Ke Au Okoa, Volume III, Number 9, 20 June 1867 — Na hora ma ka Hoike Kula Poaha. [ARTICLE]

Na hora ma ka Hoike Kula Poaha.

Ma ka Poaha iho nei la 13, ma Mililani au kahii nana ai me ka makaikai nu r an;i me ka pauaho ole i ka hoike ana o na kaik:;:uahine opiopio o ia kula raa ka oielo Beritania maalo o ke alakai ana a ka ]><kou mau .kumu; ao me he mea la, ua ane hiki ole i ka peni ke hai aku ika olioli nni o na mea i hiki ae malaila, a ua piha u no hoi ka Hole Kula i na makua, keiki a me ka poe makaikai. Ke ano oka Hale Kula, O keia Hale Kula, ua kapiliia i na pohaku akoakoa a me na papa laaa. Elua rumi oui 0 keia Hafe*£^, r hookahi maluna a hookahi malalo, ma ke kaīa e huli gono ana i ke awawa o Pauoa a me Makiki, maluna pono ae olaila, ua kukaluia he Hale Bele, a ma ca aoao a pau us hoopuniia e na puka aniani i hoonaniia e na wai hooluu omaomao o na puka olepelepe. Ma ka rumi malalo, kahi e aoiai na kaikamahine liilii i na kumu mua o ke ao ana a ma ka rumi malalo ko na kaikamahine liilii i na Kumu Mua o ke ae ana a ma ka rumi maiuna ko na kaikamahine nunui, ka poe i makaukau loa ma kekahi o na haawina hohonu o ka olelo Beritania. Ka hoike ana. Ma ka hora 9 o kakahiaka o ua la la, ua hoomaka ka hoike ana. I ka hoikeia ana, ua nui loa ka hauoli o na makua i ka ike ana aku i ka lakou mau keiki e hai ana i ka lakou mau haawina i aoia'i e na kumu me ke kuoo a me ke akamai lua ole ma ka olelo Beritania, aole walo no hoi o na makua kai inu pn i ka hauoli ma ia la, aka, o ka poe no a pau i hiki ae ilaila, a aole no hoi au e hai ak.(i ana o na makua, a me na makaikai waleno kai komohia e ka hauoli, aka, o ke Aopuni Hawaii holookoa no paha kekani, a ma ia mea, ua ku pakahi ka puuwai o kela mea keia mea i hiki ae malaila, e hoike aku 1 ko lakou hauoli i na keiki a me na kumu. 0 na keiki hoi, ua hnoikaika nui no i ka imi ana i ka naauao a me ka pono; aona kuma hoi, ua hooikaika laun e haawi mai i ka ike a me ka pono i na haumana, a me he mea Ia o na kia nui iho la no ia o ke Aupuni Hawaii nei, " O ka uaauao a me ka pono." Ua hoomau ka hoike ana o ua kula la a hiki paha i ka h«ra 2 o ka auin;i la, a malaila ae no hoi ko kakou Moiwahme Lokomaikai Emmu Kuleleonalani, ka Bihopa nui Sialey o ka Hoomana Enelaoi, a mo ka Mea Hanohuno C. de Varigny, ke Kuhina o ko na aina e a me ke kaua, a me jkHhi mau maka hanohano e ae no hoi l.wiiahi, ua hele ka hale a piha pono, a ua hoopomaikai ia no hoi ko ka hale okon i ka hauoli. jAole wale no hoi o ka namu a me ke ka makamailio wale ana keknhi mea nani a ka puuwai i hauoli ai, aka, o na himeni; i ko lakou himeni ana, me he mea !a, aole he leo mailoko mni o ka wnha nona ka uhane makamae i make ai ke Keiki Hipa ka hoola o keia ao, aka, me he mea la mailoko mai o na manu leo lea o ka uahele, e like me ke Canary, Swallow a mo ka Nightingale o ke ao polohiwa, a aohe no he mea a ka naau e wae ae ai no ke akamai. ; Ua hoikeia oa mea i aoia'i mai ka inua a ka hope, me ka hauoli nui; a eoluolu mai paha oe e hai aku au no*fo ano o na haumana. He poe kaikamahine opiopio lakoū, a nani ko lakou mau papalina ke nana'ku, a o ka heluna pakahi paha o ko lakou mau la ma keia ao, aia no malalo iho o na makahiki he 20, ua mnikai ko lakou noh<> ana i kn wh hoike, aole o lakou walaau a oni mao a maanei, ua akahai maoli ka noho'aa i ka nana aku, a he inau aahu keokeo ko lakou ia la, a i ka manao me ka hoomaopopo ana, o keia poe kaikamahine opiopio, ina e mau ana ko lukou noho pono ana e liko me koia innu la a Inkou e noho uei, a hiki i ka vra kupono no ka hoohui ana aku me na knno, aluila, me ko'u muna<> hopopopo ole e lilo ana keia poe opiopio 1 mau kumu ulakai nia ka pono, a i mau inakuuhine no Hawnii nei, a ke mHnnoliinH nei ou, e niau ko lakou holo nna imua ma ka pono a me ka nnnuao ; a i Un wa i hnokuuia'i ke kulu, ua mau ko'u lia ann no keia inau mea innikai a'u i ike ai, a hiki walo i ke kakaliiuka I'nALIMA. Mn ka horu 9 kakahiaka o kein In, ma ko Kula Alii au, (Knjal School) ma Kehehuna, no ka men, e hoiko una keia kula. Un hoomaka ka lioike ana i ka hora 9 ponoi, a ua nui ka hauoli i loau i na inaleua, ka

poe makaikai, na'lii a me ka poe hanohano i hiki ae ilaila, e like ka houoli me ka mea, i hoikeia no ke kula oMililani. He nui no na mea hoonaauao i ao ia iloko 0 keia kula, J. R. Kinney, he kumu hon ia, a i ka nana ana me ka haomnopopo ana, he kumu kupono loa ia no ia Halekula, a no kekahi Halekula kiekie paha, a ua nui kona hooikaika ana, a ua holo no hoi imua na haumana i ka ike, a ua honmanao ae no h"oi i na lae hele ana ia bale kuia, aka, ua hala ia mau la mahope. Ma na wahi a pau o ka hale, ua piha pono 1 na makua a me ka pne makaikai, a me he mea la, ina he mea hiki i na paia o ua hale la, ke hai mai i ka hauoli nui i loaa i ka poe i hiki ek_u ilaila, alaila, ke manaolana nei au. ko hai nei no ua mau paia hale la a hiki i keia la. Ua maikai wale no na mea a pau i hoike ia ma ia la a hiki i ka wa i pau ai ka hoike ana, a ua hoi aku kela mea keia mea me ka hauoli nuif no keia mau hana maikai, he imi naauao, malaila no hoi ko kakou Moiwahine ia la,%mma Kaleleonalani, ka Mea Hanohano Lilia Kamakaehi Domiois a me kona kaikaina alii, ka Mea Hanohano F. W. Hutchison, Kuhina Kalaiaina a me kekahi poe maikai e ae no. " Sorrow is knowledge, they who know the most, Must mourn tbe deepest o'er the fatal trute, Tbe tree of know!edge is not that of life." Ua hookuu ka hoike ana o ke kula ma ka hora u i, auina la o aa la la, mamua nae o ka pau ana, he nfeu manao paipai kai hai ia e keia mea keia mea i noi ia mai e ke kumu. Kan Kauwa, Ukali.