Ke Au Okoa, Volume I, Number 22, 18 September 1865 — B. Luakaha. [ARTICLE]

B. Luakaha.

E Ke Ac Okoa ;—JUoka ot: l Ua ku ia mi. £&&&£<>> iho Jot ole!v l«u i Hh hoino p 8. ,jao Jta I >Kaitniola,Ma,a )»ebewehe <jt»naa n< ka olelo puue A ka B hop» p, $ogj>lu,lqgpo ki buke a Au?tyqm9. M#i k ew m|i olelo pane a ka {tih«'pft in% s wa n« 0 Aneaoaa ina iiie» i pili i katja oihapn > mai ai, ka poi*n oia hana ana a me ka o!e t nt hemahew»», * o»e n« mea e h«aa ia al<u al, e itait«la-)iara; «ka.aole. Aia itia ka hft|ia lio. pw d ia iho nei ma na hē!u e Kw>k»# t bsU a«i uei. e like iuo Itōna~kea' •kea ana i nsl(iwu Bihopa bia mnmua o k» tik«o hooinaknabftu ana e h*6{& ina ua hooitf*ka nh> e olelo inO aku Dot«koU. Ut ōhi aōlo M kulerfna" o kolakou linlo aae mai. Aot» *iei lie <naa kitiuna ponol iio Pelekane: Ai*l»W «b4 va hapa hope <bi4(« «ei -ka henehane ana i ka lakou oih£ne lia'lakou hoomana ana. Na mna ma* ka hoinrt ana Blhopa,'ii iluHieoipuKa ae ka BThopa i kons WMolilia i na otelo a Aneaona b mekona #o»o; kona pale 4Fha ua hoopuka ae ka Bib»pa ikekahi mau mea a lakoii 1 unkemake olī; ai e ho«puk« ia, a e ike » '* ke ino « mahwne." Ua lilo ka Bihopa a me kona wahi Ekalesia uuku'i mea nui loa ini'ua o ~kōna*%llirC i iiiai ia wa |*6Vioi no Ofta n 'maV , 'wafii hoahnnael » Wa kaliaka i iil.i nae ia i pula kaoniaka ino e kau f na maluna o ke kii onohi 'o knna V® peoia hana ana o ke kumal<aia īua ka heneheae ana i kona mau hoalauna. He hana i kre i ka pono a me ka oiaio. 0 ke kumu nae i loaa ai ka hoohalahala i kaimanao 0 8. L. no ka ofelo ana a ka H. "hemaikai ka hoomana En' lani." Aia hoi ma keia tnnu wahi hua wale no, i hae mai nei kona pau e aie aku ina ae, a e kuha mai i n*4no a pau i hiki ai ia ia ke hoopili mai i kH Bt»ateaiaEoelani. Ua weta kona poo a 0 ka wai maiiikeke paha ka mea pono ke ninini malu- ■ "iiM-IM«»leto ka B. H. i k* maikai o kona fcitu4esid um ka hoopaapaa ana, he aha la ka hewa oia ? l»'« hiki i kela a i keia ke.. «aahalo no kona Ek. Īho, owai ka mea hiki ke 4papa aku ? He pnpikai kou hoomana ia oe e B. L. ia «e nei hoi he ino. A pela no meketft ja iif.e keia hoemana ma ke ao nei. no ia fi L. ua hiki i U i'i» «kea ao kona Ek, U>a me ke. «1e ra ma na Aupani a La tia akea aoa i ka iuanaaj»a.. ~Biea a pau, »ka, oia kou Ek«lesta e no na j»ea e k»«kuy» x typ« na keia aupuni a me .^.|^^^r^ri4.^>9,9 •au um ke Aeaia: a ua au k<t ike aud iho ua ( 'u ke >iakua Heaiotfle jag> k.Qfla.£k. n n |>foa aupuoi, a ine k<-na b.«' kapaka inhe e like ine t h® A*ua ! w«t ka olelo a a inaloko oia |jsio ana, aolo n<> hoi e hiki i k«ua mau lima <e la.Uu mai ia'u ma keia wahi. 1 oa aia il««ko o ka Ek. a*u e hilinai nei ' na mea kilai>ila he nui wale' 4 e h»opuka um no, Ao!e e hilahila ana ke kanaka hewa »lu, ke ktpili īa mai m iluna ona ke akamai. -.i pb.hele. na hoopili oiaalea a ka poe »ahfka lesuijla e haku epa ai .a e aku m nona. A k« nonoi oei au ina be mau me.i nlahila kekahi a heniau hewa ko ia Ek. mni M>kub hewa oe ma knu htina,hewa aiia. umniai no i ikV««. be lenakukaluoa paha aol<j i hilahiia k<> Euelmii Ek ke hoike ia kona a ōnKo&a iiuu hewa a pau »0 ka ui*y njea uusa ko l°ko o,"♦ m«i buia_oe^jJM^i|ia j».i s®*» hIU--1 ka t£oeijui< ke oaa olelloko o kou' Vflkaju 'nea uo hoi e 1 _ ti* piha ka loooleW Ek. ioa ioo a pau a *ekaSi Ek. i haoa.aku i keUhi. a o kekahi iioi i ||fca|ii a 0 kf t»ana pono aoei KeU, 9 ka i««*tiqu ae i q« ino i h«na ia man uaa i Ik>o< ?ojjM !•_) 0 k» b«Q« anri o ko ke ia m i* m« a« iue a p«ui k« iU2W«l.fc Ek. i haua U iS< ko 0 I* ) M*,i h«»wi oe i kuoau ywl ua P*iac, naToluirea ea aui oia po« i hoole i ko Hnko* oo ia *** M iLi^

tVtii "feii titwn o ' fa nel Wa fc«ia pae aina, « noi nohoi kou haiia ē 8. L. i ka hnohutififflT 18ma1£Su, tiou oie aku i» lakou i mau hewa houT^ v Ua oiak» kau i olelo ai « B. L. 1« tleneri VIII i kukalu i ha Ēkaleaia Eneilniii ma ke on« aha nae ? E nana kaua ma ka Mahāle, Wok. I, artao 31, a eia kana olplo. "Vb h«ro ae o Hencri VIII e kukulu i Ek. Enehwi ie tmo e ana mai ka Ek. Kntolika Ronia ma ka ho7id poo erfiaf s (3ujslrßmßcy.) a nitfla ano ws!e oo." Aoie i hoopaa ia ia liana ana Vlll tnake pu no me ka manao w» e ae i ka Ek. ■Mahop* inni oia i ke au ia El?sabeta ka hoo'p*fT)PpCTH> faou apa, a hō hoi hou ia ka Ek. o , 9net)An;i kuna aoo Jike me ka Ek o na Kef«wawi «Ih> ipahppe mai o Kri»to, Aole maaitei e hooiālo ai ia mea. ko Heneri VIII hana ana pek* A ne B»len{t e like me ka mra ia iloko oiu mnu luke mo'ol*»te; me ke kolohe o nn kaiillAa "He lealea 08. L. i ka hoike i Iw faalo4»» Heneri VIII a ko lakou kaloh« ,!' 4,in* u*. i.9<» .ka K k p; H. VIII. JJ R \q£ P.BW.WP » Aole ia. *k.a. «« Ki; '%L*J!9lSi k'HPOioailMM I. kov «£B&iUlij*i a .P oe ' P ,,h ..Vi'%9- 0 ' n» hew? rno"y ottu a te Di*bolo i maluoa o lak«jrt|, jffcp„jy? §leete_panopauo. uliuli ke au ! 0?tUl lfPP£. »i,AltiKan*?V e rp B>>}£& a meli? uui k.'ilohe o lukou. O ke.ij>« la. k« B. L i kuhil»uhi ,niai ai ia'u Mnm 3SJokqn.a. 13L. 0, n« h»iia unei r k«j£,a4)guiū ili>ko:oia i»a« 1 > ? C ka a'ygi pU anei o pa Pope iua. hana pili i ns <nfig afB;eia ao ? O Jta apunu anei o nn P<>p« a ma EaeUni ia wa ? C k^."U«fe )e P'ip e Hoporiuka ika ilihu ne o ma Ro&)«.i!6uhiju ia ai ni haJea»oJe pui oJGn4 , snt«„i3as. o'» M<mas» le i A ,noJka Uuhtt,aa» uīal'kehuna i"ka hoo PBU iIJS®A e H enepiul M īak'ou nokeah; !a,? 2s4#ai °' e 9 b me ka poine o.m. »J&{3iOi <ūa.l e komo ann ka uhane anuīu ō na 3U& ns» w*hi a pau. He i lioōmanpopo ia e na raēa kakau modle]Viaapbpia pau, o na iuo, na kOpikipikio, na oioka»huoa a tne na I<aua i hnna ia iloke mau I£enetum f ua kuhikuhi ia no ka anunu* hookiekie, m«kee, a me ka puni waiwa 0 n« hoj(e 0 ma Roma. Pela kn Hii ttft Makale, ka Sawte a me Maki>ma a nie ka <ioi poe kakau moolel» m« k» hoōiW inea ai ole. Aka, o ke aha ke kumi 1 olel 'ai o B L. he oiaio ole ka Ek. E i Eia no. JT.o ka buli ana, Ita o na vy»hi kahuna o Pelek«ne he 24 a oi ae ma ka Kk Roma ! He kupanaha ka no»noo oWn B. L mai ka pn-ku an< no o ka punena m*lj o ki hewa o ko Romi Ek. o ke keneturia a hiki i keia ln o ka hele'ei lii ii ana no ia o pe hua o ka Ek. o Roma a ika M. H. 1865 He mau mili<ma ko Ge'rē,igi.ania i haalele i ke keneturi 15, pela ros kp ? me Faj;an r i Ke hai ia aku k§ qui n_tia o na kihuna i haalele he lalani qk<>4.ke Aka, e iawe iki no au ma na mea i lo*a koke i ko'a jima i keia wa. M» ka Uniona ChvtslieM hoike ia ma ka hoike ann o Sinoda Hem<>je|e 0 ka Ek. Eusia i ku M. H. 1881 " nt»ai o ka poe i huli j| ».ko o ka Ek 9 6059." he 1.019 o lakou he poe Kato]ika R»ma' Mbi Ew»oi «ote « malalo o ka haueri E hai i ka oinio ! A mai huna oe 4 kou miiu h'»ahao»U. E hqi oe ia laknii, i na ha n% ma ita.tia a e ike uuaiiei !«kou ua aneaqe fjka|>aliahi ka la o ka malamnlama nui o ka Popema Rofln&. 1 paa w.,le no i na e]ey e n% koa o Faraui. He mea make hew«tke a£ e ljke nf>€ na kumu i hai ia ae nei e B. L. oīa kjt mea 9 maopopo ai ka ino a me ka pololei oie oia lsjk, ko Rom« i ko Enelani a o lani i R»ina. E ho'i ana ko R"ma ikeTvsUvink a o Kalavma i Ronu. E huli ka Ē. Ek. i » Kaiavia« la a o Kalavina i ko ; A no e hio ai ka anei aliiki i kahi e maalili ai a i ka fnan|io p>*|vi kua o ke kanaka.ilaila iho e kuaj^'ai wAole i hewa ke Ek. ttalavina ma IKwaiū oei no ka hewa ana o Rowelu ? a p<>ino Bnei ka Ek s ,Tftom;* i ka lilo aoa o kekahīi 9 na Pope i moa«»the!ite (HonorliSrt) kekahi 1 Ariena a i po« Her«;tika ? Hewa anei ka fck. E. 00 ka fiūfi q.na o k«i« ma& kahuna he 24 ma ka Ēk. ftoma ? 4^l? nei'u iki kv kau wahi h jpbno o ka Ek i ka kakuna i E ai oiaio Hewa aa»*s ka Ek, aphai ana & Pope M»resft!iouya i kīi i kaUiia. ka Ht»ti «n* o Lib**rius« i f V ajne na Papa h.m» kue i!oko o k« ,Ek, a ß.ogft£ i i Kala « aku * Ua u« hookomō o R V i ka moa IBi:eli»ni i ww*a e pmwa *i a Mki īela «i k(. o P' 1 *" oK ' n * tn»o|elt\ He me& ks h<>ike ana ae, yi& ka mea i po'ole* o!<» ai o kekahi Ek. a me kekahi. Aole j?cla e ike i« ai ka poiM o *ek#tii E)(. a o kā b«»« o * Jn4.nfs i ike- ia ai «iaio a e»* lon* wai.» o!b. Ua ike sa ka W, FVWr m#u Vuk* ak»| aolē $ i na <> ®\ M Vwp**Pel» ~«*• fVif3 "Cj[i|.k! p j r . » ī'*'s ne hoi m« li H. f kakau »i. " Apolofl* Pr. s vita su«.**" V* au TSuV» i kakau k« ak«(t>«l * *Hoskf ina i fea naiuao iml o'ke k«ntk* t a»i •« * "kakau ia bc* ke, aka 4 'mi m * Bto itv*\rk»n a» w' ko'« manao • u» ka ifc»S •WgßMbaA • **

j>lo ana ma kt na aau me ff* m^'®&vWir«""K4*»i ."\ mainiili o kon«i taau kukulu man.lo. aou. Ua I »ele ku koh(f alku o, Oeim lue | aku ai no ke pale an* i ka Newinan mau olelo. Nolnila, i k ft L* nini ke alo iluna. . i > Aole he maa mea huna eB. L. na mea' i kaĀau.ia e na Nhuna o Enelanl akju rtrt kot» 4oaA.' O oukou paha ka ko oukou poe i huH mai a jne ko lakou aUnao i holi ai ! A r Jf Jj? k ju 4felaJ. ; u no ko'u noho «« m au pela no ati e eloha a«u nei la oe nojkou kuhihewa 6 kou Ek, i ko*u oianao. Ap!« 'i nahiti Ku q mau hianao ana no na mea a pau i pili i ka manao ana e Jōaa ai ke ola i ka uhane. Nolaila, e7ile* me kau nīn&ti ke noj aku ! rei au e hai mai oe ia*tf i nalnea a'u i kuhil/ewa a>, 6 pMb ai + ta %oi IcKu Ikuliniewa. i Ke aloha in alen nei ah me ka'īna'nao maikai. ' ' ' iOAM'KiIMiī'LA. i Ulakoheo. Honolulu. Sep 1885. l' T.... i» ~T