Ke Au Okoa, Volume III, Number 6, 30 May 1867 — NA ALII SEKOTIA. He Moolelo no Sekotia. [ARTICLE]

NA ALII SEKOTIA. He Moolelo no Sekotia.

MOKUNA XXII. I na o Walaka i puka ai e hele e kukulu i ua hae o Sekotia maluna o na pa o ka pakaua, aia hoi, hawanawaua malu aku ta o Lede Mar ia Murray i kona makeuiake nui e hiki aku ma kahi e ike maka aku ai i ke kukulu ia ana o ua hae maiuna o ka pakaua. Ua lohe ia mai la keia hawanawana ana e ka Haku Mar, a i mai la oia, " Qwau kekahi e hele pu me oe ilaila, a na ka kaua Andrew •no,e kokua ia'u i kri hiki ana aku ilaila, no ■ka mea, kaumaha loa kuu pnuwai ina aole au e ike i ka hooko pono maoliia ana o ka mea hanohano loa e like me ia." Ua aue kanalua hoi ko Murray.manac? no ka hiki ole ia Lede Mar ke hele e ike ia mea, a i'mai la oia, " Aole paha e hiki i kuu makuohine ke hele e ike i ka uu ia ana o na hae 0 Sekotia nei maluna o ka pakaua, np ka mea, o ka rumi nui malalo aku nei, a me ka honna holookoa .0 ka pakaua, ua mokaki i na kino o ka poe make." Pane'mai la o Lede Mar, " Ina pela, e pono e lawe ia aku lakou ma kahi e, oiai, aohe hoi o'u makemake e hooneleia mai au i kaike ana ia mea maikai launa ole 0 kuu aina." I mai la o Murray, " Oia mea e kuu makuahine, aole ia e hiki ia'u, oiai, pau e paha ke kukulu ia ana o na hae, aole e pau na koa make ika hookaawale ia ma kahi e. E po--110 au e imi ae i wahi ala okoa nou e hele aku ai." Ko Murray puka aku la no ia ma kekahi puka e aku; a mahope iho 0 kona imi ana i kahi kupono, halawai mai la oia me Kirkpatrick ma ka lanai 0 kekahi wahi 01010. 1 ka loaa ana 0 kahi kupono, kona hoi hou aku la no ia e halawai me Kirkpatrick e kii mai ana ia Haku Mar ma. Ia lakou i hiki mai ai ma ua wahi nei e ik« ponoia'ku ai na hana oia manawa, ua kau e aku 0 Walaka me Sakaramagoura ma kiekiena ponoi oka pakaua. E mau ana no ka ■welo ana 0 ka hae 0 Beritania maluna olaila. Nana aku la o Walaka maluna o ua hae nei, a lalau aku la oia.i ka pahu hae, me kai aku, " Ilalo oe e na deragona ulaula; a e ao ia oe i ke kulou ana imua 0 ka Mea nana e haawi -ina; ina lanakila a pau loa l" laia i hoopa-' ka ai i keia mau huaolelo, kona uhae mai la rto ia, a kukulu aku la i ka liona 0 Sekotia maluna olaila. I ke kau ana 0 ua hae nui nei iluna, 0 ka manawa like iho la no ia i uu pau loaia ae ai na hae, a kapalili ae la lakou i na welelau makani—kani mai la na ole a me na pahu; a hooho like mai la no hoi na kanaka, e haawi mai ana no hoi lakou ina olioli o ko lakou mau puuwai. 0 keia mau leo a pau, ua pii aku la ia iloko 0 na aouli, a komo mai la no hoi iloko oka uhane o Walaka. Paa aku la kona mau lima 'i ka pahu iae, a i ae la me ka haka pono aku 0 na maka i ka lani, " £ ke Akua 1 aole i liio mai keia pakaua ia makon maloko iho 0 ko makou ikaika maoli; aka, na kou lima ak'au i hoauhee. aku i na enemi I Nou ka lanakila, a nou ka hoonani mau loa ia !" " A pela no hoi makou e ka Mana 0 ka Lani e hoolaa aku ai ia oe," wahi a Sakaramagoura, " e lilo keia hae Nou; a ma na wahi a pau loa a makou e lawe ui iaia, 0 ka lanakila wale no kona mau hope !"

Ia wa, hoolei iho la o Walaka iaia iho maluna o kona mau kuli, a ke-a ae la o Walaka i kana pahikaua, i mea e kokua aku ai i ka olelo hoohiki. 1 kona kn ana mai iluna, lalau mai la oia i ka lima o Sakaramagoura, me ka i mai, " E kuu hoa'loha oiaio, maanei kakou e kanu ai i ka laau o ka lanakila o Sckotia nei. Ina wau e make iloko o ke kaua ana no koaa pono, alaila, e hoohiki i«ai oo ia'u e kanu ia wau malalo o kona mau lala—e hoohiki pu mai no hoi oe, aole au e kanu ia malalo o ka honua lanakila ole mai jia hookauinaha wale a na eneini !" Pane mai Ia o Sakaramagoura, rr.e ka pea ana i kona Jima maluna o ko Walaka maii limn, " Kc hoohiki aku nei au ia oe, ma ke koko o kuu mau kupuna no lakou ka ikaika, e o nei ka inoa ia'u—a ma ke kea hoi o St. Andrew, aole an e hoihoi hou ana i ka'u pahikaua i kona wahi a hiki wale i kamanawa e lanakila ai o Sekotia nei." Ia wa no, ua haalele aku la o Murray i ka Haku Mar a me kaua lede; a miki ino mai la oia e bui pu iloko o keia hoolaa hanohano ana i ko lakou mau ola, a olelo mai la oia, " A owau no hoi kahi e.hoohiki pu—ke hoohikt* nei an, e hoololi no au i mau io bipi Kiipa i ke keiki a kela a me keia kanaka i 010 e hui lokahi mai me kakon ma ke kaua ana no ko Sekotia hoopakele ia 1" Pau ae la na hae i ka hookau ia, a iho inai la o Walaka a me koua mau hoa koa mailuna mai o k<; towera; a liiki mai la rna kahi e noho aua.o ka Haku Mar ma. Ua lioouna aku la ka Ledo Mar i ka liae o Pelekane i uliae ia e Walaka i mea hoomanao. Olelo

aku la o Walaka e lioi ka Haku Mar, kana led'e a me Kirkpatrick iloko o ka rnmi nui o ke towera. Ia Mar nia nae e hoomakaukau ana e hooko i keia kāuoha a ko laua mea nana i hoopakele, ninau mai la fea Haku Mar—" Aka, aia ihea kahi keiki kupanaha, au i olelo raai ai o kou pailata ia nana i alakai niai ia oe maluna o keia mau pohaku ? E hookuu mai oe ia'u e ibe aku iaia, i haawi aku aku ai au iaia i ka hoomaikai koa ana!" Ua olioli m'aoli iho la ko Walaka manao, no ka hoopoina ole ia o Edwin e ka Haku Mar, a kahea aku la oia ia Edwin e hele mai, no ka mea, ua pau mai la kona hoonohonoho ana i na koa kiai; e kur mamao aku ana ua wahi Edwin nei ma kahi e aku. Lalau aku la o Walaka i kona liina, a hoike ae la i ka Haku Mar, me ka i aku, " Eia kuu knighl nona na makahiki he umikumamalima ! I ka po nei, ua hoike mai oia iaia i ke kupono o ka loaa ana mai o kela maa kepa ia ia, i oi ae ka pomaikai mamua o na kepa i haawi ia mai e na lima o ka Moi." • Pane mai la o Mar, '• I keia manawa e loaa ai iaia na kepa mai ka Moi mai," a wehe mai la oia he mau kepa gula mai kona mau kapuai mai—" o keia man kepa, ua loaa mai ia ia'u mai na lima mai o ka Moi Alekanedero ma ka hoonka kaua nui o Laga; a ua manao au ia mea, na ka'u keikikane hiapo; aka, o ka knight mua i komohia iloko 0 ka hoopakele ana ia Sekotia nei, ua papalna ia i ka hoomaikai ana'; he keiki oia no kuu uhane a me kun puuwai I" laia i hoopuka ai i keia mau huaolelo, mai puiki mai oia ia Edwin i kona poli, aka, ua hoaluhee iho la oia iaia iho, a kukuli ma kona kuli; hoopuka mai la i na huaolelo me ke ano haahaa, " E kala mai i kahi keiki holo malu a kou kaiknahine a Kutavena !" ■ " Heaha ?" wahi a ka Haku Mar, " o oe no anei ia e Edwin Rutavena, ka mea nana i lawe mai ia'u i keia hanohano nui ?—He mai iloko o kuu mau lima e ke keiki punahele a kuu kaikuahiue aloha Janet."

Ua pniki koke mai la ka Haka Mar i ke keiki a kona kaikuahine i kona poli, a hana wale iho la " oa waimaka a ka ua i ka lani." Uwe pu iho la no hoi ka Lede Mar; a huli aku la o Walaka.i kona mau maka ma kahi e, oiai, ua ha-iha-i e wale ia iho la kona puuwai e ke aloha i kana wahi koa kamaiki. Hahai iki aku la o Edwin i kekahi mau wahi'hpaolelo i a ka. mai la, oia me ka hooknu aku i kona pilikana ia Murray e hookomo mai hoi i na kepa i kona mau kamaa. I ka pau ana oia mea, huli mai la o Walaka, a lalau mai Ia i na lima o Edwin, me ka hoomaikai pu mai iaia, " Aole anei kaua i hooko i ka kaua mau mea i hoohiki ai ?" Ua lawe mai au ia oe i kahi e hoike pololei mai ai oe i kou inoa; a ua hoike mai nei oe ma ka leo o ka hoonani. E hele kaua e kuu kaikaina, a e hookuu aku hoi i ko inakuakane e hooluolu oia iaia iho." I ka pau ana o kaaa olelo ana, kunou aku la oia i ka lede Mar, a lalau aku la laua i ka lima o Edwin, a haele aku la laua ma ka pukahikiua. Hoi aku Ia no hoi ka Haku Mar me ka pilio~ioi o ka manao i ka halawai ana me ke keiki a kona kaikuahine, ana i ike ai i kona wa opiopio loa. Ua alakai aku ia o Murray ia laua iloko o ka rumi o De Valaua 9, noho ai. I ka noho pono ana iho 0 ka Haku Mar, " E kuu Andrew aloha, iloko o hora 0 ka olioli no'n a me Sekotia, aia hookahi mea i koe e o-e nei i kuu pnuwai. E pale ae oe ia mea—a>.e hai mai ia'u, ina aia malalo ō kou maluhia kou kaikuahine 0 Helene, i ka wa hoi e uluaoa ia ana oloko 0 ka pakaua 0 Botawela ? " Ae," wahi a Morray, " a ke hoomaikai ac uei au i ka luakini o St. Piliana, aia oia iloko 0 ka eehia oia luakini kahi i noho ai!" Ia manawa, hahai aku la oia i kana mau mea a pau loa i hana ai a me ko lakou pakele ana—kāna waiho ana aku i ka pahr. hao i ke kahuna nui 0 St. Eiiiana, ke koa iPelekane a me Halabata. U iho la ko ka Haku Mar manao i ka lohe ana no ua pahu hao nei, a i mai la, " Ua pono, no ka mea, ua pakele aku la. Aole nae kakou i ike i na mea oloko, aka, ua puka mai nae he nui ke ino a me ka maikai mai ka malama ana ia mea. Ua hoohiolo ia ka noho'na maluhia 0 Walaka eia rtea, a ua hoopakele ia mai la hoi au." " 0 ka lani paha kai ike i na mea oloko 0 ia pahu," wahi a Murray, "aka, aole nae an e aa aua 0 wehe i kona pani, ina wau i manao e lioomaikai ia mai ana e kekahi anela. Aka, i ko'u manao, aia kekahi diabolo ma ka lemu 0 kela pahu, a ua hauoli nae au, ua paa i ke ki ia iloko 0 ka loakini 0 St. Filiana; a aohe no pnha mana c ac e hiki ai ku wehe ia mea malaila." Kamailio iho la lakou no kc kil ana hoi ia Helene, a hoopuka mai Ia lioi ka lede Mar, " Aole paha oe e manao ana e lawe mai i kau kaikamahine i kahi e like pa me keia, e uluaoa mau ia ana e na mea kaua. E pono e hoouna aku i kekalii elelo ia St. Eiliana, a e hoihoi aku iaia i Firatena me kona mau

kaikaina, a i ka malama ana hoi a ko lakou kupunakane." Ua akakuu iho la ko ka Haku Mar manao no keia mau olelo, a i mai la oia e olelo pu no oia me Walaka no ia mea, a huli mai la oia ia Murray me ke noi mai e hahai hou aku hoi no na ano o ko lakou hele ana mai. Aka, ua ane lili iho la ko ka Lede Mar manao no-'na olelo hope a ka Haku Mar, olelo hou mai la no oia, " Mai noho oe a Loopukr< iki aku ia Walaka i keia mea a kakou e olelo nei, no ka mea, ke lohe oia e hele kino no anei oia, a aole oe i ike aku i na poina e ilihia mai aua maluna o ke koa hookahi o Sekotia." No ia mea, pane mai la o Mnrray, " I ko'u manao, aa pono' ka manao oka Lede Mar." "E oluolu oe owau ka mea nana e ahai aku i ka lono i kuu kaikaahine, n'o ka lilo pio ana o ka pakaua o Dumabatona nei, e noho no o Walaka ia iiei me oukou ,a hoi mai an, alaila, haele makou e lawe pio mai i ka pakaua o Stirling, a me k» hulihia ana hoi o Hughie Caresinaharaa."

Ua olioli na manao o ka Hakn Mar a me ka Lede Mar no keia mea. Hoi aku Ia ka Haku Mar e hoolnolu iaia iho, a olelo mai la hoi ka Lede Mar, e hai aku ia Walaka, ua makemake oia e hui like ae lakou ma k& papaaina o ke awakea. Kauoha ae la ua Lede Mar nei i na kauwa e hoomakaukaa ia i papaaina nui i hooluluu ia i na waiwai a ka poe koa Pelekane. Ia Mnrray i iho mai ai ilalo, halawai mai la oia me Kera, a nana i hai mai, ua kaapuni hele aku o Walaka i ka pakaua, a na hoapono oia i ka Edwin hoouoho ana i na koa kiai ma ko lakou mau wahi a pau loa. Hai pu mai la no hoi oia, ua hala aku la o Walaka ma i ke towera eleele. I ka hiki ana aku o Mnrray ilaila, e ku ana hoi o Walaka iwaena o ka poe make, me ka hemo o kona papale. 0 ka poe Sekotia ma kona aoaō akau, a o ka poe Pelekar ma kona aoao he-' ma, he umikumamalna hanen ko lakou nui. I mai oia ia Murray, " He mea weliweli keia, aka, e hookaawale ia aku no ia mai ko kakou nei mau maka. Ua kauoha aku nei au e hoomakaukau ia kekahi maa manele i hookuu ia aku ai ko lakoa man kiuo knpapau i ka muliwai, a na kona mau kololio ana e ahai aku ia lakou i ka moana nui. Ko kakon maa koa hoi i make, he umiknmama-, lima ka- la.ko-i nui ō kano iho nei o ka pakaua." " Aka," wahi a Murray, " heaha koa mea i manao nni ai no ko kakon poe eaemi ? E waiho ia lakou pela, & na na manu aeto o ko kakou mau mauna e hoolilo i ko lakou man waha i mau luakupapau no lakoa !" " He mea hilahila loa hoi ia," wahi a Walakaj " he oiaio he mara enemi lakoa no kakou, aka, i keia wa, ua pau lakou i ka make, aohe lakou e kue hoa mai ana ia kakou. He poe kanaka lakon e like me ko kakou nei -mau ano, a e hoonele aku anei kakou i ka hookuu aua aku ia lakou i ka honua, ko wahi i hoea nlai ai ?"• Kamailio aku la o Murray no kona kaikuahine Helene, me ka i aku, "A1 ekuuaikane aloha, ina oe i ike i na ano a pau loa o Helene Mar, a me na manao maikai a pau loa oloko o kona puuwai, alaila, i ko'u mauao e aloha anei oe iaia e like me a'u nei." Lele aku la ke 'ano ula o ko Walaka papalina, a waiho iho la ke ano haikea, a i mai la oia, " Aole e like me kQii ano e Murray. Aole e hiki ia'u ke aloha hou i ka wahine e like me kou aloha ana iaia. Ua oki haalele aku au i ke aloha o ka wahine mai ko'u puuwai aku. Owau wale iho no au i keia mauawa, a ua haawi au a pau loa ia'u iho no ka hoopakele ana i kuu aina." Nana pono loa aku la o Murray ia Walaka, a i aku la, " Aole anei malalo o ka pnu lehu o Elaealie kahi i waiho ai ke kino lepo 0 kau wahine aloha?" J ka hoopuka ana mai a Murray ia mea, ua mae iho la ka welelau o ka puuwai o Walaka, aka, hoomau hou mai la no nae o Murray i ka olelo ana, " Ua aloha kuu kaikuahine i kona kino, na hoouna mai oia, a ua kanu ia me ka hanohano kupono iloko o ka pakaua o Botawe!a." I ka lohe ana o Walaka i keia mea, ua ane pilihua kona mauao ke hoomanao ae oia 1 na olu kohai o Elaaalie, kahi hoi a laua e kuilima ai iloko o ka maluhia me kana Mariona aloha i hala e aku. Hele aku % oia i ukali ia aku mahope e Murray, a hiki i kahi a na kino make e hookuukuu ia iho ana i kikiopali o ka pakaua. I ko lakou pau pono loa ana aku ilalo, pule ia iho la e kekahi wahi koa kahuna o ko lukou mau puali—ko ia 'aku la no hoi e ke au na mea i waiho ia aku i ka opu.o ka wai, a hookuukuu ia no lioi iloko o ka poli makuahine o ka honua na koa Sekotia i make. -- I ka pau aua o ke kanu ana i na kino make, hai aku la o Murray i ko kauoha a ka Lcdc Mar i hai mai ai iaia, a paue mai la o Wulaka, " Mahope aku kakou o noonoo ai no na inea e maona ai kakou; a e nana oe i ko kakou poo i eha. Ekolu haneri o ko kakou mau koa i make, i loaa mai nei'i ka ma-

uai'lauli ana me Edwin. Ua hui puia mai me me na poe i eha o aa enemi." Hele aku la i ka rumi o ke towera i hoo|a;'.viale ia no ka poe i eha; a puka mai la o Setepano Irelani, ka mea iaia ko lakou laalama ana, me ka i mai, " 0 ka hapa nui o ka pop pio i eha, he poe no ke aupuni o Wale, a .he poe Irelani kahi i hookikina ia e .ka Moi Edewada e hele mai e kaua ia kakou. hahei aku nei au ia lakou no ko lakou hupo maoli ika ae wale ana. Aka, o ko'u maū helehelena paha ka mea e hooluolu ko lakon mau maka." "Wehe aku la o Irelani i ka puka, a nana mai la na koa Pelekane iaia i eha, hoopuka mii la i ū* nuaolelo olioli no ko lakou hoomanao ana ae i ka Walaka mau olelo kauoua e hoihoi ia mai lakou iloko o kahi k&pon». īamanawa, ua kokoio mai ia ulima a eoūūō lakon, a hopu mai la i na kihi o ko Walaka mau aahu, "Ko makou enemi—ko makou pōe nana e hoopakele !" Honi mai la lakou i kona aahui '-Olelo aku la o Walaka, " Mai honi mai oukou ia'u; he koa wale no au e like pu me onkou; aka, he koa nae wau no ka lanakila, a o oukou no ka mea hookaumaha wale e iipi ana e hookanwa i ke ao nei malalo o kana maii hana ino. Eia wale no kahi mea i ano okoa iki ai; ma ko kakou kaua aha i ka pi nei, ua lanakila makou maluna o oukou; aole nae ia he mea e hiki ole ai ia makou ke hoonele i ka haawi ana aku i ko makoa man aLouui. ona maikai a pau loa e haawi ia ana i ko makou poe koa i eha, oia lokomaik ai hookahi ke haawi ia aku ia oukou." J " Nou makou a pau loa," wahi a ua poe loa Pelekane nei i eha. lua o Walaka nae e k&maiiio hooluoia akn ana ia lakou, aia i|āe mawaena o lakou kekahi kanaka elemaknle, ua manumanu kona mau helehelena; a i hookokoke aku ai ma kona ao-. ao, ninau aka la oia, "He kanaka Pelekane maoli oe ea 7'

. ■?« Ae," wahi a na kanaka eleuiakule nei, "ā aohe mea a'u e hana aku ai no kou mau p6maikai. Keia mau kanaka opiopio e moe 'nerma kuu mau aoao, o ka'u mau keiki poiioi no ia. Ko laua kaikuaana, aa make oia jpa ka hoouka kaua ana i ka po nei. I keia }a, ua hoopakele mai oe i ko'u ola a me ko :£eia mau keiki a'u elua—aka, he kanaka Pefckane uae au, a ae'e e hiki ia'u ke kue i na kaaoha mai ai ia'u e hana. He kaiialima ae nei makahiki ko'u kaua ana hoi malalo o ka hae o kau aina ma Normandy a me PalesetiDa; a ano iloko o ko'u mau la kanikoo hei, ke hele nei no wau i ke kaua me ka'u mau keiki eha e kue aku ia Sekotia nei. Ka'u keiki im;a loa, ua make oia ma na kula o Denuba, kona muli mai hoi, ua make no ia ma ka hoouka kaua o ka po nei; a koe keia mau keiki a'u elua. A heaha la nei ka makou mau mea e hana ai ? Aole e hiki ia makou ke kaua malalo ou, o lilo anei hoi ia i mea kipi i ko makou aina, aka, ke hoohiki nei au a me kuu mau keiki pu, aole makou e hapai ae i ka makon mau pahikaua e kue aku ia Beritania; a aole hoi e kue aku ia Sir. Wiliania Walaka, iaia hoi e kaua neī no ka hoopakele ana ia Sekotia." " O keia mea, ka makou mau mea a pau loa e hooko aku ai," wahi a na koa Pelekaoei a pau i eha. " E na kanaka manao maikai," wahi a Walaka, " no keaha ko ōukou mea i imi ole ai i Moi maoao inaikai e like me ko oukou niau manao ? " " A i na pela," wahi a Kirkpatrick, me kona ano huhu i ka mahalo aku i kona mau enemi, " o Heselalika kekahi oia poe kanaka au e mahalo aku nei.'' HuK raai ia o Walaka me kona mau helehelena hubu t a na ia mea i hoopau i ka Kirkpatrick kamailio ana aku.—Huli aku la o Kirikpatrick ma kahi e, me ka nomunamu iho i kekahi mau huaolelo lohe ole ia aku. Hawanawana aku la Sakaramagoura ia Murraj, " Na kela kaoaka paha auanei hoi e hoonaueue i ka tiga iloko o ka puuwai liona o ko kakou alii." Hooakakuu iho la o Walaka i ka inaina e kakau ana iluna o na a-a o kona lae, a nana aku la la ia Kirkpatrick, me ke kahea aku ia ia, " Hele mai oe e Roger kuu koa maikai; mai manao nui oe no Sir Wiliama Walaka, oiai, e noho pu ana oe e Kirkpatrick, alaila, aohe a#e makauana, he tausani Heaelelika." ■' " Ao'.i, aole i na oo o Edewada," wahi a Kirkpatrick, a nana pololei mai laoiaia Walaka, me ka wiliwili aoa i knna koi iluna, " Aia iloko o ka'u koi kaua nei kekahi moa ku, e hoeha aku ai i ke kanaka e maalo ino ne me keia lima." " Na ka lani e hooloihi mai i kou ola ana e Walakn," oia na hueolelo i puaoa ia mai e ka poe Pelekane e muu eha ana, ia Walaka i haalele aku ai ia lakou, a e hoomakaaeana «ia o pii ae i kekahi rumi maluna pono ae, a kahi hoi a na koa Sekotia eha e moe ana. L«aa aku la ia ia o Edwin e nini ana i ka laau nia na wahi eha o ko lakou mnu koa. I ko Walaka naua ana iho i kona mau wahi koa poooi, ua hai hooluolu aku la oia ia lakou mo ka i aku, aia a ahialii ulaila, hoi raai oia

me Edwin e moe pu me lakou ma ko lakou wahi e moe eha ana. Ua haawi mai la lakou i ka lakou mau olelo hoomaikai ia ia ao kona hoohua'naa ana ia ia iho e hoi aku e moe pu me lakou. Ia wa, komo mai ]a o Murray me ka olelo mai, " Mai luna aku ona wahi kiekie o ka pakaua Dei, e kau ia aku ai na hae, nana e hai aku i kela a rne keia mea aloha aina, ua lanakila o Sekotia nei. Eia keia kanaka i hele mai nei e hai mai, ua maalo ae nei o Maeoma, ka Haku o Lenoka nei o ka a ua ike mai nei i ka hae alii o Sekntia nei e welo ana, a i noi mai nei e ko•i. mo mai iloko nei." " Na'u e kii ae oia," 3 wahi a Kirkpatrick, " he koa oia e like me ka la; a he kokua kupono oia no ko kakou nei mau puali koa." :: E hiki no i keia « me keia kanaka sekotia oiaio," wahi a Walake ke komo mai; ua ae wale ia no lakou a pau loa; no lakou keia wahi. Nau e Kirkpetrick e kii ia ia, a lawe mai iloko nei i ike ai ia i ka puu mua loa •> Sekotia nei'i lanakila mua loa." - Lawe ae la o Kirkparick i kekahi mau koa, a puka aku la e halawai me ua Haku hou nei. Ia Sir Rōger me kona man enanao kilakila no ka lanakila ana maluna o ka pakaua o Dumabatona, halawai aku la laua. " Heaha keia ? " wahi a ua Haku Maeoma nei. " O Sir Roger Kirkpatrick anei ka Haku maluna o keia pakaua nei oDumabatona? A eia ke kau nei ka hae o ko kakou nei aina maluna o twna wahi oioi ! Auhea ka hoi ka Haku De Valana ? A auhea hoi na koa Pelekane ? "Na koa Felekane," wahi a Kirkpatrick, " he umikumamalua haneri o lakou e moe nei iloko oka poli oka muliwai Clyde. Ua

holo o De Yalana, a ua paa oloko nei i na koa Sekotia i hoohiki paa ia lakou ibo aole e makemake hou i ka ike aku i ke deragona o Pelekane e welo hou maluna o Sekotia nei.'> " Aooee ke koa," wahi aLenoka, " ka mea nana i hana i keia mau lanakila a pau. Healaulaoe. no ka la pomaikai o Sekotia nei mahope aku." " Aole," wahi a Kirkpatrick, " he kanaka uhai wale aku no .au mahope o ka mea nana i hoohoihoi mai ia makou. O Wiliama Walaka o Elasalie ko makou alakai; a ma ka. mana o kona mau manao pono, ua lanakila oia maluna o na enemi o Sekotia nei." Habai aku la oia i ka Haka Maeoma i na mea a pau ioa a lakou i hanaai. I ka lohe ana o ua Haku Maeoma nei i keia mau mea, aia hoi, olelo mai la oia, " Hēaha ? Pela wale iho la no anei au e hiamoe ai, me kau lohe ole i keia mau mea i hsna ia no Sek'otia nei ? E alakai aka ia'u imua okou alii, oiai, e lilo pu oia i alii no'u, a nana e haawi i ka olelo kauoha maluna o'u .a me ko'u mau kanaka." Ko laua komo mai la no ia me ke kaoo holookoa o kona mau kanaka, i ka puka o ka pakaua e ku hamama ana, a i makaukau hoi no ka hookipa ana aku i ua Haku Maeoma nei, a me kona mau kanaka. Ike aku la oia i ke ku mai a Walaka, Sakaramagoura, Murraj, a me Edwin. Ua hoomaopopo pono oia ia Sakaramagoura, oiai, ua ike maka oi», a ua Inuna pinepine me Sakaramagoura, aka, ia Kirkpatrick i oielo aku ai ia ia, " Aia o Walaka !" 1 mai lama Haku nei o Lenoka, " He mea oiai'o paha, aole o kekahi o kela poe kanaka opiopio ?" " He oiaio no," wahi a Kirkpatrick, "aka, oia ke keiki opiopio koa o Amona; o na umiumi hinahina a pau, ua olioli lakoa a pau e kulou hoomaikai aku imua ona, no ka mea, aia malalo ona ka naauao, e hooeehia mai ai i ka poe kahiko." Ia laua i komo lea aku ai iloko o ka pakaua; ua iko maoli mai Ia o Wnlaka i ua Hako nei o LenokiP, a hele mai la oia e lulu lima pu me ia, ms ka i mai, "E ka Haku, uaoluolu ia kou kipa ana mai iloko o ka pakaua nei 0 Dumabatona." " E ka oi aku o na koa o kuu aina nei," wahi a Lenoka, me ka hopu mai i kona lima me ke uno pumehana, "eae mai oe i keia apo ana a kuu lima, a mo ka lokomaikai o ka puuwai alolia aina. E ae mai oe e hoolilo aku i kuu mau me.a kaua, kua mau kanaka, a me a'u iho no Sekotia a me kona mau kumu pono." Aole i pane hikiwawe loa ma'« o Walaka ia ia ia manawa; aka, apo pumehana mai la oia ia Haku Lenoka, me ka i mai, "O kou maa kokua e haawi mai no ia i mau aa hou e hooikaika ai i ko kakou mana. He mau mahina pokole i koe, me ka hoomaikai ana mai a ka lima, nana i luku iho nei i na koa PeMkano, nana i kue mai ia kakou; a e ike anei oe i ka lanakila ana o Sekotia nei !" A na ka lani e ke koa Walaka," wahi a Lenoka, " e hookuu mai i kou lima nana o ka-ka liilii i na enemi !—aka, pehea i hiki ai ia oe ke hana i keia mau mea ? Pehea i auhee oi na tausani koa Pelekane i ko oukou mau koa lsakaikahi ?" No keia mea, pane aku la o Walaka, "Ma na wahi a pau loa a ka pono e hoomoo aku ai 1 knna pahikaua; e hoi no anei ia i ka home.

0 na haoa ino maluna o Sekotia, ko'u mau alakai, ao ka pono ko'u hoa kuilima. Aohe a makou mau mea e ae e makau ai, no ka mea, eia pu ke Akua me makou kahi i noho ai; aohe mea e ae a makou e makau ai, a iloko o kona ikaika oiakou e lanakila ai." " A e lanakila hou aku ana no," wahia ka Haku Lenoka, me ka pihoihoi ika nana ma 1 na helehelena o Walaka, " Aoo ke ike nei au i ka ikaika o kou mau kumu; a nolaila ke hooko nei au ia mau mea, me kuu ola, a ma« ke a ola, mahope oiaila !" "Aole e make e kuu Haku," wahi a Murray, he nui wale aku no na ahiahi aku i koe, a kakou e hulahula aku ai maluna o na poke hao a ka poe enemi; o ka hoomaka waleana nokeia oko kakou mau hanoli. E pono pcha wau e hoomakili aku i ka homanao ana i ko kakou kenela, e poioai aku ia oe i ka papa aina a kuu makuahine, ka lede hookahi i koe o ka pakaua nei." (Jiole i pau.}