Ke Au Okoa, Volume V, Number 4, 13 May 1869 — Untitled [ARTICLE]

.. Hk olai ma Moj.okau—-Ma ka nupepa hāole Wini,i- ike-iho ai he oUi kai hbghakui' ihor-i ka mokapani o IJiua i lia lii 4 o Aperila, aole nae he inea i ia.'

. I WAHI NOHO NO KE I)UKE O EniNEPOliO;'-^-!'! boocūaka.uliauia niva ka linle o Papiuikiuiene, • aine Mokuaikaua 1 lhile noho ae-kiu 110 Ue Keiki A.lii;Alfre.d o-. Beritīuiu\i ..keOuko o. . EdLaeboro.; a'o Hanaiaknmalama hoi kn , hor me nolio kunhiwi o Kalcleon!ilaui,-i wahinoho u.ka no un Koiki Alu lu. Ma ka auwina la o ka Poakahi iho nei, ka' laweia nna i:ku o Kaona nui, nokeK-nu Hookolokolo Jure nia llilo. Ile umikumamalinia ka iHii o ua lawehaia i laweia aku e huokolokolo. Elimā uo ka lawe ola ina ke deg-ere nkahi, lie nmi'no ke kukua i keia hanu ino. Eliina miuu poe o ua o Kaona i liolo nku ma ke. auo lioike," a elia niau poe e ilio, no ka O ka llopellaiiiiiku l)avid I),i3'ton, ka niea i holo pu aku 110 ka malama " ana ia lakou. • ' O ka Lunakanawai Hartwcll ka i holo aku uo ka malama ana i ke kan Hookolokolo Jtire, ka L< 'o Kuliina Pbillips, umo Mr. Frank Hnvrij opio : a o A F. Judd Esq. hoi kekahi, ka loio i kohoia 110 na lawehala. Ua nui jia Kauai—Ua loro mai mnkou, he un nui ma Kauni iloko o,kela uinu pule i hnla'ku nei. Ama ka uupepa hoi n Wmi un 01010 ne in, iloko kn p na muhina eono i lula nku nei aoho kuaua mahuiihua nana i hooknwowo iho ia mokupuiii uiamuā o koia, n no lui uu nui ole iloko oin maiiawn i hala nolaila uu hoonele ia kekuhi mau wili ko i ka hnna olu uo kekahi manawa, a ua papaa la hoi nn loi kalo. He laau jno hou.—Ua kamailio ia e na nupepa haole o kakou noi, uo kekahi lanu nui malumalu niaikai, i ikeia ma Nu .'lolani, e hiki aua koua kiekie i ka ekolu, elia, a elima hanei'i knpuai. Ile laau waiwai i,j, o kona ili lie mea hooluu, a o kono monni he ala wai anuhea. Ua hai ao.o Mr. Deii>y, o Hoiiolulu nei, eia no ma kona pa mea kaiui liekalii o ua mau laau la kahi i ulu ni, a ina oka poe makemake e loaa oua ma kumn laau maikai no ko lakou mau aina kuauea.e hele aku no e kuai ia ia. Ua oleloia, he laau hikiwawe o ka ulu Una, u he kupono no hoi no kahi lepo auo no-a, kahi e ulu i-i-i ai na ano laau e ae. oku inoa o keia laau, lio Eukalitia, (Euelyptus Free.) I ke KAKAHIAKA o ka Poaliahi iho nei ua pau i ke nhi ka hnle noho o Mrs. Kunikuni ma Knwriiahao, makai pono iho o Pohukninn pa. Un hiki aku na kaa wai ilaila im;mun'e o kn inanawa kupono e hoopakole ai i ua hnle la mai ka inaina mai oke ahi'. He mau wahi pahu wule no ame keknhimau mea liilii na mea i pakele ae, o ka hale a me na men a pnu loa o loko ua pau ika a ia. He kauwa maikai ke ahi ke malama pono ia, a ke kan boi malalo o ko ke kanaka mnna ; aka, ina e lanakiln ae oia maluna o ka mann hiki ole ke aua mai f he kauwa huhu ana ole. POOHU KA LAE O UA HANA WAI ONA.—Ma ke kakahiaka Poaha o kela pule i haln ua lawein ae o Hipa (k.) o Manoa imua o ka Lunakanawai Hoomalu Montgomery, no ke puhi rama (okolehao) a ua hoopai ia oia i na dala elima haneri me oa koina. O ka loihi o kona manawa i hoomaka aiepuhi rama aole4 ikei.a, °ia iho no pahn kai ike, nka ua loaa aku nae kekalii mau omole okolehao, a me ke tabu i piha nwahia. Ua loaa pu no hoi me kana puhi rama. Ua hookuuia.—Ma ka Poaono iho nei ka hooholoana o ka Aha Kiekie e hookuu aku ia John Browo, malnlo o ka hewa i hoopaa ia iho nei ia, oin hoi no ke puhi noa i ka moku _Moi Pilv£i i J<e obi. H.o nui na la i hoolohe nui ia'i ka olelo pale ana loio. Mai ka Poaha Poaliina, a i ka Poaono iho nei ka hoolohe hope ana, a hookuu ia'ku la. 0 W. C. Jones Esq. no kn aoao i hoopii io.

Ma Ka Poaua o keln pule i knahope ae ] nei, ua bei ke akule mawnho ae nei o ke nwa, a aole no hoi i knna mai o uo mea he akule i loaa mni ika poe lawaia. Ma ke kuai ana ae ma ka makeke pakaukau in, ua make ae na akule he umi i ka hnpawalu, a oi oku keknhi a emi iki mai hoi keknhi. Nani ka hoolako ana mai o ka Lima-akea i na mea e ola ai kanaka I Ka mokuaiii Idaho,—Ma kn Poaha ao paha o keia pule, a i ole ia ma ka Poaono alru e kumaiaika mokuahi ielaho mai Kapalakiko inai. * Malaila e loho mai ai kakou i na mea hou o na aina e, ua nunekaua o Sepnnia a mo Kuba, a me ko Amerika Huipuia koi ana ku i konn mnu poino i hoopoino wale ia e Sepania. Oia na mea hou 'ano nui o keia mau la m'a na aina e iloko o keia manawa. Maalahi no ia poe i kn loaa ana o ka aila kohola maikw. Ua lono lauahea wale mai makou no ka loaa ana o ka aila pnakiki o ke pooina kanaka o Kualoa ma ke knkahiaka o kela ulau Sabati i haln'ku nei. Ua iko aku lakou he me» nui e Inna mai ana i ka moana a ua holo aku kekahi mau kanaka uialuna o ka waa e kii eku i ua mea la, a i ka loaa ann ua lioihoi ae lakou i kula, a ma ka la noa mai "'l® l . Uii'haqa kekahii nilaihoihokukui.a o kekaln poe iho iloko <) ha kipobo ; a ma ka a-a ana'ae o ua ail'a oeUohe i B *° moikai loa, (ia mnnao kekahi no ka wīīiho • loi}, maloHo-o ke kai no keknhi mnnawa lrtihi, n ua. komo pu ko kai mnloko o na momonn. O kalii no hoi i l.pao mai. al p ua mea nei, aohe he mea i iko, malia pnha no kekahi kohola make mni, a i o)e. ia he kOeoa mai no [ kekahi moku okōhoīa.

.•J9®*-1 Uo kakuhiaka o ka Poalua ilio .<'•*, ko ku u.\\a miu o ke knna K iunnilxynift-i--\U>-m vnai; a nialuna iniu onu i lioi'mai ai ka Mea Hauo.liano Juo. 0. Domuns, a me kaua Alnwahine» m«i k» laua huakai-hooluolu kino afen aku nei i na lioiio o Piilani. Ua liaHīi—nrat mnkon i ka louo mnF 'puu i ke alii kekalii 'mau hule pili ina Kaalaea ika po bka Poaono i lialu'e nei. Uu ike e ia o ka mea uana e kiai ana a holo mai la ia e kinai-a e-Imala-lnii i'ka poe e hiainoe ana. Aole no he waiwui i poino. Ka makē ana o Leo. Wolff Esq.—l ke' ahiahi la Sabati iliō nel (Mei 10) un 'inake iho la W'Mi'. Leo. Wolff ma ljo\i6lulu nei, kekahi hao'le loio i noho iho hei nia ko kakou nion Aliīmōokolokolo. Ma. Lahnina. nae koua wahi i noho puu ai iloko o lieia man makahiki i liala'o nei. Ua hanauin o Mr. Wolff ma ke kulnnak .nhale o Nu Oh>ana i Louiaiana i ka la 9 o Maiaki, 1842, a uolail» he 27 a oi iki ae ka nui'o konu mau makahiki a niake aku la. Ua kouio ia iko luila Loio ma St. Louis a uu lilo hoi i loio i ka 21 o l.ona mau inakahiki. Ikn makahiki 1808 kona holo'una mai i Potalanu Orog-ona n hoomakn no o huna nia kana oihana he loio I ke kau o ka makakiki 1805, holo aku oia i lnia Koinohana e imi ai i ka pouo no kona ola kino, no ka oluolu knpono ole i 1 qiVn f ua hoi hou no i Oregona, a i ka -miitairuro lauuari 186S kona hiki mua aua mai ia uei, a ma Lahaina nae kouo wahi i noho loihi ai, a he inau lu uiamua o kona nuiko ana, kona holo ana mni i lloiiolulu nei e uoho loihi iki ilio ai no ka lapuau aua ia ia, aka t ua make o akn la ia. He mai ma ke ake-iuaina kona mai i make ai. . HANA I'AIIU KUI'APAU i KA la PUI.E,—-Mn ke Kuok m o kela Poaono iho nei i haiu un hoopuku ue ia i kekuhi huuahuna e pili ana i ke knpili ia o ka pahu kupapnu i ka la pule e keknhi keiki mumua'e o kn lele ana o ke ea, u o ke kumi! kao ke kapili in ana pela i knuwalo ka la non no kn hnna kino iho. Mn keia hai nna u ua nupepu la i ka mea ku ole i kn maikni imua o ka lehulohu, nolaila ko hui nku nei au ika oiaio, Ua make o Punana i ka hora I o ke auuioe o ka la Snbati, a ua kapili ia boi ka pahu ma ke nhiahi oka Poaono. 0 keia hana nole in ikui ka wuwuhi i ke kapu o ka la Sabati, aka, he hana ku ike ano Karistiano. Ua i mai la ka Haku noua ke kapu aohe mea i hionele i ka hoopnkele ae i kona holoholona ke haulo iloko o ka lua' i ka la Sabati, a pehea hoi keia he kauaka he mea i oi ak-o-mamua o ka holoholpua. Ina he Knris.tiano oiaio ka Luuahooponopono nia nupepa, ina ua hoopuka oia 1 na mea ku i ka pouo Karistiano ine k« i'ilnhn Aole loa no hoi i komo ka manao iloko o ka mea nnna i kapili i ua pahu nei no ka awiwi i kaawnle ka l,a noa no kana n«..-i hana pili kino iho. E hoike oe ma na men oiaio aole ma qa lono oiaio ole Ikemaka.