Ke Au Okoa, Volume III, Number 43, 13 February 1868 — Nawai e Hooholo? [ARTICLE]

Nawai e Hooholo?

Pane ia Aūberete: Aloha de\ I. -Ke maopofrp mai h ke ano o kou hai anQ o ka ekal€sia ka luna noi hooholo i na mea pili hoomaoa, Eia ka l ona iunakiai, oiii ua ekalesia Ta, I Ka i noa o na haipule oiaio a pa-u, najEea a pau eihilinai ana īa Kristo, oia.ko Kristo ekalesia, pela ko makou ike maloko.o kaiPalapala Hemolele, aks; ao•le ka oia ki ekaiesia nana e -hoohoio o na laoakiai ka ekalēsia hooholo. S)ua ka ekalesia ! beaha la»hoi, ke akaka mai la koo manao; O' ka haoiaio ko«;: • Pehea la oe a hooiaio ai? E4oa mahele oia haawina. L Oka hooiaio i ka ekaleaia Ka luna hooholo kiekie loa. Jle la oe ma Mat 18; 17, m'anao paha o makou maka e nana pono ai iua paoka a ike i koa > kahihewa. No ka.mea; aole wahi olelo iki maiaila oo ka ka elfaie3ia i*ha mea piU heomana, aoie hoi no noho Uiūakanawai kiekie, aole loa. Eia-wrie no ka hai oia mau pauku, he kanaka ka oa hana hewa ī konai hoahacau, a kaooha iesu i ua hoahanau nei e hele eao iikewia hoa i na hewa, A inae iohe ole mai ia, i eloa aiekola paha o lakou ke hele e ao ia ia. A i ioolohe ole oia ia lakou, e hai i ka ekaleaia,: oja hoi i ke. anaina o na hoahanau, a nia iakou a pau ia eao aku. ] A ina ;e hoolohe oie ia'i.ka ekaleaia, o ka pau .no ia 0 ke ao.aoa a iftaaka, aole nae i hooleia aole lunakanawai hou aku nana e ao a e hoopai; i hoa ! Malia paha o ka oia nana e ao, a e hoopai paha i ua .mea haoa hewa la, aole loa i hai ia mai he aha kiekie loa ua ekalesia nei. a be aha hooholo i na © . mea pili hoomana, eia wale.no ka mea ī īke ia ma ia mau pauku, ehiki no i na hoahanau ke ao pakahi, a 'ke 'ao anaina aku paba i ka hoahanau a lakoa e ike'ai e hana be>va ' ana 1 kona hoa. Oia wale'iho la no.

Ua like pu kou hilihewa ma I Tim 3: 15; kabi i olelo ia o ka ektleaia he kia, a he noho'aa kahuapaa o ka oittio. Ia wai la oe i lohe ai, he kia a he noho'aa a ka oiaio, he funakanawai kiekie ia ? 1 Kou lohe paha o kou wa opio, nolailn/piakiki mui la kau o(e--lo a mekou maono a hiki ole ia oe'ke nana pololei i ka palapala, i |>au ai kou kuhihewa. Heaha ia ae kia a he noho'na oiaio; kai noa he waihona paa ia, a he wahi kauno ka ke Akua, wahi e alohi aku ai iwaieaa o ka pouli o keia ao. Aole anei peia? A nawai la i kukulu i ka oiaio maluna o ua «aihooa la ? Aole anei na lesa Kristo ? A pehea kona - kukulu ana ? Aole anei ma kona hoomalamalama, kan& hooholo ana iloko o ka nnau o na haipule ona a pau: O kann hooholo oia ka hooholo o ka luookanawai kiekie, kona kau ana i ka liooholo a me ka oiaiomaluna o ka waihona, ka ekalesia, ke anaina kanaka ona. Aole o ka hooholoka lakou, o ka hali wale aku iwaena o na lahui i ka mea i hooholo e it* iloko o ko lakou naau. Oia la, e ka hoa, aole ou mea e hooiaio ai o ka ekoleaia ka lunanui hooholo, oia nae ka mea oana « hoolohe, a iawe, malama. a hoalohi ae me he mau kokui Ia iwaena o.ka pouli. 1. O ka m«hele alua'o keta 4aawina, oia kou hooiaio no ka'hua ekalesi* ma ka-Palapala Hemolele oia na iunakiai, na epikopa, nole anei 'oei ike e ka hoa kuka. o ko ano o ka hua ekaleaia, oia o annina ahakanaka, a o epikopa, oia o kiai, he kaawaie mooli no laua, a hoopili i ka inoa ekiieeia i na lunakiai wale no, aole i ke anaina, ke j mai nei oe ma ia huikau ana ua hehai oe i ka palapala hemolele. Penei kau olelo; f" A i kekahi manawa boi kapaia ka ekaieaia be epikopa. Oih 35, 28." Huili aa ia pauko, aolo, no kn mea aole 35 mokuna i Oihaoa, huli hou au a ike hookahi | wale no pauka maloko o Oihana i lioohikiia ai e;.epikopa, oia o 20, 28, oia anei ka pauku ao i manaoe Uuhikuhi mai ai, e Auberete, ina pela, nani ka ikeor<kuu maka ! Mai kou wa opiopio paha koa mqu maka i maa ai i ka naiia kopakahi i kl pnlapnla hemolel». I ko makoo oano ia pauk|i, aole like iki me kau e i ana ua kapaia ka okaleaia he epikop». Ein ua pauleu la. *"E makaala oukou ra oakou iho a me ka obana hipa, iwaena onn i*hoonoho ai ka Uhane Hemolele ia oukou i mau epikopo e hunai ai i ka ekaleaia o ko Akua." Auhea ke kapa ana i ka ekaleaia i

epikopa ? oka hanai ika ebalesia ka na epikppa, a ina o na epikopa ka ekaleaia, alaila ka ua hoonohoia na epikopa c hanai i oa epikopa.! Malia, paha o kou manao do ia, e ka hoa, ua hoonohoi.a na lunakia:,.e hanai ai ia lakou iho,. pia hoi, e hoopuipui a e hookiekie ia lakou iho.i mau poo, mau lunakanawai mau alii maluua. oka ohana. Aka, ma ka i)ana ana ikao mau olelo malalo.iho >4 ua maopopo ia'u aole ma ka palapala hemolele ko ike o na ehikopa ka ekalesia J ,o ,fea olele mau, o ka poe i hoolaa popo ia i, epikopa. Oia ka ! mamuli oka olelo mau a na epikopa, iu i lohe ai .mai koq wa opio, e olelo mau ai:-i lakou : o lakou iho no ka ekalesia nana e hooholo? Na na epikopa ka, i hoo.kahuli i ka huaolelo ekalesia, epili mai ia ia lakou iho wale no, i lilo ai.lakou i pau lunakana.wai kiekie. Maalea maoji !. . Ao]e anei ia o ka maalea ame ka apiki au i kuhikahi mai ai ma 14? JSo ka mea hoi, Oportet et baereses esse, wahi a.Paulo. 2. Ke akaka mai la, hoi, : aole ou..,hilahila ke hai mai i. ka inoa o na ekalesia la, ; 0 Lui Maigret ka ka lunakaaawai oia ka ekaleeia nana.e hooholp. Ua lawa iho la ia iuoa, aole naake hai mai na inoa o ,na Ebikopo a paa o ka. honea, aole e hiki ia lakou ke ku mai ma Hawaii nei e hooholo ai. Aka, e hiki no ia Lui Maigret, a jna e ka laaa nni hooholo ia, e pono makou a pau ke hookolo aku jmua ona a hoolohe i kana hooholo ana. Eia sae koe, mahea la makou e iJce ai he oiaio ia. o Lui : Maigretjka.luna nui ..hooholo no Kristo ma Hawaii nei ? Ke i mai nei oe he Ehikopo oia, a na ae mai ke Akea ma loane 14:16 a me 16:12, 13, e haawi 'i £oha uhane ina Ebikopo. Maloko oia mau paakn i hai ai o lesu.e haawi ana ia i kona uhane i , na hanmana ana, (aole i na Ehikopo) e noho mau loa me lakoa > e alakai ia lakoa i ka oiaio a pau. Eia.kun ninau ,ia oe e Aoherete ? Nawai oe i a'o o kela hua "ionkou," i - ka;lesn olelo ana, " E noho ka nhaneme onkou—a e alakai ia oukou," ina Ehikopo wale no ia e pili nei ? Na na Ehikopo oe,i ao ai ia ea ? Ua haku mahaoi honua wale lakon ia olelo, aohe kumn. Olelo o lesu, e haawi ke Akua i ka Uhane Hemolele i na mea a pan i noi.akū iafe; o na Ehikopo wale no anei na mea hiki ke. noi.? Aole anei e hiki ia oe, ia'u,

kamahine.a pan o Hawaii nei ke noi ako i ka ahane.a loaa mai? Heaia la. ia mea e ole ai, e ke hoa? iīeaha la ke kuleana o-Lui Maigret e kun mai ai a na ko>a waha e hai mai., " Auhea ookou e na kanaka a pau, o kela mea he ekāleaia, Mat. 18:19 a ine I Tim. 3:15, owaa no ia, owaa wale no ma Hawaii

nei, • aole o ookou a pao, a .oia mea ooukou," ma loane 14:16 ma, owau wale no ia aole o ookou knleana iloko d.ia hoa, owau oei o Lui Maigret, owau wale no ke kanaka ma Hawoii nei i loaa ka haawina o ka Uhane Hemolele. Aole e loaa ia oakou. makehewa ke noi aole ona wahi. :koena nhane e haawi ai ia oukou. ua pau loa mai nei ia'u. A i makemake oukou i kuleana iloko ona, e. hele mai i o'u oei, o ookou a pau mai ka Mo . Kaoiehameha Y., a mena makaainana, a na niakou e hanai aku ia oukou." Kuhi makou oia hua " oukoo " o kakou ia a pan, ua mea e makemake aea i ke a'o ia e ka nhane e baawiia mai no a e noho maa ana ia tpe lakou a hiki i na hanauna hope loa. Eia ka īa Lui Maigxet wale no ia a me na kahnna ona; alia makou eae aku, aia a maopopo. He mea uui ke kuliihewa i kanaka, he kana' no o Lui Maigret, malia ua kuhihewa oia e akahele makou, no ka mea, ua kauohaia kakou e makaala o alakai hewa ia maio Kristo aku, uo ka mea boi " Oportet .et" &c. Eia hoi kekahi hemahema nui o ea logika nei ou, e o'u hoa'loha, o koa kuhi o ka haawi ana o Kristo i ka Uhane Hemolele i na liaumana, oia ka hookoha ia lakou i lunakaouwai, i luna hooholo kiekie. Kupaoaha no ia lalau ! 0 kona haawi ika Uhane Hemolele o kana hooholo no ia ua ka lnnakaaawai kiekie. Iloko oko lakou naau ka hooholo ana, a malamalama mai la, a mohala a pau ke kuhihewa, a ike lakou, alaila, hele no lakon a hoolaha aku ika mea i hooholo ia. Mai kuhi ka elele nana e hoolaha i ka olelo hooholo a ka lunakanawai, he lunakanawai ia. 0 kona kuhi he lunakanawai oia, o kooa hoomaka no e hooholo wale i kona inanao iho, liooholo paewaewa, hooholo kolohe. Eia kekahi, he maopopo lea anei ia oe, e ka hoa, oia a lilo kekahi i Epikopo, olaila, ua haawiia oiai ka Uhane Hemolele 1 Aoleaoei oe i lohe a ike paha ua liko na Epikopo tne oa hoahanau e ae, he moikai kekahi a he ino leekahi, he pololei kukahi, a he lalau kekohi, paewaewa, a kolohe maoli kekahi, a bo kubihewa hoi kekahi Epikopo? Ua loao i kck-jhi ka Uhaoe o ke Akua, a i kekahi ka uhane o Satana ? Nui na lonoino o kekahi Epikopo. Ua hai o Paulo i ua rr. M Epikopa Epeao la, " Noloko o oukou i;>>- no e eu mai kanaka olelo ana i oa raoa paewaewa e haki ai i,na haumana mnhope o lakou." Oih. 20; 30. O ka uhane hea la ka i loaa i kela mau Epikopo ao hewa ? Ka l/haoe Hemolele anei, ka

uhane e paha ? I ikeoe e ka boa,'āoleakaia lea ma ka loaa ia;Lui-.Maigret, ka inoa Epikopo, /ua lpaa pu iho ta ka Uliaoe HemolelO, e paewaewa ole ai kooa hoohoio awu. Malfs oia kekahi iao hewaia-i kona wa opio, a paakiki ia titslaila, a e aiakai howa aaaneiiamakou. No ka mea,- aole- e ole ka hiki ana niai 0 na ao'na ē," ' wahi" a Paulo. 'l Kor.'U V'l9 f . E "makaala" ka pono, a e nana i ke ano o katm hooholo aua, a ina mamuli pbad ia. o' ka LuB&hoob°lo lesu Kristo, ahila, e apo aku, a ina aole, e hoool« aka. A ina paha i loaa io ia Lui Maigrefc kauwahi aoia e ka Uhane Hemoīele, he meā anei ia e akaka ai a 'e hemolele loa, auanei hana hooholo ana a pau ?' He mea'anei ia e hiki ole ai ia ia ke lalau, a kuhihewa, a ao hewa paha ? Hekanaka pono o Petero, a.ua'ilihia i ka Uhane o Kristo, na lalau nae, a hookamapi, a kapae mamuii o ke ao hewa o ia poe okipoepoe, a hoahewa ikaika o : Paulo ia ia. Gal. 2: 11. Nolaila,- aoia kakou e Paulo, e pono ke hoolohe ak'u'ia'Pfetero, ia L. Maigret, 1 na'Epikopo, i ha Kanoha, i kela kanaka keia kanaka, oi e pololei kana ao ana'mai, oiai hoi he 'like me ke ao ana a Kristo k'a Lunakawai Kiekie Loa. E makaala nae, o ptrai i ke ao £ewa. No ka mea, " Oportet es hdereses esse." Ea kanaka ao ana he hemahema, aole e pau ka pohihihL I ka Kristo nae pau ke kohihewa, pau ke kanalua, Pela knu manao wale, ina .ike oe i mea e ole ai, e hai mai-,.Q0 ka mea. o kou hoole wale, aole kohu. Ke i mai nei oe, na hookohuia o Lni Maigret, e.Pio Nono. A mahea makou e ike ai he mana ko Pio Nono e hoonōho lunakanawai ma Hawaii nei ? Nawai i hoolilo ia Pio Nono i moi malunai o na wahi a'paa o ka honūk nei ? E i mai aaauei oe' na Kristo ia mana i haawi ia Petero, a na Petero i hooili iho ia Lino, a na Lino ia Kelemeha, a nana ia Pio Nono. Ae. ua lohe oe ia i kou wa opio, ūaJohe pa hoi makou. Eia nae kuu oinau ia oe e ka hoa, nawai ia olelo i &oAti, > /nawai i koopuka t Na Kristo anei ? Ina nana, aole makou- e kanalua bqo aku.pwai |a na hoike ? Petero anēi, oPaulo, -o lakoho, o loaoe, o M'ataio ma anei ? Ina na ke&ahi o iakou i hoopaka mai i wahi olelo ano like pa me ia,! he hoike maikai loa ia; ■ ina inn ea-Liao ma, Kelemena. ma, &6iWoVa"c>. 'Ua hāi niai o Paolo 'iaha'o Pertra;tr oEpes. I; 22, 4: f5. 5: 23. K9103. I: 18. I Pet. 2: 7.Aka, .aoHe mea hookahi o lakon a paii i olelo mai he poo a he moi paha o pero no ka Ekalesia, a o na Epikopo Roma ( oa hope oioi ona a mau īoa aku. Aole hoi he mea hookahi , o lakou i hai mai i ke kau o Kristo j kanaieai, e hiki ia Petero.a i kekahi Epikopo palia kehooili aku i ka maoa 0 Kriato i kona hope, a i kona hope iho, .a hanauna, a hanauna, e like me ka hooili waiwai «pala o ke ao neL Aole loa he kanawai me ia na Kristo mai. Alia, ht $iav. haneri makahiki mahope mai, alaiia, ku mai na Epikopo « haku honua wale, a hoopuka a .hoo.laha mai ia wahi moolelo, e i ana he mau Inoahooholo kiekie lakou, he mana ko lakou mai a Petero mai, e noho „aku ai maluna o ka Ekales\a. Pono loa makoa ke haohao, a kanalua, a e makaala, o puai i ka hooholo apiki a ka poe hookiekie i« lakou iho. No ka mea, wahi a Paulo, " Opoytet et haereses esse." I Kor. II: 19. Wahi hoi a Paulo, " E makaala oukon 0 kai pio ia ma ka hoopunipuoi wale, mamuli o ka haawina mai o kanaka, aole mamuli 0 Krv<io." Koloa. 2: 8. Oia ka makoa e makaala nei, e Auperete, 0 puni wale makoa i kou wahi haawina l»be o ka waopio, mamuli 0 ka hooholo o na E>pikopo, aole mamuli 0 TCrislo. Aia a maopopo iā mamuli o Kristo, alaila makou ae nku. 3. No ka launa uhane mai 0 Kxisto (ne kanaka. Oia ka'u i ninau moa ai ia oe, e Auberete. Aole ao i ninau aka noka'hele kino mai 0 lesi\ oao pakahi ina kanakā. Ua ike no oe i ka'u olelo a nie koV manāo, aolē'aa 1 hai pohihihi akd. Ano ke aha la kotr iini e hoololi wale ike aoo o ka'u olelo, rae he mea la o ko Kriato lauoa kinp mai,ka'a mailio ana, me kou i mai hoi aole o'u manaoio i ka'u olelo iho.' O ko'u 1 01010 āī,° oia ka'u e manaolo nei.' oia' boi,'ka 'mākemake o Kristo e halawai nhaue me na mea.hiliaai ia ia, eao pakahi ia lakou, a e hooholo oa&oao ilokoolakoue pau ai na kuhihewa. Oia ka'u i ninau aku ia ōe, aole' nae' oe i pa'no mookaka mai. me he pee āna lā kab, e hāsohopo ana i ka pane mai, *e; a aole. • O kekahi olelo au ua like mo ka ae, a o kekahlna like me ka hoole, o kau i ana, oa noi au a ua haawiia mai Ue garatīa, a inekāu pāipai ana, ia maua o Alokanedero e noi|iku i garatia, kuhi au o keu ae ho ia. la wai la ua nei mnoa e noi aku ai'? Aold ae neiia KriBto ? Ina ia ia ua holo, ua like ko kaaamanao. O lesu no ka mea hooholo iloko o ka noi haahaa aku, a hoomohala mai ina me& a paa i hoopaapa ia, e pili ana i kou manao. Aka, o kou kukulu ia Lui Maigret i rāea hooholo, a me kā nui o koa kamnilio ana a pau, he ano hoole ia ia Kriato, aole ia ao i na kanaka a pau, ina Epikopo woleoo. Me he mea la o Lui Maigret ka ! ka makon e noi aku ai i garatia, aole ia Kristo. O Liii Maigret anei ka waihona 0 ka lokomaikai a pan o ke Akua, aole wahi naea iki hoi ia Kristo e haawi ai i kanaka ? Okoa loa ko ao ana mai a leso, a Paulo, a loane, a Petero ma. (J3oU i pau.)