Ke Au Okoa, Volume IV, Number 12, 9 July 1868 — Oleloao ia Z. Poli. [ARTICLE]

Oleloao ia Z. Poli.

E Poli e, ua iVe au i kau olelo pane iloko 0 ke Kualioa, Apr 11 ibo n«-i. Nolaila, e. ao b-u ana an ia oe, p<-nei: I. Ua hooh»lnhala oe no kuti hui ole i nn kumu e hol» ai ke Kuokna iw«en» o ua ī' i-nni. Kt» hai nei au ia oe me ka oiaio, ua han-i oe me ka hea>abema loa me ka pi>e e kakuu manao 'hei iloko o ke Kookoa, m;t ko oak«u hakuepa aoa,|kuamuamu ino i oh Kahuna Kt.toIika a hakukd»e i na kaao hoopumpnni a me ka ni'iihi'a wale i ke Kat lika. ha eka!esia oiaio. _No1 iil i, ke kaule'> aku nei au. i na K»to]>kajka poe haipule oiaio a pau e waiho i ke Kuokoa no ka poe lapuwale wale no, no ka poe e fealea i ka olelo lapuwale, haknepa, ku i kaluin» ona rama. Ua olelo iaj o ka aieli ka mea e puni ai na hhIo, aole ka viniga. E aho ho ka hoomalimali hooknmani i maa ia oakou kek.ahi manawH i mē» e loaa ai ke d«la. Aole mnkou makemake i ka pepa piha i ka wahahee, i na kaao hoino w^le.

2. Ua hewa oe. e Poli, i ko k»pa ona i ko Aupuni he lokoino, mamuli o ke knuoha o ko Anahui Euanelio knhihewa, oiai, ua maopnpo ka lokomaikai o keia anpuni e hookipa nei i na malihini, e hoomalu nei mai o a o, i pilikia ole ka noho ana Ua pnno no kona kokua ole i ko pepa Kuokoa, he pepa imihala m«u ia iloko o ka hana o na Luna Anpuni, no ka lilo o ka ho'>p"nopono auouni ia hai. aole i na misinnari maa i ka hana Aile no he pono i ke aupuni o ka Mni Kamehameha ke kokua i ke Kuokoa e knkua ana ma ke kipi, be pepa hookahuli i n« mnolelr oiaio. Ua piha ia i na olf|o hakpkole. N» ka pne lealea i Jte lapuwale e kokua ia nupepa wahahee, kuhihewa a me ka naaupo; aole ka pne oiaio. Aole pono ia nupepa nn na kupa Hawaii, a me na makamaka oiaio o Hawaii nei; na ka poe kipi, kue i ke anponi e lawe a e kokun ia n'upepa hoino. Aha Euaoelio kipi a Z Poli ma iaoe hoale a e hnnai. 3. Ua ao no au ia oe e Poli. aole ku i ko kulann ke paipni no ka hoolaha i na kano io ole, ua lawa na moolelo oiaio n me n* mēa / pili naanno i holo ka pono iwaena o k<-ia l«hui. Eii ka o na mea lealea.kou mnkemake. Nolaila, ke makemike nui o«icVia l«hui i ka mea ioole, oia he kano, he nnh»u liakuepa i hni la e oukou v hoioo ku'nu ole i ka pope, lenlea iho la na knmnlii K»l"Vina. mai o a o. Aole hnihoi i na olelo no ke kea elike me Paulo. Ua hanaino ia o Bikero ma e na kuinu Kulflvina, ua kipakuia, hoopnahno ia. A, i keia wa hiki ole, ke hooikaika' nei oukou e uuuii i ka pnno k'uinau inalnlo o ka nahu o ka hooponopono a me kn wahuhee elike me ke Kuokoa a loane Kal«vina ka m>ikua o ko oukou aoao hakuepa. Aole maikni. 4 No ka ol<*lo, wahi nn, he makel>ev/a ko paakiki naaupo no iu mea. Ua kue no ia

elelo hi'OKiinn io« n'l* oka Rerurika. Ao'Ae no e loaa ia olelo haabto iloko 0 ka hala, mai mua a i hope., Aole no e lona iloko ona palapala oka pne iao ia. He olelo ia na ka poe maka oahelehele o aloolau. A i kuu ike a.na ia mau hua i maa ia oe, me he mea la, ua ike au he pilikia, il»ko o ka awai 0 Kawaiahao, e hoopuhaha ana i kona mau eheu, e hoomohala ana i kona mau puapu, e kilohi ana i o a ia nei me he mea oui la imua 0 ka poe mea wawne elua, maka Koolau noonoo ole 0 ka Aba Euanelio, kuhihewa e kunounou ana me ka ae wale mamuli oia pakis ke e hoohebt'o ana. Aole pela ka hookano kohu ike Kahunapule. Ua olelo ia, he alii ka makapaa no ka poe makapo; oia no keia. 5. Keolelo nei oe e Z P"li, i ke kue ona Kahuna Farani i ke Kuokoa a me ka Baibala, s pela aku. Eia ka'u, • aole 0 na Kabuna Far»oi wale no; aka, 0 ka poe naauao a mg ka oiaio a pau e heluhelu ana i ka nni o ko oukou pepa me ka noonoo, e hoowahawaha ana no. No ka mea, ua piha ke Kuokoa 1 na' olelo naaupo i kope ia n"loko mai ona kaa'n i hakukoleia iloko o na buke liilii a Li'maikaika ma, Pokue ma, a me na moolelo hakuepa a Genna ma. ma. Ua hewa » me ka hemuhema no ko Eaibala ma ka unuhi ana; aka nae. e ebo loa ia mamua o na kaao waiwai ole a me ka hakuepa o Pokue ma. Ke DS»pai nei oe i n» Kahonapule Far«ni e pai i ka B>ibala, a he wahi kaunn d«la kau e kokua'i. Eia kekahi, aole i pai Bnibalaolelesu, aole hoi i ao i kona mau Aposeto!o ma ke pai ana i ka'B>iibala, ka mea e maouopo ai kuna kauoha ole e hana pela. Eee mai ana p«ba na Kahuna Far+ni e la-we i ko kanna dala no ka pai ana i ka Baibala, aole paha e lawe; no ka me», he waiwai spuka ia. ua Inaa i» m»u waiwai me he Kabanap<ile la oe, oini aole ne'i poni ia e ka mea kuleana, au i ninau akn ia lakou. Aole no i manao na Aoolepope, be kanawai e honlaha nui i ka' Baib>tla, no ka mea, no nei keneturia wale no tia Ahahui Hoolaha Baibnla a na kumn Kala- 1 -vino, ua nui p»ha o B namu i ka wa i kukulu ia'i i mea hookobuki>hu wale e i pani bakahaka 00 ka nele ma ka oihuoa Kahunapule. Eia oae, ina e makemake oe i B ihala maikai, pono no; e olelo oe i na keiki m sionari 1 mnkaukau ma ka'oMo Hawaii, e like me Pareka, Kulika, Polepe, G'riiia, e kooponopono hou i ka Bi>ib il.i i unuhiia e ko lakou mau'mnkua. Hemwhema na misionari makua ma ka olelo Hawsii, hemahema pu me na Kahuna K»tolika. A, ina e makemake io lakou i B-ib»la pololei, e waiho no. ka unuhi ana, i ko lakou ano Kalavina paewaewa, a ma ke ano naau&o wal<* noe' unuhi ai. Ua hiki no hoi i na Kahuna Katolika ke kuhikuhi i

m>iu pauku hem«hema loa a me ka inoino loa iloko oka unuhi ana a Bna mu ma."" S,"Jna . hf pnii(i ka uhuhi ana, olioli no na K»bana K»tolika ika lako o Hawaii nei i ka Baibala kupono. "6. Ke olelo nei oe, e Z Poli, ma kou ano P»r:sain hookamani, ua oi ka b*-wa o na JJahnna momua oa, ma kekahi anoAka, ea, ke n>'ho nei no lakou la iloko o ka £kxl> sia o lesu, a nole oe. Ua hooloa ia lakou la i Kahunapule e ka mea ao ia oihana, a aolo oe. Ke b<>oikaika nei lakou la e hookupaa i na kanaka il»ko o ka Eknlesia o'aio, a he kpakea kau ia hana; a ke hooikaika nei oe ia lakon e komo a e hoopaa ia 1«kou iloko oka Aha kipi ika lesu. Hebew» nui keia dou, e hoolilo ai i ke koko o i kahe i men makehewa; aole be hewa nui iloko ona Kahuna Farani e like me keia, ke nana'k -. pre o lukou e noho mai nei, mai Hawaii a Kauai. Ke huhu mai nei oe i ke Kahuna Farani o kOu wahi, no ke kanu awa ana; aka, «ole pono i;i ia oe e huhu ai. E abo e pii oe ai ka lani, e hoonoho oe i ko neho Lunakanawai maluna ona aolewa. E pii no oe me ko Bai boln, e whe&e <>e ma ke Kinohi 11; 12. E heluhelu oe, na lehov» i han» i na mea u!o, a mahalo no ia man mea i ka maikai, aalakai malaila i ke Kahuna Katolika ma ka mahi ana ika awa. Alaila, ku oe a ho'oh'<lo, penei. Ut hewa o Tehova ma ke ku ana ma ka aoao Pope, a kue moi ia'u Z Poli a me «'u mnu kumo Bu'itano. Kolaila, ke kena aku nei au ia Mikaele, ka iUmuku o ka lani. e kipnku ia leb"vn, mni ka lani aku, a owau o <s> Z. Poli, kn me» o noho ana ain kona wahi. O ka hewa nui o lehova, o ko.ia hui manaoio me ka Pope, ke Der»gona nui ulaula. A lilo ia oe. e Poli, ka oihana a ke Akua, alalla, e pepehi oe i kau wahine a me na w»hine a pau, no ka mea, he mea hoewaleOHle ia no na knne. Eh< opau wale ana oe awn, ka baka, ke ki, ke ko, ka nwala, ka t)hi<» ka hnpe, a pela nka, no ko men, he mea io e <>ka ai. E honkapu oe ike d*'la,ke gula, ke kuni ana, ina kuleana nino, no ka mea, be men ia e haknka ai. E honpau oe i ka hao. na pahi. nn mea o oi. ke nhi ka nukani. ke kai. lie mau inea ia e make ai. E hoopau ne i nn kanaka, no ka mea, be mea ku i ka hoohalahala ai ka hewa. E puhi oe ika honua a pau i ke ahi, e kipaku oe ia lesu, ia Maria ma, Pctero ma, ko oukou poe enemi, e .pepehi i na pope.a pn'u, no ke kue ia Pnli mn, ina umnao Puntano. Al iila, ko ka wanana a B«l«uwina ma, un pau ka pope na Innakila kn KMlnvina, ua pio ke Akua -i™ ī'oli, ua hiki mai ka Milenio, he Akua o Poli. Makamaka Hawaii. 0 ke kanaka noho pono a haahaa kn naau, ua makau oia i ko Akua.