Ke Au Okoa, Volume II, Number 11, 2 July 1866 — NO KA AHAOLELO. [ARTICLE]

NO KA AHAOLELO.

Poakahi, lune 18, 1866. Halawai ka Hale ma ka hora 11. O ka Hope Peresideaa ma ka noho. Mahope iho 0 ka pule ana, ua heluhelu'- ia' ka moolelo o ka Hale a aponoia. Heluhelu mai o Kepoikai he palapala hoopii mai Wailuku mai e noi ana e hoopanee loa ia ka bi!a dala pepa. £ hookuu ia ka auhau oka poe i loohia i.ka mai hano. E Helūhelu mai o Kaunamano he palapala hoopii mai Hamakua mai, i kau inoa ia e na kanakahe 1,200 ko lakou nui e noi ana e haawi ia i $1,200 no kahi poe ma Hamakua, 1 puu dala no ka hana hou ana i ke alanui, e kukulu ia i Halemai ma .Waimea, Hawaii, e hoopai ia i $100 no ka launa hewa ana o kahi mau mea; e haawi ia ka mana i na makai e hana ai i na hihia hoohiki wahahee, a e haawi ka Ahaolelo i $200, no ke kukulu ana i Hale Hookolokolo ma Hamakua. Ua haawi ia i na Komite Wae. Heluhelu mai o Eeohokaua he paiapala hoopii mai Honuaula mai, e noi ana e hoakaka pono ia na la e hoopaa ia ai.na bipi i 'ka pa Aupuni, e hoopau ia na Lunakanawai Apana haole; a e hoolali ia kekahi mau mea e pili ana i ka' hana ana o na alanuL Ua haawi ia i na Komite Wae. Heluhelu mai o H. H. Lunalilo he palapala hoopii mai na Kapena moku mai e noi ana e hoihoi ia ka lakou mau dala i lilo ai i na Komisioa Hoike no ka Holomoku. Noi mai ke Kuhitfa o na Aioa e hoomoe ia ma ka papa, a kokua pu ia mai boi e ke Kuhina Kalaiaina a me Kaapa, a hoihoi hou ia i ka mea nana i heluhelu mai i ka bila, a oleiq, mai ia e hapai hou mai ana no ia i kahi manawa hou aku. \ Noi mai ke Kuhina Waiwai e ae ia aku na Komite i mau wahi manawa hou aku no ka noonoo ana i ka bila kuai bipi—aeia. Noi mai o Kupau, na ka Hale e haawi paNoi māi ke Kuhina Kalaiaina e hoomoe ia ma ka papa. Oke noi e hoomoe ia. ma ka papa, ua haule, a hoopono ia ka olelo hooholo. * Noi mai o Mahelona, no ka manao aloha, e haawi i $2,000 ia Rev. H. Binamu, oiai, oia ka mea nana i awe mua mai ka hoonaau-

ao ia ana i o kakou nei. Kue o Kaapa i ka olelo hooholo, a pela no hoi o Kamalo. Noi mai ke Knhina Waiwai, e hapai ia na hana o ka la, hooholoia. Komite ka Hale no ka.hila dala pepa. O Kupau ma ka noho. Ka mea nui o ka noonoo ana i ka hoopanee o ka bila. Ua loihi ka hoopaapaa ana no keia bila, a hala wale no ia la, a noi ia mai e hoopanee ka Hale. Hoopanee k& Hale a kala apopo, hora 11. Poaiua, lune 19, 1866. Halawai ka ka hora mau. Oka Hope Peresidena ma ka noho. Mahope iho oka pule ana, ua heluheluia ka moolelo o ktr Hale, a ua nponoia. Heluhelu mai o Kaapa i kekahi hoike a ke Komite e pili aoa i ka hoopii e kue ana i ka Lunakanawai o Honuaula, Maui, e hoomoeia ma ka papa, aponoia. Noi mai o Keawehunahala, e haawi ia i $4,000 no ka uku o ke Kakauolelo o ka Hale Dute. Noi mai o Kamalo e hoomoeia ma ka papa, a hiki i ka wa e noonooia al kaßila Haawina, hooholoia. . Noi mai o Mahelooa e hoopauia ka poe poe pupu o na aoao a i elua, mai ka auhau ia mai. Ua hoihoiia ika mea eana i hookomo mai, no ka hemahema o kekahi mau hopuna olelo. Heluhelu mai o Mahelona i kekahi bila, e kauoha ana ike Kuhina Kalaiaina, e haawi i mau palapala aa i ka poe pepehi puaa. Noi mai o Aholo e hoole ia ka bila, hooholoia. Noi mai o Kepoikai e kouohaia ke Kuhina Kalaiaina, e koho i mau Luna Makaainana hou, ma na wahi ana e ike ai he kupono, mahope iho o ka helu ia ana o na kanaka, ua hoomoeia ma ka paapa. Hoolaha mai o Kaainoa i kona manao, e hookomo mai ana oia i bila e hoololi ai i ka Pauku 387 o ke Kanawai Kivila. Komite ka Hale no ka noonoo hou ana i ka hila Dalu Pepa—no ka hoopaoee loa ia ana. Olelo mai ke Kuhina Waiwai, i kona manao aole pono ke hoopalemo walo mo ka nooooo kuhohonu 010 ia, aka, e hapai ia poha kekahi mau hana okoa e ae, a e hoopaneeia ka noohoo ana no ia bila, oiai, ua manao ke Aupuni, he mea ia e pomaikai ai ke Aupuni. Noi mai o Kamalo e lioopaneeia ka noonoo ana no ia mea, a kahi wa aku, hooholoia.

Noi mai o Smith, e n'oonoo ka Haie no ka Bila Haawina—hooholoia. O ka mea mua, o ka haawina o Ka Mea Kiekie M. Kekuaoaoa, $8,000. Noi mai o Kakani e kapaeia na rula, a e heluhelu mai ia i kekahi bila no ia mea, hooholoia. He hila e hoololi ai i ke Kanawai o ka M. H. 1864, i lona ai i Ka Mea Kiekie M. Kekuanaoa, he $8,000 no ka makahiki hookahi, oiai, i kona wa e ola aoa. Olelo mai ke Kuhina Waiwai, ua kupono iho la no ko ke Kau o ka M. H. 1864, i haawiaiia ia, no ka mea, aole no ia i hoohalakani ho paha e hoomoakaka mai no ia mea. ' Hoomoakaka mai no o Kakani no kana mau hana kanlana, no ke kanikoo a me kona kulana. O ke'noi e hoole ia ka bila, ua hooholoia. Noi mai ke Kahina o na Aina e, e hooholo ia elike me ka hila. Hooholoia. Hoike mai ke Komite i koho ia ai no ka noonoo ana i ka haawina ku mau o Kalama, e pono e haawi ia i $4,000 malalo o na haawina ku man. Noi ia mai e hoomoe ia ma ka papa, ■ Ua hoopaapaa ia keia haawina, a o ke noi e hoomoe ia ma ka papa, ua haole; a haawi ia ka nooooo ana i na .Komite Wae. Keliipio, Kamalo, Hutchison, Dominis, Lunalilo. Oihana Kioaiahi $5,800. Noi mai o Boyd e hoomahuahua ae i $7,250. Ua hooholo ia ka hoololi. Na lilo Pai Palapala Aupuni, $10,000 La hoopaapaa ia no keia bila, me ka wehewehe mai o ke Kuhina Kalaiaina i ke ano nui oia mea, a noi mai no hoi oia e hoomahuahua ia ae i $11,200, me ka manao nae e hoolilo ia ka $1,200 no ke pai ana i na olelo o ka Aha Kiekie, a ua hooholo ia ia mea. Ka Halemai Pupule, $12,000. Olelo mai ke Kuhina Kalaiaina, o kona manao e noi mai i $16,000. Hoakaka mai o Heuek i ke kumu o keia hoomahuahua ia ana ae i $16,000. Ua hooholo ia i $16,000. Noi mai ke Kuhina.Kalaiaina e hookomo ia i haawina i $700 no ka . hoopaa pono loa ana i ke awa o Honomalino—hooholoia. _ .Noimai ke Kuhioa Kalaiainai $200 nona kukui o ke awa o Kawaihae. Noi mai o Kaapa e hoomahuahua a« i $300—haule. A hooholoia i $200. Noi mai o Keawehuoahala e hookomo ia i $15,000 no ka palekai o ke awa o Honolnln nei, i mea e pale aku ai i ka hoopiha ia ana o ke awa i ka lepo. Ua kue o Ukeke, a olelo mai oia ua kupono no i $2,000. Manao hoi o Kakani i $8,000, aole i $15,000 ke kupono, Olelo mai ke Kuhioa o na Aina e, ua hiki 1 ka $900,000 ka nui o na dala i hoolilo ia mai ka Bila Haawina. Maanei, ua hoopanee ia ka Hale, a hiki i ka hora 11 o ka la apopo. Poākolū, lune 20. Halawai ka Hale ma ka hora 11. O ka Hope Peresidena ma ka uoho. Mahope iho o ka pule ana, ua heluhelu ia ka moolelo, a aponoia. Ua hoohiki ia o Hon. C. R. Bishop, a noho ia ma kona noho. Ma ke noi a Smith, ua kapaeia na rula, a ua heluhelu ia mai he palapala hoopii mai na ona mai o Kilauea, e uoi mai ana, e kokuaia aku i $1,000 no ka mahina hookahi, ua haawiia keia palapala hoopiiina Komite Wae, Smith, Aholo, Hutchison, Kamalo, a me Nahaku. Hoike mai o Keawehunahala, i ka hoike a ke Komite e pili ana no ke Kanawai o ke Ko lea, e hooholoia kekahi hoololi, a oia hookapuia ana nae, e komo pu mai kekahi mau manu ano like e ae. Noi mai o Kamalo, e hoomoe ma ka papaa kekahi manawa e aku, hooholoia. Noi mai o Kahaulelio e hookomoia i $100 no ka lawe leta mawaena o Maui a me Lanai, maloko o ka Bila Haawina. Noi mai o Kaapa, e hookomo i $52 no ka makahiki hookahi. 0 Keawehunahala hoi e hoomoeia ma ka papa. Noi mai o Smith, e hapai ia na hana o ka la, hooholoia. . ' | Noonoo ka Hale no ka Bila Haawina. (Jku»o ka Lunakanawni Kaapuni o Oahu, $1,200. (Jku o ke Kakauolelo a ka Luna Dute Nui, $3,000. - Ua noonoo ia ka mea i hoopaapaa ia i ne> hinehi, he $4,000. Noi mai o Kamalo e hoololi i $3,600. Mahope iho o ka hoopaapaa ana, ua haulo ka $4,000, a ua hooholo ia i $6,00. He 19 ma ka ae, a he 12 ma ka hoole. Noi mai ke Kiaaina o Oahu, ma ka aoao o ke Kuhina Waiwai, e hoopii ae i $600 ka uku'o na Lunakanawai Apana, i hoopii ole ia ae ko lakou uku mamua. Ua hooholoia ko lakou mau uku ma ka hoololi. [Ia wa, hoolauloa ia aku na Kuhina noho

0 Eina a me lapana i ka Hale, e ke Kohina ooaAinae.] Noi mai o Kaapa e hookomo ia i $500 no ka Lukakanawai Apana ma Hakalani - Kokua ia mai e Eamalo, a ua hooholo ia ke noi. Noi mai o Kupau e mahele ia ba Apana o Waīalua i elua, a i Lunakanawai no kela a me keia. Ua hooholo ia ka uku o ka Lunakanawai Apana o Waialua a me Koolaupoko, $6,00. Noi ia mal ka uku o ka Lunakanawai ō Lanai i $400 a aole hoi i $300. :Hooboiois. Noi maio Kamalo e hookomo i poa.-?oaliti; ; Kue ke Kuhina ona Aina e i keia mea. Ina pela e kuai aku no ke Kuhina Kalniaina mai loko mai o ka puu dala i hookaawale ia nonahanahou. Hoihoi hou ia ke noi. Noi mai o Kupau, e hoomahuahoa ae i $1,600, a mahope iho oka hoopaapaa loihi ana, ua hooholoia ka Kupau, $1,600. Noi mai ke Kiaaina o Oahu, ona uleu i oleloia no ke Kakauolelo o ka Luna Makai o Maui ame ka Luna Makai o Hilo, 1,000, e pono e hoomauia. Hooholoia. Noi mai o Kapuniai e hookomo i $2,000 ka nku o ka Luna Makai o Kauai, a aole hoi i $1,600. Kokua o Wana ike noi, a pela no hoi ka manao o Henek. Olelo mai ke Kuhina Waiwai, aohe hana nui loa a ka Luna Makai o Kauai, oiai, hookahinola hanailokoo ka pule, a ina oia e manao ana e hele i kekahi mau hana e ae, ua hikino. Fa hooholoia ka haawina me ka hoololi. Ua heloheluia mai ka olelo hooholo, e noonoo ai ka Hale no ka Aie Kalaunu, a uahoopuka a uku ia ua palapala ae Ia i ka waihona, aaponoiaeke KauAhaolelo makalall o lune. Olelo mai ke Kohiha o na aina e, aohe pono e hookomoia ma ka Biia Hawina. Aohe mana i oleloia ma ka olelo hooholo, e hiki ai 1 ke Aapuni ke hookaa. Noi mai ke Kiaaina o Oahu, e hookaawale ia i puu dala $6,000 no na lilo o ka hoolewa anaike kupapau oKa Mea Kiekie, Prncess Victoria. Noi mai o Lunalilo, i $8,000, a kokua ia Kamalo.' ~ Ua ninau ia ka hoololi a Lunalilo; a ua haule. ... .i. .... Ua hooholoia ke noi a ke Kiaaina o Oahu, i $6,000. Ua pan loa na haawina ma ka Bila Haawina i ka hooholoia. Noi mai o Kamalo. ah'a & hoopau loa 'ia ka heluhelu alua ana o ka Bila Haawina, aia a mahope īho o ka noonooia ana o ke noī a H. H. Lunalilo, no na mea e pili ana i ko ka Moiwahine Kalama, hooholoia. Hoopanee ka Hale a ba la apopo, hora 11. ' Poaha, lune 21l " Halawai ka Hale ma ka hora mau. Ōka Hope Peresidena ma ka noho. .. Mahope iho o ka pule ana, uaheluheluia ka t moolelo a aponoia. , Ua hookuuia o Boyd mai kona noho aku, no kia mai o kekahi o kona ohana. Hoike mai o Kaunamano i ka hoike a ke Komite, e pili anai.ka palapala hoopii.mai Hamakua mai no ke awa kumoku, e pono e haawiia i ke Kuhina Kalaiaina, aponoia., Hoike mai o Keawehunahala no kekahi bila panina i ka bila hou i waihoia mai, e boololi ana i ka Pauko 92 a me 03 o ke Kanawai Kivila,t no ka hooponopono ana i ka pepehi ana ame ke kuai ana ika bipi, a e hapaiia ka noonoo ana me ka hila kakiko. ■' Noi mai o H. H. Lunalilo, e hookaawaleia i $50 mailoko maio na dalai hookaawaleia no na lilo o ka hoolewa ana o Prnce«s Victoria, i kanikau no oa hoa. Noi ia mai oH. H. Lunalilo e kakau ia kana olelo hooholo. Waiho mai o Hon. Kanaina he hila e pili ana ina kai lawaia oaa konohiki. Ua halu- . helu akahi i& ka hila, a waiho iaina Komite Wae/ Kamalo, Kakani, Wana, Kaainoa a me Mahelona. ~ Heluhelu mai o H. H. Lunalilo i:ka olelo hooholo ana, a ma ke noi a' ke Kuliina o ko na Aina e, ua hoomoe loa ia ma ka papa. , Noi mai o Kamalo e hapai ia na ' hana o ka la.—hooholoia. Noonoo ka Hale no ka bila e pili ana i ka hoi hou o na kuleana i na konohiki, ke make hooilina ka mea nona ke kuleana. Noi mai o Kamalo e hooholoia ka btla, a kokua ia mai e Aholo a me Ukoke. Kuo o Hoo. Kahanu, a mo Kakani, me ka olelo mai e pooo e hoi hou no i ke Aupuni, a aole i na konohiki. • Ua hoopaapaa loihi ia ka bila/ a' nioau id ka hoopanee loa ana ika bila. Haule. Ke noi e hoihoi hou ia i ka mea nana mi? ka bila, ua haule. Ua hooholo loa ia kabila ma kana hēluhi> ' ; lu alua ia ana, a kanoha ia e kakau 'peepoe' ia, a waiho ia no ka beluhe)u akold ana. ,>: -"'< ; Hoopanee ka Halea ka laapopo,horall^

Poalima, lune 22. 'Halawai ka Hale ma ka hora mau. Oka Hope Paresidena ma ka noho. Mahope iho o ka pule aua, ua heluhela ia ka moolelo, a aponoia. Heluhelu mai o Kaapa i ka hoike a ke Komite o ka Papa Ola, e hai ana o ka olelo hooholo e noi ana i mea akamai i na laau a me ke ano Kauka e noho kumu ma Lahainaluna , e hoomoe ia ma ka papa. Noi ia mai e Komite ka Hale, a e noonoo ia mea, hooholoia. Ua hookuu hou ia aku ke Komite i koho ia no ka noonoo ana i ka uku hoomau o ka Moiwahine Kalama, i manawa hou e noonoo ia ai ia mea. Hoike mai o Keohokaua i ka hoike a ke Komite e kauoha ana i ke Kuhina Kalaiaina, e koho i ekoln Komisina e hooponopono ai i na alanui pili loko, a i ekolu hoi no na pa, i mea i hooholo ai i ke kanawai ma ka apana o Wailuku. ' Olelo mai ke Kuhina ona Aina e, e hoihoi hou ia ka hoike i oa Komite, oiai, aohe mana i na Komite i koho ia ai e ka Peresidena e Kuhiaa Kalaiaina—hooholo^Noi mai ke Kuhina ona Aina e, mahope iho o ka la 28 aohe e ae ia kekahi bila hou e hookomo mai, ke ole e ae ia e ka eiua hapakolu o ka Hale. Noi mai o H. H. Lunalilo, e hoomoe ia ma ka papa. I7a haule ke noi a H. H. Lunaliio, a ua hooholo ia ka ke Kuhina o na Aina e. Ua noi ia mai, e hoolako ia aku na boa o ka Haie e ka Makai o ka Hale, i 100 poo leta, a ua hooholoia. Noi mai o Ukeke e kauoha ia ka Makai o ka Hale, e hoolako mai i paa lole eleele no na hoa, a e lawe ia na lilo mailoko mai o na lilo i hookaawale ia no kahoolewa. Ua hoomoe ia ma ka papa keia noi. Noi mai o Kepoikai e hsawi ia i 1 1-2 paona poi-i ka mea hookahi, no ka aina hookahi o ka poe e aoho ana ma ;ka Halemai Lepera ma Kalihi. Noi mai o H. H. Lunalilo e hiki no i kela hoa keia hoa ke hookomo mai i na bi!a i na wa a pau a lakou e makemake ai, a ina lakou e manao ana e. noho a hala na mahina he 12 oia iho la no. Olelo mai ke Kuhioa o na Aina e, aohe mea i hoopaapaa i ka pono o ka Hale, ma ka noho ana a loihi loa elike me ko lakou makemake, a noi mai oia e hoomoe ia ma ka papa. Hooholoia. Xoi mai o Keawehunahala, mahope iho o ka pau ana o ka Ahaolelo, e hoolako ia kela hoa keia hoa me na kanawai o keiā Kau, i elua kope. Noi mai o Ukeke, e noonoo ia ka palapala hoopii a kekahi mau kanaka elua e hoopii ana e hoihoi mai na da/a i aka ia ai no na Aina Aupuni. Ua waiho ia ia mea i ke Komite Waiwai, aole nae i hoike ia mai. Hooholoia. Olelo mai o Smith, ua ninau lakou 110 ia mes, a ina iakou e hoike mai, e kueauanei ia i ka palapala hoopii. Ua noiia mai ka hapai ana i na hana oka Hale, a ua hooholoia. Noonoo ka Hale no ka olelo hooholo, e pili ana i ka hoonoho ana i kumu e ao ai i ka oihana Kauka a me ka oihana lapaau ma Lahainaluna. O Kaapa ma ka noho Luna Hoomalu. Noi ia mai e aponoia ka hoike a ka Papa Ola. Kue o Mahelona i ka hoike, a koi mai oia, e hoonohoia i kumu o iaanoma Lahainaluna. Wehewehe mai o Kapena Loke i kona manao, aole e akamai nui wale ka poe e aoia ana maloko oia kiila, ke oie lakou e noho maloko o kekahi hale kauka, a hoomaamaa me ka hele ana maloko 0 na halemai, a me ka ike ana hoi i'na mai. Pela no hoi me ke ao ana i ka hooholo mokn. 1

Ua nuino ka po& i papa 'leo no keia olelo hooholo, amahope na oinau ia no ka apono ana i ka hoike a ke Komile, aa h'ooholoia, a oa hoomoeia ka olelo hooholo ma ka papa. Hoopauia ke Komite, a hoopaneeia ka Hale a ka la apopo, hora IL. Poaono, lune23. Halawai ka Hale ma ka hora i hoopanee ia ali O ka Hope PereBidena ma ka noho. Mahope iho o ka pule ana, ua heluhelu ia ka moolelo, a ua aponoia. Hoike mai ke Komite uo ka mea ē pili ana i ka uku hoomau o ka Moiwahine Kalama, ua noonoo no lakou, a ua manao lakou e hookomo.i $8,000 malalo o na Haawina ku mau nona. ;''Ua iooikaika ia - mai ka hoike e Knmalo, Keliipio, a me H. H. Lunalilo, i ka hoike ia ke Komite. Mahope iho-o ka hoopaapaa iki ana, ua hooholoia ka noonoo ana o ka olelo hooholo a hiki i ka Poalaa. . Olelo mai ke Kuhina Kalaiaina, e waiho mai ana ia i kekahi hoike i kakau inoa ia eia a me kē Kiaaina o Oahu, no ka mea e pili aoa me ka olelo hooholo no. ka Moiwahine Kalama»; Ku mai ke Kuhina me ke Kiaai- . na o Oahn, _a noi mai e hoomoeia ina ka papg,hiki i kn Poakahi a Poalua paha. Noi'mai o Mahelona e aponoia.ka hoike, o ka Hope,ī?eresideaa kekahi. he pono ke hooholo, a hiki mai kekahi mau hoa o ke Komile i kajkaa inoaole.. (; ■. . : jfoi mai o Nahaku, e hoihoi ia i ka Lnna |Hoo9)A)UjO keiKqmUe. ; : i ka hoopanee ana i wa|h/i«hoio,i ka^hoike^a,ke Komite. jKapau i. kona manao, e hoo-

komo mai ana ia i bila e koho ai i raau elele. Noi mai oia i olelo hooholo e haav.-i ia i $3,600 no ke Kakauolelo oka Hale Makeke, aole i pono ka balota ana. Hoolaha mai ke Kuhina Kalaiaina i kona manao, e hookomo mai ana oia i bila e pili ana ia. Hoolilo ka noonoo ana o ka Hale ma na hana o ka la—ka heluhelu akahi ana o ka bila e hoihoi hou ana i ua kuleana i na konohiki ke pau loa i ka make ka poe mea aina. Hooholoia ma kona heluhelu akalii ia aua. Ka bila e hooponopouo ana i ka hoonoho ia ana o na keiki iloko o ke Kula Hoopololei— liooholoia ma kona heluhelu akolu ia ana. He kanawai e huikala ai i ke Kuhina Waiwai, ua lawe ia mai no ka heluhelu akolu ia ana. Ua noi ia niai e hoopauee loa ia koiia lieluhelu akahiia ana. Mahope iho o ka hoopaapaa iki ana, ua hooholoia ma kona heluhelu akoluia aiia. Hooliloia ka noonoo ana o ka Hale, ma ka bila e hoololi ana i ka Pauku 456 ame 4ST oke Kanawai Kivila. Ua haiia ma ka bila e uku ia ka auhau makahiki.s2 nokela a©e keia kane,*Tjai ka 1S a i ka 56 (aole hoi mai~ ka 21 a i ke 60) no ka malama ana i na Kula Aupuni; a 5 $2 hoi na kela a me keiakane mai ka 17 aike 46 o ua makahiki, (aole hoi mai ka 17 a i ke 50 makahiki.) Noi mai o Wana, e hoopanee loa ia ka bila. Mahope iho o ka hoopaapaa ana, a noi mai o Mahelona e hoomoe i ka hilamaka papa, hooholoia. TJa hapaiia ka bila e kanoha ana e pai ia ka Buke 2 a me 2 o ka Olelo Hooholo a na Luuakanawai Kiekio ma ka olelo Hawaii. Kue mai o Smith i ka bila, oiai, •ua hookaawale ia ma ka Bila Haawina kekahi puu dala no ka houluulu ana mai i na olelo hooholo. Komite ka Hale, o Boyd ma ka noho. Mahope iho o ka heluheluia ana o ka bila, ua noi mai ke Kuhina Kalaiaina e kapae ia ka bila, iiu ke kumu hookahi i wehewehe ia mai ai e Smith. Ua hoopaapaa ia no keia mea, a ua ninau ia ka hoomoe ana ma ka papa no keia wa i ka bila, a ua haule. Ua ninau ia ka hoomoe loa ana i ka bila ma ka papa, a ua haule. O ke noi e hooholoia ka pauku mua o ka bila, ua hooholoia. Ua heluhelu ia ka pauku alua, a noiia mai e hooholo. Olelo mai ke Kuhina Waiwai, no ka nui loa o ke dala e pono ai ke unuhi, ke pai a ke humuhumu ia, a noi mai oia ma ke ano hoololi, e haawi ia ka Pauku 2 ina Komite Wae, me ke kauoha ia aku e hoike koke mai 1 ka wa knpono, a o ka poe oia Komitci poe i ike i na kanawai. Noi mai o-Naliaku, e hoopau ia ke Komite, a ua hooholoia. Hoopanee ka Hale a ka la apopo, hora 11. Poakahi, lune 25. Halawai ka hale elike me ka mea mau. 0 Kapena Loke ma ka noho. Mahope iho o ka pule ana, heluhelu ia ka moolelo o ka Hale a aponoia. Heluhelu mai o Huluili i kekahi palnpala hoopii mai Puna mai, e noi mai ana i $1,000 1 mea e kukulu ia ai i hale oihana Aupuoi ma Kauai, waiho ia ka bila i ke Komite o na mea hou. Heluhelu mai o Kepoikai i kekahi palapala mai Wailuku mai e noi ana o hoololi i na la hana alanui, a e hookuuia na keiki kula mai ka auhau kino mai, a e noi mai ana no hoi e hoonoa ia na la kapu a ke konohiki, a e ae ia na-aina kula o ke Aupuni, a e hoihoi hou ia na pake paahana ma ko lakou aina i hele mai ai, e kukulu ia i hale hookolokolo ma Wailuku, a e ae ia i awa komo ma Kahului—hoomoe ia.

Heluhelu mai o Nahaku i kekahi palapala hoopii mai Kaanapali mai, e noi ana e ae ia aku e waiho aku i ka palapala mare i ke. kahuna pule o.laila. ...... Heluhelu mai o Mahelona i kekahi bila e pili ana no ka hula—hoomoeia. jNoi mai .o Kupau, e hoomakaokau hon ia ka bila dala pepa no kekahi la okoa aku. Hoomaopopo rnai ke Kuhina o ko na Aina e, ika bila dala pepa, e hoomoe ma ka papa. | Hoomaopopo mai ke Kuliina o ko na aina e, i ke noi a ke Kuhina Waiwai e haawi ia i ke Komits Koho. Noi mai o Kupau o hooholo ia ka pauku elua o ka bila. Ku mai o Smith a wehewehe mai oia i kekahi mau mea e pili ana no kona 'noho ana i ku Poaono, a me kekahi mau mea okoa e ae, Ku mai ke Kuhina Kalaiaina, a wehewehe. mai i kekahi mea e pili ana no ka Smith mau olelo. Hoomaopopo mai o Aholo e waiho ia i ke Komite Koho ka bila. I Ninau mai ke Kiaaina o Maui, nowai la ka pomaikai i ka nnuhi ana la o na olelo ma ka olelo Bcritania, a nawai la e nku ia meu ? Ku mai ke Kuhina Wniwai, a olelo mai i hnna ia ka ma ka olelo haole i mea e mnopopo ai i ka Lunakanawai 'Kiekie a me ka Loio o ka aha. . Ku mai ke Kiaaina o Maui a hai mai oia i kona manao, he pono loa ka ke hoopuka ia iloko o na olelo a i elua. . Ku mai o Bihopa, a wehewehe mai i kekahimea e. .pili ana no ko >ke Kiaaina o Maui i kamailio ai. Hoomaopopo mai o Nnhaku i ka bila e waiho ia i ke Komile Koho.

i Kokua o Aholo ika manao o Nahaku i hoomaopopo mai ai no ua bila la. Noi ia mai ke Komite koho, e hoike aku i I kana hana no na mea i haawiia ia ia. A hoike mai ia no na mea i waihoia aku ia ia. Noonoo nui ka Hale no na mea a ke Komite i waiho ia mai e ia. Noi mai ke Kuhina Waiwai, na ka Hale e koho aku i Komite—haule ke noi. Aua ka Peresidena e koho mai na Komite, Keawehu- ! nahala, Kakani, Wana a me Aholo. A noi hou mai ke Kuhina Waiwai, o ke Kiaaina kekahi o Maui, e kohoia i Komite, hooholoia. Noi mai o Keawehunahala, e kohoia oHon. Kahanu i Komite, hooholoia. Waihoia mai kekahi palapala hoopii imua oka Hale, e pili aoa no na lilo o ke ana ia ona o na Aina Aupuni, a e olelo ana maloko o ua Mla la, e haawiia na kekahi kanaka $124. Noi mai ke Kuhina, e hoopanee ia ka noonoo ana no ia mea, a wehewehe pau aku la ia i na hana kupono e pono ai ia manao ona. Noi mai o Heuek, e waiho ia ka bila i ke I Komite a wehewehe mea e ae? Olelo mai o Ukeke, aole i pololei loa ka olelo ia ana, aole i uku ke Aupuni i ke ana ia ana o na aina, a iloko o na bila haawina a pau, ua ike ia i na mea e pili ana no ke aua aina, a ua manao ia he pono ke haawi ia ia bi)a i ke Komite ku i ka wa. Ku mai ke Kuhina Kalaiaiaa a olelo mai 0 na mea a pau i olelo ia e Ukeke ua aku ia no ia i ke ana aina o ke Aupuni, aole i waiho ia ma kahi okoa ae. Ku mai ke Kiaaina o Maui, a olelo mai ia 1 na mea e pili ana no ka oihana ana aina. Ku mai ke Kuhina Kalaiaina, a kamailio mai ia, ua hoao pinepine ka ia e imi i mau Egena malama ma kela ahupuaa keia ahupuaa, a ina he mea makemake e noho maluna oka aina, alaila, lilo no oia i Egena. A wehewehe mai ro hoi ia i kekahi mea okoaae. A noi ia mai e hoomoe ia ia palapala hoopii ma ka papa—hooholoia. Ku mai ke Komite, a hai mai i namea epili ana no kana oihana. Lilo ka Hale i ka noonoo i ka hoololi ana

i ka pauku 497 o ke Kanawai Kiwila. Heike ia mai kekahi bila nona ilio i uku ia, o ko lakou mau auhau, alaila, e kau ia i mau apo tna ko lakou mau ai. Ai na o na ilio aole i kau ia na apo ma ka ai, alaila, e pepehi ia ia mau ilio a inake. Hoike mai ke Kuhina' o ko na aina e, i kona manao mahalo, no ka hila ma ia hoololi ana, a oielo mai oia, e waihoia ia bila i ke Komiie koho. Noi mai o Wana, e hoopaneeia ka noonoo 00 ia Bila, hooholoia. Noonoo ka Hale i ka hookuu ana i ka auhau kino o na koa, me ka malnma anai na lio elua oie ka auhau ole ia.Hooholoia ka hila'ma ka heluhelu aluaia ana. Oka bila i hoololi ia no ka Lunakawai o Oahu, ua hooholoia ma kona heluhelu alua ia ana. He bila okoa iho no, e hoololi ana i ka Mokuna 54 o ke Kanawai hoopai karaima.- Noi mai o Ukeke, e hoopanee ia ka bila. Wehewehe pokole mai ka Hope Peresidena, i kekahi mau mea e pili ana ia bila. Noi mai ke Kohina Kalaiaina, ehapaiiaka noonoo ana ia bila, a wehewehe mai no hoi oia 1 kekahi mau mea e pili ana i kallamuku, a me kekahi hoololi no ka Pauku 265 o ke Kanawai Kiwila. Hapai mai o Kakani he wahi hoololi, maka waiho ana i ka huaolelo hookahi hapaha, a e kookomo iho i hookahi hapaumi. Hoopanee ka hana a ka Poalua, bora 11.