Ke Au Okoa, Volume IV, Number 16, 6 August 1868 — Ia Hemeaiike. [ARTICLE]

Ia Hemeaiike.

Aeoha no kaoa : Ke ike nei au-ma kou wahi kamailio mai ma Ke Av Okoa, o Aperila 23, aole i kaawale loa kaaa ma ko kaua noonoono Kristo he Lanakanawai Kiekie. Mahalo au i kau i mai, " aole au i hoole i ka noho aoo lesu, a hoomalamalama i ka poe paulele ia ia i keia maoawa," a " he oiaio ke noho mai nei no o lesuKriato ma kekahi ano heLunakanawai." O ko kaua aelike no ia, a ioa he luna aoa he iuna hoomalamalama ia ikeia wa nokona poe haipule, o ka luna hooholo kiekie loa no ia. No ka mea, he kiekie anei ka Ekaleaia, a o ka Luna. Eknleaia paha maluna o. Kristo ? Aole loa. Pela ka Baibala, aole i oi aku mamua o Kristo. Nolaila, ma kahi i hemahema a pohihihi paha o ke ao ana a ka Ekaleaia a me ka Baibala, e hiki no i na haipule kehoopii aku ia Kristo, a e hifti no ia ia ke hoomalamalama ma ko lakou naau, a pau ko lakou kanalun. Nolaila, e hewa loa auanei kaua ke hoomanaka aku i kanaka i ka hele i o lesu la e aoia'i, me ka i aku ia laikou, ma ka la

mahope wale no e hooholoia ai keia mau mea " hoopaapaaia nei, aole i keia manawa kekahi. No ka poe nuha, a molowa, a hemahema paha i ke kii ia lesu i kumu na lakou, oka Ia mahope paha ka la e hooholoīa'i. Aka, oka poe hele me ka iini aku i ka oiaio a hilinai haahaa aku ia Kristo e pau ai ka pohihihi, e pau no, a e ike pono lakou i keia manawa, i ka oiaio a me ka oiaio ole paha o ka Auherete me A)ekanedero ma e hoopaapaa nei. Heaha la ka mea e ole ai, e !;a hoa, alilo ka poe hope, i poe naaupo, poe luahipe, poe kamalii imua, a lilo ka poe mua, poe haakei, poe hoopaap.ia me kaua nei Ia i hope?

E ahonui mai oe, a e pane iki hou aku au no-na ninau ekolu a'n i niele aku ai ia oe. Ninau mua, "Maheaoei ike ai he umikumamalua wale no haumana a lesu i hoonoho ai e kiai a malama ika Ekalesia ? " A pane mai oe, ua koho ka poe haneri a keu ia Matia, e hoolawa ai i ka heluna o ka poe 12, no ka haule ana o luda ko lakou hoa. Oih. 1:26. Ae, o ko lakou manao no ia e pono ke hoolawa pono lakou i ko lakou heluna i umikumamalua. Aka,- aole oko lakou manao, oko lesu ma*nao ho ka'u i ninau āku ai ia oe. Ina no lakou walē ia ma'nao, ina ua kuhihewa lpkoo, ina na leau mai, ua kuhi pono lakou. Nolaila, eia ka ninau no kaua, ua kauoha no anei o lesu ia e koho i hopē no luda ? Aole paha kaua i heluhelu pela, e ka hoa'e', pela hoi aole kaua i ike i ko lesu apono ia Matia i Aposetolo, me ka hele j?u okona Uhaneme ia e haiolelo ai, a e hana mana ai. Aka, ke ike nei kaua he poe e ae ka lesu i koho ai i Aposetolo, oia o Paulo, Barenaba, Sila, Apolo, a noi wale. Hē poe kuokoa loakeia, aole no ka heluna umikumamalua. E ikē ai kaua, aoie i hilinai o lesu ma kela heluna; aka, ua aua oia nona iho no ka niana e koho, a ē hoouna, a hoolawa i mau Aposetolo e like ka nui me kona makemake, aole he umikumamalua wale no. Nolaila, aole ikea he waiwai iloko o keia koho ana ia Matia. Okekoho ame ke koho ole ua like. Ina aole lakou i koho, ua lawa no nae i na mea a lesu i koho ai. Me he la hoi i ike iakeu i'kō lakou kuhihewa mahope o ka iho ana mai oJ<a Uhane Hemolele maluna o lakon. No ka mea, ika make ana o lakoho, ka lioahanau o loane, (Oih. 12:2.) Aole i haiia mai ko lakouhoao hou e hoolawa ika heluna. Ua pau paha ko lakou knhi he mea nui ia.

Kuhikuhi oe i na pauku ma Mataio, Mareko a me Luka, kahi i haiia ko lesu wae ana & hoouna ana i ka poe umikumamalua,a haawiia ia lakou ka oihana. Heaha la ka oihana i haawiia ? O ka hai euanelio, hoola i na mai, a mahiki i na daimooio. (Mar. 10:14,15. Luk. 9:1.) Aole oihana e ae i hoikeia malaila, aka, ua ike kaua. (Luk. l0:l—17.) Oia.oihana hookahi no kana i haawi i kela poe eae he kanahiku. Ina hoi e nana oe' ma Luk. 9:60. Mar. 5:19. E ike oe, he mau kanaka e ae ia, aole 'oo ka poe umlkumamalaa i kauohaia e lesu, " E hele oe e hai ike aupuni oke Akua." He kohihewa paha ia aa i olelo ai, "he umikumamalua ka palena mua," o ka poe i loaa ka oihaoa Aposetolo. E nana hoi ma Luk. 9:49, 50., ia loane i hai ai ia lesu, " Ua ike makou i kekahi e mahiki daimonio aua ma kou inoa, a papa aku makou ia ia." A hoole o lesu, mai papa aku ia ia. Oia papa ana a lesa, uu like me ka olelo, "Mai kuhi oukou ia oukou wale no ka waihona o ka oihana Aposetolo, aia no ia ; u ka'u mea e koho ai a e hoouna ai.

Ke i mai la oe, aole i kapaia keia poe e ae, ma ka inoa Apusetolo. Ina ia lakou ka oihana Aposetolo ua lawa noia. Aole no ka inoa Aposttolo kuu ninau ia oe, na ka oihana no. Aka, ua kapaia no lakou he Aposetolo, no ka mea, o ke" kumu oia huaolelo oia o Apostello", oia o hoouna, a o Aposetolo, oia he mea hoounaia. Nolaila, oka Luka hai ana, (10:1.,) i koJoane hoouna (Apostello,) ika poe kanahiku, ua like ia me kapa aku ia lakou he poe hoounaia, oia he Aposetolo.

Makehewa kuu pane houno kaninao elua, no ka "puili" ana, no ka mea, he m'ea noi la i kou manao. Nolaila, oka poe e kuhi ana, ua hoouna o lesu i na haumana e puili i na haipule, a e pu-a ia lakou i mau pu—a ma ka honua nei, no lakou no ia kuhihewa, aole no kaua. E neeoee aku kaua ika ninau ekolu. " Mahea oe i ike ai ua kauoha o lesu i na haumana, a i na Aposetolo paha, e koho i mau pani hakahaka no fakou ? " Ke hai pololei nei oe, aole i olelo maoli o lesu i na Aposetolo, "E koho oukou i mau panihakahaka no oukou." Ke kuhi nei nae oe, oka lesu kauoha ana ia lakou ehelee ao, a ehoohaumana i na lahm, o ka haawi mana i», e koho ! He wahi maka aniani ano e paha kou, eka hoa, e ike ai oe iloko o ka hua ao a hoohaumana, he koho panihakahaka ! Aole pela'k'a ike a ko makou maku, o ka hoolaha, wehewehe, wehewehe, paipai, a hoomalamalama ka makou i ike maloko oia mau hea, aole ka mana e p'a'ni ai i 'ko lakou hakahaka iho. .

Kuhihewa paha oe, he 11 wale no maloko 0 ia halawai ma Galilaia, (Mat 23:16.) O poe II ma ia halawai, oia ka poe i hele mai, mai, a o ka nui o na hoahanau kamaaina o Galilaia i komo ia halawai, aole i hai mai o Mataio. Ua hai mai .nne ia (pauku 17 ) Ua kanalua#kekahi poe ia ia. Owei In ia poe kanalua ? O kekahi anei o ka poe II ? Aole anei i hoopauia ko lakou kaoalua ma ko leau halawai mua ana me lakou mn leroBalema 1 E nana ma loan. 20:22—28. Akaka lea malaila ko leau halawai ana me lakou ma ke ahiahi o ka la ona 1 ala hou ai, a hoopauia ko lakou kaoalua nona ma ka hoike ana mai i kona - aoao a me

□a lima ona. Aole Dae o Toma ma ia halawai ana, a ma ia la mua ae, ikea hou oia e lakou me Toma pu, a hoopauia ke kanalua o Toma. Nolaila, iko lakou hele ana i Galilaia e ike hou ai ia ia, pehea la e kana]ua hou iho ai ? Aole paha e hiki, me he mea la aole o ua poe 11 nei kai kanalua, aka, o kekahi o na haumana e noho ana ma Galilaia, na mea akahi no a ike ia ia mai kona ala hou ana mai. Ina pela, aole ika poe 11 wale no kana olelo, " E hele oukoo e ao." A ina o ke ao, oia ke koho panihakahaka, hiki i na hoahanau a pau, na kane me na wahine, ke koho i mau panihakahaka no lakou iho ! Aka, o kou hoike koikoi loa, no ka oiaio o kou manao, oia ka halawai ahaaina hope o lesu me na haumana. . Ike lea ka oe maloko oia ahaaina i ko lesu haawi ana ia lakon ka mana, e koho panihakahaka no lakou iho 1 Ma na hua heala ? Ma keia niau huaka! "E hana oukou i keia me ka hoomanao mai ia'u!! " He olelo anei ia no 'ka panihakahaka ? He olelo haawi mana anei ? Kuhi makou he olelo ia no ka ai ana i ka berena a inu i ke kiaha, e hana lakou ia me ka hoomanao ia ia. Pehea la oe i ike ai iloko oia mau huaolelo he mana i hāawiia ia lakou e koho i panihakahaka no lakon? E hiki paba ia oe, ke wehewehe hou mai i pau keia pohihihi o makou, makou ike ole i ke kuinu o-koa kuhi ana he mana hooili oiha ka lesu i haawi ai i kana mau haumana ma ia ahaaina. Iloko oka lesu kamailio aua a paa ma ia ahaaina, eole ikea, aole hoi oei hoike mai i wahi kumu iki e kuhi ai kakou he maua ko ka poe 12 maluna o na haipule e ae. 0 ka mana eaiae inu, aie ka hoomanao ia ia, oia wale no kana i haawi ai ia )akou,-aoia hoi kana i haawi ai i na mea a pau e aloha ans ia ia m»i kela manawa a hiki aku ika hopena. • • loa e nana hou oe, e ka makamaka, ma loan. 20:19—21. Lok. 24:23. A eikeoe i kou kuhihewano ka poe alesu ha akuaia haawi ia iakoo ika Uhane. Oka manawa 1 ha aku ai o'ia ia lakou, oia ke ahiahi o ka la i ala ai oia mai ka make. A hai mai o loan. (pauku 19,) uā akoakoa na haumana ia ahiahi, aole i haiia mai«ka nui. Na Luka nae i mai ia (pauku 83,) oia ka poe ll'a me ka poe me lakou. I ike kaua, ea, o na haumana, aole ia ka poē 11 wale no, he mau -mea eae - kekahi. Aia lakou i akoakoa ai, aiaila komo hou iloko o kela mau haumana eluamai Emausa mai, o Keleopa ka inoa o kekahi o leoa, aole no ka poe 11 ia. Nolaila, ewai la ia'poe iha ia e Kristo, a kauohaia e lawelawe i ka oihana, ke ole ia mau haumana he haceri a keu. (Oih. 1:15.) E ooho ana ma lerusāleleina ia manawa ? No ka mea, o ka halawai a Luka a me loane iolelo ai ma pamau pauka la maluna ae, no ia pohookahi no ia. I akaka ai hoi, he mana like ko na haumana a pao me ko na Aposetolo mō ka- ahaeina_&_ ka Haku. e helehelu ia 0ih.2:44—4S. r "O ka poe manaoio a pau ia ia, e wawahi berena ana ia hale ae ia hale ae—e hoonani ana ike Akua." Ma ka oihana hai euānelio bor ua - lawelawe like na hoahanau a pau. Ika ula : hoino ma o Saulo la, (Oih. 8:1. Ua puehu ia na hoahanau « pau ma na aina o ludaia a' me ; Samaria, koe na Aposetolo, ma lerusalema. ~ A o ka poe puehu, kaahele lakou e hai ana i ka oleio. Aole ika poe 12 walf no ka oihana, e ka hoa. No ka mana panihakahaka, ke olelo mai nei oe, " Mai ka hoomakai ana o na Aposetolo i ka lakea i hoike ma ka Oihana a hiki i ka Hoikeana, aole* i .pau ka hoonoha ana ona Aposetolo i mau |ftnihakahaka no ka lakou oihana a hiki la wa, a ua hoomauia; a hikii keia wa," Kainoa e kuhikuhi mai oe, eka hoa, ina wahi a-ui ike ai mai Oihana a Hoikeana, i ka hoonoho ana o na Aposetolo i na panihakahaka o lakou. Hemahema' makoa ia. E hai mai oe ina inoa ona mea i kohoia i paniliakahaka no na Aposetolo. Ma ka Mokuna l o Oihana, ua ike makou i kalioao ana o ka poe II e paui i ka hakahaka o luda lsekariota, a o ke oki no ia, aole ' makou ike hou i ko lakou hoao ana peia a hiki i ka Hoikeana: Aole maopopo ke kumu o kau olelo «na, aole i pau ko lakou koho anfl i mau panihakahaka. Maloko ona huke a paumai Oihana a Hoikeana, oui na mea i haiia mai he mau kumu ao, mau haieuanelio,,mau kahu Ekalesia, mau hou lawehana no Kristo, aka, aole i haiia mni ua kohoi'a kekahi mea a mau mea o lakou e ka poe 12 i mau panihākahaka no lakou iho. Aole hoi i oleloia iloko oiamaa' huke a pau, mvi Malaio a Hoikeapa, o ka oihana a Kristo i haawi ai ina haumana ana, he mea hiki ia ke hooiliiā mai kekahi'kāna'ka a i kekahi kanaka, e like me ka waiwai op'ala; Ina i loaa ia kekahi olelo me ia e kuhikohi . mai no. Malia paha, e ka hoa, oke kuhihewa ia o na Bibopa i na Kenetoria mahope loa mai o ka wa i na Aposetolo mua, no ke kupu* mai paha o ke kuko mana iloko o ko lakou naau, . a haku wale ai lakoa i moolelo kuhihewa. e . 80 nna iwoena o na Ekalesia, penei, "Ua hoolilo o lesu i kona mana a pau mulunaio na' Aposetolo, a na lakou e hooili ia malunaona Bibopa, a oa oa Bibopa i ko lakou mau hope, a pela mai a hiki ia mako.u nei,> a nolaila o makou na panihakahaka o Knato & mia na Aposetolo." Aka, ika nana aku ina ao ana a KriBto ame na Aposetolo, aole like iki peia. , Ke i mai nei oe, ua hoomaka na Aposetolo e hooko i ka oihana ma ka lā', Penetekota, ka la i lawe ai lāleou'i ka Uhane. A'e, e ike nae oe, o ka hoailona o ka Uhane, oia na elelo ahi, ua kau no ia maluna o kela mea keia moa pakahi, o lakou a pau, a o lakou a pau loa kai hoopihoia e ka Uhane, oia hoi ka poe haneri a keu i oleīoia maluna ae, (pauku l, a mo Mokuna 1:15,) aole ' ka poe l2 wale no. Aole nae i oleloia he mnna koho pābibakaJiaka ka mana i haawiia ia la, aka, oka hai olelo wale no. Me ke aloha ao, J ~ "Auiii,