Ke Au Okoa, Volume I, Number 38, 8 January 1866 — Olelo Kahea. [ARTICLE]

Olelo Kahea.

Ke koho ia ana o na Luna Makaainana o kela Apaoa ke!a Apana, o keia. Aupimi, no ke kauAhaolelo e hiki mai ana, e hoomaka ana k» Poakahī mua o lanuan e hiki mai ana. Na wahi -e koho ia ai ona Luna Makaainana, no ke kau Ahaolelo e hiki mai ana, aia no«ia ma aa wahl i koho ia na Lnna Makaainana no ke k{fn Ahaolel& o ka M. H. 1864. - I*. W. ■ Knhina Kalaiaina. Keena Kalaiaina, Nov,lB, 1885. No Ki KKA, pg ka Pauku 3 o ke " Kanawai e pili ana i ka ppe i ae ia e koho haiola," ke hai ia aVu nei, ma ka la 25 o Dekemaba a mamua ae paha, e hoike mai ai na Luna Anhau, imua o na Liina Nāna o ke koho baiota ana, i ka papa inoa pololei o ka, poe i ae ia e koho, oko lakou Apana; a, No ka mm, ma ka Pauku 5 oia Kauawai, ua hoike ia he ws, oia hoi he utni la, mawaena o ka hoolaha ia ana oia papa inoa, a nie ka la koho balota ; a, No ka mea, e hiki mai ana ka Monede mua o lamian, ka la e koho balota ai, o keia makahiki ae ( nia ka la mna o laniiari t nolaila, eono wale no la mawaena o ka la 25 o Dekeuiaba, a me ka Moneele mua o lanu,iri. Ke bai ia aku nei ka lono i na Luna AuIff.la Apana keia Apana o keia mau Mokupuni, e hoomakaukau a e hoike ae imua ona Luna Naua o ka la koho ba'ota, i ka papa inoa o ka poe i ae ia e koho, a me ko lakoa mau Apana. C. de Varigky, . Knhina Waiwai, Hale Aupuni, Nov. 24, 1865. Ke kahea ia aku nei na Luna Nana o kela Apana keia Apana, oia hoi : ka Luna Auhan, ka Luna Kula, a me ka Lunakanawai Apana, e nana I ke " Kanawai e pili ana i ka poe 1 aeia e koho batota, w i hooholoia i ka la 31 o 0 1864, a e nahn pono f ka Pauku 5, 6, T o ia Kanawai, e hoakaka anai k:i iakou oihana ma ia mea. 1 Pnw». W. ritTTcmsoN, ! Kohina Kalaiaina. ! Keen» Kaiaiaina, 3S, 1865. Ma ke feanawai! hoopuka ia no na mea e pili ana i ka Papa Luna Nana o ka la Koho, ua pai hewa ia Luna Helu, o ka pono Luna; Kula. . - ....' i [Ke pai hou nei makou i kekahi mau kope -..e hoouna ia ai inl māi lepera, i man mea e hoiba ak« ifTlūl p6e i loohla i mai lepera Akekahi mftn moknpuni e aku.] 'l He Olelo Kaliea No nk Mai Lepcra, e liele tnai e hoiko i ko lakou ma -mak:i o la-—-Ma keia„ua kauohaia oe <? hele mai ma nia ka !a o e nana ia ke auo o kou mai, e a itie !%ula 1 kauia eka Papa Ola. Eia pu me keia ke kope oia mau Eula. Ma ke kauoha aka Papa 61«. T. C. Hsxck, 1865. Kakauolelo.

[ Olelo Iloolahii aka Papa Ola. | "No ka mea, ma ka halawai an& aka Ahaololo i hala ae nei, ua lioolioloia "ke Kanawai e hoopau ai i ka laulaha ana o ka mai Le dera," ua konoia ka Papa Ola Kanawi c imi ia Papa i ma ko lakou noonoo aaaei hooikaika i inea e olā ai ke!a a me keia lpohia i ua utai la, a e pale ae af i k& laulaha ana ac i ke akea ma o a maanei ; e kauolia kaika ana no hoi i ua Papa la e hooko pono i na mea i oleioia ma ua Eanawai ta, ' Nolaila, ke hai ia aku nei i kola mea keia mea 1 looMa i ka L6peraJ a i manao ia paha aa loohi'» oia. Ua iukolu iho ka Papa Ola i kekahi Ha!em!>;, me ila hale kuponō, 'mai Kalihi-kai, ma ka M6knpnni o Oaho, ehā miie mai ke kulanakauhale" ako o Honolulu, malaila e nan& fa ai a ® lapsauia at, me ka malnma potfo ia ; o ka poē a pau i loohia i Lepera; meka'manao ia e īoaa mat ke ola. ' "Ua hooponopono 'mikioi ia keia Halemai e ka Papa, i mea e hanai ponoia a? a e malama ponoia ai na poe mai, a e hooikaik'a pu no hoi ma ka hoola ana i ka msi i loohia ai lakou. " No keia mea, e hoolako nō ka Papa i na mea kuponīo loa, na kokua lapaau, a e kiai maikai loa ia ka oluolu kupono o na lepera a pau loa e hoihoi ia ai i ūi haleittai la. a me na mea e hanaia aku f ai, e hoom'aopopo i nā mea e hanaia ai no ka wa e hiki mai ana, aka, no keia manawa, ua manao ka Papa e ka#)ha aku f na mai Lepera a pau e lawe ia ma ka Eaiemai nia Ka-lihi-kai no ka nana ia ana. Oka poe i hai ift mai oa loohia lakou i ka lepera, aka, ua -ikeia he mau mai okoa e ae ma' ka' ili o na mai i loohia ai lakou, e lapaau ia no lakou, a i ole ia, e ae mai paha lakou e hoi i ko lakou mau home, aia ma ke kanoha ana a ka Papa. O ria mai lepera a pau i manao ia e īiiki ke lapaau ia a ola, e kauoha ia lakou e noh'o ma kn Halemai, i malama kuponoia ai lakou. 0 na mai lepera a pau .i manao ia e hoopilikia mai āiīa i ke ola o ka lehulehu, ma ka lanlaha ana ke hui aku me.lakou; e "kauoha a lakou e hookaawale iā nia Kalaupapa, i ka Mokupuni o Molokai, i hookaokoa ia no ia poe e ka Papa, a e haawi ia aku no hoi ia lakou ka malama maikai ia ana. 1 ku like ai me ua īula i hai ia ae la maluna, o ka Papa Ola, ke hai ia aku nei i ka poe a pau i loohia i ka niai lepera, e Uoooii»kaukau lakou ia lakou 'ho e malama i na kauoha a na Luna i hookohu ia e ka Papa, i ka manawa a me ke aiio o .ka hookaawaleiā ana oka Halemai ma Kalihi-kai. No keia me*j o liaawi ia aku dq kekahi olelo hoolaha, * ua ftui; k«-mea i olelo ia. ma ua Kanawai la, a pela no hoi na Kula a me na Hooponopono ana fa meft, Ua ia na i.anfv Aupuni, a roe ke akea e kokua mai i ka boobolo poho ana i nā mea e hooluolu ai 5 na mai, $ i mea hol e pomaikai ai ka lahui. T. C. Heuok, Kakhuoleīo o kā Papa Ola. Keena o ka Papft Ola, Oka. 25, 1865. 38-6t ' '• ■' "