Ke Au Okoa, Volume III, Number 29, 7 November 1867 — NA ALII SEKOTIA. He Moolelo no Sekotia. [ARTICLE]

NA ALII SEKOTIA. He Moolelo no Sekotia.

MOKUNA XXIV. Aohe maka i pili ia iho e ka hiamoe ia po, maloko o ka pa moneka o Falkirk—l ka hora umikumalua oke kuluaumoe, ala mai la ka Haku Mar, a olelo mai la e kii ia ka Haku Rutavena, Sir Wiliama Walakaa me-sa-na mau keiki a i elua o Edwin me Murray. lakou i hiki mai ai, o na kahuna i hamo iho ai i ke poo o ka Haku Mar me ka aila, ku\e-Ja laua ma kahi e; a o Lede Hutavena paa pono mai la i kona poo. Mohala lea mai Ia ko ka Haku Mar mau maka i kona lohe ana aku i na kapuai o ka poe aea i manao nui ai. Haka popo mai la na maka o ta Haku Mar, a olelo mai la, " I hoouna aku nei au ia oukou, i haawi ia aku ai ia oukou, ka hoomaikai ana o ke kanaka Sekotia oiaio a me ko ke Karistiano ! oka poe a pau loa imua nei o kou alo e ka Makua o ka pono, e make lakou e like me a'u nei; e make iloko o ka lanakil», aoie hoi i ka noho'na hookaapaa ia 0 Sekotia nei. Aka, e ola mau lakou mala- ' lo o ka lanakila a Wālaka i hooikaika ai, a 1 haawi ai hoi no keia aina. E maluliia ko lakou mau wa hope loa ma keia bonua; a e piha lakou i ka olioli ke komo akn lakou iloko o ka lani!" Upoi iho la ka leha ana māi a kona mau lihilihi, i ka wa i oki iho ai ka puana ana a kona. alelo i keia mau:huaolelo. 'Nana pono iho la ka Lede Rutavena maluna ona, a haha iho la i kona umauma, ina e mau ana kona hanu ana; a uwe ae la me ka leo haalulu nui, haule a maule aku la oia. He oiaio, ua lele aku la ka uhane o ka Haku Mar mai ke ana poliuliu aku o kona kino lepo. Ua.lawe ia aku la ka Lede Mar mailoko aku o ka rumi rae ka uwe kumakena ana; aka, o Walakat Edwin a me Murray, kukuli iho lā lakuu ma ka aoaoo kekiiio •make. Himeni ia iho la na himeni no ka poe make maluua o ke kino, a lulu ia iho la na mea ala. Mahope iho olaila, puka aku la ka ppe kumakena, a hoi aku la iloko o ko lai6urmjftrkeeni» ;ho. " 1 I ka wehewehe ana mai o kai ao o kekahi kakahiaka ae, ala ae Ia o Walaka, a holoholo aku la iloko o ka mahinaai, malaila i halawai aku ai me Murray. Ua loaa aku ke kino make o kona makuakane ma ke knla o Duniciapa, i kekahi poe i hoounaia aku e ka Haku Mar e imi aku i ka poe i eha iloko o ke kaua ana. Ua makaukau ua Murray nei e hoihoi aku i ke kino'o kona makuakane ma ko lakou ilina ma ka pakaua o Botawela. Ua apono o Walaka i keia mea, a hoi aku la laua e makaukau ana ko kaa kaua e lawe i ke kino kupapau o ka Haku Mar i ba ilinao ko lakou mau'kupuna ma Knlaisidela. Laweia mai la ke kino o ka Haku Botawela. Kau ia mai Ia iluna o ka manele, i hoonolunolu ia oluna e ka uhi i halii ia e ka lima ponoi o kana kamakahi Ia Walaka i • kau iho ai i ka pahikaua a ka Haku Botawela, a me kona mahiole maluna iho o ka pahu, uhi ia iho la ka pahu holookoa i kekahi hae Pelekane a ua Haku Botawela nei i lawe mai ai mai ka poe enemi mai, a i iho la ua Walaka nei, " 0 keia uhi, ua makepono ia no kau mau hana koa, ma ka make ana no Sekotia; a o ka hoomanao ana no kona nani, e lilo ia i hoike no kou hanohano nni !" "0 ! e kuu hoa'loha," wahi a Murray, " o kou uhane aloha, he mea hiki no ia ke pale ae i ka eehia o ka make !" I ka huakaī a ka make me kona eehia i naue hele aku ai, me Murray ma ke poo, hoi aku la o Walaka i kona keena iho, Elua hora mamua ae o ka hiki pono ana o ka la i kiekiena, kii ia mai la oia e hele e ike i ka — —hookomoia apa-aku o ka Haku Bute, a me kana aikane aloha 6arehama iioko o ka opu t oka honua. Me ka u lihaliha oia iku iho' ai ma ka waha o ko laua mau lua, a nuna aku i ka uhi ana iho a ka lepo; a i ka manawa i olokaa ia mai ai ka pohaku e kau iho maluna o ka lua o Garchama, kakau iho la oia he inau hnaolelo hoomanao maluna o ka pohaku. Pau aku la ka lehulehu i ka boi, a noho iho la oia maluna o ka pohaku o ka he, a hoi hou mai la kekahi moneka i ukali ia mui e kekahi keiki Sekotia opiopio. Huli ae lao Walaka i ka lohe ana aku i ke kamumu mai oko laua mau kapuai. " 0 keia keiki opiopio," wahi aka moneka, "ua lawe mai nei oia he mau palapala ike poo aiipuni." Ku ae la o Wuluka iluna, a haawi aku la ua keiki nei i ke ope palapula, e olelo ana : " 0 ka elele nana e lawo aku nei ia oe i kein, he keiki kahuhipa oia. Aole oia i ike 1 ka mea nana i haawi aku i keia palapula iaia. Aolo no hoi oia i ike ika manao nui o keia palapala, o ke kukai ana i na koa Pelekane no na koa Sekotia. Nolaila, i kou manawa e ike ai i keia palapala, o hookuu mai no oe iaia me ka makana kupooo au i

manao ai, aka, aole nae e hiki iaia ke lawe mai i kekahi olelo pane mai ia oe mai.

" Ua paa maua me kuu maknakane i ka hoopaa ia ma ka pakaua o Durahama; a ma ia ano maua e hoopaaia ai a hiki i Ladana, malaila e hoopaaia ai maua a hiki i ko maua mau la hope. Ma ke gula a Edewada i loaa ai na wea huna oloko o ko oukou mau ahakukamalu. E aialama oe ika poe e hoopalaimaka aDa i ko lakou aloha aiaa ma ko lakou mau waha, ua kuai ia lakou e kumakaia ia oe a me ko lakou aina iloko o na lima oka poe euemi! Eka oiaio loa, ka maikai a me ke koa loa o ka poe Sekotia, e aloha anei ! Aole e hiki ia'u ke, kakau hoomoakaka lea loa aku ia oe.'' Opiopi iho la o Walaka i ka palapala, haawi mai la i kana eke dala i ka lima o ke keiki kahuhipa; a haalele aku la oia i ka ilina. laia i hoi mai ai, halawai mai la oia me Ratavena iloko o ka mahinaai, oiai, na hoouna ia aku oia i Stirling e hai aku e hiki aku ana ke poo aupuni ilaila. " la'u i kahea ai e houluulu mai na'lii iloko o ka rumi kuka," wahi a Rutayena, " a hai aku ia lakou i ka hoemu pioia ana o .ka Moi Edewada, mai na palena aku o Sekotia. TJa manao au, e hoopuka mai ana la lakou i ko lakou mau manao mahalo mau, aka, hawanawana liilii iho la lakou mawaena o lakou iho. Ku mai la ka Haku Badenoba; opio iluna, me ka olelo hoino i ka mea nana i pepehi ka makuakane; aoia hoi oe; a manao iho la au he mea kupono ole ka oielo hoino ana mai ia oe. " Aka, 'o na'lii elima haneri i houluulu ae iloko o ua rumi la, ka poe i pipili mau mai ia oe, he pule i hala ae aei, aole lakou i pane mai hookahi wahi huaolelo mahope o Sir. Wiliaua Walaka. Aka, p keia mau huaolelo hoinoino, ua uhai ia mai e ka hai ana mai a ka Haku Badenoka opio, i ke aumoe o ka po nei, hiki mai la hei o Sir Alexander Ramsay me na palapala mai ka Moi mai o Farani i ke poo aupuai; a do ka manao o ua Haku Badenoka nei, he mana uui kona, a no ka hai ole aku o Rauisay i na mea i kakau ia iloko o ka palapala, nolaila, ua hoopaa ia o Ramsay iloko o ka rumi paa o ka pakaua o Stirliug, i kum.u e ike ole ai oe, a e halawai pu ai hoi me ia."

"" " le 'ki^e^'oookua 1 mal 'ia""'Ramsāy jmai kona noho paahao ana," wahi a Waīaka " aka, owae wale no ke komo iloko o ka pakaua, o oe a me ko kakou mau alii ke kali ia'u ma na ipuka; a na ka pahikaua no hoi a Edewada e pale mai ia'u mai kana uku kipe ana i kana gula." laia i hoopuka mai ai i keia mau huaolelo, kan iho la kona lima maluna o ka pahikaua e lewalewa ana ma kona aoao, ana hof i lawe mai ai mai ka Moi Edewada mai i ke kaua hope loa ana iho.

Me ka ike no o ua Walaka nei i na manao kipi e kue mai nei ia, kona hooko iho la do ia i kana olelo hooholo; papa aku la nae oia ia Eutavena, aole e hai aku i kekahi mea ana i hoopuka mai ai, kona kau ae la no ia maluna o kona lio, a holo pololei aku !a ma ke ala e holo ana i Stirlng. Kona wehe ae la no ia i ka hulu mai kona mahioleaku, uhi iho la i kona uhimaka, a kakua ae la i kona kihei i mea e ike ole nnai ai ka lehulehu iaia. Aka, iaia i hiki aku ai ma ka ipuka o ka rumi knka o ka pakaua o Stirling, kona wehe ae la no ia i kona koloka a me konamahiole, a komo aku la iloko o ka rumi kuka. Iloko 0 ko na'lii kahaha nui i kona komo ana aku iloko, ku like ae la na'lii iluna. Kunou aloha aku la oia i ka aha, a hele pololei aku la oia i ka noho o ke poo aupuni, ma ke poo o ka rumi. 0 ka Haku Badenoka opio ka mea e kn ana malaila; a,. ia Walaka i hookokoke aku ai, lalau iho la oia i kana pahikaua, me ka olelo mai, " E ka mea hookano ! Ka mea nana i kumakaia i kuu makuakane, ina e keehi hou mai kahi kapuai bou ou i keia 110ho, alaila, e kau aku no ka hoopai a na lima a pau o keia aha maluna ou I" " Aole iloko o na lima o ka poe he taosa''ni, ka mea hiki ke kapae ae ia'u raai ko'u pono maoli io mai," wahi a Walaka, a lalau akn la ia i ka noho o ke poo aupuni, uwai mai la iona la. " He mea liiki anei keia ia oukou ke hoomanawanui V' wahi a Badeuoka, me ka helii iho i kona kapuai, a hue ae lu i kanu pahikaua. " Pela iho la anei keia konaka e aa hookano mai ai imua o na'lii niaoli o Sekotia nei ?" laia i hoopuka mai ai i keia mau huaolelo, hou mai la oia nie ka manao aloha ole ia Walaka. Aka, huki mai la o Walaka i ka pahikaua mai kona hma mni, a uhaki liilii iho la me ke kiohi iho i na apana ma kona kapnai; a huli ae la oia a olelo mai la i ka olia alii e nonoho ana, olelo niai la, " He mau la pokole wale no i hala ae nei, haalele iho la au 1 keia pakaua, e hele aku e pale i ka enemi a ka ohumu ino a ka Haku Maraki i manao ai e lawe mai iloko o na paia o keia pakaua. He nui wale na'lii i hahai ae mahope o'u; a o ka Haku Badenoka, ua kana oia e like me ke kanaka Sekotia oiaio, aka, o Atola me Bukana, ua holo aku laua niahope o Edewa-

da. Eka Haku opiopio," wahi ana ia Badenoka, " maluna o laua ko makou haule ino

ana ike kaua raa ka la i kaahope ae. Aka, 0 ka make ana o ko kakou poe, ua haawi aku uo au ia lakou i ko'u mau hoopai ino. Ua make elua, a eko'u alii Pelekane no ke 'lii Sekotia hookahi; a he mau tausani poe alii lalolalo iho, e mnu nui la ma na kapa o ka muliwai o Carona. 0 Edewada ponoi, ua haule a eha oij me kuu lima; a ua lawe holo ia aku e koua poe maluna o na kula neoneo o Northumberland. Pela iho la au i hoihoi mai nei e hai aku i ka'u mao hana i hana ai ma ko'u auo poo aupuni ! —A heaha hoi be kumu nui o ko oukou hopu ana i kuu elele ? A heaha keia e mumule nei o ko oukoo mau waha, i ba wa o oukou i ike mai ai e hoonaukiuki ia mai ana ka manao o ko oukou poo aupuūi ? No ke aha keia mau hana kaumaha a oukou ?" " 0 ko lakou mau kumu," wahi a Badenoka, " o ka'u mau huaolelo e hoopuka aku nei ia oe, oia ko lakou mau manao." " E manao no lakou e like me ka lakou mau mea i nianao ai,",wahi a Walaka, " aoie e hiki ia lakou ke lawe aku i ko'u mau pono a ke aupuni holookoa o Sekotia nei i hookohu ai ia'u ma ke kula o Stirling. A ke koi hou aku nei 110 au, ma ka mana hea i hiki ai ia oukou ke hoopaa i kuu elele; a aua aku mai ko'u ike ana i na palapala a Pilipi, Moi o Farani i ke poo aupnni o Sebotia nei." "Ma ka mana e hiki ai ia makou ke hoomau," wahi a Badenoka, " a ma ka pono no kekahi o ko'a koko alii, a ma ka pahikaua no hoi kekahi a kela' a me keia Sekotia i hoowahawaha i ka inoa o Walaka." "Ai mea.e hooiaio ai i ka makou olelo ana inaniua ae o ka makou hana ana," walii a ka Haku Loru, kunou aku la oia i na'lii, a wehe like mai la lakou i ka lakou mau pahikaua, "he pio oe na inakou." Ua hemo koke ae la na pahikaua, a mimiki like mai la lakou ma ka aoao o Badenoka me Lorn, me ka hoonene mai e hopu ia Walaka. Aka, wehe ae la o Walaka i ka pahikaua a Edewada, me ka wiliwili ae maluna o ko lakou mau poo, me he momoku ahi la; a pili paa aku la oia i ka paia o ka hale, a hai mai la oia, "0 ka mea mua e lele mai ana ia'u, e loaa iaia kona make maluna, o keia maka kīTā Pelek'ane !" T> keta" pa6TKauā;"ua RaTrr mai au ia mailoko mai o ka lima o 'Edewada 1 ke kaua hope ioa ana mai nei; a na keia pahikaua e hoopakele mai i ke poo aupuni o Sekotia, mai na inaka mai a kona poe hoa aina aloha ole !" I keia mau huaolelo, kuemi hope aku la kekahi mau alii iho, aka, o Badenoka me Lorn, me ka peahi aku ia lākou e neenee koke mai. Pane hon ako o Walaka, " Mai hoonaukinki mai oukou ia'u, mamua ae o ka mea hiki ia'u ke hoomonawanui. ' Hookahi no a'u hookani ana i kuu o-le, a e hoopuni koke ia anei keia pakana i na'lii koa he lehnlehu wale, a ke ike mai lakou i ko lakou kenela e hanaia ana penei, 8 pau anei oukou a pau loa i ka waiho ilalo he mau kino kupapau. —Nolaila, e hookuu mai ia'u e puka aku iwaho; a i ole ia e ike anei oukou i ka hopena o ka oukou mea e hoopaakiki nei me ka manao e lawe i kuu ola." Ma kuu umauma mai nei e imi mai ai i kou ala e puka ai," wahi a Badenoka, " no ka mea, me kuu ae ana e hiki ai ia oe ke hele ae maanei, me kou kino okoa, a m& kou kino make paha. Heaha ka ikaika iloko o ka lima hookahi ?" wahi a ua Badenoka nei i i ka poe o lakou, •" i hiki ole ai ia oukou ke j lele mai maluna ona, a okioki liilii ae iaia 1" " Aole au e hoeha aku. ana i ke keiki pouoi a ka Badenoka pono," wahi a Walaka, " aka, o kona ola maluna no ia o ko oukou mau poo e na'lii Sekotia i huipu aku rae kona mau manao ino. Ina nae kekahio onkou e keakea mai mo ku maka o ka oukou pahikaua i ko'u puka aku." VAe aa mai. ana anei ae ?" wahi a Badenoka, " e ka mea lawe wale i kuu nani ame kuu hauohano. E Lom e ku mai oe ma ka aoao o kou hoaaloha.—E ka poe a pau loa maanei, e kupaa ana mahope o Oumina a ka Macdoupal, e paa mai oukou i ka mea hookaumnlu wale." He nui wale na lima kipi i wehe ae i ka lakou mau pahikaua io, a lalau aku la o Badenoka i ka pahikaua a kekalii mea e aku; me ka hou mai ia Walaka; aka, ua hnkihnki liilii nne kanu pahikaua i ka pale ana mai a Waluka, a lele aku la mao a maanei na apana. Ika ike ana iho o Badenoka, ua hoohoka ia oia, kahea ae la oia i kona man hoa e kokua mai iaia, " E hoopakele mai ia'u e na'lii o make anei an." Aka, aole nae o Walaka i hoani aku i kana pahika;ia imua ona, me ka minamina uae i kona inoa hanohano, huli aku la oiu i ka pnka komo me ke pale mai ia Loni ma kahi e, a hoopuka mai la oia i kana mau linaolele, " E maloo anei ka lima o ka mea e aa mni ana e hou i kana maka kila i ke poo uupuni." Ua kuia mai la na umuuma o nu'lii e ku ana malaila i ke kahaha uui, a hookowa like ae la Inkou ia lakou iho, puka aku la 'a me ke keakea ole ia mai.

0 ka hi|j an;l a jj U 0 k e p OO aU p Un j j| 0 t 0 0 ka rumi jh a ] awa ; 0 jj a a me Da hana olok(J o laila, ua wa koke ia akn la mao a maanei kulanakauhale; a iaia i hoea mai ai i k£ p D jj a 0 ba pakaua, ua hooho like mai la na kanaka. Ua loaa hou iho la iaia, he mokupi D i ji 0 k 0 0 na puuwai o na kanaka; o na %naka haahaa ana i hoihoi aku ai ia lakou i% jj 0 j a kou mau pupupa hale me ka maluhi| na kukuli mai la lakou-imua ona ma na me j- a ana, " Auwe ka poej,ii a {jii a o ] e j ]j a }j ana ue ma j i a Walaka, % mea Dana ; hooikaika e lawe mai la lak ma'ikar'Tioiio k«trwa' kuapaa . mai rr iloko o kaj'epo." Pela ihl'la o Walaka i lioopuni ia mai ai e na kan»i o Stirling; a he mea hiki wale no iaia ke|t> 3 ti ae i kana o-le, a pan mai he mau tāustpi e luku ola ia Badenoka ma. Ia manaw£ v i lalau koke aku ai kela a me keia mealloko o ba pakaua i ua mea kaua, no ka mafco o Walaka keia e hele mai nei me kona »au pu'ali kaua e luku aku ia lakou. He naa»'niniUe mahope iho, komo mai la ka Haku xutavena a me kekahi mau alii e 'iho, me nl paali koa iloko o ka pa o ka pakaua. J# aa la o Walaka ia lakon me ka olelo "Ekuu mau haku, mai nei ,®kou e ike pono i ka'u hana hope loa o ko£mana i hoonohoia mai ai I E Sir Alekaneftx"P Sakaramagoura, e komo aku oe iloko «kfcla rumi, me ka hai aku hoi ia lakou, o 8* lakou mau hana e hoonaueue ana 1 ka man o Sekotia, oiai, ua oi aku ko'tr manao nff ia mamua q kun ola; ke kala aku nei ia lalpu n( > i& niea. Aka,.o ka hoopauhao anaW-lakou i kekahi o na keiki wiwo oie o Sef|>tia, ao.le au e kala aku ana, aia a hookuu. ia mai oia. E hookuu mai lakou ia ojjiia SiT Aiekanedero Sakaramagoura, alailale hookuu aku au ia lakou e hoolohe mai%ka'u mau olelo hope loa. Iha lakou e howohe ole mai, alaila, e lilo lakou i mau a e pepehi ia hoi lakou ma na kanawa» 7 No ke*.be nui loa o Sakaramagourai e wehe niati na pani puka o ka rumi paahao 0 Kona h»'loha, nolaila, wikiwiki ino aku °ta~tita r T J fs u!chi- ■ na komo ana aku i ba rurai halawai, haawi mai la o Lom me ka Hakn Badenoka i na olelo ino iaia, e pili ana no - ko lakou hoowahawaha kipi ia Walaka; a no ka hiki ole iaia ke hoomanawanui i ka lakou mau nolaila, hai aku la oia ia lakou, e pau koke ana Jakou a pan loa i ka make. " Oloko nei o ka pa o wahi a Sakaramagonra, " ua makaokau he mau tausani o ko kepoo anpuoi mau koa me na mea kaua Nolaila, o kona kapuai, aia maluna o kona pn-ai, e malama oukou i keia, a i ole ia, e liio auei keia i la kumakena no Sekotia nei, 1 oi ae mamun o na mea i hanaia ma Ealkirk no ka mea, e kahe a wai anei ke koko Sekotia maloko nei o ka pakaua o Stirling." Ua paila hou ia ae ka huha o Badenoka i keia olelo hooweliweli, a hoouna ,aku la o Sakaramagoura i kekahi elele i ke poo aupuni la no ia mea. I ka lohe ana o Walaka ia mea, lawe ae la o Walaka i na. koa he iwnkalua, a hele aku la oia me lakou i k» ruini i hoopaaia ai o Ramsay. 1 ka hiki ana aku ma ka ipuka, kauoha aku la o Walaka i ka mea nana e kiaue ,wehe koke mai i ka puka, a malamaia mai la no kana olelo kauolia; a hoi mai la o Walaka me kona hoa'loha, a ku iho la ma ka lanai pa o ka pakaua. I ka lohe aku o Saknramaguura, ua lieino mai o Ramsay, hai aku la oia ia Badcuoka ma, " Aole anei oukou e hele pu mai me a'u e hoolohe i ko oukou olelo lioopai hope loa ? 0 kekahi o oukou e hoole mai ana i keia kauoha, e Hau ia no ka olelo hoopai maluna o ia mea. •V 1 0 BaQhoka me Lorn, he nknaka wale mai no ka lai'a, a olelo mai k laua, ina e hnawi ia mai ia' laua he mokupuni holookoa, aole lana e puka aku ana iwaho e hoolohe ai i ka Walaka inau olelo. Aka, o kekaln poe olii iho i lilo kekalii hapa o ko lakou manao mahope o Biidenoka; a o kekahi hapa mahope o Walaka, o lakou kai puka mai e hoolohe i kana man olelo. " He muhee hololua," paha ia la ia. kakou nei. Ia Walaka i nana ae ai a puni, ike aku la oia, ,ua pna» a puni ke kulanakauhale i na kanakn, kona ku ae la no ia maluua o kekahi ohu lepo kiekie me ku peahi rnai o kona lima e noho malie ka lehulehu, aoho make walaou. Ka meha io iho la no hoi ia mai o a o. Kona lioopuka niai la no ia i kona manao me ku olelo inai, " E o'u mau hoahanau koa, a me o'u hoa'loha. A pela nnei uu e pane aku ai i ka poe Sekotia, he man enemi ?" Ia mau hunolelo no, hooho like roai la ka lehulehu, " E make no ka poo a pau i enemi 1 ko poo aupuni 1" I kea mau leo hooho no, naueue ka pakaua o Stir|ing. 1 ka lohe ana o Badenoka ma i keia mau leo uwa, manaoio iho la lakou ua pau i ka pepehiia kekahi o ko lakou poe i puka mai

ai ika pahikaua a Walaka. Puka mai la lakou a hiki i ka puka, ike mai la e ku ana no ko lakou mau hoa me ka hoopai ole ia. Hahai mai la o Walaka i ka inaina o .ka hapanui o na'lii iaia, me ka manao e lawe aku hoi i kona kulana noho'na poo aupuni. " Oiai, ua hahai lakou i ka lakou mau olelo hooWki; ua hooko no nae au i ka'u. Ua hoohiki mai lakou e malama i na olelo kauoha a pau; a ua hoohiki aku hoi au e hoopakele ia Sekotia; a e make iloko o ka hooikaika ana e lanakila oia. ona pakaua o Sekotia nei, ua hoihoi mai au ia me ko lakou mau froa, e koe aku ai i na' enemi. O. keia mau mea, ma ke kokua ana mai a ka 3ima ikaika o ka mea mana loa ka'a i hana ai no ko kakou aupnni o Sekotia nei. Oiai, ua aloha ia au eka lehulehu, a he' ia'u ke kahea ae e pepehiia ka poe kipi aina a me ka pono; "aka, aole au e h'oohiolo ana i kekahi pohaku hookahi o ko'u pakaua hanohano i kukulu ai. I keia la, e hoihoi aku ai au i ko'u kulana, oiai, ua pau pono iho la na ika hana ia. Ke haalele nei ,au i ko'u knuna poo aupuni." laia i hoopuka ai i keia mau huaololo, wehe ae la oia i koiia mahiole, a ku olohelohe aku la imua o ka lehulehu holookoa. " Aōle ! aole !" wahi aka lehulehu holookoa, " aole makou e ike aku ana ia mana okoa; aole no hoi makou e malama i naolelo alakai e ae a kekahi mea okoa e ae !" (Aoīeipau.)