Ke Au Okoa, Volume II, Number 33, 3 December 1866 — Ke hahai mai nei ka make, a ke apo mai nei ia kakou a pau. [ARTICLE]

Ke hahai mai nei ka make, a ke apo mai nei ia kakou a pau.

Ua lana mai ka manao e lauoa oīaolu hou kaua iloko o keia mau la, oiai hoi, ke waiho mai nei kekahi poe iloko o na hale kaupaku ole, a ke hiolani la ma kae o ka luakupapau, kahi a ke Akua Mana Loa i hoomakaukau ai no ka poe o keia ao, i hiki ole ai hoi i ko ke ao nei ke pale aku me ka ikaika, a me ka pahikaua o keia ao ame na poka, 110 ka mea, ua waiho mai no ke Akua i kaaa kauwa, a o keia kauwa hoi, oia no ka ke Akua pahikaua e okioki mai ai i ka poe o ieia ao, 'a e haule 'aku ai ko kakou mau kino ma ke kae o ka lua hohonu. Nolaila, ua lana mai ko'u manao e kamailio aku imua o ke akea, no kela kumu manao e kau ae la maluna o keia kuknlu manao ana, oia hoi keia, " Ke hahai mai nei ka make ake apo mai nei ia kakou a paa." Ke holo mama mai nei ka make iwaena o ka paeaina o Hawaii nei iloko o keia mau la, a ke lohe mau ia abu nei hoi na leo iupinai ma kela wahi keia wahi, a ke kan i hone mau mai nei ka leo o ka bele; a kc hoohamama mau ia nei hoi na luakupapau, a me ke kanikau mai o kekahi poe me ka uwe helu mai. Aloha kuu kane mai ka la ponioniu ai ole la e Mai ka i-a paalima la e Ulakoheo, [Honolulu Knu kane hoi mai Ba pali-liauliuli, Mai ka na popokapa la e Nunauu, Wehe mai nei oe i ka kaua pili la. kaawale. He oiaio no ia kanikau ana, no ka mea, o ke kane ka hoa piii ia o ka wahine, hoa haihai olelo no hoi no na po loloa o ka Makalii, hoa kuka o kahi pono iki, aka, hiki mai nei ka make Inku i keia mau la, kaawale ke kane, a kaawale hoi ka wahine. No ka mea, aia no ke kane a me kana wahine e moe pu ana ma ko laua wahi moe, e kani iki ana na aka, e kuwili ana me na huluhulu manoanoa me ka manao e loaa ka pumehana o ka moe ana la hoi o ka po anu, aka, holo malu aku no keia wahi moonihoawa a ma na kapnai wawae, o ka iniki iho la no ia a pii mai Ia ke anu, a lawe ia aku la ke ola. Ina paha o ke kane a o ka wahine paha, pau ko laua pili ana. noho iho paha ke kane me na keiki a me ka puolo waimaka e kaumaha lunluu ana ma na papalina. Aohe no hoi i manao mai na lima menemene ole o ka make, e waiho aku i ke kanaka opiopio, a o ke kanaka elemakule la hoi, i hele a kolopupu a kanikoo' a palalauhala, oia la hoi kana | e lawe aku ai iloko o. keia mau la. Aka hoi, aole nae pela, kii mai no ia i ka wahine. opiopio i hele wale kona mau papalina a puipui pono i ka ai i ka mea ono a ka pake, pela no hoi ke kanaka ni i hele wale a nepunepu pono i ka ai mau i kahi io bipi o Ulakoheo. *N<ilaila, ke lalau hnu mai nei no ka make ia kakou, ia kakou e hoi aku ai i ka lua kupapan, a haalele iho i ka la i ka mea pumehāna o ke kino, nolaila, hoi aku ke kino i ka hale moe kau a hooilo, i lohe mai e namakamaka la. £ia no hoi, aohe e waiho aku kamake i ka poe kahuna lapaau, no kona akamai la hoi ika lapaau aoa, aka, kii aku n'o oia a lawe ae. No ka mea, ua ike kakou i na la i hala ae nei, ua lawe ia aku kekahi o na kahuna lapaau akamai o ke Kaona nei, oia hoi o Kauka Poka, a aia oia ke moe la ma na kapa kahakai, a ma na kae o ka lua pouli, a ke hiolani Ia oia i ka po a me ke ao.

Aka hoi, iloko o kona mau la e ola aoa, ua ikaikakupono kona mau lala, e hele ana ma kela wahi keia wahi o ke kulanakauhale nei, me kahi omole laau, e holo ana maluna o kosa kaa, aka, he Kauka oia i hooikaika loa ma kana oihana a hiki wale i kooa make ana, aua noho iho kana waliine tne na leulu waimaka, e loku ana i ka puuwai, me ka olelo iho, "" Ka I hele aku nei ke kaue, ka mea nana e hnli na pono o keia noho ana." ' Ae, hooponopono i na mea pili kino, a ina hoi o ka wahineka mea i make, olelo iho la ke kane, " Make aku nei ka wahine, ka mea nana e holoi mai i kahi knpn, a e hooponopono mai hoi i kahi moe, a me na mea a pau e pili ana i ko loko o ka hale, a pela aku." No kamen, ua kii mai ho ka make, aua lawe aku. Ua oki au maanei, ke hoi nei ko Maemae keiki, ua hiki i ka hora ewalu, ko'u manawa kula. D. ĒHtr.

He ■wahi hoolelo ūukū xo Lt>'EtoNA.—Eia. | malalo nei kekahi wahi moolelo uaku no Linekona, e hai ana ka mea naua i kakau i kona ninau ana akn i kekalii 3Ldiraarala o Kili, heaha ke kninu o ke Aupuni o Kili -i noi ole aku ai i ke i.npuni o Ameriba e kokua mai ia lakou. sai mai la ua Adimarala nei i leona inauao he mea inakehewa loa ia, oiai, elua makaliiki i hala ae, uu hoouna iā oia i Wa3inetona e kuai ai i kekahi mau moku kana elna no ke Aupuni o Kili., Ua hookipa ia aku la no hoi oia me ka pumehana e Linekona, aheluhelu iho lahoi o Sewadai ka palapula o Kili mai. Olelo aku la o Abevaluima Linekoua i ua Adimarala oei, "E ka e poilo e hai aku au ia oe i kekahi wahi moolelo uuku. I ko'u wa opiopio, he puni loa au i ka.heluhelu 1 keia. mea lie palapaU ; kekahi hoaaloha oia kekahi buke nui, ii'n i ake nui ai e helnhelu. I aku la au ia io, Eka hoalauna, e olnoln e haawi mai ia'u i keia buke e heluhelu ai a lioihoi mai. •Ua pono ia,' wahi a kuu hoalauna, ina oe e makemake e heluhelu, e hele mai no oe ia noi e heluhelu ai e likeme kou makomake No ke nno kaumaha loa o ka boke, nolailu, manao iho la au, oia paha ke kumii ona i pi ai aole o haawi mai ika buke. He mau la hoi nohope mai, hele mai la ua houlaunanei ian, a olelo mai lu, ' E Linokona i kii mai nei an. ia oo i ko mau wahi upa makani l' . 'Ua pono no hoi paha ia,' wahi a'u, 'eia no ua innu wahi npa mukani nei la, e noho' no oe muanei o npa ai, e like nie ka hiki I kon makemake I' A pelu no hoi ia oe e lea Adimaī ula o Kili; e hiki no ia oe ke hele ia 'uoi e upa ai, o like me ka loihi o kou makemake; aka nne, nolo makou e ao iki aku ana ia oe e i ko makou mau moku !"