Ke Au Okoa, Volume II, Number 41, 28 January 1867 — Kekahi rula maikai o ke ao ana i ka olelo Beritania. [ARTICLE]

Kekahi rula maikai o ke ao ana i ka olelo Beritania.

[Ke hookua nei makou i ko makou kolumu manao p epa, 110 ka manao o kokahi o ko makoa hoa kak au nojepa, a penei no kana mnu olelo :]

0 ke ao ana e ike i ka olelo Beritania, oia kekahi mea e manao nui ia nei e na makuao na mea keiki, e hoouna i ka hale ao ma ia olelo; aok ike ana no hoi ia olelo me ka hooniaopopo pono a:ia, oin. ka pomaikai e loaa ana ina keiki. oka pomaikai e loaa ana i na makua o ke kaulana ana o ko lakou niuu inoa, ame ka ike ana aku i ka lakou mau pulapula e noho maikai ana ma ke ano hookanaka. Oia wale-iho Ia nona mea e uku ia mai ai ko lakou mau luhi ana ia oukou e ka poe opiopio, ke pogo hoi ka oukou imi ana.

0 ka imi ana nae i ka olelo e, o ka aina a me ka ili o ke kanaka e, he manawa loihi e hoonianawanui ai nie ke akahele, alaila,loaa

mai kahi mau unahi oia olelo paakiki i ka hnli ana. Kc kumu nae oka paakiki oia olelo, no ka mea, ua lawe ia mai no ia mai loko mai ona olelo he lehnlehu wale. Aole no hoi oia wale no ke kumu o ka paakiki, aka, he mau kumu e ae no kahi o na hua oloko o ka olelo Beritania, aia i ka lehelehe wale no kekahi mau hua, a eia aku no hoi kahi iloko o ka puu, a oia paha kahi kumu nui i paakiki ai keia mea iie olelo Beritania, a m.a kahi olelo ana, ma ka puana aua. Aole wale no lioi iloko o keia mau mea e loaa wale mai ai keia mea he olelo Beritania, aka, aia kahi iloko o ka hoomaamaa mau ana ma ke kamailio ana i na olelo nei. I keia mau Ia e ao ia nei o ka kakou naau keiki, ke ao mau wale ia nei no lakou ma na buke a rne na palapala ana, pela ma kela a ma keia halekula Beritania, ako, eia ka ninau, e holo. k'oke aua anei ko lakou ike ma ke kamailio, a me ke kukulu manao ana ma ka olelo Beritania ? Ke liai nei au, aole, no ka :nea, ua ike maka au ia mea ma ko'u mau la e hele knla ana. Aole e i ana ona kanaka maolī, he hiki ole ia lakou ke imi a ke hoopaanaau i na niea maloko o na Ber\tania. He poe aapo a me ka hikiwawe ... loa ika hoopaanaan ana na keiki maoli ina e haawiia mai ai eke kumn kula. Ma na ike palapala aina a me na mea helu, ua ane kanlike ke keiki Hawaii me ke keiki nona na kupnna o Europa. Aole e hiki i ke keiki haole, ke i iho, ua oi ae ia inamua o ke keiki Hawaii ma na me i helu. Aka, ina na moolelo, ke kakau, a ino ke kukuln aua i na manao, malaila w;ile no paha e hiki ai i ke keiki haole ke i iho, aole i ane kaulike aku ke keiki Haw;aii. mahope o nh. manea o kona ' maukapuat. ' ~ A no kft aha ke kumii i hiki ole ai i ke keiHawaii, ke ukali aku mahope o ke keiki haole ma keia mea, oiai, ua ane kaulike paha laua ma na niea lielu ? I ko'u manao,eia wale no, o ka ke keiki haole olelo makua no ia, a he hoopii wale ana aku no īa ia ma ke alanui pii o ka puu o ka noeau a me kai ke kuhohonn, ka mea ona i hoouna ia ai i ke kula. Aia lie inau wahi waiho buke nui i piha i na bnke a me na palapala o kela ano keia ano, ina ka home o ka makna o ke keiki haole—a aia ilaila oia e inu hohonu ai a kena, oiai, wahi a kekahi kanaka haku mele, o Pope kona inoa, e i ana oia, penei: " O kahi nnaano uuka, he mea weliweli ia, £ inu hohonn, a i ole, msi hoopa i ka Punawai Pienana."

Nolaila, peliea la hoi ke keiki Hawaii ? I ka hale kula oia e olelo haole iki ai me kana kumn, a iwalio ae ma ke kahua paani, a ma ka honae me kona mau makua oia e kamailio ai ma ka olelo i pahemahema ole koua alelo. HookaLi wale no ana hana nui, o ka lioopnanaaa i ka haawina i hai ia mai e ke kumu e hoopaanaan, oia wale ilio Ia no—aohe ana mau tnke moolelo maka halee heluheln aku ai oia ma kekahi mau mea e hoo-akea a e hoomahuahaa ia mai ai ko lakou mau manao e lalama aku la ma ke ala o ka noenu liaole, ka ike ame kolaila mau peno. Ke i nei no hoi kekahi poo, ke ao ana i na keiki Hawaii ma ka olelo Ueritaiiia, ua like me ke ao ana nku i na " Manu Aloha,"—o ka mea no i haawi ia aku ia lakou e hoopaanaau, oia iho la no na mea i loaa a e paa inan ai lnkou. Ano ke aha la ke kumu oia inea? 0 ko lakou ike wale no i na mea oloko o ka buke, ' a ane pahemaliema i ke kukulu ana i na manao, ame ke kakaa inanao ana ? I ko'u manao, iaa, e hoolilo ia i hookahi a i elua paha o na hora hope paha oke kula, ma ka olelo Beritania wale no, me ka waiho ana i nabukekula, a e kamailio ma na mea kuwaho, pela e hoomaamaa mau ia, alaila, he mau mca 110 ia nana ehonluulu i na manaolana opiopio iloko o na keiki ma ka lioomaamaa mau aua i ke kamailio akea ana, a nie ka hai ana no hoi i ko lakou mau munao ma ko akea E like me keia ke ano o ka hana ana; na ke kumu e hai mai i kokahi ninau, a na na haumana e wehewehe aku ma ka olelo Beritnnia; a aia ilaila e ike mai ai ke kumn, ua hewa ka hai ana mni aka haumnna i ka haina, a ua pololei ole paha ka pili nna mai a ka hainaleo me ka haina, a o ka haiano hoi

i ,ka haiinoa. ' I?e keia, e hoomaamna mau ia ai na keiki i' kela la keia la īno keia ano, aole 110 o'u aoho' be wa loihi e hoonna ia ai k'e 'eloaa koke no anei kan mai o ka olelo haole; aohe ko keia manawa, he umi a kea maleahiki, alaila, hemo mai kau wahi H£foinl>i'OMaoieio!" " Maakua.

Ke I\omisina PelbkaN£.—Ua lono mai makou e haalele ana keia Luna Aupuni i ka noho'na ma ka pa o ka Moiwahine ma Kaopuaua; ae liohoi ana laua mauka o Van Holt, ma Maemae.

Haule ika lio. —I keia pule iho nei. ua hai ia inai makou, i lia haule anao ko kakou inea malama Banako, Hon. C. K. Bihopa, mai luna mai o kona lio. Aohe waiii eha nui, aka, ua poholehole nae kona maka.

Ke Alii Kiaaina Waiiine.—la makou i koele wawae aku ai i ka home o keia Pua Alii a kakou, ua ike iho niakou i ka oluolu inaikai o kona ola, a me kana Aliikane. Aia no laua ma Kahehuna, kahi i kaana maikai ai i ka noho'na maluhia like.

Hoi hou mai.—l kela pule aku nei, ika la 14, ua holo aku ke kuna Annie i Hilo, a o ka hiki aku no hoi koe ilaila, haule mai ana ka likini, a o ka hoi mai no ia i kela puIe aku nei; a i ka Poakolu o keia pule iho nei, liolo aku la ia.

Hakiī3iakcma lua na ao.—l ka po o ka Poalima iho nei, ua kulu liilii mai na paka ua; a i ke kakahiaka mai o ka Poaono, ua hakumakuma mai na ao kaalelewa, aole no hoi i liuliu, a " iho mai la ko luna poe." Ko makou wahi hauli hauoli keia, o ka inaumaua mai o ka iho'na mai. Ka uwapo >ia Waij.uku, Hilo.—Ua lono mai makou, ua paa ka ka uwapo a Hulipahu i hoohila iho nei ito Wailuku, aka, aole paha i ikeia ka paa pono, e kali aku no kakou, no ka wai kahe holopapa e hiki mai ana, a malia paha, aole e hiki i ke akamai kanaka, ke pale aku i kona ikaika.

Haule i ka hope waa.—l ka holo ana o ke Kate Lee i ka Ponkolu aku nei, a no ka manao paha o ka poe ohoa eenioku, he moku pea, a nolaila, e alualu iki iho; eia ka nei aole pela, hookahi no ka haohia a Pele, baule ana kekahi poe " i ka hope waa," kekahi poe ohua no Lahaina.

Uhiuhi lau-mamane.—Ma ka pepa a Wini o ka Poaono iho nei, ua ike iho makou i ka palapala a ka poe Jure nana i hookuu i ka haole hana ino i kau wahi kaikamahine uuka, e ane uhiuhi lau-mamane ana. E uhiuhi wale no lakou a, aole e n alo, ke hai mai la ka puana a ka moe, ua hana poho-lalo ia.

Na ohua o Ka Moi.—Ua haina mai makou i ka Poakolu iho nei, ua pii aku na ohua o Ka Moi, e ike i ka wahine hele huakai o na lulumi o Lndana, a me ka wailele o Niagara. Tja pii aku no lakou e ike ia ia me ka lakou mau wahi hookupu ia ia. Ua luana—ua kamailio—a ua haalele aku no lakou ia ia e noho me ka maluhia i ka poli o kona mau ohua.

_ _Uo.uKk— loa ke ola o ka Moiwahine Emmalani, e noho nei i keia mau la ma kona hoine uka. Ke holoholo pinepine mai nei no oia i kai nei i na halawai pule, a pau ae no, huli hoi aku noke kaikamahine o ka uka, i ka walea mau no paha i ka moani mau mai a na lau palai a me na awapuhi o ka wao lau koa.

Ke Kiaaina o Oahu.—l ka Poakahi iho nei, ua haalele iho ke Kiaaina J. O. Domiriis i ke kaona nei, a ua holo aku la oia i Nanakuli, ma Waianae. I holo aku eei paha ika hooluolu ma ia wahi, i kiola ia ae ai na ea ikiiki oke kaonn nei. Ika Poakolu ilio nei

no, ua hoi mai In oia mai kana huakai hele mai, me ka oluolu maikai o kona oiwi.

No Aliiolani.—Ua oluolu maikai loa kona ola e noho nui, a i ko makou nana aku i kona hiohīona. ua oi ae ka maikai mamna ac o kona man la i liolo aku nei i kana huakai hele ma Hawaii. Ke ike pinepine aku nei makou i kona maalo mau mai ma ke Kaona nei, a huli ae ka la ma ke kua, hoi aku la no oia i kahi ona e hoolohe aku ai i na leo hoouwe aiimoe o na naln o Kahala.

Kb Kuhina Kalaiaina.—l Molokai aku nei ke Kuhina Kalaiaina, F. W. Hutchison, a i ka Poakolu o keia pale iho nei, lioi mai oia. I holo aku nei oia e makaikai paka, no ka lealea kalnkalai olelo a kekahi poe, e i ann, aohe han»i, honnhu, a Inpaau ponoiaokapoe i looliiu ika mai lepera mulaila. Ke manao nei makou, he lealea wa olelo wale no ia mea, no ka uka o Haili.

Na loaa no ka Halemai Moiwahine.—Ua liai aku makou mu ka pepa o keia pule iho nei, ua loaa mai $200 a keu iki paha, no ka po hookahi o ka liana lealea aua a kekahi mau scla oluna o ka uioku manuwa Clio; a ua ilee iho makou i ka palapala a ka Puuku C. E. Bishup, ma ka nupepa Gazzetle, e hai aua oia, ua wailio ia aku ma kona lima lie $100 no ka Halemai. Ua ma-n no ia.

Ke xoi mai nei.—l ka I'oalima iho nei, ua ike iho inaleou i kekalii palapala noi i ka Luna Lcta Nui, mai Koolau mai o Maui, i kakau inoa ia ena inoa 147. Ka lakou noi e hoouna ia i elua wa iloko o ka mnhina hookalii, mni Hniku aku a i Keanae, ma kahi o llev. S. Kainakahiki. Aole makou i ike i ke kumu e hiki ai ke hoole ia ke noi a keia poe, oiai hoi, ua kaulike ua auhau maluua o lakou.

Eoikeike mea akamai.—l ku Poulima ilio nei, ua niinla nku makou raa ka hulokula o Kuholiuiia c nnnii ai i na mc(w ukamai a ke Kiimukuln Kinnuy. U» mahnlo nni makou i ka noonoo kanakn, ina ka liana ana i ka uila, a lilo i mea o liiki ai ko olelo mo ka poo o kikilo loa iloko o na minute pokole loa; oia lioi ke nno o ka waea telcgarapa kai lioiko pn ia mni. Malaila uu o Issac G. Davia, M.njor W. L. Moelionua, Hon. J. W. Malealona, W. .T. Non ft mo kekahi o inakou,

No Makawao mai.—Ua loaa mai ia maleou' kekahi palapala rnai ia Kahaule mai, e hai mai ana, ua hoomaka ia he kula hou malaila, no na keiki kane a me na kaikamahine. Aohe uku, aia ka a ike ia ka makaukau, alaila, uku. O Isabela Miller ke kuinu ao. Kekahi niea aua i haimai ai, "o ka pule ana o ka la Sabati, aia i ka hora 1 o ke auina la, alnila, .hoomaka iho la ka ko lakeu pule ana. Uuku wale iho no ka poe pii i lea pule."

Ua ai ika hoi. —I keia pnle iho nei, ua loaa mai ia makou kekahipalapala mai Kalilii mai, e hai mai ana i ka wi maoli oka Apanao Kalihi ae nei ; a ke pii loa nei na wahine iuka o kuahiwi, ika eli ana ika koi. Ke kutnu4ia hoi o ko lakou wi malaila, no ka pau loa o na kane i ke kua wahie na ka Pake, a hakahaka ka opu o ka wahine a me ka ohana. Ka wi paha ia, akahi no a ike ia ka ai ana i ka hoi iloko o keia inanawa hou.

Ua hoi aku la i ke kalu Ulu.—l ke nhiahi o ka Poakolu iho nei, ua ike iho makou i ka hoi ana aku uei o ke Kiaaina lalawai o Maui, a me Hon. A. M. Kahalewai, Lunakanawai Kaapuni o ka Apana Elua, i ko laua mau home i ula ika lepo, ma Lahaina. I ukali mai nei ke Kiaaina i ka Moi, a i holo mai nei hoi o A. M. Kahalewai, e hoolohe i na olelo o ka hihia wai o Wailuku, mawaena o Peek ma a me Bailey.

He LOXO MAI KA Pl>E LEPERA JLAI MA MOLOkai. —I keia pnle iho nei, aa liiki mai io makou nei ka lono, i ka hana a kekahi mea i loaa i ka mai lcpera malaila, nona ka inoa o Kolikoli iio Waialua. Ma kekahi mau la mamua loa aku nei, ua lioao oia e li iaia iho me ke kaula, no ka uluhaa paha ia ano ola ana, aka, ua ike ia oia e kekahi poe e iho, a ua pakele mai oia. I keia wa ka, ua oluolu maikai loa oia, aohe he liakumakuma nui o kona helehelena i keia mau la.

Haix pact ahi.—l ka auina la o ka Poalua 0 keia pnle iho nei, ma ka liora 4 paha a me ka liupa, ua pau i ke ahi kekahi hale ma ke alamii o Maunakea, ma Kikihale, kekahi hale pili, no Pahinuika mea Dona ua hale la. 1 ka pu-a ana ae no a ka nahi, ua u-ke koke ae la na belft, a ua paukiki koke aku la na keiki kinai ahi, a kinai iho la i kona laulaha ana ae e hoopoino akn i kekahi man hale hou aku. oke pili wale no nae o ka liale kai pau, koe no ka ilio.

He lono olelo.—l ka Poalua o keia pule iho nei, ua lono mai makou, mai a Kapena Nika mai o lee kuna Mary, e holoholo mau nei i Moloaa, Kauai, aia ua hai ia mai ia ia, ua pepehi kanaka hou mai nei no ma Kaluaikawa, i Hanaleī, Kauai. Ua oki kekahi kenaka i ke poo o kekahi kanaka me ke koi, a ua lele e. A e lawe ia ae ana ia ai ka mea pepehi kanaka, i ko lakou lono ana mai. Ike ahiahi oka Poalua, la 15, ka hana ia ana o keia mea maieoino.

No ka Imihaku.—l ke kakahiaka u ka Poaluā iho nei, ua hai ia maī makou, i ka haule ana o ka Imialii a Imihaku a kakou mai luna inai o kona kaa ma Mililani, ma ka pa 0 Hon. John li. Aole makou i hai paka loa ia mai i ke kumu o kona haule, nialia paha, 1 puiwa ka lio, a okupe ka huila o ke kaa. He wahi maui kai loaa ma ia haule ana, a ua kii ia na Kauka, a ua hai mai lakou, aohe he poino nui i loaa ia i»; a o ka pohala maikai loa ae la no ia o ko makou wahi. manao.

I ka poe hookaa auhau. —E ike ia ma na kolamu Olelo Hoolaha oko kakou pepa o keīa la, ka olelo hoolaha aka Luna Auhau o keia Apana o Kona nei; e hai aua, inaaole e kaa aku na auhau o ka poe i kaa ole ko lakou mau auhau, inainua ae o.ka la 16 o Febevuari, alaila, e waiho ia aku ko lakou mau papa iuua imua o ka Imnakanawai, a nana mai ka liana ia poe. E wiki mai onkon, o ike anei oukou i na wahi a onkou e ake nui ole ai e ike.

Hoaa lua ka iioi.—l kn po :> ka Poalima iho nei, mahope iho o ka hora 7, ua kani-ke ae na bcle oloko nei o ke kulanakauhale, e kalahea ana he ahi. Ia wa, i holo inai ai ko uka poe i leai nei, a o ko kai nei akn hoi i uka, e lioaa ana i kahi o ka a an& a ke ahi. Eia wale no ka hoi he puokooko wale ana no na kalii pnn lehn alii, ma ka' pili hale hana o Lconard ina Aina Hou. Aole nae ana poino nui i hana iho, ua pio e no kana apu ana i ke kinai ia.

Ua-hiki mai.—l kela Poaono uku nei, la 19 o kein mahina, ua ltu mai o Mons. Marinetti, majuna rnai o ka moku lawe ietn D. C. Murray, ho Knkauolelo oia na ke Komiaina Farnni, e noho nei ma ke nlo alii o Hawnii nei. Ua holo pu rnni no oia ino knna nliiwahiae, a oin Inua ma Kaalua, kahi i noho ai, makai iho o o Waterhouse; I ka la 21, Poakahi o kein pulo iho nei, un hoomaka oia inn kana oihnnn rCakauol«lo na ke Knmisina Faruni. Ka Moku/hi CoLt'RADO,—Ua olioli knkou nei, n» l:a mnnoo inaoli ia nna, e kipa mni ann kekuhi o na mokunhi o ka laina e holo nna i Kinn, mao knkou nei, oia hoi ka mokuahi Colorado. I keln mau la mamua iho nei, ua ku mai keknhi moku okohnla mni Kaleponi mai, a ma oii'i la i liiki mni ni ka lono, nole o holo mai nna ua moku la i kn la i olelo ia, akn, i kn la 10. I kc ku nna moi hoi o ko D. C. J\lurrai/, ua lono mnopopo loa in'mni, ua hnnlelo io no ua moleuahi la i na knpakai nnunnu o Kaleponi, ma ka 'ia I o Inannri, o ua hala io aku no i Kinn. Ka haule poho iho la no ia o ko kakou maoaolana nona. I

}He mau Makana Ai.ii.-j-I ke ku ana mai o moku Teregere, mai Pelekane mai, ua hai i». mai makou, i ka loaa ana maio kekahi mau he Keaihanaia mailoko mni o ka laau e ku ana ma ka mahinaai o Gesemane n|a Pelesetina, kahi a ko kakou Hoola i haawhi ae ai i kana pule, mamua ac o kona hopu it ana eka poe hu-a-hu-a ia ia. Ua loaa pu iipai no hoi ia ia kekahi makana okoa e iho, }je P-a i lawe ia mai, mailoko mai o ka muli- , o loredane. 'wale a eha. —I ka auina la o ka Poaara, inahopu ilio ? ka pau ana o ka hale o i ke ahi, na ulia wale ia mai kekahi $ahi keiki unku, ma ke ku ia aua paha me fi holoholo a ka poe nui, a ua liaki kona |(awae malnna mai oke kuli. TJa lawe ia n? wahi leamaiki nei i ka liale kauka o Maa malaila kahi i hooponopono ia ai o fena eha, a hoouna ia i ka Halemai o ka lioiwahine. A laa ka popilikia la ena makba malama pono ole i ka oukou mau keiki, kk'mea e ola ai na wahi inoa o ka noho'ua āpu o keia ao me ka pomaikai. iKa u-'oa o na A.LANŪI.—I ka Poakolu 0 ktia pule iho nei, ua ike iho makou i ke kapiji hele ia o na papa inoa o na alanui, ma Wila huina keia huina. Hoomanao ae la makoa i ke kau mua ia ana mamua loa aku nei; a-ukahi no a kan bou ia i keia mau la. mea maikai no ia no na kaona, i ole e pahihihi ole ai na wahi noho. Hookahi no wahi okupe a makou i ike ai, o ka olelo haole wale ao, aohe olelo Hawaii i akaka Ja hoi ia kākou. ke Komisin*a Amerika.—l ka hoi ana aku nei o ka mokuahi Vanderbill, ua kau aku no o Kenela McCook, maluna ona, e holoana iTtapalakiko ae nei no a hoi mai, e hooluolu ai, no kc ano omaimai paha o kana wahi aliiwahine. Ca lono ia ma Kaleponi, e hoi mai aaa oia maluna o ka mokuahi Colorado ; aka, ma ke ku ana mai nei o kekahi moku lawe leta o kakou, ua hiki mai ka lono, ua holo aku la ia i ka Hikina, i keia mahinaihala akunei, a e hoi mai ana paha oia i ka mahina ae nei o Maraki. He mau kokua. —I ke kn ana mai o ke JD. C. Murray, na kau mai la hoi o Eev. C. G. Williamson a "mc Mi. C. W. Tumer, he man kōkua laua no ka Bihopa. He haole akamai no o Itcv. C. G. Williamson, ama kana haiolelo i ke aliīahi o kela la Sabati aku nei, makon i ike ai i ke akahele o kaua mau kaniailio ana. 0 C. W. Tumer, he kanaka akamai no oia, a oia ke poo o kekahi kula nui ma Ladaaa. I hele mai nei oia e noho ldbmu ma ke kula mauka o Kaalaa, kahi hoi J3§w> ia nei o kekahi man keiki o kakou. — , Pomaikai Lawa-ia.—l' kela mau la aku nei, ua lonolono wale mai makou ma na pipa alanui, e manao ana kekahi poe haole o Kaleponi mai nei, e hoolimalima i kekahi mau kai lawa-ia ma keia mau Pae Aina ; a o ko lakou manao ke kukulu i mau waa lawa-ia e like' me ko Atnerika Huipuia, me na loko wai iloko o ka moku, i mea e hiki makamaka mai ai na i-a. He uiea maikai no keia i kelaa me keia ohana, a malia paha, he mau mea ia e hoemi mai ai i ke kumukuai ona i-a. Ke holo io hoi ka lakou manao hana.

No Kilaoea.—Ke haohao mai nei paha kekahi poe oke kua, i ka holo ole aku o Kilauea, no ka mea, ua paa ilio nei oia i ka hoomalu ia, no ka haule ino aaa o ka Hui o Walker, Alena ma. Aole oia wale kai hoomalu ia, aka, he miu moku kuna e ae no kahi elima. Ina e paa loa o Kilauea, nole e hookuu ia e holo hou mawaena o kakou nei, he nele no ia i loaa ia kakou, oiai, ua kau nui ka manao o kahi poe, a po no kakou a ao ae ku aku ana kakou i mea. Ike awakea o keia Poaono iho nei, ke kudala ia ana o ka hapa o Walkcr ma iloko ona, aua lilo ia J. W. Aukina no na dnla $4,800., malia ua koho no ia no Kale Olelo-e ma. E holo ana no oia i keia ahiahi, niu ka hora mau, no na awa ku mau ana e holo nei, a nolaila, ua pau ae la ko makou manao iii, no ke poluea o ka holo ana maluna o na moku pea.

Ka Papa Kūhikūhi Ua.—Ua nie nui paha ka lehuieu, a ine knpoe e hoomakali anaina na men nanuao ia Kauka, (Dr. 0. P. Judd,) no kona imi Loomanawanui ana i ka nui a me ka hohonu o ka ua i hnule iloko o ka honua, ma ia maknhiki aku aia makahiki aku, ma Honolulu nei a me Hilo, no keia mau makahiki i hala ilio noi. Ma Honolula nei iloko o kn M. H. 1804, ua haule iho ka uu i ka honua, i ka hohonu o € kap ; i ka 1805—3 kap. 2in.; iloko o 1806 iho noi, 4 kap. 7£ in. Heaha ke kumu o kein emi ana ? Aole anei no ke emi ana moi o na laau ma na puu o ke kua aku nei. Penei ka hoouohonoho ana oka Papa Ua a ua Knuka nei: Honolulu. Hito-. '* 1865 18(56 limnnri, .70(2 70 2155 Prberuari 8 4014.03 .... 9.94 Maraki, 294 322 .... 3tJ.15 Aperila, 440 1.60 .... 18.86 Mei, 410 8.34 .... 10.68 lune, 180 1.57 .... 525 lulai, .93 1.86 .... 9.91 Augnte, 285 1.56 .... 10 08 Sepntetnabn, 2.96 175 .... 4.96 Okatoba, 3.35 2.11 .... 12 64 Novemoba, 1.55 1.53 .... 25.04 Dekoinaba. 4.83 4.(9 .... 13 93 37.99155 25 182.09 Hooknhi iniha un i ke kopuei hookahi, he 100 haueri-tona ia iloko o ka eka, ua like me 22,622 galani.