Ke Au Okoa, Volume II, Number 45, 25 February 1867 — No Honolulu a me kona hiohiona. [ARTICLE]

No Honolulu a me kona hiohiona.

HEJLU 4. 11 a wanaao; aua ane meha iho, ke olowalu ana a ka wati a ke kahu hipa, oia hoi ke kani ana a ka moa; a aia paha na kukuna o ka la ke hoolalelale ae la e kiei mai maluna 0 ka ili kai; a aohe paha i hiki loa ae e keekeehi i kona mau kulana ma ka puka'na a ka la i Haehae. Ia ano manawa paha la, hoolale mai ana o Hoolale kamailio ole, a me Ukali, e hele hou makou ma ka huakai liele e halo ina mea e hana ia ana ma ko kaua oei kaona, e like me ka'u mau palapala ia oe, ma na Helu i kaahope ae nei. Lalau aleu la au i kuu mau wahi kamaa buti, hooniaka iho la i ke komo; ano ke ano puikaika loa, hamo ia iho Ia i ke kopa, ka wai a me ka pia; a no ia mea, komo poholopu wale aku la no. I kuu hoonene ana'ku e lalau ia Hoolale, haule pu wale mai la no, no kona maneo wale no paha, e ake nui ana no oka naue no. Aohe no hoi i emo, paa no ko Ukali wahi palaka ahina, i hele wale a weluwelu, me ke kihei pa-u no ona, i hikii ia iho nie ka hipuu nui maluna o ka poohiwi akau; a naue aku Ia makou e makaikai i ke Alanūi Nuuanu ma ka la. Haele aku la makou, a h.<ci ma ka hale inu kope, ma ka mole o ke alanui Nuuanu, no Kruger & Nolte paha, ua hale inu kope nei la. I aku la au ia Ukali, "E komo paha kaua e inu CoJfee ? " I tnai la o Ukali, "aole o'u makemake e ina kopa, no ka mea, he mea awaawa loa ia; a o ka holoi lole walo iho no kana hana. Aole paha i olelo ia mai e, he n»ea inu ia ke kopa." Naaupo oe e Ukali. Aole paha wau i olelo aku nei ia oe, e inu kopa; e inu kope paha ka'u i olelo aku neu " Ahe," wahi a Ukali, " e komo hoi ha kaua e hoao ia mea." Komo aku la maua me Ukali, a noho iho la ma ka aoao o kekahi papa-kaukau uuku; a lawe ia mai la na kiaha kope, a panee ia mai la he ipu ko keokeo. Iniki mai Ia o Ukali ia'u, me ka i mai, " E ! Aohe hoi kaua i haule i ka lio, eia ka, i alakai mai nei oe ia kaua īloko nei e inu paaleai ai 1 " A no ka hoonui loa ana mai o Ukali i kana kamailio ana, nolaila, i aleu la au i ua o Ukali, inu ia e kamailio nui ]oa nei, o pau pu mai kaua a i elua 1 be kipaku ia iwaho, me ka peku nni ma ka leinu. Inu iho la maua iko mau 2iau pola kope a pau; ano wehewehe loa mai Ia kaiao. Ia manawa, komo aluka loa mai la na haole, a i aku Ia au ia Ukaii, e pono maua e puka iwaho. Puka mai la maua, a ku iho Ia ma ke alanui Nuuanu, a nana aku la iuka ai kai; a hoomanao ae la au i ka olelo ia e ka poe kahiko, o keia mau wahi a maaa e ku nei, aohe iā" he'aina hemolele," aka, he kula i uhi ia jaōhu r j'a one kekahi mau nahele kokolo e ae. Aohe he mau kauhale—aohe he alanui palaialaha, e kuia ole ai ka wawae, i na pohaku auwana wale o ke alanui —aohe he mau hale nui e omamalu ana i ke kahakai, me be mau pali kahakai la—aka, i keia manawa, aia la, he ala palahalaha maikai, e hoeha ia ana kona mau papalina e ka huila o na kaa, a me ka wawae o na lio. la'u e kiola ia ana iloko o keia mati noonoo ana—e mahalo ana ika nani lua ole ana la o na noho'na naanao, a malamafama—ka lamaku hoi nana i huki ae ia kakou mailoko mai o ka noho'na pouli, a i ka maamaama; puiwa ana au ika uwe ana o Ukali, " Auwel pau au ika ilio e! • pau an ika ilio e1" I nana aku knn hana, na paa pono loa kahi pakeke o ke palaka o Ukali i ka ilio nui o loko o ka hale ino kope; a e Inlu ana hoi o Ukali iua ilio nei, aolie a hemo iki. I lea huli ana a makou i ka pakeke o Ukali, loaa ilio la ehiku palena liilii, ekolu apana waiu paka paa, hookahi pai, he hapaha paona ■waiu paka, ekolu kika, he apana io puaa liame, he nha moa, he io bipi, hookahi maia, he hapa alina; ano kuu maloeloe i ka hul 1 hou akn, i aku la au iua o Ukali. Nohea keia mau mea i loaa ai la ia ia, a heaha la ke kumu o koua lawe ana; a ua ane lawe pah» ia ma ke ano kolohe ?

I mai Ia ua o Ukali, " Kainoa hoi noloko mai nei no o ka hale inu kope keia mau mea, no ko'u manao no hoi paha, na mea ai a pau loa i waiho ia mai iluna o ka papa kaukau, na koua wale no la hoi ia; a waiho aku no la hoi ko pa a me ka papaaina na ka mea hale, no ka mea, he paakiki ia mea. fCo'u kumu no hoi paha kahi i manao ai ea, o nele knua, a pololi i lea hole ana, nolaila, hoolako e no au i ola honua i mea e lako ai." Naaupo no hoi oe, manao ole no hoi oo i ka rula o ka poe maikai; o ka ai iho no a miiona, waiho iho no he koena; ein ka, o ka ai nn kau a maona, lawe no i hale aina iloko o kou pakeke, kupono no na kanaka elima. Mai nnho oe, a hana hou e like ine keia; hilahila maoli ihola ka hvi au ia oe I Haalelo iho la maua i keia wahi, a pii mai 1a maua, mauka mai i ka hale kuai mea ulu o Kapono. Ua pani ku ka ipuka o kona balo. I mai la o Ukali, " 0 nei hale kuai mea ulu hoi noi la; eia ka, ua pani iho nei ka pukn 1 Ua poloheke iho nei no paha e like ine ka Hui o muli pokii o Walker, Alena ma. Aia hoi pnha In o S. K. Kunpuu, ua ku kana [>uu, ua lioi i ka homo. O Kimo Ailuau nao lioi kai haule ino loa o laun, ain i ka houluulu omolo. 0 ka pani no nae ia a ia keiki o ka omole. Aolo no paha pola o Kapono, he inolowa maoli no paha kona, i ka holu i ka loaa I" I mea hou ae ua wahi Ukali nei e kamnilio, hiki ana o Knpono, ka makuu no in. O keia hale, a me kekahi hale ina kela aoao mai o kealanui, oia na hale e noho ai ka

poe liepa kanaka, no ka holo ana i ka moana, a ine ka kumakuhiki; a ma kekahi olelo ana boi, na ana e noho ai na JStulii o ka aina nei. 1 hiki io aku no hoi ka hana o maua ilaīla, e noke ia ana i ka pelo kekahi mau wahi kanaka, e komo ika Oihana Koa. Ke i aku la □o hoi kauwahi kanalia uuku i kekahi kanaka ano akamai no, a ua hoopiha no hoi i kau walii koikoi mamua o K paha kona inoa, " E ae mai oe e komo i ke koa, no ka mea, he kanaka akamai oe i l<e kakau, a ine kela mea akamai, keia mea akamai, Aole e emo ke noho aku oe i ka oihana, kou lilo koke w> ia i Lutanela Alua, no ka mea, ke imi ia nei i kauaka ma ia wahi, oiai, e pii ae ana paha ka Lutanela Akahi iluna ae; a ua loaa iho nei oe, he kanaka akamai maoli; o oe ke kanaka kupono !" Pela no ka wai ana mai, a hei ana keia kanaka iloko o ka upena a Kalawakua. Na ke Alii ia puaa, ua moku ka pepeiao Ke koi aku nei hoi keia wahi kanaka pahaahaa iho, " Ea, pehea hoi oe e komo ike koa ? " " Ēa," wahi a ke kanaka, "he kumakahiki no anei au no Ulupalakua ; aole e pono ! " " Ka, heaha kau maoao aku ia. Eia na dala he kanaoao ka ohi ! He mama wnle lro ka hana,*o ka pu wale iho no ka mea hapaL Pela wale no ke koi ia ana, a alua, a akolu, a aha, korno ana i ka Raiala, ka hewa no ia oka waha, ae, e lilo i koa. Aole i hala he mau la, kii ia mai ana ua wahi kanaka nei; a pii ke kai o ua mau Niuhi nei oka aioa. Kekahi poe oloko o keia ana, ua hana hoopololei lakou; a o kekahi poe, ua pahee i o, a ua'pakika mai ia nei na alelo i Kaliae. Nawai hoi e ole e pahe€~ā~pakikakika, he mau la ua wale no ka hoi keia. H OLOHOLOPINA AtT. [Aole i pau.J