Ke Au Okoa, Volume IV, Number 14, 23 July 1868 — HE KAAO NO RIVA HOME. Ka lei aloha o Geremania. I unuhiia mailoko mai o ka Buke Kaao a George William, mailoko mai o ka olelo Geremania, a i ka olelo Hawaii. [ARTICLE]

HE KAAO NO RIVA HOME.

Ka lei aloha o Geremania. I unuhiia mailoko mai o ka Buke Kaao a George William, mailoko mai o ka olelo Geremania, a i ka olelo Hawaii.

BEIX 23. Ka hope o kapalapala hoilina a R Home i kal-au ai maluna o ka mokū. 6. Ke kauoha nei au ia oe e kuu . keiki, mai p.oina iki oe; i ka olelo a kon makuahine alit, i loaa ai ia oe ka meheu a'u i haa)elB aku la, iloko o kou mau la opiopio. 7. Ke papa nei ao ia oe e kuu keiki, aofe , oe e kaua no Beritania, a i ke koko Pelekane hoi, a e aloha hoi i ke koko Beritania a pau loa, a o ka pilikia kawaho a kana kuwaho paha e hiki mai ana maluna iho o kou aina hanao i hai ia, oia mea kau e pale aku me kon ikaika me ka maka o ka pahikaua, me kou aloha aina io, a aloha hoi i na koko a pau o ka lahui Beritania 8. E aloha hoi oe i ka Moi o Beritania a me kona hooilina Moi, a pela no hei oe e aloha ai i na koko o ka ohana alii a pau. > 9. E malama hoi oe i na kanawai a pan loa 0 ka aina me kon kue ole i kekahi oia mao kaoawai. 10. Ina e loaa ia oe ka oihana hanohano loa i kou aina iho, me ka nui o ka pomaikai e loaa mai ana ia oe, alaila, e haawi ae oe i ka hua mua nia mea na ke Akua Manaloa, a e hookaawale ae oe ia mea ma ka waihona okna me kou hui pu ole aku me kekahi meā e ae, oia ka mea nana e hoomahuahua mai i kou loaa mahope aku. I*2. A ke kauoha nei au ia oe e kuu keiki, e aloha āku oe i ka poe ilihune a me ka poe 1 loohia e ka pilikia o kou aioa hanau, a e mahele pono aku oe j kekahi o kou waiwai no 'akou a pan, e hooko pono oe i keia naea r.e ke kanalua ole. 13. E malama pono hoi oe i kou makoahine alii a hiki i kona hopena, o kana mea e olelo aku ai ia oe ma ka pono, e hoomanao oe e kuu keiki na'u ia olelo. 14 E malama pono aka hoi oe i kou mau kupuna ilihue e .noho la ina kapa o ke alanui me kou 'pakike ole a hiki i ka wa e haule aku ai ko laua mau ohohina ilalo o ka lua, nau e hoihoi aku i ko laua poho na'u, a oia ko'u aie noi ia laua a hiki i na sekona hope loa o kuo ola-ana i keia la, a ke kauoha nei au ia oe, nau e hookaa pooo aku. ia aie o'u. 15 A ke kauoha nei au ia oe« kuu keiki, e hooma,nao oe me ka poina ole i ko'u mea nana i ao i ka ike a me ka naauao, a i na haawina hemolele hoi a pau o ka lani, oia no o Solona, e malama oe ia ia me ka haawi aku Tkekabi o kon waiwai nona a hiki i kona la hope loa ma keia honua. 16. A kē haawi ae nei au be leo hope loa 0 ke aloha o knu puuwai, nau e haawi aku imua o na Moi a pau o na aupuni a pan o Eupopa nana i koho mai ia'u i hoa kuka pu me lakou, ma*ka hooili ana mai i na oihana hanohano malana iho o'a. 17. Nau ponoi e haawi akn i kuu.leo aloha hope loa.ina hooilina moi a pau o Europa a me"kuu"altia makuahike, he poe i aloha pu me au me ka manao io maoli, a hiki wale i na hora o ke aaaioe o Farani i ako iho ai i kuu kino holookoa, a me kuu nani, a na ia hana i hookaawale aku ia lakou a pau mai knu alo aku nei. 18. Aole no hoi oe e hoopina i ka hai ana aku i kuu aloha i na'lii a pau loa o Europa, a pela no hoi me na makaainana a pau i launa ai me au. 19. A ke kauoha pu nei an ia olun elua, ia oe e kuu wahine alii, E. Suriana a me ka kaaa hiapo aloha, e nohoolua a i elua maloko o ka hale e ku la ma -Beritania, a hiki i ka haawina hope loa o ko olua mau kino. 20. O ko'u leo hope loa keia e kauoha nei ia oe.fi kuu keiki, a i loaa ia oe ka naau a me ka ike, e hui pu aku oe ia mau mea me ka pono a me ka manaoio loa i ke Akuamana loa, ka mea nana e haawi mai i na mea a pau< e pono ai, a nana no e hookaawale ae ia oe ilokcrTo na poino a me na piliki» e ili mai ana maluna iho ou. 21. A ka olelo nti au ia oe, e hilinai nui oe malalo o ke Kea Hemolele o Kristo, a e malama pono hoi oe i na olelo a me na kauoha a pau oloko o ka palapola Hemolele, a o na elelo a pau loa mai ka mua a ka hope o ua palapaia la, e hnhai oe mahope olaila a hiki 1 kou aekona hope loa o ke ola ana ma keia honua. 22. Ina oe e hooko pololei e kuu keiki ina olelo kauoha a pan o keia palapala, aole paha e nele ana ko'u halawai me oe iloko o kela ao lani nani pau ole. 24. A e hui pe nku oe me kou makoahino alii a. me kou mau kupuna a pau loa, e noho la ma Beritania, a ma ke aupani o Helene kakahi. 25. Enoho like oe me lakou a pau me ke alohiLōku kekahi i kekahi me ka maoao lok'ahi, mi na hana pono a pan, ina o na ino a me iu pilikia a pau e hiki mai ana, e komo pu ana oe me lakon iloko oia mau haawina, o ee pu me lakou iloko o ka. wa pono a me

ka wa pono ole, i ka wa piliUia, a pilikia ole. a hiki i na bora hope loa o ko oukou ola nna, 26. E kokua pu aku hoi oe ma na hana pono a pau a na kauwa a ke Akua ma ka honua nei, ka poe hoi nana e hai ana i ko ke Akua makemake ma ka honua nei, e manaoio oe e kuu keiki ma ia mnu hana pono a pau loa ma keia ao, ma kou kokua ana i na'mea a loa e pono ai ke aupuni o ka lani. 27. Ke papa loa nei au.ia oe e knu keiki, mai ao oe i ka hookiekie ma keia hope aku, aole hoi i ka haaheo me na hana pono ole a pau o keia honua, oia ka mea nana e kinai i kou kino a me kou uhāne i ka makemau loa. 28. E hoolohe oe e kuu keiki, a e ao ia oe ina hoowalewale a pau o keia ao, e noho malie oe me ka manaolana i t>a haawina a pau o ka lani, a hiki i ka wa e kii mai ai kon mea nana i hana, oiai, aole oia e hele mai ana me ke kino maoli nei, aka, e hele mai ana oia me be aihue la, aole oe e ike ana ia hora a kaawale aku ka uhane mai kou kino aku, nolōila, e hoomanao e kuu keiki, i halawai hou aku ai au me oe ma keia ao a me kela ao pau ole. "29. Ina i hooko pono loa ia keia mau olelo kauoha hope loa a'u ia oe e kuu kēiki, alaila, na ke Akua e kokua ia oe a me kou makuahine alii i na la a pau o kou ola ana. 80. Ilokoo ka nani hemolele o ke Akua mana loa, nan» i hana i na mea a pau o keia ao, "fee waiho nei au he leo aloha hope loa no kuu wahine a me ke keiki a maua, a me kuu mau makua kekahi. hffleo aloha hope loa no kuu Moi aloha a me kona hooilina Moi, a me na 'lii no a pau loa, he leo aloha h >pe loa no kuu aina a'u i aloha ai, a me na koko Pelekane a pau loa o kuu aina maliuahine. 0 ko'ii leo hope loa keia e hai nei me ka oiaio loa, oiai, he mau hora koe, alaila, e booko pono ioa ia ka make maluna o'u, maloko 6 ka ho-o ana i kuu kino holookoa iloko o ka pahu, aka, o ka make ana noia o ko ke Akua poe kanaka a pau loa, e make ana ilobcro ka hana mainoino o keia honua. Eiike me ka īnake ana o kuu haku ma keia ao maluna o ka laau kea i hoahewa wale ia e ka poe manao ino ia ia, pela no au e make ai, elike me kona ala hou ana mai mai ka make mai ma kou mana, mai kou makua mai, i lilo ai oe i hoailona no na kanaka a pau e mihi ai, pela no oe e hana mai ai i kau kauwa nei, elike

me na mea a pau i hana ia ma ke anpuni o F<irani no'n nei, e.hooko pono loa ia ana ia mea maluna iho o'u, a ke hooki at nei au i keia kakau ana i ka'u mau olelo kauoha hope loa o kou ola ana ma keia ao, oiai, ua ma-k.-'.ukau na mea pau loa, a he leo al«ha hope loa i kuu Akua, a me na mea a pau loa i ka' kau ia Aialoko o keia paiapala, imua hoi o ke Akua a me ke ao nei, i ka wa pau ole, Amene. Ua kakau pono loa ia keia palapala | kauoha hooilina hope loa e ko'u lima ponoi, maloko o keia keena maiuna o keia moku | kaua, maluoa iho o ka Moana Atelanika, ina hora hope 'loa o knu ola ana, a kau ia hoi i I . ko'u īnoa ponoi, me ka ike maka mai o na 'lii moku a me na koa kiai i keia palapala. Rjva Home. ) Kuhina o na Aina e. $ O keia ibo la ke ano o ka palapala hooilina hope loa a 11. Home i kakau ai maluna o ka moku koua o Farani mamua ee o kona make ana ma ka moana, ua kakau oia i keia palapala a waiho no maluna o ke pakaukau oloko o ua keena la. Aole no paha he-mea kupono ia ia e haawi aku ai i keia palapala nana e haawi aku i kana wahine, a me kana keiki, a e ninau iho paha ua nei oe e ka mea heluhelu i ke komu e ike ia ai keia palapala mahope aku, i like ai me keia a kakou e nana nei, ke hai ae nei au ia oe e ba mea heluhelu, maloko o ka pakeke o ka iole koa o kekahi alii moku i hoomake pu ia ia iho me £. Home maloko o ka pahu, elua laua i hana pela, aole e liuliu iho a e ike no oe e ka mea heluhelu. Mahope iho o kona kakau ana i keia palapala, he mau minute i hala ae, aia hoi ua kii koke ia mai la oia e kekahi alii koa, elike me ka hoouna mai a ka Ilamuku ia la, e lawe aku ia R. Home maloko o kekahi rumi nani, i hoomakaukau ia ai na mea a pau e halawai i ka makemake o ke kanaka, ia ia i komo i aku ai maloko oia rumi, a noho iho la oia i lona o ka noho, ia wa no i olelo mai ai ka liamuko ia ia, maloko o keia rumi na mea i hoolakoia nou, nolaila, e nana oe i kau lole i makemake ai e aahu, a e naoa no hoi oe i kau mea ai e makemake ai a pela no hoi i na mea inu a pau o kela ano keia ano, i ike ole ai oe i ke ano o kou make ana, no keia 4>lelo a ka Ilamuku imua ona, pane koke aku la oia me ke kanalua ole, aole i ae mai ke Akua ia'u i kekahi o keia mau mea a pau loa i hoolakoia, nole o kun aahu ana i na lole a me nā mea a pau, be kumu ia no'a e pakele ai, ua oi aku kuu waiho ana i keia mau mea a pau, rae kuu hooko ole i kekahi o keia mau mea, mamua o kuu make ana me keia mea e pili nei i kuu kino. I ka aneane ana aku i ka hora e hookokoke mai ai i ka make me R. Home, ua hookomo ia oia i ke kapa make mailuna a hele ilalo, me ka paa no o kona mau lima i ka hao. Mahope iho o kona hookomo ia ana i ka kapa nrt»ke, ua helahelu mai la ka Ilamuku i ka palapala make imua o R. Home mai ka mua a ka "hope, a i kou ia hoi i ka inoa o ka Moi o Faraoi, a ma ia wa i lohe ia aku ai he leo make malokoo ka rumi o R. Home i kakau ai i kana palapala kauoha, he haunaele imua o ke alo ponoi o na'lii moku, ua hou aku a hou mni i ka pahi, a. ua nui ka poe i pau i ka poina. ma la hana ana, he elima na 'lii koa i eha a pakele mahunehune ko lakou

ola, o ke kumu o keia pepehi ana maluna o j ha moku, o kekahi nau alii koa eloa, ua ike laua i ka palnpala hooilina a R Honio i kakau ai e waiho ana maluna o ka papa kakau, ia laua i nana ai i na olelo mai ka mua a ka hope, a opiopi iho la kekahi o laua i ua palapala la, a hoo iloko o ka pakeke o kona lole, ma ia manawa 'i hoopiha ia ai ko lakou pyjwai i ke aloha no ka mea e make ana ia la, a oia ko laua wa i kumakaia ai ia laua iho e make pu me R. Home, a sia no ka wa a laua i kumiikaia pu ai ia laua iho e make pu me R. Home, a oia no ka wa a laua i hoopuka ai i ka laua mau olelo kue me ka makau ole imua o ke alo o na'lii moku a me na koa, he mau kanaka mana i hanau ia ma ke aupuni o Farani, aka, iloko o keia hoahewa ia ana o ke kanaka hewa ole, e aho ko maua make pu ana me ia e pono ai, a oia ko laua hoomaka ana e pepehi i na'lii moku, aka, aole nae laua i lanakila ma ia hana ana, ua halawai mai ko laua mau kino me na maka o ua pahi, a kahe awai mai la ke koko a puni ko laua kino a oia no hni ko laua wa i hopu ia ai a paa, a maia wa laua i hoahewa ia ai e make pu me R. Home, ia R. Home, i lohe ai i keia mea, aole oia i makemake e make pn oia me keia mau kanaka i hoahewa wale ia e make.

Aole he pono e hoomake wale i keia mau kanaka, me ka hookolokolo ole ia imua o kekahi o na Lunakanawai o ke aupuni n Farani nolaila, ke olelo nei ao imua o oukou a pau ej3»'lii moku, a me n&'lii koa, he pono e akahele oukou ma ka' olelo ana no keia mau kanakn, oiai, ina oukou e hana pela, alaila, ma ka olelo a ko oukou mau waha e hoaheWa ia oukou iho, aka, iloko o keia olelo a R. Home aole ia mea i hoolohe ia mai e na'lii mbku, ua hooholo lakou a pau elike me koJakou mana, nolaila, ua holo i na'lii moku a me ka e make pu ana me R. Home maloko o ka pahu.

Ka hookomo ia ana o 22. Home, a me na .kanaka tTua. iloko o ka pahu.

Mahope iho o ka hooholo ia ana o na kanaka elua e make pu me R. Home, ia oienawa no, ua kahea ae la na'lii moku i na koa a ice na sela, e hoomakaukau lakou apau ia_lakou iho, a e pu-a ia na pea a pau o ka moku ua hooko koke ia keia olelo ia manawa, ma ia manawa no i hoohuli ia ae ai ka iho'o ka moku i kahi o ka makani i pa mai ai, a luli malie iho la ua moku !a, a na na 'lii moku wale no ka hana o ka moku, o na koaa pau a me na'iii moku, ua kukula laina ia lakou a pau ma na aoao o ua moku la, ua hoki ia ka hae aupani o Beritania a hoohapa ia ma ke kia waena, a ua hoohi-o ia na i a ma ka aoao a ua kokoke mai ka manawa e hooko pololei ia ai ka make maiuna o R. Home.

Ma ka olelo kauoha a ka Ilamuku i k<ekahi ona sela, na huki ia ae la ka-pahu i V , '-«>a o ka papahele o ka raoku, a knkulu ia iho la ua pahu la mamua iho o ke kia waena Oia kahi e kokoke ana i ka puka nui a wehe ia ae la ke paai, a hoopaa ia iho la -maluna o ka puka hao o ua pahu la ke kaula, a hookomo ia aku la ka piko o ke kaula Hoko o ka palaka iluna o ka i-a nui o ke kia waena, he mau minute i hala ae, aia hoi/ 'hoopuka ia mai la o R. Home me na kanaka elua mailoko mai o ka rumi, a lawe ia aka la e na koa a hiki ma kahi o ka pahu e ku nei, ia wa i hele aku ai ka Ilamuku me kona mana nui a pau, a pane aku la oia imua o R. Home a me na kanaka elua, e R. Home e, ua kokoke loa ka manawa oon e make ai i keia la, a e hooko pololei loa ia ana ia mea maluna ibo o kou kino, nolaila, ina he manao kou, he pono oe ke hai i'kou manao i keia manawa, no beia olelo a ka Ilamuku, huli 'pono ~ae la o li. Home imua o na'lii a pau a me na koa a puana ae la oia i kana olelo e pili ana i na kanakaelua e make pu ana me ia, aole au e olelo ana no oukou e na'lii moku i keia bora, aka, e kamailio ana au ina mea e make pu ana me au i keia la, nolaila, ke makemake nei au e ninau ia laua i keia wa i ko laua manao. E na'lii koa i hnawi iko olua mau ola makamae mahope o'u i keia la, oiai, o ke ola o ke kānnka i hana ia e ke Akua, aole ia he mea uuku ma keia ao, no ka mea, aole be kumukuai e hiki ai ana mai i ke ola o ke kanaka ke makaukau kamakee lawe aku. (Aole i.pau.)