Ke Au Okoa, Volume III, Number 49, 26 March 1868 — la Hemeaiike. [ARTICLE]

la Hemeaiike.

'Aloha oe e kuu hoa ; Ua nana iho nei au i kou wahi kamailio hou mai ia'u, ma " Ke Au Okoa," Feb. 6, 1868. A e like me kau noi mai, ua heluhelu no au i na pauku a pau au i kuhikuhi mai ai. A pau kuu heluhelu ana, kahaha loa au i kou olelo nna, " Ma keia mau pauku e maopopo ke kahua o ka'u olelo ana, aohe na lesu Kristo ka men e noho Lunakanawai mai, no ka Rev. Auberete 3 me ka Rev. Alekanedero haumana i keia manawa." No ka mea, ma ia mau pauku a pau, aule wahi olelo iki no ko lesu holio Lunakawai ana, » keia m&iawa." Ma ka pauku hea la o laKou 8 psu kou ike ana i " kah.ua," do kou ana ? Ao'e makou ī ike ia kahua. Ke hoike nei ia mau pauku, he Luna hoopai o lesu no ka la mahope, a nolaila ke kuhi Dei ka oe, aole e hiki iu ia ke noho mai me kona mau haipule i keia manawa e hooholo ai ! Heaha ka mea e hiki ole ai ? Kuhi anei oe, ina e hoonohoia o E. H. Alena, i luna hooholono kekahi mau lawehala, ma ka malama o lulai, alaila, hiki ole ia ia ke noho hooholo a wehewehe kanawai imua o na Loio ma Aperila ae nei ? E iko aaanei oe, e ka hoo, e hiki no ia lesu ke noho ao, a hoomalamalama i ko poe pnnlele ia ia i keia manawa; a hoopai pu no hoi ma ka la mahope. He mau oihana Lunakanowai no laua a elua, a e hiki no ii lesu hookahi no ke malama ia mau oihana. Inahe wahi "knhua" knu, he pauku paha, he hoike paha e maopopo ai, aole hilā iu lesu ke noho Luna mni i keia wa, makemake ioa wau e hoike mai oe, no ka mea, ua nele loa koua a hiki i'keia la.

Malia paha, aa keehi oe,- e ka makamaka, 0 ko lesu pii ana " i jta lani," mahope o kona ola houana, o kona hoi loa ia, aole ia e launa hou me na haimiana ana a hikki ka la mahope. E ike oe, eTfTt{oa, |> v kona "hoi ana i ka Inni," aole ia hd "kahua"%*<nu ai o ka manao ua pau kona launa ana me ka poe aloha ia ia. E nana kaua i ka Palapala Hemolele, 1 ike ni i ka hopeo kona "hoi ana i ka lani," '• Owau pu no mr. oukou a hiki i ka hopena o ke ao." Mat. 28: 20. " Makahi i nkoakoa elua, a ekolu paha, no ko'u inoa, malaila aau iieaena o lakou " Mat. 18: 20. " Ina o nloha kekahi ia'u, e hele aku maua (o ka Makua,) ionala, aehana inohonapumeia." loan 14: 23. Oia kn I o ka noho pu me ka poo aloha ia in, oia ke nno o kona "hoi ana i ka lani." Nui wale ke kamailiuana o Paulo mn o like mo in. E nana ia II Kor. 13: 5. Epes. 3: 17. Kol. 1: 27. Rom. 8: 9, 10. II Tes. 3: 16 II Tim. 4: 22. &c. Oia, o

kona noko pa me kakou, a iloko o kakou, oia ka kope o kooa "hui ana i ka lani."

Ke i inai nei oe, "Ua hoonoho o lesu i mau Lunakanawai, oia na Aposetolo." Mahea oe i ike ai ? Ma kau olelo wale ana, ne mau Lunakanawai lakou, aole makou e paulele aku. Aia a hooiaioia, kuhikuhi oe mu ka olelo a lakobo, Oih. 15: 10. E nana pu kaua ia, e ke hoa, no ka mea, aole oe be mea naaupo, he mea oe i ike, a ke ike pu nei kaua o kela huaolelo, krino, "hooholo," ma ka olelo Heleoe, aole pili ia i ka hooholo Lunakanawai wale no, pili no i ka hooholo o hela kanaka keia kamka. Na kanaka a pau ka i hoohiki ia hua krino, aole na Lunakanawai wale no. Ao ke ano oia huaolelo iioko oka waha o kela a mc keia kanaka, penei no. "Ua holo i ko'u manao," "ua paa ko'u manao,'' a, "ke koho nei au." Oia kona ano like maka olelo Hawaii. Ua ike pu kaua ia, ano ke aha la oe i kuh' ai he Lunakanawai o lakobo, no kona hoohiki ana ia hua krino ! O kana olelo, "ke hooholo nei au," ua like me ka olelo, "ua paa i ko'u manao." O kona manao wale iho la no kana i hai ai, a ua like no nae me ko Petero manao, a ua hooholo like ia ena Aposetolo, na pauku 2'2&28. E ike hoi oe ma ka pauku 2, aole ia lakobo kela hoopii ana ana hoahanau Anetioka, aka, "i

na Aposetolo a rae na Lunakahiko i lerusalema," Oka lakou olelo hoohola hoi, a lakoo i hooholo pu ai me "ka Eknlesia & pau,"mai kuhi kaua, he hooholo mana ia, me he hooholo Lunakanawai la. Aole loa. He koola• ha wale no ia i ka Lunakanawai Kiekiei hoo holo mua ai iloko o ko lakou mau puawai. Ina e heluhelu oemaka Mokuna 10 &. 11, o Oihana, alaila, e ike oe i ka hoohalo mua o ka Lunakanawai 'Kiekie, oia ka Uhane o Kristo, maloko o ka naau o Petero ma, no ua mea hoopaapaa la oke okipoepoe. Oia hoi, 0 kona hihio ana maluna o ka hale o Simooa ka hanaili, a maloko hoi o ka hale o Eorenelio ma Eaisareia, ua ike maopopo o Petero i ka hooholo o Kristo, aole i oi aku lea maikaio he okipoepoe mamua oke okipoepoe ole. A i kana hai ana ia mea i na hoahanau ona ma lerusalema, (Mok. 11: 1—18,) i ae la ia, " Owai la waa i hiki ai ia'u ke hoole i ke Akua ? " Aole i manao o Petero he Lunakanawai Kiekie ia, e hiki a*i ia ia ke kooholo kuokoa. A lohe na Aposetolo e ae, ae like no lakou, aole maoao lakou he mana ko lakon e hooholo hou ai ia mea. oka Luna Nui ka Kristo i hooholo ai, ua paa loa ia maluna o lakou. O kona hooholo ana, ua lawa, ao ka koolaha wale no ka lakou iwaena o na lahui. He wahi kahua nihinihi loa kau, e Hemea iike, a e hoao nui oe e kakulu ia lakoho, a o Auberete hoi ia Petero, i Lunakanawai Kiekie malalo o kela ahaolelo ma lerusalema A ina oia wale do ke "kahua" o kau olelo, ua hoonoho oia '• i mau Lunakanawai he umikumamalua, oia kona mau Aposetolo," nani ka nele ! Ina e oluolu mai oe, e ka hoa, e ninau aku au ia oe, i ekolu mau ninau. 1. Mahea oe i ike ai, he umikumamalua wale no nu haumana a lesj i "hoonoho ai>" e " kiai, a malama," i ka Ekalesia ? Ma kuu nana ana ma loane 20: 32, me he la he nui no, aole he umikumamalua wale no ka lesu i "ka aku ai," me ka i ae, "E lawe oukou Ika Uhane Hemolele." Ma ka la Penetekota hoi. he lianeri a keu na mea i kauia ai e na elelo ahi. Ano ke aha la kou hooemi iho i umikumamalua 'wale no ? 2. Mahea kou ike i ke kauoha ana a lesu ia lakou e hele " epuili" i na kanaka ? O ke kauoha e hele e ao, a e hai olelo, ka makou i ike, aka, o ka hele e puili, aole loaa ia makou. Hiki paha ia oe ke hoomohala mai. 3. Mahea oe i ike ai ua kauoha o lesu i np haumana, a i na Aposetolo paha, e koho i mau pani hakahaka no lakou ? Me ka mahalo, Akeike.

Ku like ole o na manao. —I kekahi la, o kekahi m;iu mea, ke kane a me ka' wahine i inanaoia ai c mnre, huhu iho l>i ke kaoe i ka ipo e mare ai. Mahope o kna huhu ana, hele aku la imua o ke Kahunnpule. Ninau mai la ke Kahunapule i ke kane, e like me ka mea mau, "Ke lawe nei ane - » oe i keia wahine i wahine mare nau ? a pela aku." Pane mai la ke kano, " Aole." " Heaha la ke kumu ? " wahi ake Kahuna. "No ke kuhke ole no o kuu mmiao ; u oia wale ibo la no,'' wahi ake kane. Ka hoi aku la no ia o na mea i manaoia e mire—me kawaimaka e kahe ana—mahope iho o ke koi ia ana aku o ke kane mare, mai hookaumaha oia; a ae ma< 1« no hoi ua kane raaro nei. Kau haele hou aku la no ia mahope koke iho no e mnre hou ia, a ninau mai ke 'Kahunn i ka wahine mare, " He makemake anei oe e lawe i kane nau ? " Pane mai la ka wahine, " Aole ! Aohe kulike o ko'u mnnno e lawe ia ia i kane m»re na'u ! A mahope ih<> o ka hnole ana o ua wahine*marc nei, koi ikaiku aku In ke kane i lioole mua ai, eu m:iro no lina, a e hoopauia ke o kr> laun mnu maniH) ; a haele hou aku la laua imua o ua Kahuna nei, a ninau mai la no hoi ke Kahuna, e like me kana mau ninau man i ka poe mare ; a ua hololike no hoi ka manno < ke kane me ka wuliine. Aka, iloko o ke kahaha nui o na mea i mnre ia, olelo mai In ke Kahuna, '' Ua olioli au i ka Johe ann, e lawe ann in olun iho i mea hookahi, a he men kupono no la. £ haele olua mn k ihi e e mare ia ai ; aole au e mnre in olna, no ka mea, ua kulike ole ko!u munao me ko olua ! "