Ke Au Okoa, Volume I, Number 20, 4 September 1865 — He olelo nane no ka Moeuhane Weliweli. [ARTICLE]

He olelo nane no ka Moeuhane Weliweli.

Ad Okoa e ; —Mbha Kaua : ~~ Ma ke ahiah! o ka Augate ibo nei, ua loaa mai ia'u he wahi pua*stfa Hiwa, ho Hii» m«i, na L. W. Kaainoa i hAoili anai, a ua Aiama in*i e kiekahi poe o makou a wali, a uā ia mai ko'u apu, a makaukati 110 ka anā, inu āe1a an; o kh poi pahee piialn o t AuwaioHmu, a o niv Oopti ihoe auwal b Ku- ! na#ai, i h»i ia ka loan palupal'u o Maemae, a me k»aU*afcele o ke poīa kope o Ha!eh*i, ka palaoa me ka waiu bata. A o oki n»a'{ ftf ka ona o ka awi ia'u, a hnule aku la au ma kahi moe, a in'u e waiho ana maluna oMta-punee, hoea mai I* na hthio imua o'u a lawe ia'kii la au i na moutm kai lipoiipo a me na waonihele hiki ole ke hoomanao aku. | A kau aku la au ma ke kaa makani, i lohe ole ia ka nakeke o.na huila, in'a e noho ana iloko o ka halekaa, nafta ae'la auhemau hua" nunui e k*u ana ma puka komo o ua kaa" nei, i kakau ia i na hoa nunui, penei, "He KAA E LAWE ANA I NA UHANE INO I EA LOA Am." A manao iho ia au, e lawe ia aow au ilaila, a puka a'e la ka makau a me ka weliweli, ia'uenoho ana' me ka haalulu, hoei mai la na luna mai ka lua ahi mai, ehuli mai ana i ua kaa nei, a kn iho la ke kaa, nana aku la au eha puka e hamama mai ana, o ka puka mna, oa ka« ia i na hiia nunui mawaho o ke pani puka, penei, " Pcka o ola," a o ka hia, " Pūka oka hemolele," a o ke kolu, *' Poka o ka SAPrr," a o ka ha, " Poka o ka; WAKE." ' ;'' A hoea mai la eha kanaka, mailoko mai o ka puka o ka make,' a eloa knnaka un paa na wawae i na apo keleake i hoa ib a konV« loa il'»ko o ba iwi, a elua kanak« ua hikii ia ko laua naau i kanla lopi, a ua hoolei ia i ka auka hao kaumaha, i like na paoname ewala hiliona, a olelo iho la au, " TTa ike tip aU i ka helehelena o keia pbe kanaka, i ko ltfkou wa e noho ana i ka aiha malamalaffia," A komo aku la au ma ka ruml kakau o ke Kakauolelo nui, a ike'akii la au i kekahi wahine, ua nakii ia kona lauoho i kaupaku o ka a lewalewa iho ltt ua wahine la me he iole !#* a*o kana hewa i iana ai, he wahine hookamakama no Honolulu, a he palapala laikini hookāmakama no kana e paa ana ma kona umauma, penei ua palapaia la.

Laikini Hookamakama. No kuu ike aohe Akua o ka lani, aohe hoi he lua ahi maka po, nolaila, ke olelo nei ari me ka haaheo, e hiki ia'u ke pulumi 1 ka honua, a ke hoolilo nei au i ko'u kinoi auwai hoōkahe, i hiki ai ia'u ke ku imua o na lehulehu, me ka naau koa ā me ka maka wiwō .ole, a rrie ka mnkaleho hilahila ole.

' JVaautoo. Lnwe ia aku Ia au e maknikai ! ma ke kae o ka 1% ahi, ia'u i ike aku ai he mau haneri pau ole i ka helu ia, e noho ana ilokr» o ke okoōko āhi lapalapa. *TJa pau Ipa ka io i ka &i ia e ke ahi[ a i ahona i na ma£a i ka imo msi, me ka !eo uwe «b hooho ana, auwemake au ! A ili niiai la iluna o'u ka ilihia ! menemene, a hoea ae |a ka manao iloko o'u, :me ka olelo iho, *' Miikau maoli. a <vehwē!i ! hoi." la'u e nohohaalulu ana, kōfia mai la au e noho āe iluna o ka noho, a ninau māi la ke Kakauolelo nui oka lua ahi ia'u, "He nui no anei ka poe i koe e ola !a ma ka ho-, nua ? " Ae aku la au, ne, i mai la ke Kakauolelo nui, "O ua poe ?a aū i ike ai e o!a la ma ka honua, ua paa ko lakou mau inoa ma kn'u huke, a o ka mea i loaa ka hewa, e kiko ia kona inoa, a mahuahua na kiko," jfta!la, e hoouna aku au i Bila kikoo i ke Aku'a, e Hke me ko'u makemake, ina he haneri e make, ua pono no, a oia ka poe a oukou e ike la ma ka honua, he make emoole." Nolaila,H hoikeike aku au ia oe i ka huke inoa o kanaka e ola la ma ka honua, malnma iia kamaaina oe i kekahi poe o !»kou, i hoi aku ai oe a olelo aku, he wahi ino keia. A wehe ia mai la ka buke Lmua o'i), a ike aku la no au i, ko'u inoa e kau ana ma ka papa helu hiliona, ma ka aoao kunihi e pili aoa i ka nnnane. Ao na klko o ke!s a nie keia, ua lawa ka lei o keknhi poe, a ke hete aku la e lawa'ko kakahi, a o kekahi mau inoa, ao!e i kiko ia, n ma kuū ike ana i keia mau mea, hol mai 1a knu uhane t kuu kmo, a puoho ae 1a au, alaila, mßnao iho !a ao he moeuhane ka ! A oke kani ana ia o ka moa kuakahi, i kuu wa i |JiK>ho ffe oi, a nalo iho !a au iloko o'u me ka olelo iho, •< Eia aku nei ka'ko*u iihane TkiS ainn pplikua a Kane." la'u e hobmulelehu ana, kani ana ka moa kualua, ahauJe aku I ka hiamoe k»pu a Niolopua, a poina na hana o kt> kino, a !awe ia akū la au ma ka eheu o na manu, a no ka !ele !uaiele ana, ua aneane au e ?uai, me he me ni«fi lji e lio7o sua i ka tYi<*ku, ka !u!iT ka nunuia "a me

k'a ;itf' , aue poluen, A au ma aina pouH, puka mai !a ka | mahina, a ike »ku !a au i ka Mokupmu o Ha- ■ wali, e paa mai a«ia malia huelo o ka a o na kunaka e miho ana inaluna o ua Mo- j kupuni la, he'mau knuna uk'u ] la au iluna, a ike~āku la au e kau nna kek«hi ] mo» nahe«H*Vefa, a mā kon« *aTeto, « k»u ka Mokupunl 0 l&aui, i ia i ka uko na m«a. A f a Ko\, 'moeioe "Hke ae* kh !&ff; n&hele o na mauna, wili ae la ka makani ■ ks lihilihi o uii puu, a lioea niai I;i he \"c>qs : nui, a Htc aku !a nu i ka Mokupum o o*l|u* i!oko o ka onohi o ka lioau, a o ka hana a W; kanaka e noho ana, <? palai ana i ua uhane t ■

e ana', hoeā'rhafSair% pelehu Stfne maikal, a nrt'āluna o kona poo, 6 ki<r'alikM lW[okupvt)i ō Kiauai,' a kepono ka la maīuna o ke poo o'ua jJelehu la, liakale īho k lta "Miokupuni o Kanai, ine"he lepe A ike aka 1% au i kekahi palapala nui.e kau an» n» ka huina alaoui, a penei ke ano o tia palapalāla : . Palapala Ae Like. Owau o Sataua, no Kalewanuu, ma ka aow> mua. a U)0 ,Piab»io, no ma ka aoato,elu,a. ae nei, a hoolohe, a hoo> ko, ka,jioao D)jia, e hele e hoopunipuai i feo ka iionuai % hoohuli ae ika poe pono a i U. e lawe qaau mai au i na uhane i puni »«,'* « o haawiaku i ka aoao eju«, i pa miliooa m kaeaaeua o ke ahi, a eNiiola ia lakou -iM*. . Qw*u o Diaholo, o ka elua, ke ae oei au i i hana ia eka aoao .in.ua,. a e hajpo au i. ka lua ahi. a (naikai, no na uhane i koe e o|a la ma ka honua, ame kuu hooiako u«au ika wahie ame na lako a pau o k»'u ba«fb . A ftp kl oiaio o keia, ke kau nei maua iko maua iooa, i ka la a me ka . manawa a iuaua i hoohplo like ai. SArANA. X)iABOLO. Kakau inoa ia me ka ikemaka o i Milu. * i KrWAMAJto. - * i la'u i īiee'aliu-ai i keia palapnla, manao iho" la au e horito!fe'mai e olelo ike Aopuii'i waii, o 'pum lō auanei na lfan(tka, ke puka 'mai o Satana, a mahope noonoo iho la au, ine "kuu olelo iho, " tTa ike no ka oke Aupuni Hawaii i ka Palapala Hemolele, a ina e hiki aliu'o e honle mai no lakou, a uysi e' pūni mai kekahiia S'asana, alaila, o ka ohana" bleiu eleokōlo ana ika Nekina, a i ole o' jia lole e ana i ka ūala kaliiki "Ūaph 4 ; aTole ia, b Punilealea, o Hooka'no, o o o Hilahilaole, a pela akii, o'fakou paha ka poe e puni mai ; aka, o Afapaa, o PaakfkT, o Pohakuoo, o f£ullu, 0 Lfi6oft,' 6 T?u!ipaa, a pe!a ak'u, aole lakou e pnni mal ia $atand, a pauaho*mai la au. I 1 Nolaik, e ha hoa, e nana pono i ka olelo nane 'o ldTmoe uWne weliweli. Ke hooki nei I au i ke kakau ana, no ka mea, ke nee mai nei ! ka wela o ke kulanakāūhale o Honolulu. | * " " ' 5 1!'#. Nailiili. Pamoo, Honololu, Aug. 28, 1865.