Ke Au Okoa, Volume III, Number 37, 2 January 1868 — NA ALII SEKOTIA. He Moolelo no Sekotia. [ARTICLE]

NA ALII SEKOTIA. He Moolelo no Sekotia.

BUKE 111. ' MOKUNA VI. In Baliola ma i aneane aku ai e hiki i ka pakaua o Galiada, kuhikuhi ae la o Baliola ia Walaka ma i kekahi wahi ulnlaau, malaila laua e noho ai, a hiki i ka alu ana aku o ka po; a mahope iho olaila e halawai ae ai laua me ia ma ka pakaua. Ia laua e noho ana malaila, na aneane kela a me keia minute ia laua, me he mea la b<sokahi la ia lana, a pela no hoi paha i kela a me keia mea, ke aneane mai ka wa e hookoia ai kekahi mea i manao ia. Pela iho la ko "Walaka manao, no ka mea, mamua ae ma kana mau hoouka kana ana, aole oia i ka•kali no ka hooko ana, aka, ua hele mua aku no ma kahi i kahea ia mai ai oia e hooko aku. E hele ana oia e hoopakele mai ka lima mai o ka mea pakaha wale i ke kaikamahine a kekahi kanaka aloha aina, ka mea ana i hoopakele mua ai ma ka hoouka mua ana no kona aina iho. He kaikamahine ka mea nona ke akamai a me ke aloha i hoopakele ai ia Sekotia mai kona lilo ana aku i ka mana oka enemi. Ua hauoli iho la oia ike ■ kaa ana aka o ka la mahope aku o na puu 1 komohana. Ko laua kau ae la. no ia i ko laua mau mahiole, a elekei ae la hoi i'iuna o

.ko laua maa lio; a holo aka la laua me ka māma loa i ka pakaua o Galiada, kahi hoi a .lana i manao nai aku ai e hiki. I ko lau- manawa i aneane akn ai e hiki i ka pakana, aia hoi, hoakakuu mai la laua i ka holo o ko laua mau lio; a hele malie mai la laua a hiki i ka ipuka. Kani aku la ka o-le a Walaka e noi aku ana e komo aku iloko o ka pakaua; a ua ae ia mai la no hoi e ka mea kiai i ka puka; a alakai ia aku la laua i ka rumi nui o ka pakaua, a malaila hoi kahi a Baliola i noho ai iluna o kekahi ■< noho nui. 0 de Valena e holoholo ana oia .mao a maanei me ka pioloke nui, a puiwa ae *)Ia oia i kona manawa i ike mai ai i ke komo ina akn, a ka lole ano alii o Walaka, no ka ! i 1 ua ike mai la oia i na lilia iluna o ko | Walaka mahiole, *ka hoailona oka ohana alii o Farani; a kulou hoomaikai mai laoia imua o Walaka a me Brace. Ala mai la no hoi o Baliola a hoomaikai mai. 0 Baliola nae kai ike i ke kuhihewa ana o de Valena; a ike pu ' mai la no hoi ia e ko ana ka laua man mea i manao ai e ko. I ka hiki ana mai o Baliola i ka pakana, na m'au no ka de "V"alena mau olelo hoinoino iaia, i oi ae mamua o kana mau olelo hoinoino mau; no ka mea, ua hoouna mai la ke kiaaina o Rouena i na mea a pau a Baliola i hoopii aku ai iaia no de Valena a me kana mau hara ipo.—A i ka manawa i lohe ai ua alii Pelekane; nei i ka leo o ka o-le mawaho 0 ka pakaua, a lohe pu mai la no hoi e koi mai ana kekahi mau alii koa e komo mai iloko o ka pakaua, aia hoi, ua ane pioloke loko o kona manao i ko laua kuu ia mai hoi iloko, olelo aku la o de Valena e hoopau aku 1 kana olelo ae e komo mai. Aka, ia manawa no T komo mei ai o Walaka ma; a ane hoohunahuna iho la o de Valena i kona mau manao huhu; a kulou hoomaikai aku la ia Walaka ma ke ano kuhihewa oia kekahi o ka ohana alii o Farani. Hookipa hooluolu mai la no o Baliola me ka hanohano nui i kana mau malihini, i kumu e hoomauia ai ko de Valena kuhihewa mau ana. " Olioli wale au," wahi a Baliola, " o ka hookipa ana a loane Baliola i manao ai e • haawi aku i ka malihini hele; a eia ka, he hookipa ana mai i ka ohana o kekahi hale i malama maikai mai ia'u ma 7arani nei." iloihoi aku la no hoi o Walaka i kona hoomaikai ana ma kana olelo pane; a ma ka Baliola kamailio ana no hoi i ike aku ai o Walaka, he makemake o Baliola e hooalakai hewa i ka manao o de Valena, he alii opio io oia no ka ohana moi o Farani; a huli ae la io, hoikeike aku la ia Bruce ma ka olelo ana, " 0 keia alii koa, he hoa'loha oia no'u; a no kekahi mau kumu e ae, he mea hiki ole hoi ia maua ke hoikeike aku i ko maua mau inoft ma keia kaahele ana; a e paulele hoi oe ma na huaolelo au i hoopuka mai uei; o ko'u hoa'loha nei, he mea kupono no ia e lawe hapa i ka hookipa ana au e ka moi o ka poe Sekotia mamua." Hai mai la no hoi o do Valena i kona ano, me ka haawi pu mai no hoi i kona kokua, oiai, e hele ana oia ma kona ano luna no ka moi Edewada ma Guiene. " Ke hoomaikai akn nei au ia oe no kou iokomaikai," wahi a Walaka, " aka, e noho no maua i keia po hookahi e hookaumaha aku ia Baliola; a i ke kakuhiaka e haalelo ai maua i keia wuhi, a e hele no mauu e hooko i ka muua olelo hoohiki, a o ke kumu no i hele mai ai me na ukali ole." Ua halii ia mai la he papaaina maikai no na malihini; a ua noho pu mai la no hoi o Baliola me de Valcna ma tfa papaaina nei.

| Ua pipili mau mai la o de Va!ena me Baiiola ma ka papaaina no kona manao, mamuli anei hahai aku o Balio!a, aia iloko o ka pakaua a lakou e noho nei o Holene Mar, me ua de Vr.!ena nei. Oia ke kumu o kona pipili. 0 Walaka, aole oia i paina nui, me kr„ paa no nae o kona mahiole; a manao iho la o de Valena, ke kumu oia hana aua pela, no kana olelo hoohiki, a aia a ko, alaila, wehe i kona mahiole koa. Ia Bruce me de Valeife e lilo nui ana i ke kamailio, ua mahalo nui mai la o de Valena i ka maikai o na olelo ana s Bruce; a manaoio loa iho la no ua haku Pelekane nei, no ka ohana alii io no ua mau inalihini nei i kipa aku ai. 0 Baliola, aohe i liuliu loa ibo ke alaana, aia hoi, no ka maluhiluhi no paha i ka maloeloe o ka hoi ana mai, nolailw, ua hoi aku la no oia e kuu aku ka luhi; a waiho mai la no n' Waiaka ma no e imi i kahi e hiki ai ke hooko ia ka laua mea i imi mai ai. la manawa i ike iho ai o Walaka, ua hilinai nui no ka hoopakele ana ia Helene maluna ponoi iho no ona; o ka hele akn a hai ia Helene ua hiki mai oia e hoopakele mai iaia mai ke kanaka mai, nana i lawe aihue mai ai hoi iaia. Ia Walaka i mea ae ai e ku iluna, manao mai la o de Valena e olelo akn ana o Walaka iaia, nolaila, lilo e mai la i ua haku Pelekane nei ka mahaoi o ke kamailio mai, " Aole au e imi aku ana e loaa kou inoa, aka, he manao io au ma kela mau lilia e kau mai la iluna o kou papale i hai mai, no ka ohana alii oe, a he alii no hoi i oi loa aku o ka hanohano. E hai no au ia oe i ko'u mau manao; a i mea e pomaikai ai na moi a i elua, ke waiho aku nei an, me kun manao nau e hai aku ia Pilipi." la manawa, ku ae la o Walaka iluna, me ka olelo mai, " Oiai, ina wau he alii a he kanwa paha, e maa no nae ka'u mau hana mahope o ka aoao o ka pono, a oia mea, e ike pono anei oe, ke lohe hou oe mai a'o mai. E kuu hoa'loha, e Bruce, e noho oe me ko kaua kamaaina e hoonanea. ai iaia; a e hele ae au e hoomaka-i ka hookoia ana o ka'u olelo hoohiki." Ua ike aku la. no o Brnce i ka Walaka wahi i olelo mai la e hele ai oia. Ua ike no ia 0 ka manao nui o kona hoa'lnha. n ka hoonanea ia de Valena; a hoopuka aku la oo hoi ua Bruce nei i kona mau manao maikai a pan Ioa; a ua lilo no hoi ia i mea mahalo nui na ka haku Pelekane. Hoopuka mai la ua de Valena nei ī kona aloha kupouli ia Hele ne. I kela ame keia umi minute e inu waina mau ana laua—o ka Bruce inu ana me ka noonoo, aka, oka de Valena, me ke ane naaupo e makemake ana " o ka iho o ko luna poe." A mahope iho o kona mau hoopuka aoa mai i kona mau manao a pao loa no Helene, iho io mai la no " ko luna poe," a ahai ia aku la oia malana o na eheu o ka hiamoe i ka poli o ka aina nhane. Ia manawa, mahope iho o ko Walaka haalele ana mai i ka rumi nui, a i kona hiki ana aku he wahi rumi uuku mawaho aku, ike iho la oia i ka waiho a ke koloka o Baliola, ua like loa ia me ke koloka o de Valena. Kona lalan iho la no ia, a aahu ae la ia; a iaia i hiki aku ai i ka rumi e komo aku ai i ka rumi o Helene, halawai mai la oia me kekahi keiki kauwa, a i aku laoia, " E hele aku oe mamua o'u me ona ipukukui i ka rumi o ke alii koa malihini, alaila i ka mmi o kuu lede Helene. Manao iho la ke keiki kauwa o kona haka ponoi no keia, nolaila, alakai aku la iaia i ka rumi mua, a inahope iho 1 ka rumi o Heleue.

I ka hiki ana aku i ka pnka o ka rumi o Helene, olelo ae la oia i ke keiki e baale?e mai iaia. Hookahi hora i koe, hiki aku ißc kulu oke aumoe. Wehe oia ika laka oka puka. E moe aua elua mau haia wahine ma ka aoao aka moe. Ala mai la laua i ke komo ana akn o Walaka, a papa aka la oia; maoao mai la do laua o ko laua haku no ia, a haule hou aku la no hiainoe. Lalau ae la ia i ka ipukukui e kau ana iluna o ka papakaukau, a hoonee aku la iaia i kahi moe o Helene Mar. Papalu ae la oia i ka malamalama o ka me kona lima, i ole ai hoi e puahiaa aku i na maka o Helene. Ua opiopi ia oia iloko o ka lipolipo hohon'u o ka hiamoe; ua haikea uae e like me ke keokeo o ke kihei e uhi ana maluna ona. Ua mailo kona oiwi, Iloko oia liiamoe ana, lohe iho la oia i ka puana ae a kona mau lehe : lehe, " E hoopakele mai ia'u e Walaka—maluna wale no ou— Ke oki iho la no ia o kana kamailio ana ae. Panapana e wale iho la no kona puuwai i keia noi ae. A mai hoopuka iho oia i keia mau huaolelo, " I hele mai nei an e hoopakele aku ia oe—Aka, ua pani ia inai la kona mau nianao e ka makau mamuli anei o hoopnka aku oia, alaila, e lohe anei na wahine haia e noho ana; a ia wa, i haule iho ai ka lima inai kona papalu ana i ka inalamalama o ka ipukukui; a i ke kim ana aku o ka malamalania o ka ipukukui i kona m.iu maka. oia ka mea nana i hoala mai iaia.

Ina lihilihi o kona mau maka i wehe ae ai, aia hoi, me he mea la, na hooko ia mai la ka j puana a ka moe, o de Valena keiaenoho nei i nia kon? aoao; a aia oia iloko o kona mana ; kahi i paaia ai, me kona mau manao koii a pau loa—no ka mea, aole oia i ike, na hoi mai o Baliola. Uwe ae la o Helene ika o ka pilikia, a me he mea la, e haehae mai ana ika puuwai o Waluka. Ala mai la na haia wahine maluna o ko laua wahi moe, a papa hou aku la no o Walaka ia laua. Pnlou īlio la o Helene iaia ilio me ke kihei, a noi ae la ike Akua e kokua mai iaia, " E lede Helene, e nana ae iluna." " Aole, aole !" wahi a-Helene, me kona manao no hoi 0 de Valena no keia e noho nei ma kona ao- • ao, a i ae.la oia, "E waiho mai oe ia'u, ina aole ou makemake e ike mai ia'u i ko'n make ana. Ua ike no oe o keia mau hana ino au, ka mea nana e pepehi mai ia'u." Aole i aa iki o Walaka e hoopnka aku hoi 1 kona inoa, no ka makau o lohe ia mai auanei ena haia wahine. Pehea la anei e hiki ai iaia ke hoohnli mai i koua mau maka iaia. Pane iho la o Walaka iaia me na leo palupalu, " E nana mai oe i keia manawa ia'u e lede Helene, alaila, e hoohiki aku no au ia oe ma kuu inoa hanohano, ina he makemake oe, aole au e ike hou aku ana ia oe." j " E de Valena hoopunipuni man no hoi e," wahi a lede Helene, " kau no ia e hoopuka mau mai nei—e nana aku au ia oe, a e hookuu irn oe Ja'u —e ke Akua o ka make a me ke ola, e lawe aku oe ia'u me oe ponoi I" " E nana ae iluna, a e hoao mai ia'u," wahi a Wal-.ka. oka uhi ana iho a kona mahiole, a me ke ano mau o na kamailio ana e like me ka de Valena, ke kumn ia nana i hoopale mai i kona nana ana ae iaia. Aka, i ka hoomaka ana ae o Helene e wehe hou ae i ke kihei e uhi iho ana i kona helehelena, wehe mai Ia o Walaka i kona uhimaka, a kan pono ae la no hoi ia i ka ipukukui mamua ponoi o kona mau maka, i ike io mai ai o Helene iaia. Me na manaolana oka helehelēna o de Valena, ka mea e halawai mai aua me kona, wehe ae la ia i ke kihei, a halawai mai la ia me na kiionohi i moamoa loa iaia ma keia honua—oia hoi ko Walaka. Mai oili ino' loa mai ka leo o ka hanoli nui mai na H e JfiP e - 'M.AQIp ī .h"-

ohamau aku o Walaka iaia, ma ke kau ana ae i kona manamanalima ma kona waha; aka, hanle hou aku la ko Helene poo iluna o ka uluna, no ke kuia ana ruai la e ka manao" lana no koua hoopakele ia a me konapomaikai, oiai, ua hiki mai la ka mea ana i paulele nni ai ma keia hoeua; a no ka manao o Walaka mamuli anei oia, ohaule maule aku, a ko ole hoi kana mea i hele mai ai e hooikaika uui o ka hoopakeleia o Heleue. Nolaila, haule malie iho !a o Walaka maluna o kona mau pelu'na kuli, a hawanawana malie aku la oia iaia, "E hooluolu oe ia oe iho no ke aloha o ka lani a me kou hoopakele ia ! E hookuoo ae oe ia oe iho, a e holo aku oe»me a'u i keia po mai keia wahi aku." 0' Helene me na waipahe o kona uhane maikai a pau loa, lalau mai la oia i na limj o Walaka, me ka olelo mai, " E malama no au. O kau mau mea e kauoha mai ai, ka'u ia e malama ai." " Alaila," wahi a Walaka, " e kauoha mai oe ia'u e haalele koke iho au ia oe, a e pale pu aku oe i ka ipukukui mai kuu lima aku." Leha hou inai la ko Helene mau onol)i malalo mai o na lihilihi momi, a nana pono mai la ia Walaka, i ka maikai a me ka ole o ka hoopuka ana mai ia hnaolelo kipaku. Aka, hookuoo ae la oia i kona mau manao opiopio, a hoopnka mai la oia i ka olelo kipakū, me ke pale mai i ka ipukukui mai ka lima aku o Walaka. I ka haule ana iho o ka ipukt;kui ilalo, ia manawa no lioi i keehi iho ai o Walaka i kona kapuai maluna olaila, a anaanai iho la a pio loa, pouli iho la ka rumi holookoa. Me # ka leo e lohe ia mai ai e na haia wahine, hoino aku la oia iain, no kona kue mau iaia, a hoopuka hou aku la no lioi, " Ke waiho nei au ia oe iloko o ka pouli au i kau iho ai maluna ponoi iho ou; a ke kauoha aku nei au ia oe, mai kamailio iki aku oe i kou man haiawahiue, aolee pane iki ia lakou; aole hoi e lawe hou ia mai kekahi ipukukui iloko o kou rumi nei, a hiki wale i ka manawa e ike hou ai oe ia'u !" Ko Walaku hawanawana iho ia no iaia e aln ae ilnno; a lalau i'no la i kekahi kihei; a kakua i koua kino; a komo ilio la i kona mau kamaa, hookuu akn la ia Walaka e lawe aku iaia mailoko aku o kona rumi. Lalau aku la o Waluka i kona limu, ua hele wale a puanuanu me ke ano lianlulu. No ka hihina e wale nae, aohe hiki pono ia llelene ke hele kuoo, nolaila, puili mai la o Walaka ia ilelene i kona poli malalo iho o ke koloka; a l'iili hou ae Ia o Walaka i ka moe, olelo wale aku la no, " E aloha anei e ua o Helene hana ino !" Me ka hele molie loa, puka aku ln ua Walaka nei mawaho o ka puka me kana puolo makamae. 0 ka halawai ana mawalio iho o ka puka mo kekahi o na kauwa a de Valena, he mea no ia e kumakaia ai i na rm;a a

pan oka hoppnkele ana. I mea. e pale ae ia m a, kolia lpve polo!ji aku la no ia i ka runi i hookaawale ia nona; a waiho iho la oia i kana awe:i6ve maluna o ka moe. I ke knu ii ana iho o ua Helene nei, noi ae la oia i hoola, "I wahi wai no'u, alaila wau i|iaha ae." Kon? baawi aku la no ia; a ia īiliauawa «o hoi o Walaka i waiho aku ai i kekahi puolo lole keiki ukali, (a Baliola i ai) me ka olelo aku, " E komo ot? i keia mau lole e lede Helene. I kou manaya e komo ana e puka ae au mawaho o ka puka e kali ui, a makaukau oe, alaila, wehe'ae oe ika puka. E wi!:i nae oe, no ka mea, o kou pakele ana, ua hilinui ia maluna o 'ka awiwi ana e kaawale mai ia uei akn I". Mamua ae o ka wa e hiki ai iaia ke pane aku, ua fcaa aku la o Walaka mawaho aku o ka ipnka. Ko Helene haule iho la no ia maluna o kona mau kuli, a naawi aku la hoi he mau hua pnle hoomaikai i ke Akuu, no ka 'hoomaka anā mai o kona hoopakele ia; a me ke noi pu aku no hoi e kokua mai i ka hoopakele loa eiia akn no hoi mai kahi akn e hiki ole ai i ka mea pakaha wale ke kau aku i kona lima maluna ona. Ika paa pono ana o kona lole komo, aia hoi, wehe mai la oia i ka laka o ka puka, aka, ia hemo msi la nae ka puka i kona hoa'loha, oiai, ke kiai me ka hoolohe mau mai i ka hemo aku o ka puka, e hai ika makāukau. Pa pono iho la ka wena o na ipnkukui o ka rumi loihi maluna o kajielehelena e lede Helene ia 'laua i puka aku ai iwaho. Ko Walaka hoaahu iho la no ia i ke koloka ona maluna o Helene, a bni lima like akn la laua, haele akn la laua i ka rumi malalo o ka pakaua. Hookahi wale no kao«ka e noho ana malaila, a kauoha aka la o Walaka, e wehe mai i ka ipuka nui. "He pomaikai keia," wahi a Walaka, " a he nui wale paha na mil£"*fehak ia'u i ka holo ia i po, mamuao kuu hiamoe ana." Ninau mai la ke kanaka kiai, ina he makemake ia e hana ia na lio a paa i ka noho; a ae aku la no hoi o Walaka, a weheia mai la ka puka, alakai aku la e Walaka i kaoa mea e hoopakele nei iwaho. Ia laua i p.uka oku ai iwaho, a nana ae la'o Helene ia wahoLo ka pakaua, kahi o kona noho ana me he &ao paahao ia, aole nae e hiki ia i' fl.elene ke p*ne kona mao hoomaikai ana* ry %e i * «Bbp3XVJS'"ffie TfdnV mau waimaka oka pumehana maikai. 0 kona uwe anu, ua komo aku la ia iloko o ka ikoi o ko Walaka puuwai, hoala mai ia oia ia ia iloko o kona mau lima; aka, nioau ae la o Helene, " Kuu makuakane—kana mau olelo hoopomaikai! " " E ola oe, a make ilokoo ka pono," wahi a Walaka.

Ke kalele la ko Heiene poo iluna o ka umauma o Walaka. Aka, nani ke ano e ona ioena e uiuiki mai la iloko o na puuwai elna, mai ke ahi mai e uila mai ana m&iloko mai o na aa koko o ka Lede Mar, i ka opiokanaka ui o Walaka. Ua lele ino inai o Walaka mai kona hoopa ana mai, me he mea la, he ane " akua lapu" paha oia. Aka, me Lede Leoe Helene, he ano opiopio maikai, e hilinai aku ana maluna o ka poli o ka ponoehiamoe ana. ona manao ona e hoapono ole mai ana, aia iluna olaila; na pomaikai a na anela e huipu mai ai, aia iluna olaila; a o laua a i elua, ua hui lokahi aku i ke Akua. Lawe mai la ke kanaka i na lio inai ka halelio mai. Ua ike no ia elna mau malihini i liiki mai i ka pakaua i ke ahiahi iho; a no kona ike ole ana mai i ka helehelena o Helene, inanao iho la oia o laua no keia, a i elua eku aku nei imua ona. Ua hai ia mai ua kauwa nei e kekahi poe knuwa okoa iho, jka inea loihi o laua o alii opio Farani 'ia o Count de Valoisa, a ke paa mai la na kauwa nei i ke kaula keehi no Walaka e kau ae ai. Aka, ua hookau mua aku la o Walaka iluna o ka lio o Brace ia Helene; a kau ae la ia maluna o t kona lio iho, me ka haawi aku i ka apana gula iloko o ka lima o ke kauwa. " E hoi hoa mai ana no paha oe e ke alii opio ea?'' wahi hoi a ke kanaka ia Walaka. " No ke aha kon knmu e kanalua nei ?" wahi a Walaka. "No ka mea," wahi ake kanwa, "ke makemake nei au i ka hoahanau 0 ka moi o Farani e ike i kekahi mea ino i hana ia iloko nei o kona auponi." " Nawai 7" wahi a Walaia, me ke ano knhahtf i keia mau olelo. "Na ka l?aku de Valena," wulii a ke kauwa, "eiaoia iloko nei o keia pakaua me kekahi kaikamaliine opiopio ana 1 lawe mai ai, a hana ino me ka mea kupono oln ike olii kea !" " A heaha kan moa i mn':emaVe ai e.hana au," wahi a Walaka, " me kona makemake nui e ike i ka oiaio o keia noi ana mai." " E hele mai ma ka mana o kou hoahanau alii, ae lawe aku ia Helene mai ka hana ino ana a keia haku Pelekane, ka haku de Valena !"

O Helene, ka mea o hooloho pono loa mai i keia kmailio ana, hookokoke loa mai la oia ia Wulaka, a me ke mo hopohopo, hawanawana mai la oia ia Walaka, " E ! eu nwiwi ae kaua i ka hele ann." Ua kokoke loa mai lano nao un knuwa la e Inhe pono ai nn huaoleloa llelene i pn<fe aku ai; a i mai la ua kauwa

□ei, rae ka olioli, " He oiaio anei eia oe maanei ? E Walaka, eke koa maikai, aole au e ae aku ana ia olua e holo o olua wale no, a oia a ae mai olua o Rollo Grimsby, (ke kanaka Pelekane i*ue ai i ka hana a !ce kiaaina Heselelika, ma ka pakaua o Elasalie; ika wa a ua kiaaioa la i pepehi ei ia Mariona; a na holo pu au me Haku Mar i ka pakaua o Botawela.) "OGrimsby," wahi a Helene, me ka hoomanao ana i kona leo, i ka wa i puana mai ai i kona inoa, " Heaha, o ke koa Pelekane no anei oe o ke kea ? Ua olioli au a me kuu mea nei nana e hoopakele, i ka loaa ana oke kauwa hiki ke paulele aku, e like me oe." 0 ka inoa o Grimsby, ua kamaaina loa ia me na hoomanao aoa o Walaka ; a ua komo pu ao hoi ia inoa i na manawa a pau loa ana e hoomanao ae ai no Mariona; aka, aole #ae o Walaka i ike paka ia Grimsby, a lohe hoi i ,kona leo; a he mea mau nae ka hoomanao ana o Walaka i ka inoa k!kiMSBY ; oiai, ua owili pu ia ia mea, ma kahi i haalele mai ai o Mariona ika puana akeiaolaana. Nolaila, kauoha aku la o Walaka i ua kanaha Pelekane nei, ina he makemake io kona e uhai mai ia Lede Helene, alaila, e kii hou aku oia, a e lawe mai i elua mau lio hou i koemailoko mai oka hale lio. Ika lawe ia ana maio ua mau lio nei, aia hoi, ko lakou puka aku la no ia mawaho o ka pakaua, a malaila o Walaka i puhi mai ai i ka ulili, e hai aku āna ia Bruce, ua kaa akt; laua mawaho o ka pakaua, me Helene. Ua kaana mua ia no hoi e laua, pela o Waiiika e hana ai, i lohe ai ua Brnce nei, ua pakele io o Heleae.

Ika manawa no boi i iohe ai o Bruce ia alana o ka olioli; oiai oia, e kiai ahonui aDa i ka hiamoe o De Valaoa, no ka makao o ala mai anei oia, a puka aku iwaho e keakea ai i ka hana a Walaka. Nani no hoi ko Bruce olioli, i ka wa i poha mai ai ka leo maluoa o oka matuhia o hoopuni ana ia ia. Kona lele ino ae la no ia, a ku ana maluna o kona mau kapuai. Oka hopuhopualulu ouaßruce nei, ka mea' nana i hoala mai ia Ba!iola. Olelo aku la oia ia Baliola, e noho malie, a lalau aku la oia i kona iima me ka hooi'pumehana. loa ana; a kukuli iho la oia im.ua o Baliola, me ka boni ana i kona lima. Kau kea iho ls no hoi o Baliola i kona lima malwna o kona mni ia ia— te," ".Haia ako la ka Puulena ai*i tiuo.*J Ko Brbw puka ino ak«Jo—*j ' a mai loko aku o ka rumi, a hiki wale mawahho o na ipuka pa oka pakaua—a ike mai la no hoi o Walaka iaia, puka mai la iwaho mailoko mai oka malumalu oba nlulaau. Pa ilio la ke aliali maikai a ka mahina maluna o ka mahiole o Walaka, a ike mai la no lioi o Bruce o kona hoa'loha oiaio ia; a koino hou aku la malalo oka malu laau. Ika ike ana mai o Helene i keia mea hoa, aolj no ia i ninau iki, owai la ia mea hou mai; aka, manao iho la ia o kekahi no paha ia o kona inaa kaikunane —ina aole o Edwio, oMurray.

Ua bai aku o de Valena ia Helene, no ka ai;ike ana o kona makoakane ponoi, a me na hoahanau o kona makeakune, ka haka Botawela a me Rutavena; a nolaila, oa hilinai nui na manaolan.. a me na pomaikai o Helene maiuna ona. " Nolaila, kulu makawalu mai la kona mau waimaka, no ka maaao nui o kekahi keia o kona mau kaikonane. Ia Bruce i hiki mai ai, ua uhi in i kona kolnka eleele, a kau ae la oia malana okoua lio; a pela 110 hoi o Grinsbey malnna o ka Ina ona iio ana i lawe mai ai. Ko Walaka liaawi ae la no ia i ka huaolelo, " I keia eaanawa, o Parisa ko kakou ihu !" Ka hoopa like ae la uo ia o kela a ine keia nieai na uoao o ko lakou mau lio me na kui, a lilililo aku la lakou " i ka ihu a kii lio." f Aoh i pau.)