Ke Au Okoa, Volume IV, Number 9, 18 June 1868 — NA ALII SEKOTIA. He Moolelo no Sekotia. [ARTICLE]

NA ALII SEKOTIA. He Moolelo no Sekotia.

EUKEIIL I ka manawa o ka Hakn Atola kipi e hahai aku ana i ka moi Edewada i na mea a pau e hanaia ana ma Sekotia, ike iho la o Gloucester he mea makehewa wajp no ka hōohuli ana mai i na manao o kona makeahonowai moi, no na mea e pili ana i na lalani hope o ka olelo hoopai; a e olelo ana hoi ka hapa hope o ua olelo la, e okioki liilii ia ke kino makamae o Walaka, a o na lala hoi 0 kona kino, e heounaia aku no i na pakaua nui eha o Sekotia, i kumu e hooweliweli aku ai i na hana kipi a pau e hoomakauliiia ana ma na wahi huna o Sekotia. No ia ike ana o Gloucester, ua haalele o Edpwadai ke ano ahonui e hanaia aku ai i kona enemi; no ia mea, ala mai la o Gloucester mai na pelu ana o kona mau kuli, a olelo aku la oia, " Auwe ! e ka moi ! e hoomanao oe i na mea a pau au e hana ai i keia la. 'No kou hoole ana i ka»hookolokolo kupono ana i ka mea hewa ole, ka mea hoi i ake nui i ka pono mamua ae o ke kalaunu a me ke ola; aka, e hoikeia mai ana no ia mau hana pono ole au a pau loa imua o ka Lunakanawai nui e imi mai ana iloko o na pnnwai o na inea a pau loa, a na ia mea e kono mai ia oe mahope ma ka la eehia e pane aku no na mea a pau au i hana ai ma keia honna. Ke haawi nei oe i kau olelo hoopai malunao ka mea 'aloha aina a me ke'lii opio, a pe-ia no ka olelo hoopai e haawiia inai ai ia oe maka la malhope." " Poino io no kona nhane kipi," wahi hoi a Edewada me na maka huhu, " oo ka mea, ua komo mai oia iloko o na ohana o ko'u hale ponoi ! E Gloucester, e haalele mai oe 1 ko'u alo ponoi i keia manawa, a mai hookokoke hou mai oe i o'u nei, & hiki wale hoi i ka manawa a'u e hoouna aka ai ia oe e hele e nana i ke poo o ke kanaka Jkipi ino maluna o ke alahaka o Lodana nei !" I mea e hoohoka aku ai i ka manao o ka moi manawa ino, ua hooholo iho la no hoi o Gloucester, a'hai aku la oia i ke kanakakiai nui o ke towera, i kona hoa'loha hiki iaia ke paulele aku, hoohalua iho la laua i kekahi man kumu e hiki ai ke hooholo pono. Ua manaoio mai la no o Helene i na mea a pau loa a Gloucester i olelo mai ai, a 01010

mai la oia ia Walaka, " Ina paha he mea hiki ia'u ke kuai aku i kou ola, ka mea nana hoi au i hoola i na pilikia he nui me waiwai a pau loa, alaila ea, ke hauoli maoli nei au ia mea. Aka, aole nae hoi e hiki ia mea, he roea e ae no anei kekahi a'u e hooko aku ai i kou mau makemake." "E Gloucester lokomaikai e !" wahi hoi a Walaka, " nani no hoi ka piupauaho ole o kou mau lokomaikai. Aka, aole nae aa e auhan aku ana i kou mau ahonui. E kakau ana i ko'u makemake hope loa i ka wa a keia anela i komo mai ai iloko o ko'u keena nei; a e lilo ia i leo ahai no kana Sir Wiliama Walaka i kona mau hoa'loha. Aka, e noi aku nae hoi au ia-oe i hookahi wahi noi, a oia noi ana, ke manao nei au aole ia mawaho aku o ka mana e hiki ai ia. oe ke hooko. 0 keia puuwai i pipili mau ke aloha ia Sekotia, e kanuia no iloko o kona aina.ponoi iho. 1 ka manawa e pau ae ai ka hsnu o keia kino, alaila, e haawi aku oe ia'Helene, a nana hoi e hoihoi aku ia mea, a hoohui aku ia me na kino lepo o ka.poe a'u i .aloha ai. No Helene e kuu aikane aloha e Gloucester, e malama maikai oe i ka mea a kua*puuwai i aloha ai, no ka mea, na ike no an, ei ae no kekahi poe nana e hana ino i kona ola ke kiei mai nei iloko o na enemi." 0 Gloucester, ea ike no oia i na mea a Walaka i olelo mai ai, oia no hoi ka Haku Soulisa a me de Yalena, hoohiki iho la oia e malama pono.i kana mau kauoha mua; a no ke kauoha hope r hai mai la oia e malama no oia ia Helene, me he mea la he kaikuahine ponoi oia nona. Aka, aole i manao nui o Helene i na poino e ae, a i mai la oia, " Ma kahi a pau loa a'a e noho ai, v no keia wa. » no ka wa paa ole paha, o ke koena o ko Walaka kino e noho pa maw no ia me a'u. Ua haawi mai oia iaia iho me a'a, aohe mana e ae ma keia honua e hiki ai ke hookaawale ia maua." Aoleehiki ia Gloucester ke pane mai, mamua ae o ke kahea ana mai a ka mea kiai i ke towera, ua aneane e hiki mai ka hora e paniia ai na ipuka ok« towera. Hopu aku la oia i ka lima o Walaka me ka pumehana oiaio maoli, no ka mea, ua manaoio no oia, aole laua e halawai hon abo ana, a hiki wale hoi i ka wa o Walaka e kau ai iluna. o ka

amana. Ika manawa e lulūlipaa aua o Walaka hoi, ke haawi ako'la o Heleaē iloko iho ODa i na hua pnle e hooikaika mai iaia i ka ike ana aka i na eehia a pau loa o luna o ka amana. 0 na leo hoolealea tnan mai ia Helene, he mea lealea ole ia iaia ia-wa, aka, i akn la o Walaka ia Helone, " Ae, he wahi manawa niiku i koe, a hni aku au me ka uhane opiopio o kou Man&na ma ka lani—l make kun Man'ona no ka hoopakele ana i knu ola—o oe hoi knu hoa'ioha hookahi ma keia kae o ka lua iloko o na hora hope loa o 'kuu ola ana ma keia ao inea. He mea hiki anei ia'u ke hookaawale ia olna a i elua e na mea a kuu uhane i aloha ai. E lawe oe i kuu puuwai, a e haawi mai hoi i ka honi hope loa ma keia honua i kan Walaka nei, oiai hoi, ke hea mai nei ka leo o ka make ia'u." Kulou mai la ko Helene papalina nohenohea, a halawai ae Ia ko laua mau hoomau honi hemolele ana. I ka halawai ana ae nae, ua kokolo ae la be ano puanuanu ia laoa a i elua, a pane malie hou mai la no o Walaka, " Aole e liuliu wale na liora o'u rne oe, aka hoi, me he mea la, ke kokolo mai nei ke ano puanuann iloko o'u; aka, e kamailio hou aku no au ia oe !" Nana pono ae la oia iluna ia Helene, me he mea io la e haawi mai ana oia i kona aloha hope loa, a ia Walaka i hookuu iho ai i kona mau lima maluna o na uha o Helene, aia hoi, ua " tōaewa e wale ka pua i Hauola," a baufe aku la oia iloko o ka poli o ka hiamoe. MOKUNA XXIV. Ua liuliu wale, a loihi wale hoi kekiai ana a Helene ika hoomaha o Walaka. No ka mama loa o ka hanu, manao oia, ua pau ka hanu kanaka ana o Walaka; a iaia e kiai hoomanawanui ana, hoopili iho la oia i kona papalina me ko Walaka i hiki ai iaia ke hoomaopopo, ke mau mai la no paha konapipili ana ika honua nei. Kau iho la kona lima maluna o kona puuwai, a puiki m2i la no hoi ia Walaka i kona umauma mo ka i iho, " Ke apo nei no ia oe na lima o ke kaikuahine oiaio, a e hapai āku noia ia oe iluna i ka poli o kau wahine i pepehi hoomainoino ia; a mai luna mai oiaila e nana mai ai oe, a hoomaikai mai hoi ia'u !" 1 ka wa i hemo mai ai o ka ipuka, a komo inai la ke kahuna, wehe mai la na kukuna. mua o ke alaula o ke kakahiaka maluna o kona helehelena i uhiia iho eka maluhia. I ke komo ana mai o ke kahuna, ua paa pu mai oia i kekahi kiaha wai laa, no ka hoomakankau ana c pule aku no ko kalaia ana mai ona hala oka ooea i make. I ka ike ana mai o Helene ia mea, olelo mai la oia i ke kahuna, " Ua make oia, aia aku nei kona uhane i keia wa me ka Haku o ke ahonui!"

Na kan3 olelo i 'uoala mai ia Walaka, a ane

puiwa mai la kona hianfjte ana, aka, o Helene haule oku la oia i ke ano maule. Huli mai la oia i ke kahuna a me ke alohi mai iBia, a hawanawana iho la oia ia Helen, " Mai hoehaeha ia oe e ka hapa palupaln o kuu kino, no ka hiki ana mai o ko'a mau hora hope I E nana mau aku oe maluna o ka mea pono hookahi me ka oiaio. E hauoli oe, no ka make ana o Walaka no kona mau pono io maoli. A heaha ka make a kakou e pale aku ai i na makemake o ka mea nana i haawi mai ke ola ?—Aole anei ia o. ka ipnka e hookuu aku aua ia kakou i ke ola mau loa ame ka maha? Aia mauawa pomaikai, owai la nei ka mea e kaumaha, ua komo aku ia i kona maa makahiki opiopio ?—Nolaila, e ke kaikuaāine o kuu uhane, e.mahele pu mai ni.e kau Walaka i ka ahaaina hope lōa a ka Haku; ka hoohiki ana o ke ola maa ana ma kona ahonui e kono mai nei ia'u e pii aku ilaila I" Me ka ehaeha o kona naāu, .ala mai la o Helene mai kona newa ana aku e hooko i kēkahi o na makemake hope o Walaka; a kukuli pu iho la no lana imna o ke kahnna oka maluhia. Oiai, e hanaia ana ka hana o ka laa a me ka eehia, me he mea la, 'ua hui paa loa ia ko Walaka a me ko Helene mau uhane. "E oki pu no kau ola me kona," wahi a Helene i ke kahuna, iaia i hoomaka mai ai i kana hana kalahala. Ai na Walaka nei i sila iho ai i kana hoomaikai ana ia Wal«ka me ke kea hemolele, manaoio iho la no hoi o Helene oia pu kekahi e ku ana ma ke kae o ka lua, a kau nui wale 'aku la no hoi kona mān mahao, oia no kekahi- e mahele ia lona a ka make. Ia manawa, lohe ia aku la ke kani anoano aloha.ana mai a k'a leo o ka bele o ke towera. Kakali iho la na panapana ana a ka puuwai o Heiene. Komo mai la- ka Lana kiai nai oke towera me na koa. " E hahai no au iaia," wahi a Helene, aku ae la oia iluna mai kona knkuli ana mai, " e hahai no au iaia, a hiki wale oia i ka luaknpapau 1" 0 na mea i olelo ia, o na mea i hana ia,

aoie i ike iki o Helene, a hiki w.ale lana ilana o ka amaD?, a e paaia āua na o ielene e na lima o Gloacester. Ke kn mai la o W' laka imua ona, me kona man.lin»?--^ ka nakii ia, a aohe papale 1 maluna poo. Ua hnH a£u kona man maka i kalani, kahi nolaila mai ka mana ana i hilinai aka ai. He maluhia paDe leo ole, me be waoakna oneanea la kai kaa iho malnna o na tansani kanaka i ka <>aapn mai malalo o ka amana. Hele niai la ke kanaka li e kiola iho i ke kaula malnna oka pun o kana mea eli ai. / No la mea, o Helene me ka nwe ana e mokumokoahna ai na punwai o ka poe e knku mai ana; hele aku la ia imua i ka umauma o Walaka. 0 Walaka ma konaikaika lua ole, mokumokn liilii ae la oia i ke kaulabao e paa ana i kona lima mahope o koha kua, a puiki mai la ii Helene. Me he mea la, ia wa, e hakoko ana kona nliane e pnka mai, mai ke ana kino mai; a iaia i maewa iho ai kona poo malnna o ka a-i o Eelene, s iho la oia,—" Ua lohe ia mai kuu pule !—5 Helene ! mamuli kana e halawai hou, aole mea nana e hookaawale !—Na ke Akua hei e huola i kuu aina, ame " Oki iho la,kana ekemu ana, ua pan ka hakoko ana a kona ! puuwai; ua meha na mea a pau olaila. Kau iho la ko Helene lima malana o kona panwai, aohe panapana hou ae—no ka mea hoi, " Aohe kanaka aia i Mana, Ua hohia e Kaiaiki, ua pau —." I ka hoonenene ana mai o ka mēa li e hoo--kaawale aku ia Helene ma kahi e, pale mai la na Helene nei me ka i ana, "Ua hala aku oia, oke kino wale no koia i koe ! Ua hala ako oia ma kahi e hiki ole ai o ko oukou mau hana ino iaia !" A haale maewa ibo la ko Helene oiwi palupalu maluna o ka umaama oka mea a kona pnnwai i anoi ai. Ua ko .ka hana a ka make malnna ona; na hala aku Ia ka uhane ka hoapili o ke kino. Manao iho la ke kanaka li ua ane hoauwana Ia ko Helene man manao, koi mai la oia e hooneenee ae ma kahi e, i hooko ponoia ai ka olelo hoopai a Edewada, aka, aole o Helene i pane akn. 0 Gloucester me ka nni o kona aloha i kona hoa'loha. nana i hoopakele iaia, hookokoke mai la oia a hawanawana iho la ia Walaka, e hookuu mai ia Helene me ia. Aka, na meha na mea a pau olaila ! Hoomanao iho la ia i ka olelo ana jnai a Walaka iaia, aole e alina koua kino i ke kaula li a ka?moi Edewada. Hoala mai la i ka helehelena o Walaka, a ike iho la oia ke kau la ke sila paa a ka make malana ona, a i iho la ia, " Aia ! aia, na naha ka puuwai i oi loa aku ka maikai a me ahonui i hoopanana ia iloko o ka umauma o ke kanaka I" I keia hoopuka ana a Gloucester i keia mau hunolelo, aia hoi, mumulu mai la na kahunopule, ka poe li a me ka lehulehu. Aka, i ae la o Gloucester i ka luna kiai o ke towera, e hoihoi akn ia Helene iloko o ke towera mai ka amana aku. (Aole i pau.)