Ke Au Okoa, Volume II, Number 35, 17 December 1866 — Untitled [ARTICLE]

E ike ma-opopo ia auanei, i keia wa o ko Enelani Ekalesia, e noho like ana ao laua me ko Roma Ekalesia, aole i kaawale. Eio. no a i mare ae ai o Heneri VIII me Arebolena i kaawale ai ia mau Eka!esia. Aole nae keia hookaawale ana na Heneri VIII waleno mamuli o kona manao anunu, aka, mamuli no ia o ka hooikaika ana o Arebolena, he wahine hoole Pope ikaika oia, a i makemake nui e kaawale ka Mana o ka Pope ma Euelani. Manao no i hookikina a imi ina mea a pau i mea e hookaawnlē ae ai o Heneri VIII ia ia iho me ka Pope. (Hume, voI. 111., aoao 182 ) O kona oki ana ia. Catherina a mare me Arebo!ena, ua apono ia no ia e na kanaka aaauao a pau oia manawa. No ka mea, i kona wa i oki ia ai me Cntherina, ua ninau ia ka manao o na kanaka naauao a me na Kula Nui o Europa, a ua hooholo iho lakou i ko lakou manao apono i ko Heneri VIII hana ana pela. (E nana ma ka Herbert ame ko Burnct mauao no keia mea.) Ua ae ae ko Far.ini, Orleans, Bourges, Toulouse a me Angiers. Aole wale o ko laila poe, aka, o ko Italia kekahi. O Venice, Ferrara, Padua ame Bologan. Ona Kulanui o Okefoda a me Cambridge kai hoole. • (Vood, Hist ame Ant Ox. lib. 1: 225,) n me (Bumet vol 1:6.) O ka makau ana o Okefoda ame Cambridge ikeia mau mea, no ke ano no ia oia wa, i ke kokolo ikaika ana mai o ka Lutela inanaoio ma Enelani iloko oia manawa, a i manao ae ai lakou o lilo auanei lea Hoomana kahiko a me na Oihnna kahiko i mea ole. Aka, mahope ibo aa loaa mai no ka laua ae ana i ka ike ana i ka manao o ko Eur»pa poe naauao a pau no ia'manao ana, no ka pono a*me ka pono ole o ke oki ia o ka wahine a Heneri VIII; Ua hoihoi loa o Heneri VIII i keia' man mea, i kona ike ana uā apoiio ia kona manao e na-kanaka aaauao a pau 0 ka bonua ia wa, a 'kauoha i kona poe alii e kakau akea ae i ko lakou manao kokua no keia hana ana, a aole wale no hoi ilaila ke oki ana o ka Heneri.Vlll mau hana, i hoike ia ae ai kona huli ana mahope o ka Arebolenaa hoomaka ae ke kue ikaika ana i ka Pope. (Rymer. voI. 14; 405, a rre Burnet Tol. i. p. 95.) Ua hoo!e ia keia mare ana o Heneri VIII ia Catharina, ua kupono ole, a ī kue ina kanawai a ke Akua e na Ahaolelo ma Kanatabare a me York a apono ana ia Heneri VIII 1 ke oki ana. (Bymer! vol. XIV p. 454, 472 ) Aka, aole malailake kumu oka ninau. O ka manao ana na Heneri VIII wale. no i nianaoehookaa wale ae i ko Enelani Ekalesia mai ko Roma, ua ano kuhīhewa no kekahi poe malaila. Ua oleloia eka poe kakau moolelo o Enelani, " no ke kahiko a oo ka m&u, me ke kowa ole o ka manawa o ke kue ana o na hoahanau ina kahuna ma Enelani, a o e >°- kaawale me ka Moi T > op"eT* Rake 111, 201.) E hooko ana keia i kau mau olelo i hoopuka ai ina pule i hala ae nei. A i maopopo ai, aole na Heneri VIII wale no keia manao hookaawale ikona Aupuni me ko Roraa ma ka noho ana Ekalesia ana, a ua " kowa ole ka manawa o ke kue ana o na hoahanau ina kahuna, a o na kahuna i ko Roma poe." Ua maopopo no hoi ma ka mare ana o $eneri VIII me Anebolenake kumu o kona ikaika ana e kaawale mai ko Roma Ekalesia, aka, o keia hookaawale ana, aole ia he kukulu hou ana ika Ekalesia. Aole loa ! Noka mea, ua oleloia. e ke kakau moolelo keia mau olelo. •• Aka, o Heneri VIII, „oiai ua hooka'awale oia ia ia iho mai ka Ekalesia o Homa, ua kop3& no nae oia i kona mau manaoio, ua hoike akea ae ia ia iho, he enemi no ka mnnaoio hou, a oia mau manaoio hou he kakaihahi lakou, a aole-mea e ae i hana ia ma kona .wa i noho alii ai, koe ke kapae ana ae i 'ka Ordiala oka Hoohiki. ana o na Bilopa a me na kahuna ika Pope i ko lakou wa e poni ia ai." (Coorayer Hooiaio ana i ka poni pono ia ana o na kahuea o Enelaai, Buke I. Mok. 1, aoao 31.) (dole i pau.)