ana paha i kekahi ukana t no ka hooili ana e waiho, hpahu a 5 Aole pa- i ole ia kukulu iua mau ukajQa luhi ala ma ke ano e lilo ole ai ia i mea e palulu ana no ka hiki ke loaa koke aku a i'ole ia e lilo ana paha i mea akeakea i ka hiki ke hookaawale mai i kekahi mau ukana hou aku. B. Aole e hoahu ia kekahi ukana Na pono ma ke an<:) e keakea ana i ka hiki hoopaa hoohana aku i na kia hoopaa moku moku, lina hao a i ole ia I kekahi mau pono hoopaa moku e ae. C. Aole e waiho ia kekahi ukaua Alahao ma kekahi wahi e keakea ana i Paipu ka ka hoohana ia o ke alahao» a pela wale na paipu wai, na paipu nunuī, na »ku ha wai a i ole ia na hookio. A. Aole e hoopae ia mau waiwai liiīil o kekahi ano elike me ka manao a ka Haku' Awa a i ole Kuke Awa e manao ai he mea ia e hoo--6 Aoīe kekahi poino'mai ana ika waiwai oka mau pono no teritore malalo o ka malu o ka ka hoopoino Papa a ? ole ia i kekahi mau wai«na wai e hoopae ia ana palia malaila a maluna oia wahi, e hooili ia ana a i ole ia e lawe ia ana maluna o ua %vaiwai nei o ka teritore.

Itamu B. Aole kekahi mea e hali a kau Helu maluna o kekahi uwapo malalo o ka malu o ka Papa i kekahi opaOpala ma- la o kekahi ano, na le.hu ahi a. i luiia o ole ia ; mea ino paha xae lta joaa ka uwapo ole mai oka ae 5 mai ka Awa a i ole ia K.uke Awa mai. C. Aole i ae ia kekahi mea o ; ka mah%le o na mea ulu a i ole i'o holoholona a i ole ia o kekahi mau Na waiwai waiwai paha o .ke ano_kupono ole inoino a i ole ia palaliu paha a inoino e kau a i ole ia haalele ia paha ?jialuna o kekahi uwapo maiaio o Jka Papa.. . D. Aoie e waiho ia kekahi holoho- • ' loaa make maluna o ka uwapo, iloHoloholona ko ona wai a i ole ia ma ka lihi make kai paha o kekahi awa malalo o maluna o ka ka malu o ka Papa a i ale ia mauwapo luna paha o kekahi pukoa e ho--16 pili ana i Ua awa la. E. Aole e kolo ia_ kekahi holoholoNa holoho- na make maloko ona wai a i ole 'lona make ia kai paha o kekahi awa me ka maloko o lOaa ole o ka ae mai ka Haku Awa na wal a i ole ia Kuke Awa maī. F. O waiwai apau, a ka Haku Awa a i ole ia i£uke Awa i m^o • ai, aole i kupono np ka waiho ana maluna o ka uwapo malalo o ka malu o ka Papa i mea paha hoi nana e hoōinoino mai ai i na waiE lawe aku wai e a'e ma ia wahi oka uwapo, ka lina he mea pono, e lawe ia aku keHaku Awa ia mau mea i kahi ee ka Haku Awa a i ole ia Kuke Awa me ka ili aku o na hoolilo apau maluna o ka Haku o ia waiwai a i ole ia maiuna o ia mea malama i ka waiwai i . .. hooili ia. A. Aoīe v mea* pihola a i ole ia lana paha, ka opala, na mea ai 7 Aole hookio. ino„ na koena ona mea ai a i ole iloko ona ia na ino e ae, iaeia e hoolei aku muliwai» a i ole ia waiho ia. aku paha maloko o kekahi awa a i ol.e ia muliwai malalo o ka 'malu ō ka Papa. B. Aole kekahi mea kaumaha, po- » Ir.il !epo, lanahu, opaU maluna o l a, J apa pohaku ' a 1 °' e ia 0 k , e " kahi mau mea e ae paha e waiho kakime* ia aku maluna, ona kahakai, aina a i ole ia waiwai paha malalo "o! kaumaha ka malu oka Papa. | C. I ka wa e lawelawe ia ai o na mea hookaumaha moku, pohaku, pohaku nui, iliili, one, lehu, laija-| hu, pikimana, lepo, opala a i ole I ja kekahi mau mea paa ole paha oia hoi alualu, mawaēna o kekahi moku ame kekahi uwapo, a i ole Na ha no ka ia mawaena o elua mau moku, paahoohana ana loko pa h a o kek&hi awa a i ole i na ia muliwai malalo o ka malu o ka materia Papa, e_ hoomoe ia kekahi ha kupaa ole pono a i ole ia o kekahi mea okoa aku pāha i ku i ka pono a ka Haku Awa a i ole ia Kuke Awa i manao āi, i mea e helelei ole ai na hunahuna o na mea e lawelawe ia ana īloko o na wai malalo iho. Ke hoole loa ia nei ka hiki o ka 8 Aila m&Io- hoolei ana aku ika aiia pau oka ko o na kai pono, ma ka hoolei pololei ana a teritore ku paha a i ole, ia ma ka pauma ana aku paha iloko o na kai o kekahi awa maloko o ka teritore.

PAUKU UMIKUMAMALUA PALEAHI :

I m ea e maopopo lea aiJteia mau Eula ame Hooponopono ana a e moakaka īoa aku ai paha, eia iho malalo nei na inoa o na hoopahu i maa aka o keia mau inoa aole ia he mea e manao ia ai ua ku okoa loa keia mai kekahi mau hoopahu e ae i maa a i ole ia maa ole paha i ka ike ia. Na Poka pu-kuni-ahi Pauda Ēleele Kukaepele hoopahu Na 'poka pahu boma ame po-i ka paliu kiola Hma ! Na poka mea kaua ea j 1 Uwiki mea hoopahu ! Kainamaika : # Uwiki uwila i hoopahu Poka hoopahu laua j Poka ki hoopaM * i Pahupahu j Ope nui o na kukaepele kunl (i hooponopono ole ia a I4I0: i kukaej#le kiko, a pela wa-j le aku) . . * Kiana Pauda 4 | Paudft ahi hookolo, kipo. amei na 'ūwiki e ae. Poka no na pu liilii Pauda uahi ole Aole e hooili ia kekahi hoopahu iluna a i oie ia mai kekahi uwapo a i ole ia hale a i ole. i.a moku loko 0 kekāhi awa malalo 0 ka malu 0 ka Papa, aia wale no a loaa ka ae m&t ka Haku Awa a i ole 2 ia Kuke Awa maī a i ka wa e hooMa ka ae e ili ia ai 0 kekahi mau hooh|Qki ai e lawe koke ia aku i$ i k.aHi e. Ina aole Haku A\ya a i .ole ia Kuke Awa paha maloko aia awa kahi i manao ia ai e hoolele i l*eia mau hoopahu alaila e ha,awi . ia aku ka Johe i Ka Haku Awa t kokoke loa i ka wa pono loa. ' f I ! 0 na, mea" apau i hoike.muu la 3 I nei ma ka liamu 1 e lawelawe Manele me na uianele paliu a i ole ia ; kekahi mw mea hou \ | ] - --r

Itftmu Aole 6 ho'okau īa ānā Helu hoopahu maluna o leekah! uwapo a 4 ' i ole ia hale maloko o kekahi awa Na mea e malalo o ka malu o lca"Fapa aia paa ana wale no a ku na 7iiea e paa aii& i ua hoopahu nel elike me "ke kauoha i pālapalala € ke Komisma Kallepa Mawaena ō na Mokuaina. Aole kakalina, aila mahu, aila penekini, ailahoomaloo, napeta, a i ole ia kekahi mau waiwai e ae o ke ano poino ame ke kulana aa wale e kau ia aku malu- • n& o kekahi uwapo malalo o ka 5 malu o ka Papa koe wale no mawaena o na hora 6 o kakahiaka Na pono aa ame 5 o ke ahiahi. E lawē koke wale ia aku keia mau mea a ma na ano Na bora apa aole ma'o aku o ka hora o -ke ahiahi'o ka la o ka hoofl t i ia ana mai. Ina no ka manao e lawelawe ia keia mau poiio ma ka manawa i hoike'ole īa maanei e hele a e noi'i kā'hiki ame ka hiki ole " i ka Haku Awa ai ole ia Kīike Awa . . palia. . . . . .. A. Aole kekahi mau puolo a i ole 6 ia pahir hakahaka i pau apau na" mea oloko no na pono i hoike ia * Na pahu a ae nei ma ka Itamu 5 e lawe ia i oie ia iluna o kekahi uwapo a i ole ia puolo hale malalo o ka malu o ka Papa hakahaka aia wale no a kolu ia ua mau mea la a paa me na poi kolu hao. B. O keia mau pahu a i ole ia puolo hakahaka e lawe ia ia iluna o kekahi uwapo i ka wa wale no a kupono i ka hiki aku o kekahi mea hali no ka lawe koke aku i ua mau ipea la. A. Aole kekahi paakai akika soda, 7 kukaepele a i ole ia kekahi mau Paakai mea ano like o ia ano e hoahu ia akika no ke kali ana a hiki i ka wa kuKukaepele pono e hooiliia a i ole ia e hoolei ia ai ī ka uwapo malalo o ka malu o ka Papa aia wale no a hoopaa ia a paa maloko o nā pahu a i ole ia kini paa liu-ole. B. O na matria o keia ano i hoolei ia i ka uwapo a i ole ia i hoahu ia paha e ku kiai ia ia i na wa apau e kekahi kiai kupono a ka Haku Awa a i ole ia Kuke Awa i manao ai he pono a hi'ki i ka lawe ia ana aku o keia mau mea i kahi e. 0 ka uku o keia kiai aole ia e auamo ia e ka Papa. 8 E hoomae- 0 jia malama moku, haku a i mae ia ka ole ia akena paha o na moku a i uwapo ole īa 6 ka poe malama paha i ka w*iwm o ka ukana paakai akika sotia, kukaepele a i oie ia o kekahi mau mea- ano like oia ano hook&hi, i ka wa e hooili ia ai ame ka hoonee ana i ua mau ukana aei» e maiama mau i ka maemae o i na wa apau me ka pulumi ia a maemae o na hunahuna o keia mau ukana i hoike ia ae nei. 9 Paakai Ina e hooiii ia ana kekahi paakai akika akika soda kukaepele a i ole ia o kukaepele kekahi oia ano hookahi i ka uwapo a i ole ia mai ka uwapo a i ole ia hale mai o. na awa like ole malalo o ka malu o ka Papa e hookau koke ia aku ua mau mea aei iluna o kekahi kaa hali a e lawe ia aku i kahi e." ... B. E apono ia kekahi mea hana malama pono e ka Haku Awa a i ole Hana mala- īa Kuke Awa no ka lawel&we ana ma pono i ka wa.hooili mai a hoouka. aku i mea e hoopakele ia ai ka uwapo mai na hunahuna helelei mai. 10 E makaukau ī ka \va e lawelawe ia ai o ka mau na mea paakai akika soda, kukaepele a i hoahu wai ole ia o kekahi niau mea ola auo like jtna}una o n;a uwapo o na uwapo like ole malalo o ka malu o ka Papa, e kauoha ia na malama moku, haku> akena o na moku e hoolawa pu mai i kekahi mau n\ea hoahu wai aole e emi malalo o 50 kalani i hoopiha ia me ka wai i hoohuihui ia o keia paakai akika ame soda o ka mamao mai kahl e iawelawe ia ana o ka hana aole e oi ak» ma'o o '50 kapuai kekahi mai kekahi.aku, me na pakeke kupoao, no ka manao e hoopio kpke aku i ke ahi e aa wale ae aua . oiai i ka wa e lawelawe ia axia u * ana - O na akika o ke kulana o ke m . * no «oopoino elike me ka sulpkuw*i «kika ne. muriatic, ame nitrio e hookaam koke ia mai ka uwapo hi l e ia mai ai ***** ka moku a aoie e kau ia aku . iwi kekahi o keia ano akika maluna o ka uwapo malaīo o ka nuU o ka Papa aia wa!e no a hiki mat ** mea hsli no ka lawe ana aku. ** Aole kakalina. alaila mahu, aila ea» penekini, aila hoomaloo, nap<?pena, aila a i ole ia kekahi m&u Ma «»ea hoo- mea aa wale maloko o na kini liu 4,w e «ookau la maluna o kekahi uvwapo malalo o kja malu o ka Papa * *no ka hooili ana. 13 HU WwoU keUhi m&u i Piialilah a i oie ia aila maluna o P*fe« aole « kekahi meku maloko o ua awa a o ka uk; ! o kekahi ae mai ka mai" 11 VS n 1 ole k Awa

ltamu Aole e hoopuhi uahi ia kekahi Helu moku ma kekahi uwapo. malaīo o ka malu o ka Papa me ka toaa ole 14 o ka palapala ae i kakau ia mai,ka Pilpa aku a i ole ia Haku Awa pa- £ hoopuhi ha. ua *" Ina hoopuhi uahi ia ana me na mea cyanogen a i ole ia hydrocy*: anie ea akika ma kekah'i o na ano like ole e hoohana Ja ai o ka mfca i noi .a i ole ia o kona akena e paa ma kona lima i ka palapala a'e* i ku i na rula hooponopono o ka Papa Ola o. ka Teritore a e loaa iaia kekahi kiai e kiai uwaki mau ana elike me ka mau o ka pilikia, , i mea e hele ole ai kekahi, aia wale no a loaa iaia ka mana e hana aku pela, e ae ia e hele. iluna o ' ua moku nei. A. O na pono mahu āp.au e hoohana ia ana maluna o kekahi uwapo malalo o ka malu o ka Papa a i ole ia maluna o kekahi. kao } hamale kipo pou a i ole ia o kekahi moku paha i ka wa e hana ana ma--15 Na pono hai o kekahi uwapo malalo o ka r mahu malu- malu o ka Papa e hoolawa pu ia na me ua mau pono nei na hopu uwila anapu i ku i ka pono. a maikai a ka Haku Awa i manao ai a i ole ia a ke Kuke Awa paha i manao ' ' ' ■ - pu. ai. ■■ B. I ka pau ana o ka hana o kela ame keia_ la e hookaawale ia aku na lehu, okaoka a i ole ia o kekahi mau mea paha i helelei mamuli o keia pono mahu mai luna aku o na uwapo. Aole e hana kekahi mea, hooAole keka- ponopono, kapili, a i ole ia koekoe hi hana i kekahi kia a i ole ia o'a moku a pohopoho i ole ia o kekahi mau hana e ae maluna o maluna o kekahi uwapo malalo o kekahi uwa- ka .malu o ka Papa, i pili i ka hoo^ po me ka ponopono ana paha i kekahi waaloaa ole o pa a 1 ole ia moku me ka loaa ole ka ae o ka palapala ae i kakau ia e ka • Haku Awa a i ole ia Kuke Awa. ! 17 Hoole ia Ke hoole loa ia nei ka hiki ke puhi i ka paka maluna o kekahi uwa-' po a i ole ia hale malalo o ka malu o .ka Papa aole hoi e komo keaole puhl , kahi mea maloko, ku maloko, mapaka malu- luna a i ole ia malalo a i ole ia na o ka hele paha a puka ma kekahi aouwapo ao o ka uwapo a i ole ia hale me ke paipu e & ana o ka paka kika a, kikalika a, kukaepele a, ahi a; i ole ia o kekahi o na lapalapa ahi iike ole e ae. 18 O ka hoohana ana i na hoopahu maluna a i ole ia e kokoke āku ana i kekahi uwapo, malumalu hale pa-J Ka hoohana ha a i ole ia. o kekahi mau hale 1 ana i na e ae malalo o ka malu o ka Papa,! hoopahu a i ole ia maluna o ka aina, a ij ole ia iloko paha o ka wai e kokoke mai ana i keia wahi, ua hoole loa! ia ka hiki ke hana aku i keia mau mea. ■ ■' :. ■

PAUKU UMIKUMAMAKOLU KA HOOMAEMAE ANA I NA UWAPO

Itamu O na uwapo apau malalo o ka Helu malu o ka Papa e hoohana ia ana 1 no ka lawelawe ana i na ukana kaE hoomae- lepa e malama mau ia me ka maemae i« na mae i na wa apau me ka hookaauwapo wale loa ia o na mea akeakea a e lilo ia ka oihana a ka Haku Awa a i ole ia Kuke Awa e nana ai ua hana ia aku keia hana pela. 2 Ma kahi o ka lawe mai o ka Hoonoho- Papa i ka hoomaemae ana aku i noho ia ke na uwapo e hoonohonoho ia ke k.akaki maluna ki ma ke kumulilo maa o ka hana _ oke kumu- ame a I ole ia na raea hana 1 hooiilo hana ia e auhau ia ana ka moku nona mai a i ole ia nona aku ana ka ukana ke kumu o ka ili ana mai o keia hoomaemae ia ana o ka uwapo.

PAUKU UMIKUMAMAHA NAKAA MIKINI A PELA XKU

Ilamu | Aole kekahi kaa mikini a i ole Helu |ia huki ia paha e na holoholona 1 1 ae ia e holo malunā o kekahi uwaMa ka loaa po oka nialu o 'kk Papa aia o ka a<? e walo no a ioaa ka ae i ka haku a hiki ke ko- 1 ole la Ina haku mai ka Papa Hamo i k* ku Awa mai e ae ana ia e holo peuwapo la. 2 O ka haawi ana aku i ka ae i Na koi kekahi kaa no ka hik! ke holo (itamu 1) maluna o kekahi uwapo malalo o ka malu o ka Papa ua loohia ia maluna o ka like (ina he kaa mikini ia) ma ke kulana maikai o ka mikini i ku i ka palapala kulana i hoopuka ia e kekahi aoao kupono a maikai i ka manao o ka Papa a i ole ia Haku Awa pu mo ka makaukau i loaa i ua kaa nei me kekahi ano hoopio ahi i apono ia o ke kulana miwkai ma ka hoohana apa, * * A, 1 E haawi ia ki ae tfta ka hoopu--3 ka wale ana no i na kaa no !akou wai e jia oihana ho h'ali ukana inawa I hnawi ia ai apaii. (nana !tamu 5 — mawaho Uku)

: — r—■; - - ,■ liamu A. O na palapala ae no na kaa maHelu waho aku o kela i hoike ia ae nei i»a "A" o keia, itamu e hoppuk?* r wale ia,no ma ke kauoha aka ?a_- ■ Pa- (pana itamu s—mawaho. ae), ; 4 t Aole kekahi kaa e komo ana iloholo ko oka uwapo malalo oka malji o ka Papa e hooholo ia ma'o ak;u o lea il?#ika holo o eha enile o hora. ! 5 O na kaā. e hali āna a i ole la ' Mawaho aku no ka hali ana i ka poe ma'i, hina•pe, kaa ma'i ame na kaa o na hau- : kapila ame kela o ka Oihana Ola ame Oihana Makai, e komo lakoU maluna .o ka uwapo Teritore me i'p-4ca loaa ole o ka ae, aka, ina he ► • ••••'i-'&aa-mikini .alaila e hoomakaukau oia me kekahi hoopio ahi elike me--1 ia ma Itamil 2: ,6 i r O ka hoolawa a keia pauku aole . E hookahe ikui na kaa e waiho ia ana maia ka aUa luna o ka uwapo ipalalo o ka ma, : inā he ukana lu o ka Papa no ka manao e hoo- - iii aku i ua kaa nei .maluna ona ' moku iike ole aole hoi kela e pili ana i na kaa apau ma ke ano he ukana, aka, ma na mahele like ole o kahi i pili mai ai o na kaā miki-~ tii e hookahe pau ia aku koilia alhi i apau. « • (nana i ka manao wehewehe) 7 i 0 na palapala ae e hoopuka ia HoQ-mea . . ... ai elike meia ma "A" o ka Itamu , hou i na, pa- e hana hou ia i kela.ame keia mai - * e ma ka 1a..1 o lanuari, Aper- ■ ; ila, lulai ame Okatoba. . Manao w'ehewehe: He Kanawai Hooponopono Federala keia.

PAUKU UMIKUMAMALIMA KA MAIAMA ANA I NA HOLOHOLONA MALUNA O NA UWAPO

, llamu A. Aole kekahi holoholona lele, hoHelu ( loholona a i ole ia na holoholona ola paha o na ano like ole apau e waiho wale ia maluna o kekahi uwapo malalo o ka malu o ka Papa no ka manawa ma'o aku o eono hora me ka hanai ole ia a 1 ole ia hoohainu wai ia paha, a' o ke Eono hor« kanaka, hui a„ i ole ia ahahui i kauaole ai, wai paienaia ia lakou ka waiho ia ana' aku o keia mau holoholona o ka mea a owai ia mea e uhai ana i' ka hoolawa a keia rula, ua ku iai ♦ i ka hoahewa ia he hana fiewa a ma ka hooholo ana e hoopai ia elīke me ka hoolawa a ka Pauku 1744 o na Kanawai o Hawaii o ka makahiki 1935 i Hooponopono Houia. ■■■ ■ ' " B. , ; Jna e hoowaiho kekahi hqloholona le!e a i ole ia holoholona i a i ole ia holoholona ola maluna o ka uwapo elike meia ma "A" o E hanai ka . keia Itamu, e hoomakaukau ka H«tku Awa, Haku Awa ame Kuke Awa i ai hoohainu ame ka wai no neia mau holoholona a i ole ia e hoonee aku ia la- ; kou i Kahi Hookaawale Teritore kokoko no ka malama pono e loaa ana ia lakou. C. O na hoolilo apau e ala mai ana mai ka malama ana i keia mau E uku ka holoholona lele, holoholona a i ole mea i waiho ia holoholona ola i ku i keia rula i* m*i *i k& e uku ia ia e ka mea iaia ka waiw&iwai ina ho ia ana mai o ka waiwai e paa kumulilo. ia ia ma ke ano kuleana moraki a hiki i ka pau pono ana o na hooi iilo i ka uku ia.

PAUKU UMIKUMAMAONO KA HOOPIHA ANA I NA UWAPO

|tāmu 0 na uwapo apau malalo o ka maju o ka Papa e hoopiha ia a hi- .. ki i keia mau palena: O na uwapo hao kameki apau— 500 paona o ke kapuai kuea hookahi maluna o kahi e paepae ia ana e na pou, na pauku poepoe a i ole ia pale kai. : 100 paona o ke kapuai kuea hookahi maluna o kahi e kau ana i ka aina a i ole ia i hoopilia ia. Na uwapo e ae apau: 260 paona o ke kapuai kuea maluna o kahi e paepae ia ana e na pou ame paepae laau i kukulu ia. : 1000 paona o ke kapuai kuea hookahi maiuna o kahi e kau ana i ka aina a i ole ia i hoopiha ia. i3 hana ia kekahi mau hooponopono kuikawa me ka Papa ma ka mahele o ka hoahu ana aku i ka ukana ma'o aku o ka mea i hoike ia maloko o keia itamu.

PAUKU UMIKUMAMAHIK.U NA LAKO AME LAWELAWE t HANA ANA

iUmu A. Aole iawolawe o ka Papa i ke~ Heiu kahi oihana e pili ana i na waiwai 1 kalepa. ; .s-. B. Ma na awa nunui o ka teritore hoohana ia na hana. poola e na H*na Poola hui kuokoa. Ua lawa i na lako hana pu me na waapa kekake hapai kaumaha ma ke Awa o Ho--0 na ūwapo uuku mai mawa- , ho aku milalo o ka malu q ka FaNa Kake pa Ma no| 11 a kekako. liapal malaiH«p*i la jio talsm ka ikaika hapai 0 5 tanji. Ao®* i hoolawa ia i ke kaiawllawe. (

rja ... . r . _ _ i oke kaki no ka hophana aiia i ..kekake ~elike. ma "C" o He. kaki „keia itamu be $1.00 „4aJa o ia a i ole ia o keks>i hakiiia e pill iana ia. , „ 4 Papa o b - & %° na , ?unatiPPTOl« - . , . (S) Loms S, .Cain. , « Hana ia ma Honolulu, T. H. ma keia la 18 6 lanuari, 1937. Ke; Aiakai o Hawaii Augate 5, 1937.