Ke Au Okoa, Volume IV, Number 38, 7 January 1869 — KELA MEA KELA MEA. [ARTICLE]

KELA MEA KELA MEA.

0 na wai e kopi nei i na kapa kahakai o Bcritania Nui, a ine ka aoao komohana akau o na kapakuhakai o Europa, ua kahe aku no ia mai ke kuikuoūo aku ō Meaiko. 0 kahi boi 1 knhe aku ai ona wai o ke kaikouno, mawaena aku no ia o ke kowa o Feloriba.

0 ke kumu i hoomaopopo ia ai ke ano o ke kahe ana o na wai o oa kaikuono nei, ma kona nno uliuli pnn, a me ka wai huihui pono ole hoi ina ka papa"kuo ua wahi'la, hc mea iuaopopo keia, ina e komo ae ana kekahi moku iloko o uawahi uliuli uei.

-0 kahi e k.ihe niua nei o ka wai o ke kaikuono, i ka hikina akan, mawalio aku o na kapakai o Amenku, alaila, liuli i ka liikina, a a pela ka hele ana a liiki i na kapukai o Einopa a mo Beritnnia. 0 na wahi o Beritania i hoopulu nui loa ia c ka wai o ke kaikuouo, oiao iHelauia. Ua ala mni keia mauao, ma ka ninaninau pinepine ia, mahea la e ili nei na wai nui o ke kuikuoiio? Ma ka uana ia ana ua koino iio na wai nui o ko kai-

kuono iloko o ka moana Atelanika. A penei kekuhi mea e maopopo ai, iua eia kiola ' kekahi omole ma ke kaikuono o Mesiko e pae ana ma Irelani a me na kapakai akau o Europa, ina hoi e kiola ia mawaho ac o Lae'Hao, e loaa no maloko o kekai Karibiana; e kiola ia kekahi omole mawaho aku o na kf>pakai o Aforika, e loaa auanei ma kekaikuono o Mesikoj a ke kiolaia ma lrelani e pae auanei.ma ka aina o lrelani, a i ole ia e hele aku no rna ke kapakai o Europa, a hiki hou ma na kai o Aferika. Ka puno.—l ka makahiki 1716, hoike mai la kekahi kaoaka Farani, o Mariusa, kona inoa, imua o lta Aksdame o Parisa, i kekahi raea kani ano hoo he pahu kaula, me ka hamare e kikou ai; o iloko o ua maka- j hiki elua mahope mai, hoike aiai la o Carisitopa o FeJoreneke, he mea kani ano liou ae, ia ka piano ka pila i manao ia, e oiao ka mua loa i hana ia. I ka makahiki 1760, hana iho la kekahi haole malihiūi ma Enelani, o Zumc;oe kona inoa, he wshi pahu piano uuku aka, aole i holo lea loa i ka maikai. Ua ike ia keia mea e Hayden, a hoomaka iho la oia e hana i piino nana, a pela hoi me Guluka,aka aole nae maikai loa. O ka mea 'nana i hana mua ka piano ano oiaikai, i like loa me ko keia wa: O Sebasatiana Erard ka inoa o ua kanaka nei, a make ma Parisa i ka. makahikii 1831. He keiki makua ole oia a na kekahi kanaka hana mea hoonani hale o S;itaboro. He umikumamaonokona mau ma- ! kahiki i kona wa i hiki mai ai i Parisa, a hoo* puka ae ai oia i kana hana akamai ma ka Violaumi. I kona akamai loa ana ma keia oihana, ua loaa mai la ia ia ua mea hana pila mai kekahi poe e ae mai i hooili mai ia ia nana e hana. I kekahi la, hoomaka iho la oia e noonoo i ano pila hon ma ka like ana me ka Violaumi. Hoao iho la oia a ku like ka maikai me kana mea i manao ai, a kau iho oia i ka inoa 0 kona haku haaa ka mea i l'iuia maluoa o ua piano la I ke kuai ana o kekahi n>ea iua piia la, ua haohao loa oia i ke ano e bcokani ai i ua pila nei, nolaila hele aku la oia i kahi o ka mea nana i hana e ninau ai i ke ano o ka hookani ana—O ua kanaka pu nei no kekahi i hoaa, me ka hiki ole ia ia ke ku hikuhi i ke ano o ka hana ana, aka kuhikuhi ae la oia ia Eraīd, oia ka mea hiki -ke ao pono aku ia ia, no ka mea ōia no ka mea nana 1 hana i ua pila nei, a maiia manawa'aku i lilo ai oia i mea kaulana ma ka hana piano. 1 ka hoomika ana o ka inoa o Erard e kaulana, ua kii aku ka Haku alii wahine de Vireloi ia ia e hele mai e ao ia ia i ka hookani pila ana. Pele i lilo ai oia i mea akamai i ka hana piano a me ka 'nookani ma ia hope mai. • v ■ • ™ ropa, i"hoike ia mai e o Fari-1 Napoliona lll—Pakiko ma I kuoo; aole loa oia e hana ana i hemahema i na kauwa. Inu pakiko, aka, he puni puhi baka. Moiwahine^ilom. —Pakiko ma ka ai makemāke nui i ka io bipi mo ka meaono hna. i Alekanedero ll—He pakela ai, he wae waina, o ke Caroapane a me Burgundy kana makemake, a he puni lealea. Ka Moi o Perusia —He mea inu maik&i oia i na wai ona, io bipi, hipa a me na mea ono. He oluolu me ka leo ole. Ka Moi o Auseturia—He nohomaliema kapapa aina, he ai i na io pulehu, o ka hapa nui nae paha ka io bipa a me na io o na mea ahiu, a ina hoi i na waina kamaaīna o Hunegari a me Boredeau. Vitoa Emanuela —He moi uhai holoholona nui wale. He mea ai mau kana e 000 ai, o na mea io aiai wale no, a ai uuku i na mea ahiu. He pepehi i na puaa ahiu, aole nae he ai i ko lakou mau io; he waina Cote d' Or. kona e inu ai. Isabela o Sepania,—He nui kana ono, e kohoana i kaio bipi kupaluia, ame na ioaiai.a inu hoi i ka waina Sepania, a me ka Bobeau. Ke Sulctana.—Ka oi paha ia ma na mea io healaala ia, raiki, mea ono, na hua ai o ka Hikina, a me ka waioa Burguiiby. Ka Moi Olelo e ka mea nona ka hale lalu maikai loa ipaloko o Europa; he puni ia oia, o ke kamano nae paha kann puni oi. 0 ka Moi o Begiuraa he uuku loa kaua wahi mea ai, a be lealea iki no, a heinu pakiko loa i ka Bordcau. Ka Moi o Hanowa.—O kana mea ai fea mauu peseua o Bohemia, ka wode eoka o Galikia, a me ka puaa wahi o Seturia, a me ka waina Mosele a me ka P»ine. 0 ka' Moi Louis o Potugala ke keu o na Moi ai auku loa ma Europa. lia maro ia mai nei kekahi mau mea ma Tunisa, a o na mea i hai ia mai no ko laua mare ana, mo he mea la, be mau mea hoikoike wale mai no ia i oa alina o ko lakou ma naolana (na Moors) e hoomoamoa nei o lanakila hou aea lakou malunn o na Sepanin. O Lelia ke kaikunliine hoahanau mua o ka Bey o Tunisa, he kaikamahine opiopio kaulana i ka ui, ua mare mai nei me Abnda Leofira, ka Moor waiwai nui oin oupuni, aole oia walo no, aka, ua i ia mai oia ke keiki opiopio ui hookahi oin nupuni. Mawaena o na makana maro ana i h iawi ia aku ai i kana woh!ne, he ki o ka halo o kona mau kupuna kahiko no lakou o Coredova ma Sepania, he m.iu kupee lima, ho mau komo, n ine na Gu--1« pepeiao i hanaiu ma Carannda, i ke au o noho alii ana o Mnloy Hesama a me ka palapala hoike i babetisoia ai o kona kupuna wnhine kuawalu, ho meo i hoolilo ia ia ilio ni i-

| lalo o ka noho karirtiuno Mahocneda ana. i He ohana kahiko loa keia, maiuua aku o ka loaa ana o Amerika Huipuia ko lakou inookuauhau. Ua hoopuka ae o Gen. Sheridana i kona -niahalo i ka puali kaua malal o Gen. Custar no ko Jakou lanakila ana maluna o na Ilikiui i keia mau la mai nei. Eia nu waiwai i lawe pio ia o na llikinii 87ā mau lio, 1,113 mau kapa i!ißufalo, 535 paona pauda, 1,050 paona kepau, 4,000 pua, 70D pnona baka, a rne na pn raifela, a uie ua pu panapaua; he mau kakaka, nie na oholoholonauialoo, a me kekahi mau'mea ai e' ae. lElua mau keiki haole i lawe pioia a loaa hiiu- Hookahi wahine haole amo ke keike . | i.pepehi hoomainoino ia e kekahi wahiue liikini, i ka wa i hoomaka ai ke kaua. Ka lilo o ka hale Asetora ma Nu loka i ka makahiki hookahi no ka waiu bata, he $2"3;000; no ka palaoa, he $8.000; no ka io holoholona, he $150,000. no na hnainoa, he no ka waiu bipi, he $14.000; no ke ahi k-oe, he $500; no ke kukui mahu me ka lanahu, he $28,000.