Ke Au Okoa, Volume IV, Number 51, 8 April 1869 — NU HOU O NA AINA E. [ARTICLE]

NU HOU O NA AINA E.

Malalo iho nei e loaa ai kekahi mau hunahuna mea hou, i alo ae i ka kakou pepa o keia pule iho nei. # . JVo Amei'lka. Jla ka noho'na alii ai moku, Paresidena, a Luna Hooponopono ana o kekahi lahui uuku, a lahui nui paha, nona na kanaka he mau miliona, ko lakou lehulehu, —aohe no lie mea i hoohanohanoia nialuna o lakou, no ka hooponqj>ono ana i na pomaikai a me na maluhia; i hiki ke wae i kona mau hoa lawe hana no ka noonoo i ke kaulike ana o na manao o ka leholehū holokoa mai oa o. He mea hiki ole no ia i ka noonoo kanaka ana, ka wae ana i kona mau Kuhina a me na hoa kuka hoi, oiai, aole i moebahi like na manao a me na hana o na kanaka elua—malia paha, ua manao kekani o kana ka pono. Aka, o na manao kuee nae o na mea elua a 'oi aku paha, he hiki no ke hoomoekahi likeia, a mahope iho o ke kuka ukahele ana me ka noeau a me ka noonoo akahai ana. Ma keia mea o ke koho ana i na Kuhina a me na hoa hooponopono aupuni ana, aole paha Paresideua e ae i ili nui aku ai o ke kauuiaha o ka noonoo aua, a me ke kupono o ke koho ana me ka hikiwawe. i kela ae mamua o ka Paresidena koho hoa o Ameriko Huipuia, kekahi o ko kakou mau hoa'l«ha mana nui. No ka mea, ma ia aupuiii, he nui a he lehulehu wale na kanaka, na poe, a me na hui aupuni i ku like ole o bo lakou mau manao—oiai, e ake ana kekahi, oia ke lilo i Kuhina; kekahi poe hoi, e manao ana o kekahi hoa'loha o lakou, ke lilo i hoa kuka me ke Luna Aupuni Nui, a ma ia mea e ane kokua ia mai ai ko lakou mau kumu nui, a o kekahihui aupuni hoi, ua makemake elua a ekolu paha o ko lakou poe e komo ma na noho'na poo aupuni, "ieo a! ka • ia lakou." Pela iho la paha ka noho ana o kekahi mau ano aupuni o keia honua.

Me na manaolana. paha o kekahi, oia ke komo ana; a me na iiui hoi o kekahi poe, ct ko lakou "ke kiko" ia mai ani; aka, ua hoo paoa ia mai palfa ko lakou mau moe hihio ana, e ka hikiwawe o ka Kenela Grant, wae ana i kona Aha Kuhina. Aole no e loihi wale n8 la, a ua paa iho la kona poe Kuhina. Hookahi paha Kuhina o kana koho ana i kae ia, a oia no hoi o A. T. Situata, kekahi kanaka kalepa waiwai o Nu loka. Ua komohia paha ka manao iloko o Kenela Grant, ma kona koho ana ia Situata, ua kupono, oiai, ma kona akahele, hoopono, malama maikai ana i kana, ke kamu ia ona i hoowaiwai ia mai i kana mau miliona, he lehulehu wale. A pela paha oia i noonoo ai, oia ke kanaka kupono _ e malama iai i oihana waiwai oke aupuui. noonoo"anā o kona koho ana, ua kupono no. Aka, U3 kue ia nae ma ke kanawai o ka M. H. 1798, e papa ana, aole e noho ma ia oihana kekahi kanaka kalepa waiwai, me ka malama ana i kana oihana, oiai, oia e noho Kuhina ana. No keia kue ana, na olelo mai oia e waiho i kana oihana kalepa; a o ka loaa puka i ka makahiki, he eono miliona ia; a ke pau'na makahiki eha, he iwakaluakumamaha man miliona ia, e hoolilo ia ena hale aupuni. Ke hulanakauhale o Nu loka a me Amerika Huipuia. Aka, ua hoopuka mai na Lunakanawai o ka Aha Kiekie, he mea kue ia ike kanawai. No ia mea, ua waiho nfti o Situata i ka oihana." Ma ka Kenela Grant koho ana hoi ia E. B. Washburne, i Kuhina Nui, ua kuponono paha ia; oiai, hc hoa'loha nana i hoao, a ua ike oia ike kupono. Ua noho o Washburne aia ka oihana no na la elima, a ua waiho mai oir. ika oihana, no ke ano omaimai. Aua koho ia'ku oia i Komisina ma ke aloalii o Parisa, i Farani. Mahope iho o ke kipakuia ana'ku no na makahiki ewalu mai Amerika aku, ua hoi hou mai o John C. Breckinridge, a o ka poe kipi ua hiki ae ma kona wahi ika hema. No ke kalaia ana paha e ka Paresidena i pau iho nei, ke kumu o kona hoi hou ana mai. Ka mokn manuwa Mohongo, i n'oho iho nei i kiai no ke awa o Honolulu nei, ua ku ee oia ma Kapalakiko, i ka la 3 o Maraki, mai Mazatalana mai; a ua hoouna hou ia'ku no ina kapakai o Mesiko, i ka la 12 oia mahina. E olelo ana ka nupepa Alla, o Kaleponi, aia he iwakalua tona eke leta e laweia mai la ma ka aina mai; a ua lohi nae, oiai, be ino ke ala e holo mai ai, no ka nni oka ua. He , timi paha tona oia mau eke letn, e hiki mai ana i ka la 17 o Maraki, i Kapalakiko. E hai ana kekahi palapala mai Peteroboro Rusia mai, ua omaimai loa ka Emepera o Rusia. Ke aiip pnlemolemo akn la oia; a o ke kunewa aku paha koe i ke ala hope o ke ao. Ua pu-a ae he kaua kuloko ma Afaganahisatana. Ua hooneleia ko laila alii i kona noho alii ana, o kana keiki ke noho alii la ma kona wahi. Ma kilhi e kokoke nna i AlatoiTe, ma Me* eiko, he kaua kai hooukaia mawaena o na koa aupuni me Negeretc, ke alakai o na koa kipi; a ua hee aku na kipi, me kapakeleaku hoi o kekahi poe kipi kakaikahi ;ne ko lakou alakai. • Ua hopuia o Uolonela Perieto, ka mea i huipu me N3gcrete, a ua kipuia oia. 0 ke kipi haunaele ma Meveda, i Gucatana, ua pau; a o na alakai oia kipi, ua pau i ka hopuia, a kipuia. Ma ke Capitala o Meaiko, ua nui ka nunenune pili hooponopono aupuui ana.

]Vo Cwba. 0 ke Kenelakipi Juan Lopcza, ua paa i ka hopuia, aua kipuia. E olelo ana ka nupepa J)iario, ua hopuia kekalii poe koa ma Gibaria, a ua pepehi koke ia lakou ia niauawa no. He lehuhihu oka poe kulepa ma Sanatiago, na pau i ke poho. E kaapuni ana na lonolono wale, ua hiki aku kekahi poe hou raa kn aoao kipi, mai Amerika Huipuia aku, a ua pae aku ma kahi e kokoke ana i Rernediosa. Ua lehulehu ,wale ka poe e haalele la ia Cnba> Ma kela ame keia moknahi, ua piha pono i ka poe haalele aku ia noho'na a be koe. Ua makemake nui ia i poe koa hou mai, mai Sepahia mai, i mea e pale aku ai i ka poe kipi. Ua hiki ole ina puali koa ke malama aku i ko hai, aka, i ko lakou wale ilio no. Ke auhee la na kanaka iloko ona kulanakauhale, i pakele ai lakou iho. Na na nee ana a na koa i o aia nei, i hai mai, be hoouka kaua nui, mamuli e hooukaia mawaena aku o ka aioa. Ua hoopuka ae ke aupnni, he mea hiki ole i ke aupuni, ke paa ika mokupuni, ke olee hoouuahou ia mai i mau puali koa hou; ake noi mai .a no hoi no ia niea. He nui wale, he mau tausani ka poe i kipaknia aku moi ko lakou mau home aku, a ke auwana wale la me ka pilikia nui. Ke haalele la kekahi poe uo Amerika Huipuia a me kekahi mau mokupuui kupono e aku. Ua lonolono ia, ua pae aku maluna o ka mokupuni o Cuba, kekahi poe Atnerika hao aina. Na kekahi poe kipi i ike aku ika olelo kuahaua, i hooiaio mai i keia mau lono. Ua oleloia, o ka hoouka kaua ma Lesacasa, oia.ka oi loa o na hoouka kaua hahana loa i kanaia ma ka mokupuni o Cnba. Ua hooaohoia kai poe kipi iloko o na auwaha, he mau tausaui ko lakou nui, a he elua tausani ka poe koa kumau. Ua kipuia aku ka poe kipi me na poka pahu. Ua hahana kupono ole ka hoouka ana, a ua olelo ke aupuni, oia kai lanakila. He kanakolukumamaki o na koa aupuni i make, a be kanawalu i eha; a oko na k : pi hoi, ua oleloia, he tausani o lakou i make.