Ke Au Okoa, Volume V, Number 11, 1 July 1869 — KA HAKU MONETE KARISO. [ARTICLE]

KA HAKU MONETE KARISO.

M0 *. UN A XL. " Ea, o lukou nei," wahi a Vilefota, "na ike ae la no otfkou he man mea knpono ole keia. no ko mea, ue ano e, na manao o kun makunkane, aole oia i ike i kana mau mea a pan loa o lnina nei," hou akfi la ka moopuna Va!enntine, " Ua huhn oe io makon ea, u0 ki.o olelo ia c mare au iko kane ca ? Aole anei nolaila ?" Ae inai la no hoi ke knpiinakane; a i mii la o Vilef'ita, " Ka ! he tnea auo lapnwaio maoli keia." " E kala mai paha ia'o," w»hi a keknhi lu. r.u kakau kope, " Ko M. Noitiera mau manao ana, ua ane muopopo maoli ia'o; a aa hiki pono ia'u ke hnomnopopo i na mea e hana la iloko o kona manao—" a ninau hou aku la ka moopuna, " Aole ou makemake e mare ia an me Franz d'Epin»y ea ?" Me he mea la, ke i ae la na maka o ke knpanakane, " Aole o'" mnkemake." Ninau hon aku la ka luna kakau kope, " A no ia mea i hoonele ai oe i ko moopuna ea, no ka mea, ua ae like oia i ka mea i kue ai i kon mau makemake ea ?" " Ae." " A ina aole kela olelo aelike e mare, alaila, oia no kon hooilina ea ?" " Ae." Ia manawa, na malie iho la ha noho ana a ka aha, He maa minute ka noho malie ana o ka aha, kamailio pu ae la na luna kaksu kope i ka iaua mau tnea e hana ai. Aka, ua hoopau ia ao la ia malie «na 'e ka pane ana mai a Vilefota. "Un noonoo au, owau ka hinakanawai kupono no ke kamailio aiia no keia more ana. Owau wale no ka mea knpono hooknhi e haawi ai ika lima o kun kaikamahiue, 0 ko'u makemake, kona mnre ana me Frt>nz d'Epinay, a e mare sna oia me ia." H'anlo ākn ]a 0 Valenatine iluna o ka noho me ka uwe ana'. Nineu hou mai la kekahi o na luna kakau kope, "En, pehea kou niiinao no kahooili an'a 1 kou mau waiwai, ina e manaoio ana o Vilenalina, e mare me ke kane i oleloia. E manao ana oe e hoolilo i kou waiwai ma kekahi mnu aooeae. ' "Ae." "I kekwhi «nei o kou mau kini?" "Aole." "Manao anei oe e hoolilo no kekahi mau ano hana aloha?" "Ae." "0 kou waiwai no aoei a pau loa? 1 ' "Ae." "Aka," wahi a kaLona kakaukope, "mamuli auanei mohope iho o kou make ano e hoopaapaa ia keia palapala hooilina, no ka mea, aole i kaawale mua ka hapa o ka waiwni o kau keiki.'' "Aole," wahi aua elemaknle nei. "Ua ike no kuu makuakake ia'u," wahi a "ua maopopo no ia ia, o kona mau makemake a pau loa, e maluma pono loa ia ana r.o e a'u; a ua ike no hoi ia, o kaoa mau mea i waiho ai no ka poe ilihune, e hann poūo ia ana no e a'u." "Heaha knu mea i hooholo pouo ,ai ?" waH aka luna kakau kope ia Vilef ta. "Aole a'u oiea e olelo ai, no ka mea, n« lawe ia kahooholo aoa a kuu makuakane; p ua ike no au aole e hoololi ue ana oia i konn mano. Aole no a'u mea bnna aku. O keia OOO.OI'O francs, e puka aku ooa ia m.ai ka ohana aku, e haowaiwni ai i kekahi mau uno halemai; aka, ho mea lapuwale nao ka manao wale ana aku ma na loiele nnn a keia kanaka eleinnkule; a.nolaila, e hana ana no nu, e.lilie mo ka mea pono i ko'u mnnno. "I kn pau ana o keia olelo ann, puka aku ln o Vilcfuta ene kana wnhino i wako; a in Ki no hoi, ua h/mn ia ka pplaa ua kakau inoa io. I ka huli hoi ana mai to me kana wohine i ko Inua mnu rumi, hai ia mai In ia laua, aia k* Haku Monete Kariso ma ka ruini hookipa.a hole ike inni oin i na men haku hnle. O Miid«me Vilefuta oae, hai aku la in i komi ruini, a ki mo nnii lii ko kane (; hahiwni pu me ka hnku mulihini i hiki mni. I konn komo ana mai, ua hele wale a nne huhuluīi konn innu helehelenn, a i uko la o M. Kanao, " Aloha, Ua 1 ea pehoa ku mea i houno e ia'i kou helehelena e Vīlefota ? Ua hiki mni auanei au i ka mnnowa ou e hana auu i kekahi pnlnpala hopu o keknl.i hihia knumaha ? " Hono mai la o Vili fota e hoouhiohi ino i kona mau heleheiena ano e, me ka hni pu mai, oia'ka mea i pakalaki ma ia hihia a ka muliliini i hoohuoi aku ai. " Wliiau aku la ia i j<a poioo i kau mai mal'uha ona ; a hai mai lo no hoj kol», he puu daln waiwai i hoole la mai ka hooilina ana mai ia ia. Hai hnu aku la no bui ka Haku Monele Knriso, he mea kupono ole ia ia ke knumaha o kona manao, ua nni ka waiwai i loaa ia ia ; a o kona mau uianao hoi, ua oi ae ia mamua o ko nn kanaka o na kulana haahaa. Pane mni la ua Vilefota hel; " aole.no o ka lilo nna'ku o ke dn!a ke kumu i hoonaukiuki mai ni ia'u, nka, nae boi o ka 900.000 frHncs nole, ia lie mta loaa wale no i ka hapuku ia mui. Aka, oke kumu wnle no i h >onaukiuki ia mai au, no ka h.oopnu ia ana mai o na nmonolnna e kelu elemakule, ka mea i Imle Bku la i koua epjo keiki alua aon. A

ma ia mea, ua ane hoopnu ia m«ii na mnnnolnnn pili koko o. ka'u epnu keiki. Oiir mea nao, ma ke ano hoopaakiki no ia o ka manao." I'ano uku la ka īluku Monte Karißo, " He

oiaio uo ia, aole he niea hiki wale ke hoopuka ia mai ka 900,000 fi'anca, Aka, ke kuhi nei au ia oe i hai mai ai ia'u, o ko makuakane o Noitiera, ua 1010 launa ole oia, a aole la hiki iu ia ke aui ake kamailio mai." " Ae, pela io no, " wahi a Vilc-fota," o kona kino a me kona mau lala a pau, aole e hiki keorii; aka, o kona uoonoo a me kana kauoha ana ma na ano hoailona, ke mau la no ka maikai oia; a ke hana la na luna kakau kope i ka palapala hooilina, elike me kana kuhikuhi ana raa na hoailoiia elike me ka'u mea i hoakaka akn noi ia oe, i ko'u manawa i haalele aku nei ia oe." Ia manawa, komo mai la ka Madame Vllefota, mahope iho o koo.x hooponopono ana i kona lauoho, a me kona kapa komo ma kooa rumi. Hnawi aku la ka malihini i kona aloha i ka haku wahine o kt 'jale; a ln.omaka ae la laua e kamailio no na meae pili ana i ka hooili ole ia ana mai o ke dala i kekahi o ka ohaua. No ka ike ana okj haku malihini e hoomaka ana ko kamailio ana ma na rnea pili ohana, nolaila, huli aku la kona mau maka tpa kahi e me ka hoolohe no nae o nn pepeiao ia laua. j " E Miidame," wahi a Vilefots. "He maa i hikl ia'u ke hoopuka ae, ua mahalo nui au i, kuu makuakane, no na mea e pili ana paha ] mawaena o'u ame ia. oka inoa o ka ma-' kuakHtie, -he mea pono lo'. ia e ia eke keiki. E hoomau no au ia manao no M. Noitera, a e noho no au me ka manao oie ! aku no kona hoonele aua mni ia'u i ba loaa' waiwai; aka, e hoomau no au ma kuu manao paa, a na ke ao e nona mai i ka aoao pono No ia men, e hooknu no an a mare ia kuu kaikamahine me Franz d'Epiaay, no ka mea, ua noonoo ao, he kupono no ia mare ia ana." "Heaha?" wahi a ka Hnku Monete KsriBo; " He mea oiaio anei, na hooūele aka o Noitera i kana moopuna i kekahi hapa o kona w'aiwai; no ka meiaj e mare aua o Valehaltina me Franz d'Epinay t I ko'u manao, na* •ike au ia Franz d'Epinay ma Roma, a ma na mea a pau loa a'n i iks ai nona, he kanaka opiopio oluolu maikai oia i ko'o manao. Malia.paha, he k'umu okon e ae no kekahi'O boold"ana ho keTa m;.re aua. Ke matioom&nao nei aii, aole anei kou maknakane, he mea uhai mahope o Bonapate ? No ka mea, ua oleloia, o kou makuakane a me Franz d'Epinay no na mea pili aopuni. Aole anei oia kekauaka: i pepehi ino ib i kekahi ahiahi, no ka manaoia ua.kokua oia mahope io na haQB ,a ?" • j

r " 0 ko'u makuakane," wahi a Vilefota,. "he lacobina oia... I ka , manawa i kipi ai kuu m»kuakane, aoleia i kipi. i ka Emepeea, aka, ua kue nui oia ika poe Bourebena. 0 kona aao nui hae, aole oiae kuemi hope mai

ana, mai na ooea a pau aua i, manao ai e booko. iika, he mea o.ui no nae .ia Valenatina ta ili ole apaaku o,)ta,waiwai o.koua kane maluna ona; aole noe paiia ia he mea. e he mea e-hopkuemi hope ma| ai i ka-, mareia ann; aole no hpi o Franz e aiakau ana no keia haule waiwai iuo ana. Malia paha e manao nui maianei oia ia'u no kuu hoopaa ana i ka maua oleio nelike no kuu haiiwi ar,a aku i ka lima o kuu kaikuinahiiie ia ia. Kekuh'i mea no hoi, he kaikamahine waiwai no o Valemitine inu ka aono o kopa makuahiue a me kona kupunawahioe, na mea i nloha Jnni ia ia i na inanawa a pau lon, a hiki ! ko laua make Hulinelao Vile(ota, a olelo aku la i ka Hnka Moneto Kariso, " aole paha e pono ia mnua ke hooloihi ina ke kamailio ana no na mea pi'i poino ohana. He mea oiaio no kekahi hapa waiwai o kuu ohana e be!e ana ia e hoowniwai aku \ kekahi mau hale ilihune, « ua hoooele mai hoi in u kuu makuaknno me ke kumu kupono ole no ka hana ana peU ; nka, u« hooko pooo no nae nu mn ko'u aiio knunka. Oiai, he hoopaa nei no au i ka'u oleln hoohiki me M. Epinny.--

"Aka," wahi a Madame Vilefota, "He' moa kiipono no paha ka hoakaka ana'ku ia Franz no keia ano poino i uluhia mai malūna o ko kakou ohana, i komu paha ia e haalele mai ai o Franz ika lim* o V«renatiūe. ,! "A ! be mea kupono ole paha ia," wahi a Vil«fota, 1 " no ka mea, o ka msre i hooholo like ia, a mohope raaha'e c ae ia mea, he kumu aoe kanalua ii 1a mea ma bē maikai a^ir« hine o'piopio. E olelo auanei hoi ia mea, i kumu no ke kamailio hoiooioo ia, ke ole e hnalele maōli mai oia no ke kumu ana e m»nao ai." No keia, pane mai la o Mooete Kariso, "ke hai pu n»i no ko'u manao me ko- Vilefota ma ia mea ; a ioa he launa loa au me Franz, ina paha, ua hookomo aku au i kekahi mau mea kupono e hooki ai oia i keia maro ana, no ka mea, ua lono mai au e hoi mai ana oia e hooko i keia msreia ana," No keia mau huaolelo ane u-wao a Ua haku malihioi nei, ua hauoli ia ko Vflef ta manao, a i mai In oia, " ano, o ka mea wale ao ia a'u e mikemako al, e k'omo mai kekahi mea e kokua ai ma ke aiakai I>na o kana mau oUlo in'u. Nolail i, o-ka inea i ike i heia nn maonoi o koia la, aole make hoopuka l«o iki."

Eu," wahi a ke Couut, " e oluolo anei ke ao uoi me kau olelo hooholo; a e hanheo no auanei hoi kou mau ho&'bha Aon; a oJHojr, he lawe oia ia Valcnatina tne ka-pna dala marc ole, e hauoli auanei oia i ka ike ana, ua uha-f ole ia ka ae like ana mawaena oa a me ia." Ika pau ana 0 feeia mau huaolelo, hoomaka ae )a i ke ku ana e haalele raai ia laua, a ninau mai la o Madame Vifefotā, }na oia e haalele mai ana fa laua; a fiar āku no boi oia ia laua, "Ke hai hou aku nei ao,! hele mai nei au e hou aku ia olua, 1)0 ku ū wahi ahaaina ma ka Poaono e hiki raai ana. E hoomaopopoia paha ia pJd», 0, kuu ahaaina, aia ma kuu hale mawaho oDareia, tna Aiiteila.' r "Ma Anteila," wa'hi a Vilefota, Heln 28.. Ua hai mai la hoi oia nei ia'u ina Auteila kona waH i l?.weia ai e oe. Eia ka ooe ka mea 1 !:!o e: ka hale o Sairit Meraūa." "No Saint Merana ka ia hale ? » Aae aka Ja 110 hoi o Madame Vilefota, me ka bai aku he hala maikui ia, aohe nae be noho o kana kane ma ua hale la, no ke ano makemake Aka, i mai la nae ka Hako, Monete Kariso, "Aka, ke manaolana nei au, -aole iā e lilo i kumu e hoooeleia mai ai keia kipa aua ae malaila. Ma ka hora eono o kp ahiahi _Poaono, e manaolaua anei au.no ko olua hiki ana ae; a. iua aole pe.e ,hiki.. ae., .alaila* mar\ao{anc anei au, he mau ano.hooJcalakupua, kekumu 0 ko makoui noho ana. ma kela hale, no na makahiki loihi i hala akn nei." Pane mai la 0 Vilefota, '' No ia mei, e he-le.-aku aaa no au,- j -kumae ai, aole o'a hookae i kon koi ana mai ehele akn, au ma kau mau koi ana mai ia'ua pau loa." "Ke hoomaikai akn nei, au t " jrahi a ka Haku Monte Kariso. " Ano, e hookuu mai ol.ua ia'u.e hele au—" "Ua hai oiai _oe mamua ae o kou haalele ana mai ia.maua, e hai mai ana oe i ke kuma o koa ana aku mai ia maua aku i keia mauawa." Pane.aku Ia ke connt, " Oia me», no. ko'u makemake nui e ike i ke ano 0 ke teleg*rapa»:i Ua pinepine kp'u ike an* ikē kau a-.ke telegarapa malnna o kekahi pahu laau j a aole hoi au i miki lea loa aku e ike pono m&ioli 1 io m.aoli oia mea ; kapanaha-r-e hoohui aku ana i na manao o na kanaka elua, e ' noho.mamao ana o kekihi .mai kekahi akii. He mea ano kopanaha : loa kela 0. koua haua ia . Aka, ikekafri la, ua lono mai au, he wahi kaoaka, meka uku umikumamalaa baneri francs o ka-makahiki hookahū No kuu ake nui loa a ike paka māoli i ke oli oia mea, he telegarapa"

"E hele io ana oe ilaila?" a «e mai I* oo hoi ua count nei."" "O ka telegartpa he« 4aa e hele ai e makaikai? oka mea inero k'e keeaa kalaiaina; a o ka mea paha o kabi nana telegarapn ?" i

"Aole," wahi a ke count, "aole wau e hele anam» ia mau wahi, no'ka mes, ioa waii ehele ana fa mau wahi, e nui auadei kii'poe e hokihuki ai ia'u mao a maanei, me ka nīnan'mau mai ia'u i kela • me keia ihau'ninau kupono ole au e makemake «i, No ia knmu wau » inakemake olfe ai e be!» meL ia tnau wahi, a>- • e hele no au mi kekahi wahi telegar«pa ninau ole mai, a aole oo hoi i ike i kekahi met e ae, koe wale 00 ke te!egarap- ana e bana_aoa." "He kanaka kupaianahn maoli oe." wahi a Viicfota, a ninau miila hoi o Monele Kuri--80. "0 ka laina telegßtap* hea kau e eaakemake ai ia'u e bana?" I ko'u manao, o ka laina . Sepania ke kapono. i hiki ai ia oe ke palapala mai i kekahi o na kuhina, a na lak'ou e wehewehe aku. E pnno paba oe e hele 1 keia manawa, no ka mea, elua wale no hora i koe poeleele aole oe e ike me ka hoomaopopo kupono. oke ulanui kupono au e holo ai ma__Bayonne, a hiki aku ma Eatitona ; alaila, holo aku ma ke t#wera o Moneteher«." " Ke hoomaikai aku nei ao," wahi a ke count. "E eloha auanei, Ma ka Poaoao, e~har ako- no-au 00 ko'a mau manao e pili ana no ka mea kaulaoa, he telegarapa. " Ko ua count nei ku ae I» no i« • ~.ht%)ele aku i na mea hale, a me ka ipuka, loaa aku la n« luna kakaa kooe, e puka mai ana, ua p4Q aku la ka laua h»na ana i ka palapala hooilina. (Aokipau,)