Ke Au Okoa, Volume III, Number 8, 13 June 1867 — Ia J. F. Pogue. [ARTICLE]

Ia J. F. Pogue.

Aloha oe e Pogue: Ua hehihelu au iloko o kehahi walii pepa liilii aaa kon inoa o Pogue. Malaila no au i ikeai i kou manao hemnhenia loa i na meo e pili ena i ka Pnlapala Hemolele, a me ea mea e pili ana ia Petero ka Pope mua o ka ekoleaia o leau Kriato. Pono paha ia'u k* weheweliO aku ia oe me ka oluolu, alaila, pHu pnha kou kuhihewa a kou hemohema. 0 Petcro no ke poo, ka luna, ke pani-ha-kahuka o leau Kristo ma ka honua nei, maluno o ko ekaleaia oiaio. Ma Mateo 16:18. Olelo mni ko keikiake Akua ia Petero me neia, " Ke olelo nku nei au ia oe, he Petero oe, a maluna o keia pohaku, e ana au i ko'u ekalesia, a<>lc hoi e Innakiln mai na ipuka o ka po mnluna onn." Hc pohaku ka ! o Petcrowahi o lesu Kristo. A pehea ke ono o ka pohnku-? He mea luliluli wale anei i ka mnkani ? He mea bee

wale anei ikaua ? Aole, he pohaku paa loa no, aole hoi e lanakila mai na ipuka o ka po maluna ona. Aloha nūi o Petebo ia Icso. 1. Ma loane 21:15, 16, 17. Ua hooūoho ia o Petero i kahu maluna o ka hipa a me na keikikipa »ka Haku. Ninau mai o lesu ia ia, "E Simona, ke keiki a lona, ua nui mai anei kou aloha ia'u iko keia poe ? " I aku la kela ia ia, " Ae, eka Haku, ua ike no oe i ko'u aloha ia oe.-" I mai la ia ia ia, " E hanai oe i ka'u mau keikihipa." . 2. Ninau hou tnai la oia ia ia, " E Simona ke keiki a lona, ke aloha mai nei anei oe ia'u ? " I aku lo keia, " Ae, eka Haka, ua ike no oe i ho'u aloha ia oe." I mai la oia ia ia, " E hanai oe i ka'u mau keikihipa." 3- Ninau mai la oia ia ia, oke kolu keia, " E Sitnona ke keiki a lona, ke aloha mai nei anei oe io'u ? " Kaumaha ibo la o Petero no ke kolu o kona nioau ana mai, ke aloha mai nei anei oe ia'u, a olelo aku )a ia, " E ka Haku, ua ike oe i na mea a pau, ua ike no hoi oe i ko'u aloha ia oe." I mai la oia ia ia, " E hanai oe i ka'u mau hipa." A ke ninau aku nei au ia oe e Pogue; owai keia mau hipa, a me keia mau keikihipa ? Anle anei ona kaoaka a pau ma ka honua nei ? A pehea oe, he kao anei i hoole ai oe ia Petero, ke kahu hipa noaluna o na kahu a pau ma ka honua nei ? Mai kue oe i ka olelo a ko kakou Haku. Aia kekahi ma Mat. 16:19. Olelohou ka Hak'u ia Petero, "E haāwi aku au ia oe i na Ki o ke Aupuni laoi, a o na mea a pau air e hoopaa aku ai ma ka honua nei, e hoopaa ia no ma ka lani, a o na mea a pau au e kala aku ai, e kala ia noma ka lani." Owai keia e haawi ia nei i na Ki o ke Aupuni oka lani ? O Kalavina anei ? Ooe anei e Pogue ? Aoie c> olua, o Petero no a me kona mau hope. Ma Mat. 28:18, 19, 20. Olelo aku la o lēsu i kona mau Apostolo, "Ua haawiia mai ia'u ka mana a pau ma ka lani a ma ka honua, nolaila, e heie oukou e ao aku i na !ahuikanaka a pau." (Aole olelo o leso, e he)e oukoii e koaii ka Baibala i na lahuikanaka, e like me na kumu Kalavina ma Hawaii uei, aole pela.) Eao aku ina lahuikanaka a pau, me ka bapeterna ana ia lakou » ka inoa o ka Makna, a me ke Keiki, a me ka Uhane Hemoiele, eao aoa ia lakou e m&lama i na mea a pau a'u i kauoha aku ai >a oukou. Eia hoi, e noho pu no au me oukou i na la a pau a hiki akn i ka hope o keia ao. Ma loane 20:21, 22, 23. Olelo Bou o lesu ia lakou, " E like me ka Makua i hoouna mai ia'u, pela hoi au fe hoouna aku ai ia oukou. E loaa ia oukou ka Uhane Hemolele. .0 na hewa o na mea a oukou e kala aku ai, e kala ia no lakou, a o na hewa o na mea a oukou e hoopaa s!:u ri, e hoopaa ia no lakou." Pehea oe e Pogue, aoie anei oe e makau i ke kue ana o keia mau pauku o ka Palapala Hemolele ia oe ? Nana maka ika buke, hili, huhewa no nae oukou: Heluhelu Baibala aole no e malama. Ma loane 14:26 Olelo ka Haku ia lakou me neia, " O ka Purakelito ka Uhane He inolele, ka mea a ka Makua e hoouna mai ma ko'u inoa, nana oukou e ao maii na mea a pau, a e hoola mai iloko o oukou i na mea a pau a'u i olelo aku ai ia oukou. Ma Luk. 22:31, 32 Olelo mai ka Haku ia Pttero, " E S>roona t e Simona, ua noi mai o Satana e !<>aa oukou la ia, e kanuna oia ia

oukou e like me ka hua palaoa, ako, ua pu!e au nou i pau ole »i kou manaoio, aia a hoohuliia mai oe e huoikaika oe i kou poe hoahannu." Ma Luk. 10:16. Olelo roai ka Haku ia lakou, " 0 ka mea e hoolohe ia oukou, oia ke hoolohe oiai ia'u; aoku mea e hoowahawaha ia ouko-u, oia ke hoowuhawaha mai ia'u." Maloko o keia paukn. ua hoowahawaha oukou i ka eko|psia Kbtolika, pela no oukou i hoowahaweha aku ai ia iesu, oo ka mea, ua pule o leau i pau ole ai kona manaoio, i ka wa e hoohuli ia'i kona poe hoahaoau nana e hookupaa ia lakou, nolaila, ua kupaa ka ekaleaia K»to!ika, aole no hoi oia e kanana ia e Satana ma, a me £alavina a me na olelo a pau a Pcgue e like mehe hua palaoa la. Pehea oe e J. F. Pogue, hoolohe anei oe i ka leo o ka Haku iloko o kona ekaleaio? Aole oe i hoolohe, ua hoownhawaha*maoli no, no ka mea, ua hoolo oe ia Pelero, ua hoole no hoi oe ia leau Kristo. 'E nana oe me ka ooonoo. Ua noi o Satana ia leau i ka mana o ka hoowalewale aoa, i hiki ia ia ke kanana i na Apostolo. Pela ka hana a na poe heretiko; makemake lakou • kannnn ia ka poo Ealolika a pau, nk», nakehewa lakou, ua pule o lesū i kona Makua no lakou, aole hoi e pau ko lakou manaoio. Ma ka moolelo ekaeiia oiaio; lohe no makou i ka leo o nn Epikopo 318, ma ka Ahaolelo o Nike, i ka makahiki 325 e kukala ana. 11 0 ko Roma ekaleaia oi kelakela ia maluna o na ekaleaia a pnu." (Act. Concil.) Lohe hnu no i ka leo o na Epikopo 200, ma ka Ahaolelo o Epeio i ka makahiki43l,

e knkala ana, " O ?etero ke alii a me ke Too o na Apostolo, ka honua o ka ekaleeia Kato-, lika, ka mea a lesu Kristo i haawi aku ai i na Ki o na Aupuni, me ka mana e weho'a e hoopaa i ka hewa, a kē mau nei no ,ia mau haawina Ia ma ka lani, o kona mau panihakahaka a hiki ia kakou nei." (Lab. tom. 111.) Palopala o Atana6io ia Feliko i ka Pope o ia wa, "Ua kukulu o lesu Kristo ia oe, a me kou mua, ma kahi kiekie o kona ekaleaia, a ua kauoha hoi ia. oukou e hanai i ka ekalesiaapau." Palapala o leiome ia Damasi i ka Pope o ia wa, " Hoomaunauna wale ka mea ohi ole me oe r be pili ole ia ia. Kristo, he Aukristo no ia." (Spist 14 ad Damas.) Pela no ka elelo o St. Augutino, St. Busile, St. loane —Kn"sostome, St. Kirilo &o. Sco., aole i pau ke helu aku. A. ke ninau aku nei au ina kauaka a pau o keia pae aina. Owai ka mea oiaio ? Ona makua kahiko ame ka Palapala Hemolele paha, oJ. F. Pogue pana ? E pane mai oukou a pau, oka Palapala Hemolele a me ka makua kahiko ka oiaio, aole o Pogue ke kumukula o Lahainaluna. Olelo kekahi, aole ma Roina o Petero, "līuhihewa hou oe, e ke hoa, ma JEtoma no o Petero i hele ai, ma Roma no i noho ai, ma Roma no i make ai. Ua ike ka poe naauao a pau, ua hele o Petero ma Roma, ua noho Epikopo ilaila, aua make ilaila. Ua maopopo ma na moolelo o na lahui naanao oiaio. Ina naaupo oe ma na moolelo oiaio, nawai ka hewa? Nau no. no kou ee na ma waho o ka ekalesia oiaio. Ma Roma no kona kupapau e waiho la, mai kahiko mai. Ma na Ahaolelo nui, mai iahiko mai o ka Epikopo no o Roma ka Peresidena, i ole ia, o kona hope, no ka mea, aole i make o Petero ma aolema Samaria, aole ma Anetioka. Nolaila, no ka noho mau ana o ka Makua hanai hipa ma Koma, kapa ia'i ia he ekalesia Makua. . Ua pau paha i keia la, mahop» kamailio hou kaua, no ka mea, ua ike no an me ka ninaniaau, he hemahema oe ma ka Palapala Hemolele; pono paha ke wehewehe aku au ia oe. Aole nae wau he kahuna, he ka&aka wale no e like me oe ke kahuna ole, aka, aole hewa malaila. (Jtoīe i pau.)