Ke Au Okoa, Volume II, Number 9, 18 June 1866 — Ua ola au, ua maikai kuu noho, ua palehoi kana, ua ono ka ai. [ARTICLE]

Ua ola au, ua maikai kuu noho, ua palehoi kana, ua ono ka ai.

£ ka Lūna Hooponopono ;—Aloha oe : Ua ike iaipoe nu e hoopili nei ia lakou, he wahlne ia no kahi ino, a ke olelouei au, aole ia ie hookano, aole no hoi au i hewa i kuu kapa ana ia Kamakau no lalo lilo, no ka mea, aole na'u keia, aka, na Kamakau no i kapa ia ia iho a he moopuna na Auwahikika. J£ia kekahi mt>a hila ioa ia Neneloa. (S. M. E.) ke i mai nei kela he mau moopuna o Kekuanaoa ma na Auwahikika ma o Kanealai 'la, kahaha kupanaha maoli ke kanaka i akamai i ke kuauhau, e ! e Kamakau ke ku> auhau o Makanikahio, he mau alii ia, he ahi aku ia au e hapala aku la i ka mea pileu i kahi o ke ala, o ka moopuna ia a Kanipahu. E ka moa o heluhelu ana no kuu menemene i ka hapala ia aoa o aa'lii i ka lepo, nolai-

la, ua makaukau au i ke poi wai e holoi aku. a pau ae ka lepo, mamua ae o ko'u kopi ana aku i ke poi wai, e olu ai ka wela a me ka hahana, he makemake au e'hai aku i kekahi mea ia oe ma ka wa ona kupuna o kakou, ka wa hoi e ola ana o ka' c poe ike i ke kuauhau e like me Kamakau ke kanaka akamai ole wale o keia wa, e hoala nei i na ai o Hinakahua, e hapala nei i ka lepo, ua maopopo ua ike kela he wahi ino io kela, a ua komo io kela i ka pilikia loa, a ua hiki ole hoi ia ia kc v,ehe ae i keia paa a keilei o ka nahele o Oopuola, nolaila, kii kela a hoohui mai i na 'lii i laahia pu me ia. Aole loa e pelapela ka inoa o na'lii, i ka hapala wale ia aku, aka, mai ku io no keia olelo a Auwahikika e olelo nei, ina ua pau loa ka poe ike i ke kuauhau i ka nalowale, aka, no ke ola aoa o kekahi kanaka ike i koe a hiki i keia la, nolaila, aole hiki. Nolaila, i mea e pau ai keia lepo i hapala ia aku ai i na'lii, alaila, e hai aku ana au i kahi o Kekuauaoa, mai a Kanipahu mai. Kanipahu kai noho ia Hualani hanau o Kalahumoku, i noho aku ai ia Laamea, hanau o Ikialamea kai noho aku ia Kalamea hanau o Kamanawakalamea i noho aku ia Kuaiwa, hanau o Ehu kai noho ia Paula, hanau o Panakaiaiki kai noho-aku ia Pulima hanau o Ahulinuikaapeape ka mua a o Koiniho ka uiuli, a o laua ka i pi-o hanau o Kailiokiha kai noho aku ia Hualeiakea • hanau o Mokuahualeiakea, kai noho ia Umi hanau o Akahiilikapu, kai Hakumakaliua hanau o Keliiohiohi, kai noho aku ia Amauakookoo hanau o Akahikameenoa, ka mea nona ka hooneenee, kai noho aku ia- Keawehanaikawalu, hanau o Keaweikekini, kai noho aku ia Kapulehuawekea, hanau o Koaekea, kai noho aku la.Kuihewa hanau o Kalehunapaikuwa, kai noho aku ia Ahia hanau o Lulukawaakekee, kai noho ia Kukaniaueulu hanau o Kaupe i noho aku ai ia Kuimeheua hanau ō Nahiolea, ka makuakane o Kekuanaoa i noho aku ai ia Inaina, a loaa o Kekuanaoa e noho nei. O keia ka aoao o ka makuakane o Kekuanaoa, aole i ike ia o Auwahikika a me Kanealai, aia mahea kahi o Kanealai i pili ai a he kupunawahine no Kekuanaoa ? Ke olelo nei au, aole loa e loaa ka pili, ahe oleloa hoi ma ka aoao o Inaina ka makuahineo Kekuanaoa, aole nae au e hoike ana ia wahi e waiho ana no wau ia wahi o loaa auanei ia ia la. E ka hanauna opiopio i aloha nui, auhea ka lalau o ke kuauhau ike ole, auhea ka ohikui, auhea ke kiipua, auhea ka hoohalikelike, auhea ka hookano, aia i hea ka pii koi, aole anei malōko' ae o ka moo nui ka naheaa (S. M. K.) e imi ana i kana mea p ale ai. Ua loaa aē la anei o Kanealai maloko o ka lalani o Kanipahu a o ~Kckucsnaoet? o ka maa maopopo..aole. • , No C. 'KjJTAIITA. Ina ua loaa ole ia kakou o Kanealai ma kahi o Kekuānaoa, alaila, e nana hou ae kakou ma kahi o C. Kanaina, a malaila paha e loaa ai, a(ta, ke olelo nei au, aolē loae loaa aoa he oiaio, aka o ka wahahee no ka mea e loaa.ana ma-keia buli ana. —•-

0 Piilani kai noho .ia Kanuunuiakapokii, hanau o Nihokela kai noho ia Kapumakokoula, hanau o Hikaalani, kai noh<> aku ia Keliiokaloa, hanau o Hoikapu, kai noho aku ia Kaumaka, hanau o Umikaumaka kai noho aku ia Liloakaai hanau o Keliiokaloawahine kai 'noho ia Liloailimaohulani hanau o Haki, kai noho aku ia Piiao hanaa o Kauhiapiiao, kai noho aku-ia lliki, hanau o Moana kai noho aku ia Palila hanau o Kauwa oia kai «oho aku ia Eia hanau o C. Kanaina. Aia hoi kahi o ua C. Kanaioa la nana o Lunalilo, auhea ko Kanealai pili i ko keia mau kanaka, no ka mea, ua puka o Kekuauuoa ma o Kanipahu la, he kanaka hoi ia noloko o ke kuamoo o Hanalaanui a mnloko mai hoi o ke kuamoo nui o Haloa, a o C. Kanaina hoi, ua puka ia mailoko mai o Piilani be kanaka noloko o ke kuamoo o Hanalaaiki noloko mai no o ke kuamoo nui o Haloa, auhea o Auwehekika, auhea o Kalalolalilali, aia mahea o Uhapahee, a aia hoi mahea o Kanealai, ua loaa aAei ka huli ma .keia mau wahi, aole loa e loaa, a he oleloaakuhoi ma kahi o.P. Kanoa, ua like no kou hoakaka ma ke akea me kuu hai pokole aku no P. Kanoa he kahuna kona aoao oia ka Hewahewa i koe ina he wa keia no ko kakou mau -akua, aka, he kanaka alii o Kiinoa, aole loa i lau- j na, a hanina hoi ma kahi o Kanealai he oleloa no. E harrtau ka waha o ka alauka lalau. ua oki kaū pane i na'lii he mau. alii lakou la, no ka mea, ua ike no oe o kou ahi ia nana e puku, he waha ino i na'lii o ka moo Haloa. " Ikea ke lii o ka moo, 1 ukaaka ia Haumea, ' Ka pne lulani kahiko mai Akea, Ku mai awakeau, Awa ke nu ia Pupue me Manaku, Papa noanoa ka noho ana o na'lii, ■O ka noho ana kahiko ia Kahiko, I noho i ka hale a kaa ka 1010, Kupu ka ilioha kahonohono, Kanu na laau awa o'ka aina, lliua ia Luakoii ma Luanuu, Ia Luanuu a moe i ka moena, Hinn ka aui waiho ae ia Kii. Kauoha in ulu o Nana. Ia Nana ke kapolapola o ka moku, I knnaka kalawalawa, He kanaka kalao ia no Hhloii, He poe kanaka i waen mai ka po, Ua hoopono ia pono kaamoo, ■ Aohe napa i lua iwaho ka Lnni, E luhi ai i ka lala i ke kekee, Ua kaoo ia like wale no, Hookahi ka pana o na'lii nui, 0 ka malino ia Hiknmalino, 1 helo ka puwu ia Holeipuwa,

0 ka nu kaka ia kea o Kahai, 0 ka uene hoene i Kaniwawaloa, He pinea lani kapa no Haiu, He mau haloloa i ka Apikanaloa, He hakue kau pane poo no Ake, He kumu mahina no Haloa, He maka no Haloa i puka i ka Lani." Ke olelo hou mai nei o S. M. K. "PeHea o Kanealai me Kahekili ? Ua like a liko laua." Kupannha mao'i keia kuauhau e olelo nei pela, aohe like o ka wahahee me ka oiaio. Ake hai aku nei au, aole loa he liko, he 'lii o Kahekili, a he kauwa makawela o Kanea!ai. Aka, i mea e pau ai ka pohihihi, a i oiaio ai hoi. ua like ole o Kahekili me Kanealai, penei no e nau ai. Jlole i pau. . Hoike 3īa Lahaina.—E hoike ana ke kula Beriiariia ma Lahaina, i ka Poaha a me ka Poiilima, lune 28 ame 29. Ua poloai ia na mea a pnu e hele e ike.