Ke Au Okoa, Volume I, Number 41, 29 January 1866 — E akahele, he mau huaolelo elua, a e hele no kakou. [ARTICLE]

E akahele, he mau huaolelo elua, a e hele no kakou.

Ua nui ka poe i hookamani, he poe pono loa lakou ma ke ano hoomana, a i ka wa i loaa ai ka lakou oihana aupuni ia lakou, ua hooEoaka koke no ke kalohe. He kalohe kupono kekāhi o ka hoopauia ana, a he kalohe %«pnnf> x>le kekahi o ka hoopauia ana, a o i ka poe aole i po.no ia e akaka ai ka hewa roaoH, āka, ua hoopa'u ia kekahi ma ke ano kapaeia ana e ka aha hoahanau, nolajj[a i loaa ai kela olelo ia kakou, '• he hoa--hanau a he kanaka hoi no ke aupuni, mjōe- ' kotohe ne, be hoahanau hoi a puhipaka no, a ;he hoahannu, a he'kanaka hoi no ke aupqm, a inu rama no." - i Ē mna ae kakoū } ka poe e noWō Corta 1 nei raa na oi.hana lehulehu oke Aupuni. He K«lavina he f£atolika Roina kekahi, a be K«toltka kekahi, a he hoomana Kapeiliaao ole ko kekahi poe. Aole i kohoia ka pa» Kalavina a me na hoomana e ae, i ka Oihana Aupuni e noho nei no ke ano o ko Ukuu hoomana, aole loa ! Ua koho ia lakou no ke aao oohopoao, hookuonpono, malama hana, puni Alii, a aloha i ke Aupuni. Ua kuuia ke kaulahao tr.ai ka noho pilihua aaa malalo o ke ano hoomana, a ua akea loa. Ua hiki i kela kanaka keia kanaka k'e Toaa ka oihana aupuni ma na pono kivila iho, me ka hoopa ole ia aku o kona hoomana. Aole i ioihi ae nei oa la o ka hik'i ole ana i kekahi poe o ka hoomana Kalolika Roma, ke lttaa ka oihana oke aupuoi. No*ke aha keia ? Eia no, no kona hoomana. Pehea keia, aoie anei keia ho alakai hewa ?' He alakai hewa keia i ka lahui, i loaa na kumu oiaio, a i hiki ai ke oleloia, ua nakiikii ia nakaaaka Hawaii e noho malalo o keia kuhihewa,J'a alakai hewa ia e na kumu Puritaoa o Amerika." E like me ka olelo aka Haku Bihopa o Okefoda,

Haeha k« Ike o ke kanaka Hawaii o keia mau la, nae na ia mamua ? Eia no, ua okoa uaai kooa O ka ike i ka poe maaiu», aia a ooho haipule loa, pono loa, pute sm« loa ike Akua, o lakou ka poo loaa koke oka oihana aupuni. Aole pela ka mea i weheekea ia ae ai oa laaka ona kanaka Hawaii 1 keia wa. Aua ikomaka ia, oka poe a pau i pinana aku ai iinnn o ia pali oke knhihewa - i»» ke «lakai hewa ia, ua p'au i 'ka hiolo i kek wa, a i kupooo ai ka olelo a kc mele, peoei: M Eia iho 110 ka hoana, hoi iha ilal*».,' K« i hou mai nei ke Euokoa, "Ke i ia mai «ei aa Mi§ipnari Amerika,.i ka hana ino a me ke alakai b«wa, «ole kanaka Hawaii oiaio t nana e maaaoio ia olelp." He oiaio, aole no ke kanaka Hawaii oiaio e manaoio ia olelo, ioa ua hemolole loa lakou ina kumu ole e oleioia ai pela. He nui ka e «aanao nei, ua loaa no na knra9iyit!& ino{ kekahīi poē tlawaiioiaīo e nofio ArTa 10 poep oleio mai, aole i hemolele loa »a Misionari Amenka i ka hana ino ole, n alakai he wa ole. Ina e ninau ia aku. kekahi 010 poe ao ke aoo o ko lakou huli ana ma na aoa< hoomana e ae, alaila. eia ka lakou olelo, " A 1 ua pau ke kuhihewa ! malaila hoi a ka» pae ia mai no Ite puhipaka, eia lfa>e j>oe pu hipaka wale no oukou la, a he poe inu rama iele e ana keia poe i ke aha ? " He aui keia poe e noho mai nei, aole wa|« uo ke puhipaka, aka, he lehulehu wale aku, ke manaoia'e lawe mai i kumu hoike, i loaa a ka maoae aikena i na kauaka, a me na ino e ao he iehulehu, e ehaeha ai ka naau o ka i hoehaeha ia, o]ai ua ike lakou, aole takou i h&na i ka hewa ino ioa e m#ke ai ke kiaa * ka uhaue pu kekahi. Kolnila, ua oui o iakou i haalele mai i ko kako« Ek&lesia ( «, i ku «i i ka eiaio aa olelo a ka Haku Bihopa o Ōkefoda, e olelo ana, " Ua heīe lakoua aihena i ke akkai hewa la, i ka haaa pouo ole a na Puritana Amerika, a ke mimiki a«i aku oei hai lakou ma ka hoomaaa Kaloiika Roraa."

I " Ka «>imiki aui aku nei na kanaka i ka j hoomana Katohka Roma." He oiaio uo"lteia , olelo a ka Haku Uihopa o *Okefoda, no k,a i naea, i ka w*.e naoa «e ai i ka aoho «na o kekahi poe e me kolakou tpa k«~ luakini o Kawaiahao, ua nele ko lakou aoho «na. Ūa kooio ka nui a lakou iloko o ka Ekalesia Ronia. Nolaila, he kjjitiu aiaio loa keiano ka aikew o na kaaaka i Ve nlakaL hewa ia, «na aa oihana. aupuui, oihaua pilikiuo, a oio ke aao hooaiaaa. Ē oaoa kakou i ka oleloa keia kaaakahookaiu 00, oia hoi ka Haku o Okefoda, kn mea nana i hei i kela oieio wua e ia ncihoi ekakou. Ua hai ol<?io ac pia iuma , o kekahi &ha kauaka aui ma La<J*.ua, wa ka fliti, a i poi ia uia ka uuj)spa CourUi-, Oei, 3ī, ĪS&». jm«<» : j " Aia luh, wahope koke o kfii», hiki wai la aiai A«wtīk* ka iuu& loa, ka Hui £iele o ka EuaaeUo o knaio, uta ka iima o W p>ve M»stou»ti Auierika, ki poe i haawi i k* pomaikai oui i ka aui o keia Lnhuikanaka. k«»oonStti 8 keehi kakou I ka hana a keia niau o kakou iloko o oiai ua kue ko iakuu iiooinaua m« kakou, iim uo » w«!e uo laknu o« Kristo i k»uJi» ,i m* ke», ia h P n>ea no kakou e hoo- • ūoXu s kfshs 4v i ka lako« u>a.u huaa." I k? au» o leia olelo a «& Ilaku Bihojp« | a OkeiWa, aa kuia «at ko'u kuhih«wt mua* ! » k« nanao r«<* e, a oia no hoi ka oWo ana ] o \ī*ku , Osef-c!a ] U cUVrw p { na Saha\a 1 us h?„- liupouo o!e & ea rurlu- | »a Atrerika. A aie he mea. 1«, aole kel* i ! eteb t»& k> ano fiuhu a Xeelii ino, i naT»ana a ! n« k'emii ft ka\ou ; aka, u& o'ēīo kela f *no o fia h«Tke t Wtfce ia «ku ia la, & o;a hoi- '

ke mii no hoi, o lta pau o na hoahanau o kakou Ita"*a#ī>l>ußfnana' ftatofika Ke ikeipaka nei kakuu i keia m«a maanei, a i keta nt&e»e hoi iloko o kekahi kou e noho mai nei, a e haalele mai nei hoi ia kakou, a ke hiolo nui nei i ka hopmana Kalohka Roma, hoomann hoomana K«totikß Enelan», a i ka hoomana kahikp, o ko kakou mau kupuna. O na kumu al»b»i lewa a lea Hal(q Bihopa 0 Okefoda, e pehi mai nel i na kumn aKaKou. He mau kumu no ia na kakou e makaala ai, a e nana aWlWhlMlike/ Mi k«f kakou ao ia ana ma ke ano hoomana i na 1s mua, e ' like la rae ko keia mau la» Ika nana pono ana, ua okoa loa, o ka poe puhipaka o keia mau la, aolp a lakou kapaeja mai ka $ka]esia aka, e like me na >a moa. Oka poe i»t» Vama, uhauha, a hookamani i keia man ia, aole lakou i kaiehuioaia'ko, o litee meua la weiawela o ka noho «htt kupittkii. Wiflte ano hoo«na&a o ka ta i hala a«fHg;Nolaila, ina ua loli na me* feāftiko, a"Oā lilo i ano hoo, he mea maopopo,a«teiiike ke ao aaa o ko kakou la mua me na la hope ner. Aia hoi he •Oo e na 'alakai ank. a 'e'loaa amhei i ka poe 1 aikena ka ntfhOftnaniai. Eis ka fre poe puhipoka, a he poe "mle' fto bukou la, hemo ana keia mawaho oka Berita. Ao ka eifafiw iho la nO i» Onakaffaka B nui »ei ia kakou, a e patl S ke komo ma na hoomana e, • aoie t)o hoi'hd nm«i kHmu uuku» he kumii nui «»6. ' " - He minamina au i ka lele' e āna o ka- mea hōolaha i kona manao, me ka nana ole i na ' nupepa e ae, i olelola e*fceia kanāka ho ka Lahui Hawaii, a īna lā paha ua aic"akuu iki Imai kona manao,' ana i hoolaha ai me ke ano hoonui i ka me'a 1 manao ole' ia ēl?a mett naha ia olelo e keeo ia neL

Eia hoi kekahi « K}ju pwnao ana e pale ma ka aoao o o Okefodii, ūo kuu ike Jskal}t u rgay nupepa t e like me ka i h^^gha, t ijt ae nei, he okoa ka • he okoa ka 4 naeaj. l ( a h»«tilo i mea haanuj na 3 lakoii, aj tijp nj ka o!efo a ka Haku j£p'u n\ajqao \ plelo huhu ole, aka, ua olelo uia|aina ua pololei ole ka mea ī hoonui ja ma oa iiupepa, i mea e loaa ai Sa hewa i ka mee nana i hoopuka mao!! ij[ .., . 1 , ls , " J» peo» ira nae i ko'u mana» © ka hooP»*» *MWUffc lioinom»i» » e ©lelo hoonuioui mai t a ina he oiaio»M ke Akua raa ko knkou aoao» be hiki,no i» kakou eooi aku, e hoauhee aku i kona tnavk «aoao kue mai. Ow«u ao me ka mahalo^ .KaīUU. H«I»ANiKBw Waipiula, lanuari 23, 1666. .. [No ko makou jsanao h.e ake _nui oe hoi paha ka poe e heluhelu §na, e ike i ke ano o ka noho ana.o ka poe mai sepera ma noiaiia, ke pai i keia palapala n«tlalo nei, na kekahi o ua j>oe mai leper^ I*. i,H.j

, T. C, HKQCK Eea , ALOHX OK ; U« kna <a«i k«, wa |u>a.o e aiolu ia oe, qoisiJa, ke hooiU aku .«uji ko'i*. Miw hoottina aloha maluoa pu. Ua ku n«t makou a pan iog, na maj me ka -oJ«olu kupono no, eia o«e» « ko roake« holo iM awi, loht loa, UQ,k« makaai o!e» % oo.ka boio ole oo hoi kekahioka moka a m«kouihoU.wai »i. &• keia, ua'halnwaian roe U niaJi6ii Lu-" b* Aana e malanih,' oia s> Lw. [EooīsYa he wabi hab\e oluolu hō >eīi # &ua iaatama jx>«o mli »>o ota ia mal<ou, ma na mea e pono ai n6ho ana o keia aina m&kamaka ole. Eia Veftahi, ke nol afcn nei au ia 66, ĪDā Iw? mea hiki ia 1 kou manao, eīa no la, fee m»IUm&W nei au i O-o'mao!'!, J O-o kope, i pi n»i, » mea e haoa ai i <J ka aina,' 6 kanu at i ke kafo, ka aa!a a meka pulupulu, no ua'liemnhema au tna ia ft>eai'aoT«> ma'ka po"f»£ oleo'u ?ieia mau mea jj\»haif& ī keia manawta, \ waTs* i mea kup* "ī-i,. oīa Ise Troī'i Iftu he! 1a 'e-e"^o." ka fnefe, aoīfe wat r ml ki' v STna ī*„ ?īa 'tfa, xjX " paapu ka auWu'ī i ltaTepi> fkela ■ *a*a. "lTa pati, me fee «toWno, J. T> S'AI)AT<iICQ I Mea MBĪT.e^r». lan/^i^W.