Ke Au Okoa, Volume III, Number 36, 26 December 1867 — NA ALII SEKOTIA. He Moolelo no Sekotia [ARTICLE]

NA ALII SEKOTIA. He Moolelo no Sekotia

BITKE 111. Ia manawa, na kauoha ia ae la o Bruce e hoihoi ia oia iloko o kona rumi pouli; a o ke £'oena ilio o na alii hakn, ua pau pu aku la lakou i ka hoi ma ke kauoha a ka moi, a uu koe iho la ka moi a me kana hunona hoi me Gloucester, ka lede Gloucecter a me ka mei- • wahine i pohala ae; a k€ hooluolu ma.ikai aku la ka moi maluna o kona mau kuli no • na.olelo okalakala ana i hoopuka aku ai imua o ke anaina alii kana moiwahine. Ua oi loa afen ka hoopaaia ana o Bruce, ;mamua ae o na la i"hala aku, no ka mea; ua nai hou ia abu la oia he mau rumi hou kona wahi e noho paahao ai. Aole no hoi i ae ia featia kanaka hookani pila kahiko, -a* komo mai iloko o ua mau rumi la ona i hoopaaia ai; a ua papalua ia mai la no hoi na. koa kiai mai i ka ipoka o kona halepaahao; a i ka ha o ka la o kona' noho paa loa ana e like me ia, aia hoi, ua hookomo ia mai Ja kekahi mau pani hao hou ma kona ipuka. Ninan aku la oia i ka luna o na koa i ke kumu oia papalua hou ana mai i na pani hao, aka, aole nae oia i pane iki ia mai. Na kona mau hoomanao nae i hoomoakaka loa mai ia mau kanalua ona, oiai, ua ike iho la oia o kona hai ana aku ijca moi i kona launa, a huipu ana me Walaka, kona enemi aimaka, he kumu nui ia e hiki mai ai ka hopena o kona make ana. I ua o Bruce nae i ninau afeu ai i kekahi koa kiai, pane mai la ke koa, aohe pono iaia ke ninaninau pinepine, mamuli anei o lohe aku ka moi, hoopaa ia malalo o na kupee hao paa loa a fea Bihopa Beck, a hiki i kona wa e make ai. Aka, aole makemake o Bruee e hoohokaia mai i kekahi manaolana, nolaila, akaaka mai la oia'i ke koa kiai me ka olelo mai, " He nui wale no na wahi e puka aku ai mai ka rumi paahao aku o ka mea hookaumaha, ke ole e hiki ke puka aku ma na puka aniani a me na puka e ae." I mai la ke koa kiai, " Mahea oe a puka _aku ai, e ai aku no oe mau paia akn a puka aku oe I" " Pela no hoi paha," waHr a Bruce, " aole wahi e ae e puka aku ai." I ka lohe ana o ua koa kiai nei i keia mau olelo a Bruce, ua hoomanao mai la oia i ka nalowale'ano-e ana o ke kanaka hookani pila Sekotia, mailoko aku o na paia paa o ke lowera; a hoomanao wale iho la no oia o ka poe a pau i hanau ia ma Sekotia, he poe i hoopuniia me na mana kupua, a he mea hiki wale no ia lakou ke hooko i na mea a pau loa a - lakoa e 'ai e hooko, a i iho la oia ilokoiho ona, "Ke.hooholo paa .nei au i ko'u manao, aole au e lilo ana i koakiai mawaho nei, ina e hoopaaia ana kekahi alii Sekdtia iloko nei o keia pakaua !" Oiai, o Brace ma kana mau huaolelo i hoopuka aku ai i ke koa, ua ano kanalua kona mau manaolalia, aole paha oia e ike hou ana i ka malamalama mehana o ka la, a pau-wa-le kona mau la i hookuuis : mai ai e hanu ma ke.ia ili honua. laia e lumilumiia ana iloko o keia mau manao, me he mea la, he kanaka e lumilumiia ana iloko o ka mimilo Du-e waikahe, komo mai la kekahi koa, a waiho iho la i ka ipukukui, a puka malie aku la iwaho; a lohe aku la no hoi o Bruce i ka holo ana mai o ®a ki hoopaa i kona rumi; a i iho la oia iaia iho—" Aia ke hele la lakoa ! A oia mau nakeke wale nō paha o ko lakou mau , feapuai, ka'u e hoolohe mau ai i ke kakahiaka me ke ahiahi, a pau wale ko'n mau la 1 Pela io no paha ka manao o Edewada ! Pela iho la oia e hoike mai ai i ka lokomaikai o - ke kanaka, nana i hoihoi hou aku i kana moiwahine i konapoli; ka mea hoi nana i • kala aku i ka manao kuhihewa iloko o ka puuwai o ke kanaka i mareia e like me ia. Malia e Edewada, e puliki aku ana no ka lokomaikai i na manao ahonui e hoopoina i ko / lakou mau pomaikai; aka, e hoomaikaiia no oe, aole ma ko'u kino nei, aole no hoi ma k<;kahi o kuu inoa; i aie aku ai au ia oe, koe nae ko'u ano moi o Sekotia. A e oluolu hoi i ke Akua, e ike anei oe e Edewada; ina ' e oluolu ia mai na pule ii ka mea i paulele aku iaia, 6iike mi; ka anela hoopomaikai ia Petero, ē wehe ia mai no keia mau ipuka ki--la i papalua ia, e hookuu lanakila aku hoi ia'u iwaho .1" . : laia e hoopuka aku ana i kana man pule i ka mea ana i.paulele aku ai ma*kona mana hookahi' wale no e hiki ai ke hoopakele ia oia, lohe aku la oia i ka neiie'maīi& ana mai o kekahi kapnai ma kekahi rumi aku. Hoolohe malie aku la oia, no ka mea, iloko o kona manao, aohe kekahi mea hou e hele mai nnn e halawai pu me ia, mahope iho o ko Waiuka nalowale ana aku. E ala ae ana ia mai ka rnoe inai ana i haulo aku ai hoi e moe, ike aku la oia i ka poka ma kekahi aoao o kona rumi e hemo malie mai ana. Lele iuo mai la oia, e ku aku ana o Gloucester imua o kona alo me kekahi ipukukui. Kau

ae la o Gloucester i kona lima i ka waha, (he'hailema oka Lamau.) Lalau mai la ua Haku Gloucester nei i ka lima o Bruce, a alakai akn la iaia, e like me kana hana ahonui lokomaikai ana ia 'W'alaka, ilalo i ke ala malalo o ka honua e hele ana, a hoea aku i Finckley Abbey. Ia laua i haule aku ai iloko o ua ela nei malalo o ka honua, a'kahi no ka Haku Gloucēster a hai aku iatiruce i kona manao ana e hoopakele iaia mai kona pio ana, a o ka make ka mea nana e hookuu aku mai ka rumi pouli akū. Aole no hoi i' halawai hou mai ua Glouce'ster nei me Bruce mahope iho 0 ka pakele ana aku o Walaka, ao ka mea, ina oia e hele e ike ia Brace, alaila, uiu mai anei na manao hewa iloko o Edewada, nana 1 kokua i ka hoopakele aua i ke kanaka hookani p>lai; a o kekahi kumu no hoi e ike ole aku ai iaia, no ka paa pono i ke ki ia me na ki kaumaha. • Nolaila, ua komo mai oiia ma ke ala malalo o fea honua, ma ka aoao hoi o Finckley Abhey mai: Ia wā, hahai mai la o Gloncester ia Bruce, iaia i hai aku ai me ka ■wiwo ole i ke ano ōiaio maoli o ke kanaka hookani ia i mea e hoopau ia ai ka inainu o ka moi i kana moiwahine, a ua hoolanlea ia kona manao i ka hewa ole o kana wahine. I kekahi la ae, ua hoao iho la ka Haku Bukana, Sonlisa a me Atola, a me kekahi mau 'alii Pelekane e hoololi i ka manao o ka moi, no ka Bruce olelo ana. ua hiki mai 0 Walaka iloko o ka pakaua, he mēa olelo wale iho no ia na Bruce, i mea e huna ai i ka hewa o*kekahi hoa'loha ino ona, ame kana moiwahine. Fa hoalaala hou ae la lakou 1 kekahi mau manao kanalua iloko o ka moi Edewada, a kena aku la oia no Gloucester, me ka olelo aku, " Aia a lohe ponoi mai au mai ia Walaka, (he mea hiki ole paha ia,) ua hiki mai oia ia nei iloko 6 keia pakaua nei, a ua hewa ole kun wahine i fea hewa i manaoia ai nona, alaila, e hoopau loa ia feuu mau inanao kanalua. Ō keia man alii Sekotia ka poe nana i hapahapai i ko'u mau manao, ua huna o Bruce i ka oiaio maoli !" I keia mau ano manao e lele poo ana iloko o ko Edewada mau noonoo ana, ua hoopaa loaia aku la o Bruce ma kahi paa loa. A : ka loaa ana mai o ka ia Walaka mai ia GJoucester, na ka moi, manao iho la e waiho aku ia mea imua o ka moi. No ia mea, i ka loaa ana iaia o ka manawa, i kakahiaka, komo aku la ia i ka rumi e walea ai o ka moi, mamua ae o ka lawe ia ana mai o ka moi iloko o ua rumi la; ua waiho pua aku Ia oia ika palapala maluna o ka , uluna oka moi e hilinai ai. E like me ka Gloucester i manao ai, i ka manawa mua o ka moi i ike iho ai, ua hoomaopopo iho oia i ka mea nana i kakau ina palapala la. Wehe ae la ka moi i ua palapala la, a heluhelu paltia a pakolu iho la, me ka hoomaopopo ana i ke ano o ua palapala ia. Aka, o na ao omamalu o ke kanalua me | k©Jcuihe e*kau ana iluna o ka nioi, ua ike ia ■ aku la ka lele ana aku mai na kupilikii aku o kona manao, oiai, ua ike ia aku la ka. mohala maikai ana mai hoi a kona mau maka. Haawi mai la oia i ka palapala ia Gloucester me ke kauoha mai e heluhelu ae imua. o ke anaina i pau ai ko lakou mau manao imihala e kanalua ai. Ko.Gloucester heluhelu nui ae la no hoi ia i ka palapala a Walaka imua 0 ke anaioa alii; a haohao iho la na'lii Sekotia, a me ka poe a pau i imi e pahele i ka hauohano maikai o ka moiwahine; a ua ane .kaumaha iho la loko o ko lakou mau manao 1 ka hui ana .e pahele i na manao hewa i ka moiwahine i mea e waia ai oia imna o ka maka o kana moi kane. •» • Mai keia palapala, ua ane " lai ibo la ke kai i Hauola." Aka, ke mau la no nae ke ano kuee aua. Ua makau iho la nae na'lii Sekotia, mamuli anei o hoopunahele hou ia 0 Bruce, nolaila, olelo mai la lakou, ke kumu nui o koßruce hui ana aku me Walaka, ua makemake oia e hooLei ae i ,ka noho'na paahao o Pelekane i kumn e loaa ai ke ka'aunu Sekotia. Aole i hoolohe ia aku keia man olelo a ua poe imihala nei, aka, ua ae aku la ia i ka oielo a ka Bihopa Beck, e hoopaa pono loa iaia me ka hookuu ole, a hiki Ika hopena o kona mau la. I ka manawa no hoi a ka moi e ninaninau ana i ke kumu mahea i loaa mai ai kela palupala, hoopuka mai la ua mau alii Sckotiu nei, me he mea la iloko o ko lakou manao, mao Bruce la i hiki mai ai ua palapala la; a he nea pono o ia ke kii hou ia, a lawe mai e hookolokolo houia oia; no ka mea, ua ike ia ae 1a ka hewa ole o ka moiwahine, aka, me he mea la, aia ia Bmce kekahi mea e poino ai, a e hulihia ai hoi ka manao maikai o ka moiwahine.

1 keiu mnu manao paipui ana a ua mau inoonihoawa uei e hoanoninoui hou i ka manoo o ka moi, pane mai la ka moi ia lakou, " Aohe n'u hana i koe no Ilobert Bruce, ua hoaliewaia oia e nolio puahah a pau kona inau la; a o na manao hewa wale aku no mahope nku o keia mnnawa, he inea hiki ole ia ia'u, ke haawi aku i ka olelo hoopai no kona make."

No ka inakau o ua poe imihala nei i ke ko-nako-na o keia niau huaelelo, a no ke ano makue oluna; a no ka haule poho ana o ko i lakou man manao, no ka make ana o Bruce ! ame kona hoa'lolia o Walaka, nolaila, ua kulolou like lakou ilalo a—Ua mimihi i ka hune e na Ulu iki pokii rna e—aloha !" Ka hewa o Walaka me ka moiwahine, a me ke komo liap'a pu ana aku oßruce ma ia heana, ua lilo ia i mea olelo nui ia ma ke aloalii ame ke alo makaainana'o ka paikaua 0 Durahama. Mahope iho, komo mai la kekahi keiki kauwa, a hawanawami akula i. ka pepeiao o ka moi, na moolelo a lakou i imi pahele ai, a uie na mea. a fakou e olelo hele ai mao a maanei, a hooijna. aku la ka moi ia lakou e hele mai, nuku aku la ka moi ia iakou, aku ae la iluna, haalelo mai la ia lakou me ka manao huhu. No ia mea, mauao iho la lakou e hoi hou i Sekotia, no ka ua koi mai no ka Haku Badenoka opio ia lakou e hoi nui pn aku i Sekotia. I kekahi kakahiaka ae, ua hiki mai la fe» lono i ka moi, ua holo malu i ka po iho na alii Sekotia, me ko lakou mau kauwa, a no ka makau ia, mamuli anei pakele puaku me Bruce, nolaila, ua kuka iho la ka moi me ka Bibopa no ka hoopaa ana a paa loa ia Bruce. Ua lohe nae o Gloncester i ke ano oia halawai, nolaila, i wikiwiki ino ai kela e hooko 1 kana o'elo hoohiki me Walaka, o ka hoo" pakele ana ia Bruce. " I kona manawa e pufea aku ai," wahi a Gloucester iloko iho ona, ". alaila, e kaua mai no oia me Edewada, no kona kalaunu ponoi. A oia mea, o kona pomaikai ponoi maoli iho no ia. Nolaila, aole au i maoao he hana hewa keia a'u e hana nei i kuu moi, ke hoolohe au mahope o ka olelo a ka palapala hemolele, ' E kokua i ka mea i hookaumaka ia i kona ponoi, a mai komo pu- ma kg hewa o ka poe e manao ole ana i ka pono /' " Na ka hookokono ana ia mai eia man ano manao, i hooikaika loa mai iaia e alakai aku ia Brnce ma ke ala malalo o ka honua; a hiki i ka ilina o Finckley Abbey, hoea ae la laua nei i ka honua; a mahope iho o'ka lulu lima ana me ke aloha pumehana ana, hookaawale ae la laua; o Gloucester e hoi 'hou i.' ka pakaua o Burahaina, ka 4ixtts. ajtrkmfeeTrC kg~pafraTi nei hoi o ke kau ae maluna o ka lio a ua haku Peleka&e nei i hoomakaukan mua ai; a e lawe akn ai hoi iaia i Hartlpool. Mai laila oia e holo mai ai i Normandy. laia i hiki mai ai i Caeua, aole oia i hookaulua iki, aka hoi, ua hele mai la no oia a hiki i Guiene, kahi a laua i kamailio ai, ilaila laua e halawai pu ai. Mahope iho, oka auwana hele ana iloko o ka ua me ka makani; ua alakai ia aku la oia i ua pupupu hale nei, m'e ke noi aku e hookipa aku hoi iaia—a wahi a ua Bruce nei, " Ua uku ia mai keia mau luhi a pau o'u, ma ka halawai ana me ka oi o kuu mau hoa'loha ma keia honua !"

Ia manawa, ua hnli ae la ka laua mau kamailio ana ma ka laua mau hana o hope aku. Hai akn la o Walaka i kona kaua ana me ka Red Reaver nia ka moana, a me ka hooniaikai ana mai o ka moi Pilipi i kana hoopakele ana i kana keiki; me ka olelo pu mai no hoi, ina e makemake o Walaka e kokua pa mai no ka moi Pīlipi i ka haawi • ana ia Sekotia i ka lanakiia mai ka hookanmaha ana a Edewada. " Alaila," wahi a Walaka, " e noho alii oe maluna o kou aupuni me ka lau oliva ina kou linia."

Akanka mai la o Bruce me fea iuliluli mai 0 kona poo, " A heaha la o Bobert Bruce ? He oiaio no, he moi, aka, he moi nae aohe inoa. Owai ka mea nana i haawi m'ai aupnr,i ? Aole anei o Wiliama Walaka? He mea hiki auei ia'u ke ae aku e pii i ka noho alii me ko'u ano ilihune ? Aole o'u lili i kou kaulana e Walaka; aka, ua hoomaikai man au ia oe: —a e hooiaio no au i ko'u pono ma na hana e kupono ai i ka moi. Aia hoi au a hana i kekahi mau hana kaulana e kue aku ai i na enemi o Sekotia, alaila an ae e noho ma ka noho alii o kuu mau kupuna !" " A ma ke kaua wale no anei," wahi hoi a Walaka, " e hiki ai iā oe ke hoike mai i na hana kupono i ke kulana moi ? E noonoo iki iho oe e kmi hoa'loha, a e hoowahawaha anei oe i kou hoole ana. E nana ae oe ma na aoao o ka lAoolelo, a me na mea no hoi a pau e haoa ia nei i kela la keia la; a e ike anei oe, he nui na mea a pau e pono ai, e malama i na kanawai, e malama i ke Akua, a e haawi aku hoi i na pomaikai i ka lahuikanaka. Oia ka elele a ka moi, o ka lilo i hope ma ka lionna nei, no kun makua ma« ka lani. Maanei e hoomaamaa ai i ke koa, no ka pomaikai a me ke ahonui; a me na mea no a pau e hapai ae ai i ke kanaka maluna ne o.kona ano mau. 0 keia hoi ke ano akua e noho alii ai ka moi. 0 ka hele ana 1 kekahua kaun, e alakai ana i kona lahui i ka huliamulii, he linna no iai 'ike man ia e na moi. Nolailu, niai kanikau oe e ke alii opio, na'u i kaohi nai i k'ou mau lima mai na kikohuia nna e ke koko. E hoike oe ia oe iho i oi ae mamua o ke ano ino o kanaka; a e malama mau i ka maua o ka Oia Mau i

•kau -*nai ai ->u, e pii aku oe i kou noho alii e likWme ka pomaikai i haule iho ai ia oe—A ma ke kahua kaua Oia i kahea mai ai ia oe, a ina paha ma ka ahakuka, e aku oe i kona mana, a maluna olaila eiloaa ai ia oe kekahi inoa i oi aku ke kiekip mamua o ke koa o Macedonia; a ke kaii Ia iu Robert Bruce, ka moi o ka poe Sekotia !" " Ua:aneane loa oe.e hookikina mai ia'u," wahi a Brftpe, " aka, e hele kaua e ike ia Piliipi, a no e hooholo." Oiai, ke p&i ae la ke kakahiaka i ke awakea, huli hol'mai la ua mau hoa'loha nei ika pakaua, me ka manao e hoihoi lakou ia Baliola, 3 i Rouenā, alaila, haele laoa i Guiene'e hoopakele ia Helēne Mar;. a mahope iho olaāla, ke holopono hoi ka laua hoopakele ana,|hele laua i Parisa, e lohe ai i na manao o ka moi Pilipi. Ia laua i hiki mai ai i kahi pupupu, ua ala ae o Baliola; a e ninau ana i kalii i hele ai o na'lii koa. I ka ike ana mai o Baliola ia lāna, o-mai la ia i kona mau lima, me ka olelo mai, oiai, ua oluolu oia ma kona hiamoe loihi ana; a ua makaukau oia e hoi iloko o keknhi mau hora pokole iho. Olelo aku la o Walaka, he mea pono paha e hoouna i manelē nona i Rouena i maikai ai ka halihali ana akn ilaila. " Aole," wahi hoi a Baliola, " aale e ike hou ana o Rouena ia'u iioko o kona mau paia. ,o'ka hoi ana mailaila mai ke'kumu i nalowale ai o kuu alanui; a oiai, he mea olioli paha ia i kuu mau kauwa ka hoihoi hou ana ia'u ilaila; aka, e aho ikr ko'u make ana ma ke alanui, mamua ae o kuu komo hou ana aku iloko oia kulanakauhale." Mahope iho, ia lakou ko kookolu e paina ana malaila, hahai mai la o Baliola, na ke koi anā akn a Pilipi ia Edewada, ke kumu i hookuuia mai ai oia mai ke towera mai o Ladana, a hoouna ia i Farani, me ka lioohiki ana o ua Baliola nei, aole ia e haalele ana ia Farani. Ia wa, i haawi aku ai o Pilipi iua alii nei i £ifjaku ia i ka pakaua o Galiada i •wahi no&o a ilaila hoi i hui mai ai kana mau kaowa kahiko mai Sekotia mai. Ua mmio ko Baliola noho'na ano moi ma he aloalii no kona malaila i ia i hefe pu mai iue ia, a me Jjo6nob» ia mai no hoi he mau koa a he papar aina laaikai no boi i'iuluu mau i na mea ai maikai. Aka, ika manawa i kakauia ai ke knikahi e Ka maluhia mawaena o Farani me Beritania; i hoihoi mai ai o Edewada i ke pio malalo ona, ka Haku o Flanders, nolaila ua ae o Pilipi e haalele i feona malama nui ana aku ia Baliola; me ka hoomau ana aku no nae i ka hoonoho ana iaia ma ka pakaiia o G&liada; a o na koa kiai nae iaia, ua lawe ia aku mai ka hoohanohano ana aku hoi ia Baliola.

" No ia mea," wahi a Baliola, " na lilo iho la an ma ke ano keoni'mana; aole i liuliu loa mahope iho, ua koe hookahi iho la au, a o keia mau kauwa ponoi wale no koe, a olua e ike nei, o lakou wale no na koo o ko'u mau la hope ma keia honua. Ua palapala aku au ia Pilipi, a malia paha aole i hiki aku ka'u mau palapala iaia, a i ole ia, he makemake ole no paha ia e pane mai i na palapala a ke kanaka ana i haalele ino mai ai. Pela iho la ke ano o na mea i hana ia, a hiki wale i kela la aku nei, hiki mai la kekahi hakn Pelekane, i puhi ia mai ko lakou moku e ka makani; a hiki ana i ko'u pakaua. Hookipa oluolu mui Ia wau iaia, a lawe iho la nae oia i ua pakaua la, ma ke ano me he mea Ia nona ia pakana ma ka inoa o Edewada; a owan hoi, me he haku hale la nokekahi hale aina. Me ia kekahi kaikamahine Sekotis ana i ahai aihue mai ai, mai ka aina mui o kona hanauia ana; a i ka'u mau olelo aku no kana man hana aloha ole, nkaaka wale mai la no oia me ka olelo mai, ina wau i malama pono i kuu aupuni, ina aole e hamama ku ka ipuka nona e komo ai, a aihue aku hoi i kekahi o na kaikamahine maikai loa o kuu anpuni—." Ma ia wahi, pane nku la o Walaka, me ka ninau aku, " Aole paha o ka Haku de Valena a me Helene Mar kau mau mea e olelo nei ?" " Oifi ka'u mau mea e olioli nei," wahi a Baliola, " A aole no" paha ou olioli e Sir Williama Walaka, pela e hanaia ai kekahi hoahannu wnhine o kou aina i waiwai haumia oo kekahi Haku Peleknne." " A«le," wahi a Walaka, " aka, he makemake nae au i ka lohe ana, aia koke laua ma halnwai p|cu ai jiu me laua, a ua hauoli hoi au i ka hooko ana aku i ka'u olelo hoohiki me kona makuakouo i make, e imi au a loaa, hoihoi aku i kona aioa, mai na lima aku o ka mea aihue wule." " Ain laua ma ka pa kaua o Galiada," wahi a Baliola, "ooia, iie ano oniaimn; mau o Helena Mar, nolailr, ua hai mai o De Valena ia'u i konu manao e noho mau onn paha maluilu. Ua lawe nia i na rumi maikai loa o ka paknua nona, «i ua haaheo haakei loa oia imua o'i;; a no ia mea, i kauoha ae ai au e hana ia kuu lio a paa, a holo mai au, i ukoli

ia e kuu mau kauwa, e kamailio me ke kiaaina ma Rouena no ko'u mau pomaikai. Aka, olelo mai la ua kiaaina Farani nei, he manao nui kona moi mahope o ka Haku Pelekane hookahi, mamua ae o na moi i hoohaahaa ia ko lakou mau kulana. Olelo mai la oia ia'u e hoi mai au e hoomalimali aku ia De Velana, a malie oluolu mai oia. No ia mea, ua haalele aku au ia ia me manao hubu, a e hoi kiao mai au, a e lawe au i ko'u mau pono mao'ii; a loaa'ai au i ka ua me ka makani ma ke alanui; a mahope iho o kuu hookae ia ana mai e na hoaaloha, ua hoopakeie ia mai au e ko'u mau enemi." " Alaila, o ko'u manao i keia wa, o ka hoi i Oaliaaa ea ?" Wahi a Walaka, " i keia wa koke no/' wahi a Baliola, " a ina olua e haele pu me a'u, alaiia, malia aie ia'u kekahi kumu e hiki ai ke hoopakele ia ia. : ' Oiai, vrahi a Walaka, " kau mea i manao ai e noi aku ia oe." j Oleio hou mai la o Baliola, " I mea e holo pono ai i ko'u manao, aohe kupono o kakou a pau loake hoi i ka pakaua i ka manawa hookahi, mamuli ; o ka'ike ana mai i na'lii koa elike me olua, alaila, lilo paha ia i mea e hakaka ai. Oka mea pono loa, e uhai mai olua ia'u, a aneane e aku ana i ka pakaua, noho mai olua nja kahi e; a i ka uhi ana mai o ka po, alaila, e hiki ae ai olua ma ka ipuka, me ke noi ae e hoolaolu olua malaila ia po. Eae mai no au, ana ka pomaikai mau no e ohai oe, e hana aku i ke koena !" Ua hoapopo ia ibo la keiamanaoo Baliola; a ua hana ia ae la, he manele nona, i uhi ia iho me kekahi kihei maikai o ka luahine. " E hoihoi ia mai no keia i o'u nei," wahi a Baliola, me kekaki mau hooiaio e ae o ko'u lokomaikai." Hoa'a ia mai Ia ua Baliola nei, a kauia ae 1% iluna oka manele. Ia Baliola nae i kau mai ai iluna o ka manele, haawi iho la oia r kahi apana gula Haawi iho Ia no hoi o Walaka i kana eke. Aohe hoi wahi mea a Bruce e haawi iho ai, oiai, he uuku wale no kana wahi dala i hele mai ai mai Durahama mai; a oia uuku ua pau no. "E ka wahine kaneniake maikai," wahi a Bruce, "na ilihune au ma na mea a pau, koe nae kuu hooMa kahi o ke gola e lawe "aku oe'l kuu mau "E hoi hon mai no ia mau pnle maluna o kou poo," wa-, ■ hi a ka luahine, " a e haawi mai no ia oe i ka berena mai ka aina papaala mai, a i ka wai hoi mai loko mai o ka pohaku paakiki." "A aohe ka paha au mau olelo hoopomaikai mai no'u ?" wahi a Walaka. Pane mai la ka luahine, " Inehinei, ua ilihune an, a i kou komo ana māi, ua haawi mai oe i ka waiwai, e uhai ana ia, a e hoopomaikai mau mai ana ia oe. Mai keia la aku e kau no au i ipukukui e malamalama aku ai ma kahi mamao loa aku. E like me oe e ke koa i haawi mai ai i ke gula, e anapu aku ia ma kahi mamao loa aku l'' " A i ka manawa au e nana iho ai maluna olaila," wahi a Walaka, "ehoomanao oe ia'u ma kan mau.pule. He keiki au no ke kaua; a e pu-a mai no paha ka malamalama i ko'u manawa e auqfine aku ana e pio." Me keia niau huaolelo, a me ka hoomaikai ana mai a ka luahine, haalele aku la lakou iaia iloko o ka maluhia.

(Aole i pau.)