Ke Au Okoa, Volume II, Number 27, 22 October 1866 — Nani ka holo o na Moku. [ARTICLE]

Nani ka holo o na Moku.

He moa olioli paha no ka pou puni mea hou e noho ana ma nn hono a pau o Hawaii nei, ka ike ana iho i keia wahi moolelo uuku, no kekahi o ko kakou mau moka holo pili aina nei, 110 ka holo a me ka holo ole o kei> kahi oia mau moku kuna, a he mea haakena nui loa ia na kakou kanāka Hawaii nei, ke ike.ia iho ka moku holo—o (Kate Lee,) Emaluka wahia kanaka', ( Active ) Haleakola wahi a kanaka, oia ka ino o na moku holo, nona keia wahi moolelo. Ma ka la 4 o Oct. ka liuliu ana o keia mau moku e holo mai i Lahaina o Kate Lee, a o Active hoi i Kohala i Hawai), a maluna o kekahi o keia mau moka au i kau mai ai, oia o Kate Lee e hoi mai i nei, a o kahi Kapena o ua Active la, uaolelo mai iau malaila maua, olelo aku au iaia, ua kumailio muo au me Capt Eountoin, i mai la no ua wahi Kapena nei iau, e ike ana oe e puka ana keia moku, i iho la au iau iho, pehea la o puka oe ai mamua o keia mea maikai— Pau ne la ia lulu na lima me na hoa nloha, a kau mai la i ko'u moku e hoi nei, o ka hoolale ae la no ia o ke Kapena i kana hana o na pea, a o kn holo mai la no ia. Ia makoa e holo nna a hiki i kn boe 1, olelo ne la ke Kapena ina ohua hnole, ma ka lakou olelo, un hanlele kakou ia Honolulu i kn hora 4J, pela kou lohe oku, in manawa mnikai ka makani, na na iho no hoi, makou ma ka pelekai, he weliweli kn holo, holo a ka launa ole, peln makou i holo ai a hala mai o Leahi, komo

aku la makou i ke kaioolea, aole o kanamai ka nunni o ka ale, Kaaalima paha au holo ana i Honolulu, aole au i ike i ka ale o ka moana o Kaiwi e like me keia. la menawa, nohae ka pea ihu o ko makou moku, ma ke kui no nae o ka pea ihu ka nahae ana, no ia nahae ana, li ka pea o hope, a holo aku. Maanei, e kamailio kakou no Haleakala, a e kali iki aku hoi kela. [a Haleakala i hoopuka ae ai a puka iwaho o Maniala, ua ike makou ia Makapuu, i ko'u manao wale iho no, ua haalele o Haleakala ika hora oia ahiahi, pau ko inakou ike ana aku ia Haleakala, o ko makou moku no ka mukou e akena la i ka holo, i ka naoa iho, kohu waikahe ke alawa iho ma ka aoao o ka moku, ia manawa, hoalu iki iho la makou e moe, a aole o ka moe io, o ka pupuu wale iho no i nalo ae kahi anu, aohe i upuupu iho ke pelu ana iho o makou, a o Haleakaia no ka mea nana, e ku ana ka hoe o ko makou moku, o ke ala like roai la uo ia ona ohua a pau, i nana aku ka hana mahope, ike ia aku Ia o Haieakala e holo polei mai ana mahope, oia no oe i ka Naia aukai ka luu mai o ka ihu a ea ae, aneane ekolu anana i koe, loaa mai lia papae o ko makou moku, ia wa olelo aku lake Kapena Fou- _ ntain, me ka leo huhu, " Where you going too ? " Aohe oi ala pane mai, ia wa koke no, puko ae la ke kai o na moku, hoopii aku la ko Haleakala ihu i ka makaoi, a hooiho makou, elima paha minule mahope ibo, nalowale aku Jh o Haleakala, o ka hora eiwa paha ia o ka pa, a loaa mai ko makou moku ia Haleakala, ia wa, olelo ae la na ohua a pau o ko makou moku, he keu ka bo!o o kela moku, a pela* pu no na haole, olelo o Cornwell, ka mea nana ka wili maliu o Waikapu, i ke Kapena o Kate Lee, he oi kela o ka moku holo ma Hawaii nei, pela ka laua hoopaapaa aoa, aneane hapalua oka hora. Mahope iho, iko makou nana ana i ka wa i hui ai na moku, me he mea la, o Haleakala ke holo ana, a o makou ke ku ana, a hoomanao ae la au he mau wahi lalani mele, penei: " Luu aku a ea mai, Lipolipo launa ole, Ki-he ko ihu i ka ino, I ka ino o Pailolo." Pela makou i holo ai aao ia po, hiki makou i ke. kowa mawaena o Molokai me Lanai, a ike ia aku la no hoi o Haleakala i ka Lae o Kalaau, hookahi no hoopii ana komo ana kela i Eaunakakai, huli aku no holo ana, pau ka umi huli ana, komo ana i Lahaina. Amaanei, e olioli ai ko Koliala keihi, i ka holo o ko lakou moku, ahe moku holo io, kainoa o ka holo keia, ei aku nei ka o Haleakala ka oi. Ma-u ia wahi mea hoonanea, hala ka la maka pouiuniu. Me oukou ke aloha. * Aleokekai. Lahaina, Oct. 12, 1866.