Ke Au Okoa, Volume IV, Number 34, 10 December 1868 — HE KAAO NO LIONA WAHINE. Ke Liiwahine o ka Waonahele, i unuhiia mailoko mai o ka olelo Beritania a i ka olelo Hawaii. [ARTICLE]

HE KAAO NO LIONA WAHINE. Ke Liiwahine o ka Waonahele, i unuhiia mailoko mai o ka olelo Beritania a i ka olelo Hawaii.

HELU 9. Aole nae au e hoole ana i kau olelo, e hooko ana no au ia mea, elike me kau mea i hai mai ai ia'u, a pau ka laua olelo ana, i akula oia ia Keoni Alii, eia u& wahine la a'a i olelo aku ai ia oe, aole nae e hiki ia ia ke pane mai ia wa, a he mau minute paha i hak ae, ia manawa i h'aawi aku ai o Keoni Alii i. kooa aloha ia Liona Wahine, a oia ka. Wa i lawe ae ai kekahi i wahine, a pela hoi ka wahine i ke kane, a oia ka hooko ponoia ana o ka laua olelo i hoohiki ai, ua ike oe e ka mea heluhelu ma na helu mamua ae nei, i ka Ji.lo ana o.Liiona Wahine_ia._Keo.Di_A.tii. ua. - pan kona maaao ann ina wahine aua lawe . mai ai, ua poinaloa ia ia ka hoomanao ana y ae oo lekou a pau, aole paha he pana aeailoko o kona puuwai no lakou, a me he mea Ia ua hahai aku keia mau wahi lalani mele o Hawaii nei ia lakou." " Ua hala ua hala oi—e,J Ua hala mawaho a oi—e, Mawaho o ke kai a oi—e, Kai o Papine a oi—e." Ma keia hiki ana o Liona Wahine ma Pelekane a noho pu me Keoni Alii, aole ona mea nana ia i ike i kona hiki ana, o kanamau kane wale no, a he mau la loihi loa ma ia hope mai, akahi no a hai aku laua i ko lana mau makua wale no, aole i kekahi mea e aeOia no hoi ko Liona Wahine ike mua ana iko laua man makua, a he mea hou ia i ko lakoo ike ana ia ia, oiai, akahi no paha lakou a ike i ka wahine ui maoli i hiki aka ma Pelekaue, a ua ninau mai ko laua mau makua i kahi i hele mai ai o Liona wahine, ua hnna loa o Keoni Aikane ia ia, aole e hiki ia ia ke hai i kona ano io maoli a me kona aina i hele mai ai. I kekahi ahiahi, kupu ae la ka manao ia Keoni Aikane e hele aku iloko 0 na hale lealea, he hora okoa paha mahope iho o ka pau oha o ka aina ohiahi, hoomnkaukau ae la oia ia ia iho no ka hele ana, aka, ninaa koke mai la o Liona Wahine ia ia, hai aku la oia, e hele ana au iloko o na hale lea- ■ lea, nolaila* hai aku la o Lioua Wahine i kona manao paa ia ia, i hele oe a i loaa ia oe kekahi wahine e hoohaumia mai ana i kou kino i keia po, mai noho oe a ae iki ia mea-a hiki i koe wa e boi mai ai. aka hoi i pale oe i keia mea a'u e hai aku nei ia oe, e ike no oe ma keia hope aku, e kaawale no au mai ko olua alo mai e na kane, a mai manao iho olua no'u ka hewa, na olua no ia e imi ae i ko'n wahi e loaa ai ia olua, ma keia olelo a Liona Wahine, ua ae mai no o Keoni Aikane, a ma ia hope ibo, hoomaka aku la oia e hele i kaoa wahi i manao nui ai, la ia i hele aku ai a hiki ma -:ekahi hale hulahula, komo aku la oia iloko, aia hoi ua piha ia na kane a tne na e noho mai aua, Iko ia nei komo ana 'ku iloko, ua hoonoho kokeia keia maluna o. kekahi noho.'a ma ia manawa no keia i haawi kokeia mai ai i kekahi*kiaha rama, ika palua pakolu ana oia mea i haawi ia oai ia.ia, ua iho ko luna poe i ua wahi Keoni aikane nei, "a ua hele mai kekahi wahine a noho pu mo ia ma kahi hookahi, a na ia mea i hooniponipo ia ia nei a lilo kona noonoo kanaka i mea ano e, a lilo na manao maika' 1 mofi poina loa, haule aku īa oia iloko o ka hiamoe, aole paha oia i ike aei na mea e hana t ia iho nona, āka, ia ia i ala ae ai, aia hoi, ike iho la oia i keia wahine e moe ana ma kona aoao, makau iho la oia i ka mea nona ka hale o huhu mai ia ia no keia W&hine, nolaila, hoala aku la oia i ua wabine nei, aole nae he ala iki ae oua wahino

nei> hele aku la oia a hoiaku la iUa mea nona ka hale, me kona hai pono aku i lie ano o keia wahine, pane koke mai la ka mea nona ka hale ia ia ia wa, he pomaikai ia nou i ili wale mai i keia po, nolaila, aole a'u haoa nou a me ua waiiioe 'la. A pau ka olelo ana o ka mea hale ia ia aei ia wa oia i hoi oku ai a hiki ma ka hale, oia no ka wa a Liona Wahine i pane koke mai ai ia Keoni Aikane, auhea oe e kuu kane,

heaha, wahi a Keoni Aikane, pane koke mai la no ia o Liona Wahioe, ua hewa oe e kua kane, ua launa oe me kekahi wahioe i keia po, a ua aloha ole oe ia'u i kau mea i huli ae a loaa au iloko o ke aiwaiwa o ko'u mau kioo ma kuu aina ponoi, iloko o kuu wa i loaa ai ia oe a iilo au i wahine nau, a lilo hoi oe i kane na'u a hiki i keia la, a ua olelo mua aku hoi au ia oe, o oe ponoi .no ka'u knne, a pela no hoi kuu manao io maoli ana iho o oe ka'u kane maoli, aka, iloko o ka kaua olelo ana, ua hai mai oe ia'u, oia nei ka'u kaue Keoni Alii, eiike me ka olua olelo hoohiki paa loa, oia hoi iaa e loaa ka ia nei wahioe mamna, alaila, nau ia wah'ne e Keoni Aikane, a pela hoi oe, nolaila, ua holo like ia olelo ia oiua, a no ko'u olelo mua ana hoi ia oe mamua, aka, ua hoole mai oe ia'u kai noa aoleoee liloaku anai kekahi wahine e aku, nolaila, mai kulii olua e na kane la, no'u ka hewa ma keia hope aku, aia no ia i ka kakou noho ana aku, aka, e lohe mua olua i ko'u manao mamua. Oia iho la ka Liona Wahine olelo ana ia Keoni Aikane ma, ma ia hope iho, ua i oho loihi o Liona Wahine me ka oluolu loa me kana mau kane, oia boi ka ike ana o na 'lii a pau o Pelekane ia ia a me na makaainana, a ua lilo nui oia i mea makaikai nui ia eia lahui, aua kaulana oia ma ia manawa a puni ka aina. 1 kekahi la, olelo aku la o Keoūi Aikane ia Keoni Alii, ua lohe pu aela no kaua i ka olelo a ka wahiae a kaua' nolaila, mai noho oe a hoohemahema iki ia ia ma keia hope "ku, e noho pu oe me ia i na wa a pau loa ika ame ke ao, ama kona wahi e hele ai, o oepu aku no kekahi, [pelawale no kakou e pono ai ma keia hope aku, a oia ka'u olelo kauoha ia oe eke alii, ao ka pau no ia o ka Keoni Aikane olelo ana.

I ka wa a na knkuaa wela o ka la e hohola ana malana o ka honua, aia hoi hele aku la 0 Keoni Aikane i kahi o ko laua 'makaakane alii, a mamua ae o kona hele ana, haawi aku la oia ike Kawele a me ke komo mana i kona wahi makuahine, nana no e malama a hiki 1 koaa wa e hoi mai ai, ma keia hele ana ona ua ike no o Keoni Alii a me Liona Wahine i kona hele ana, ia ia i hele aku ai a liuliu loa-

Manao ae la o Liona Wahine e olelo hoopunipuni aku i kana kane, a holo ponoia

-aWa_ū> io r . lioi.no In ia_lTaooi AJIt i . Jumo maoao, auhea oe e kuu kane alii, heaha, wahi a Keoni Alii, be pono paha oe e imi oe ia Keoni Aikane i keia wa, oiai, ma kuu ike ana a me kun maoao mai kinohi mai, mai kuu aina mai a hiki wale i Pelekane nei, aole e pau ana ia mea ia'u a hiki i ko'u hopena. Eia la ua loohia ia oia e kekahi pilikia nui loa, e hiki ole ai i ke akamai o kekahi mea ke hana iho ia ia i keia wa, aka, ioa oe e hiki a loaa ia oe ma kahi a'a e ike nei ia ia i keia wa, alaila, e hoihoi koke mai oe ia ia a biki ia noi, a na'u no ia mea e hana aku, ke ae mai ho.i oe ika'u mea e olelo aku nei ia oe, aka, ina oe e hele ole i keia wa, aoleka.ua e halawai ana me kuu ola, ma beia mau olelo a pau L-Liona Wahine, aia hoi, ua puiwa koke ae la ko Keoni Alii manao, me ka poina o na olelo kauoha'a Keoni Aikane ia ia, a he olelo hoopunipuni no hoi keia a ua Liona Wahine nei, i kumu e hele ai o kaua kone, alaila o kona hoi no ia i kooa aina ponoi, a ua puui io maoli no hoio Keoni Alii i keia mauolelo, ūolaila i ko ai ka palapala hemolele, ma o Eva la i make ai na mea a pau loa.

Mahope iho o ka pau ana o koLiona Wahine olelo, ia manawa koke no i hele aku ai o Keoni Alii a he hapalua hora paha o kona hele ana, ia wa i hele aku ai o Liona Wahine a hiki imua o ka makuahine o Keoni Aikane, a ninau aku Ia oia ia ia, i hele mai nei au e ninau pono aku ia oe e kuu makuahine, aole auanei he mea a ko keiki i waiho iho nei ia oe, olelo mai la ua wahine nei ia ia nei, ua waiho ibo nei i ke kawelē a me ke komo ia'u a hiki i kona wa e hoi mai ai, pane koke aku la ua Liona Wahine nei mo ka olelo maalea loa, ehaawi mai oe ia'n i keia wa i ua mau mea la eioa, i hiki ia'u ke N nana pono aku i ko ano o ko laua noho ana fiia kohi o ka makuakane alii o makou, no ka. mea, akabi no hoi hele ana a laua i haohao ai-au, ma keia mau olelo ana a Liona Wahine, ua haawi ia moi la ia ia ua mau mea nei ana i noi aku oi, a ma ia hope iho, hoopuka aku la oia i ka olelo hope loa ia ia, aloha oe e kuu makuahunowai, ke hoi nei au i ko'u aina, ina e hoi mai a'a kane, e hai aku oo i ko'u aloha ia laua, o ka pau no ia o ka Liona Wahine olelo ana, ma ia wa oia i hohola ae ai i ke kawele mamua o kona alo a kau iho la -oia maluna, a lele koke aku la oia iloko o ka lewa, •Bolc i pou.)