Ke Au Okoa, Volume IV, Number 9, 18 June 1868 — Ka hoaoia ana e kipu i ke 'Lii Opio Alfred. [ARTICLE]

Ka hoaoia ana e kipu i be 'Lii Opio Alfred.

0 ka hoaoia ana e pepehi i ke 'Lii Opio Alfred, raa ka la 12 no ia o Maraki akn nei i hala, ma Clontarf he wahi e kokoke loa ana i ke knlanakanhale o Sjdney; apenei ka olelo a kekahi nupepa : Ma ke ano lnina o ka Mea Kiekie Alfred, na manao nni oia i ka Hale Lm'na; a na manao nni ka poe hooponopono o ua Hale Laina nei, e pan ana kekahi man aie i ka hookaa ia ke haawi lakon i ahaaina, oiai hoi ke 'Lii Opio malaila. ī ka hora 1 oia la, hiki mai la na mokn mawaho o Clontarf, a i ka hora 2, komo akn la na keiki alii nei iloko o ka halelole e paina liilii ai; me kona mau hoa nkali hanohano. Mahope iho, komo aku la ua keiki alii nei, ke Countess o Belmore a me Sir William Manning iloko o ka halelole hanohano, a malaila i noho ai ke Conntess o Belmore. ■ Ka puka hou aka la no ia o ke,.keiki alii me Sir William Manning, a hele akn la hoi i kahi e hookani ana ka poe puhi pila o kona mokn Galatea. He 50 i-a hiki akn i kahi o ka poe p.uhi pila, hoea mai la hoi o Farrell malalo mai o na laau, a hele mai la a kokoke ma kahi o ke 'lii opio. I ka hiki por o ana mahope o ke keiki alii, hnli la oia, a hookan pololei mai la i ka pa ma ka iwi knamoo o ke keiki alii a kipu mai la, me ka pu panapana. Ee komo akn la no ia o ka poka ma ka hnmuhnmu mawaena o kona knka, he hapalua iniha iloko o kona kua, mai ka iwi aoao eiwa, a holo kapakahi akn la ma ka iwi, ā he elua iniha malalo iho o ka iwi umanma, waiho iho la ka poka. Ee ano 1010 mai la no ia'o na lala o lalo o na keiki alii nei, a hoopuka ae la oia i ka leo nwe, •' Auwe, ke Akua 1 Ua haki kuu kua iaia 1" 1 ka lohe nna o SirMauning i ke kania ka pu, kona buli koke ae la no ia, a ia ia i huli ae ai, olelo mai la ua kaoaka kipu ino oei, " Ku aku oe !" a pane hou maila ke kanaka 0 ka pu. Aka, ua hala aku la nae, a mamua nao o ke ki hou ana mai, paa mai la mahope 1 kekahi kanaka 'nona ka iooa o Yial.; Hoao iho la nae oa Farrell nei e kipu ia Vial, a ua mokomoko iho la. Hoao hoa aku la no ua Viai nei e kipu i ke keiki alii ia ia e moe aoa ilnlo, aka, ua hala wale aku la no, a ku ka wawne o kekahi kaimka. He sekona i koe, a ua hoopuni ia oe la o Earrell e kela mea keia mea, a ua aueane mokumoku liilii oia. Aole no pnha o lawe ol.i aku ana na niakai ia Farrell me kona kino ola, ke ole e hiki

mai ka Haku Neory a me na luina o ke Galatea e kokuaia lakou. Ua huao nui ka ahakānaka e komo mai maloko o na makai, a ua pau loa na lole i ka nahaehae liilii. Ua kauo huluhulu ia aku oia, a kau iluna o kekahi wahi mokuahi, a ua nee aku ka mokuahi mawaho. la manawa, he mau haneri kanaka kai kuku aku mauka, me ke koi aku e hoooeenee mai i ka mokuahi ma ka aoao oka uwapo. Ke hoomakaukau la na luina oka moku e 1i ia ia, aka, ua keakea ia ena makai a me Hon. John Hay, a me kekahi poe e ae, aole make hoopili hou aku ka moku ma ka uwapo, a waiho ia iho la o Farrell.i kona hopena. 0 ka hioliiona o kahi i kipu ia ai ke keiki alii, ua ane weilweli, ua p&u kahi poe lcde i kamaule ; a o kahi poe ksonimana, ua komo iloko o lakou ka manao makau, me ka ninau iho. "He aha la anei ka lakou olelo ma Enelani ?" "0 I ina oia e make, heaha la auanei ka olelo mai a kona makuahine ?" Ua hoopuni ia ae la ka halelole i na poe hanohano, a 6 ke kauka o kekahi moku manuwa ka mea.nana i nana ka eha o ke keiki alii. Ua hoouna ia aku fea moku Fairy i Sydney e hoomakaukau ai no ka hiki aku o ke keiki alii, a mahope iho, ua lawe ia akn oia i Sydney maluna o ka mokuahi Marpeth ■ aia ia nae i lawe ia mai ai, ua ku iho ma kela a ma keia aoao na lede ame na keonimana me ke kahe o na waimaka. 1 ke kaa ana ae o ka moku Farm Cove, ua honili ia aku ke keiki alii- iluna o konajnoku, ke Galaiea; a ua hoihoi aku oia ika hale aupuni e noho ai. E ijoho ana ka Ahaolelo ia la, a i ka wa i lohe ia aku ai, ua hoopanee ia na hana o ka ia; a ua kau iho ka eehia maluna o ke kulaaakauhale holookoa. Ua oluolu mai nae ka eha o ua keiki alij nei, a i ka la 27, u» olnolu maoli oia, a ua hele mai imua e ke akea, a ua hauoli nui kanaka ika ike hou ana mai ia ia. Ka inoa o ua mea hana ioonei o H. J. O. Farrell, a be Irishmana no hoi la. He 32 ka nui o kona mau makahiki. Ma ka la 22 mai, oa li ia ua kanaka nei. Honolūlu, lune 17, 1868. E Ke Au Okoa e ; Moha oe : Ua liuliu iki iho nei ko'n noho ana ma ke alii hei, a no ka makemake nui no hoi e ike i na mea hon, a e lohe hou hoi i na hana o ka Ahaolelo o keia makahiki, nolaila, na lilo ka hapanui o ko'u mau la i ka hele ana e makaikai i na hana o ka Ahaolelo Kaukanawai,.a o kekahi hapa hoi o ka manawa, ua lilo ia mamuli o ka'u hana ponoi iho, a he uuku nae paha ka manawa i 1110 malaila. No ke kokoke ana mai o ka manawaepau ai ka hoonana ana ma ko oukou kapitala ha- • nohano, a no k$ aneane mai hoi e haalele aku i ke alo alii, a.me na huikau olaila; a ano no hoi, aole paha e. linliu wale aku ka mano-" ;a i koe, alaila, e hookunia ana keia

Ahaolelo; nolaila, ke nonoi aku nei an i kon lokomaikai, ina he mea hiki, e hookomo iho i keia man wahi lalani nukn maloko o kou nnpepa, a me kun haawi akn i ke aloha hope ia oe. No ka Ahaolelō. Ma ka nana aku i na hoa hanohano o ka Ahaolelo, a me ka hiohiona o na hana a lakou iloko o keia kau Ahaolelo, ua pnahi no, a ua lehnlehu na bila kanawai maikai a lakon i hooholo ai, a he mea no e pono nni ai ka lehnlehu, aka, hookahi nae bila kanawai i hahana loa'i ka hoopaapaa ana o ka Bila Moknmahu. Ma ka Poalua iho nei, na hoopuka mai o Hon. S. G. W ildes i olelo hooholo e hapai ia ka noonoo ana no kana hoololi i waiho mai ai e hoololi ana i.ka Pauku 45 o ke Eumukanawai, no ka hookaawale ana i na Hale Ahaolelo, a e noonoo ia i keia Poaha, a ma ko'u manao, o ka hookaawale ana" o na Hale Ahaolelo, he mea no ia e holo hikiwawe ole ai na hana, a e ulu mai hoi na hoopaapaa ikaika iwaena o na hale elua, a he mea hoi e hoomahnahua akn ai i na lilo o ka Ahaolelo. Ua hoaoia iho nei iloko o keia maa makahiki ka pono o ka huipu ana o na Hale Ahaolelo, a ua maopopo ke kupono, a na manao ia, e aho ka hoomau aku pela, a no ka mea no hoi, he wahi Anpnni uoku no keia, a heaha ka hewa i hookahi Hale Ahaolelo e hana pn ai i ka pono o ke Aupuni, he hoonni lilo, a he qpa wale aku no ia. He nui no na hana a ka Ahaolelo o keia makahiki i hana iho nei, a ua nui no hoi na dala i hookaawaleia ma ka R:la Haawina, a ua haiia mai au e.kekahi hoa o ia hale, nahiki paha i ka miliona a oi aka na lilo no keia man makahiki elua e hiki mai ana. Ua oluolu au a na apono no hoi i ka hooholoia ana o ka bila kanawai a rae ks»haawina no ka Laina Mokumaha holo mawaena o kakou me Kalefonia, a pela no hoi me ka Laina Mokumahu holo pili aina, he meamaikni loa keia, a he mea e kokna nui mai ai i ko kakou man pono, aka, na kahaha hoi au i £a hooleia ana o ka haawina no ke Kuhina noho i Wasinetona; a me ka haawina hoi no ka hana hou ana i ka Hale Alii kahiko, a e hoolilo ae i Hale Ahaolelo a hana Aupnni hoi, a kaawale aku ka Hale Hookolokolo no ia oihana wale no. Ea inoa hoi o ka pono iho ia o ke kaawale o na Hale Aupuni, aole hoi e nku pinepine i ka hoolimalima. Ke haiia mai nei, e hookuuia ana ka Ahaolelo i keia Poakahi ae, a e hoi ana na hoa o ka Ahaolelo i ko lakou wahi, aka, ma ka nana aku, aole no h loaa ia lakou ka pomaikai nui no na lilo o ka noho ana, a na ane

loihi no hoi fea noho ana; aka, aia nae ko lakou pomaikai o na kanawai a lakou i hana ai hoi i pono no ka lehuleha. Ka Aha Euaneuo o Hawaii. Da hookuu ia iho nei ia Aha, a ua pāu na hana o keia makahiki, a ma ka la Sabati nae mamua iho, ua haawi ia no Be haiolelo ma Kawaiahao i ke kakahiaka, a ma Kaumakapili hoi i ke ahiahi, he halawai hoi ma !ka po, a o kelu inau haioielo, be mau haioielo ano hohono ioa ia, a pili nui i ko kakou noho ana a ua pono paha ke hoomanao mau ia keia mau haiolelo, a e makaala hoi no na mea i kauohaia mai, malie auanei o ka pono ia, e t£>onoo pono oo nae ma keia hope aku, a e iilo paha ia mau haiolelo i kumu alakai no ka hooponopouo oupuni ana ma keia hope aku. Ka Hooponopono Aūpuni Ana. Ma ka hiohiona o keia mau la, a me ke ano o ka noho ana o keia hope aku, aole anei e pono ke hoanoe ae ka hooaohonoho ana i na Luna o ke Aupuni, no ka mea, ma ka mea i ike ia i keia maoawa, me he mea la, ua roahele lua ka noho ana, a me he ano paio la kekahi aOBO me kekahi, a he ano kuee hoi, ahea la kuikahi. Kainoa paha, hookahi o kakou Moi, a e noho like kakou a pau malalo, a e kokua like hoi, a pela hoi ma na mea pili hoomana, « hookaawale no ia haaa, aole e hoohuikau me ka hooponppono aupuoi ana. E aho paha e oki au, ake haawi aku nei au i ko'u aloha hope.—Fare-well. . J. W. H. Kaūwahi.